Jane Goodall hvetur íslensk stjórnvöld til að hætta hvalveiðum Jane Goodall skrifar 25. nóvember 2024 11:42 Kæri forseti Halla Tómasdóttir, kæri forsætisráðherra Bjarni Benediktsson, Ég heiti Jane Goodall, og ég hef helgað lífi mínu vernd og velferð villtra dýra. Og reyndar líka þeirra sem lifa í haldi manna, en sérstaklega villtra simpansa, og nú nýlega einnig fíla, mauraæta, höfrunga og hvala. Á ævi minni hef ég orðið vitni að mikilli breytingu á viðhorfum okkar til dýra. Árið 1960, þegar ég hóf rannsóknir mínar á simpönsum, trúðu margir vísindamenn, eða sögðust trúa því, að dýr gætu hvorki fundið til né upplifað tilfinningar og að hegðun þeirra væri eingöngu stjórnað af eðlishvöt. Mér var sagt að ég gæti ekki talað um persónuleika, greind eða tilfinningar simpansa, þar sem það væru séreiginleikar manna. Hins vegar, vegna þess að simpansar eru nánustu lifandi ættingjar okkar sem við deilum líffræðilega 98,6% af erfðamengi okkar með, og vegna þess að hegðun þeirra líkist okkar í svo mörgu, hefur vísindasamfélagið smám saman viðurkennt að við mennirnir erum ekki aðskilin frá dýraríkinu. Þetta leiddi til margra vísindarannsókna á hegðun dýra sem allar leiddu í ljós að við erum hluti af, en ekki aðskilin frá, undraverðu dýraríkinu. Vísindamenn, stefnumótandi aðilar og almenningur viðurkenna nú að margar tegundir eru hugsandi og tilfinningaríkar verur – þær eru vitsmunaverur og skyni gæddar verur. Þetta hefur að sjálfsögðu vakið upp margar siðferðilegar spurningar um meðferð okkar á dýrum, þar á meðal við veiðar á hvölum. Rannsóknir í áraraðir hafa staðfest að hvalir eru með stóra heila, mjög greind og félagsleg spendýr með flókin samskiptakerfi, þar á meðal ná þeir að eiga samskipti yfir langar vegalengdir. Þeir mynda einstaka menningu og sterk tengsl milli fjölskyldumeðlima og annarra einstaklinga í hópum sínum. Hefur ennfremur hver hvalahópur sína eigin menningu. Hvalir gegna að auki lykilhlutverki í að viðhalda heilbrigðu vistkerfi sjávar. Þegar hvalir eru veiddir eru þeir drepnir með því að skjóta í þá skutli með oddi sem springur við innkomu í hvalinn. Þetta tryggir alls ekki skjótan dauða, og margir sem drepast ekki samstundis þjást og eiga langan og kvalafullan dauðdaga. Í dag leyfa aðeins fá ríki hvalveiðar og almenningsálitið hefur breyst verulega eftir því sem vitundin um grimmd þessarar veiðiaðferðar eykst. Þetta á einnig við um, eins og þið vitið, mörg í ykkar landi. Ég hef komið til Íslands og var heilluð af fegurð landsins. Þess vegna hryggir mig að heyra frá fjölda fólks sem segist aldrei ætla að heimsækja Ísland vegna hvalveiða. Þau svipta sig þannig að sjá fegurð landsins og ríkið verður af tekjum. Ég vil bæta því við að hvalaskoðun er vaxandi aðdráttarafl fyrir ferðamenn og getur einnig fært ríkinu umtalsverðar tekjur. Af þessum ástæðum bið ég ykkur að nýta ykkar stöðu til að stöðva hvalveiðar á Íslandi. Takk fyrir. Dr. Jane Goodall, stofnandi Jane Goodall Institute og sérstakur sendiherra Sameinuðu þjóðanna fyrir friði. Dear President Tómasdóttir, Dear Prime Minister Benediktsson. My name is Jane Goodall, and I've dedicated my life to the conservation and welfare of wild animals. Well, and captive ones too, but particularly in the wild, chimpanzees, and more recently, elephants, pangolins, dolphins and whales. Throughout my lifetime, I've witnessed a major shift in our attitudes towards animals. In 1960, when I began my chimpanzee studies, many scientists believed, or said they believed, that animals couldn't suffer or experience emotions, and that their behavior was governed purely by instinct. I was told I couldn't talk about chimpanzee personalities, minds or emotions because those were unique to us. However, because chimpanzees are our closest living relatives, biologically, we share 98.6% of our DNA with them, and because so much of their behavior is so similar to ours, science gradually admitted that we humans were not, after all, separated from the rest of the animal kingdom. And this led to many scientific studies of animal behavior, which all resulted in the fact that we are part of, and not separated from, the amazing animal kingdom. Scientists, policymakers, and the public now acknowledge that so many species are thinking, feeling beings. In other words, they're sapient and sentient. This, of course, has raised many ethical concerns regarding the way we treat animals, and this includes, of course, the hunting of whales. Years of research confirmed that whales are large brained, very intelligent and very social mammals with complex means of communicating, including over very long distances. They form unique cultures and lasting and very strong bonds between family members and the individuals making up a group or pod. Moreover, individual pods have their own cultures. In addition, of course, they play a vital role in maintaining a healthy marine ecosystem. When whales are hunted, they are killed by firing a harpoon with a tip, which explodes on entering the whale. This certainly doesn't guarantee a quick death, and indeed, many of those not killed immediately, suffer a slow and agonizing deaths. Today, only a few countries permit whaling and public opinion has changed considerably as awareness of the cruelty of this practice increases. And this, of course, as you know, includes many people in your own country. I've been to Iceland and I was captivated by its beauty. So I'm truly saddened by the number of people who've told me they will never go to Iceland because of the whaling. So they're depriving themselves of beauty and depriving the government of revenue. I should add that whale watching is a growing attraction for tourists, and this can also bring in significant revenue for the government. For these reasons, I beg that you will use your positions to help end whaling practices in Iceland. Thank you. Dr. Jane Goodall is the founder of the Jane Goodall Institute and a UN Messenger of Peace Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hvalveiðar Hvalir Dýr Halla Tómasdóttir Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Mest lesið Fyrrverandi lögreglumaður heyrir enn röddina Sigurður Árni Reynisson Skoðun Halldór 18.10.2025 Halldór Baldursson Halldór Hvernig hljómar tilboðið einn fyrir þrjá? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Bætum lífsgæði þeirra sem lifa með krabbameini Sigríður Gunnarsdóttir Skoðun Íslensk fátækt er bara kjaftæði Unnur Hrefna Jóhannsdóttir Skoðun Af hverju hafa Danir það svona óþolandi gott? Björn Teitsson Skoðun Hvers virði er líf barns? Jón Pétur Zimsen Skoðun Fjölgun kennara er allra hagur Haraldur Freyr Gíslason Skoðun Fórnir verið færðar fyrir okkur Björn Ólafsson Skoðun Hömpum morðingjunum sem hetjum Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir. Skoðun Skoðun Skoðun Hvers virði er líf barns? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hvernig hljómar tilboðið einn fyrir þrjá? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Fyrrverandi lögreglumaður heyrir enn röddina Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Bætum lífsgæði þeirra sem lifa með krabbameini Sigríður Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Offita á krossgötum Guðrún Þuríður Höskuldsdóttir,Tryggvi Helgason skrifar Skoðun Fórnir verið færðar fyrir okkur Björn Ólafsson skrifar Skoðun Launaþjófaður – vanmetinn glæpur á vinnumarkaði Kristjana Fenger skrifar Skoðun Áfram veginn í Reykjavík Gísli Garðarsson,Steinunn Rögnvaldsdóttir skrifar Skoðun Fjölgun kennara er allra hagur Haraldur Freyr Gíslason skrifar Skoðun Deilt og drottnað í umræðu um leikskólamál Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju hafa Danir það svona óþolandi gott? Björn Teitsson skrifar Skoðun Fjárfestum í framtíðinni Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Togstreita, sveigjanleiki og fjölskyldur Sólveig Rán Stefánsdóttir skrifar Skoðun Hvað kostar gjaldtakan? Hildur Hauksdóttir skrifar Skoðun Víðerni verndar og virkjana Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Blóðpeningar vestrænna yfirvalda Bergljót T. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Eigindlegar rannsóknir og umræðan um jafnrétti Stefan C. Hardonk skrifar Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Íslensk fátækt er bara kjaftæði Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í fangelsi við landamærin Inger Erla Thomsen skrifar Skoðun Tíminn er núna, fjarheilbrigðisþjónusta sem lykill að jafnræði og sjálfbærni í heilbrigðiskerfinu Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Breytum fánalögunum og notum fánann meira Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Samtal um launajafnrétti og virðismat starfa í tilefni af Kvennaári Helga Björg O. Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Með góðri menntun eru börn líklegri til að ná árangri Sigurður Sigurjónsson skrifar Skoðun Hömpum morðingjunum sem hetjum Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir. skrifar Skoðun Komum í veg fyrir að áföll erfist á milli kynslóða Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Stöndum vörð um varasjóð VR – framtíðarlausn fyrir félagsfólk Bjarni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Listin að vera ósammála Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Breytum fánalögunum og notum fánann meira Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun „Refsipólitísk áhrif“ Alma Mjöll Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Kæri forseti Halla Tómasdóttir, kæri forsætisráðherra Bjarni Benediktsson, Ég heiti Jane Goodall, og ég hef helgað lífi mínu vernd og velferð villtra dýra. Og reyndar líka þeirra sem lifa í haldi manna, en sérstaklega villtra simpansa, og nú nýlega einnig fíla, mauraæta, höfrunga og hvala. Á ævi minni hef ég orðið vitni að mikilli breytingu á viðhorfum okkar til dýra. Árið 1960, þegar ég hóf rannsóknir mínar á simpönsum, trúðu margir vísindamenn, eða sögðust trúa því, að dýr gætu hvorki fundið til né upplifað tilfinningar og að hegðun þeirra væri eingöngu stjórnað af eðlishvöt. Mér var sagt að ég gæti ekki talað um persónuleika, greind eða tilfinningar simpansa, þar sem það væru séreiginleikar manna. Hins vegar, vegna þess að simpansar eru nánustu lifandi ættingjar okkar sem við deilum líffræðilega 98,6% af erfðamengi okkar með, og vegna þess að hegðun þeirra líkist okkar í svo mörgu, hefur vísindasamfélagið smám saman viðurkennt að við mennirnir erum ekki aðskilin frá dýraríkinu. Þetta leiddi til margra vísindarannsókna á hegðun dýra sem allar leiddu í ljós að við erum hluti af, en ekki aðskilin frá, undraverðu dýraríkinu. Vísindamenn, stefnumótandi aðilar og almenningur viðurkenna nú að margar tegundir eru hugsandi og tilfinningaríkar verur – þær eru vitsmunaverur og skyni gæddar verur. Þetta hefur að sjálfsögðu vakið upp margar siðferðilegar spurningar um meðferð okkar á dýrum, þar á meðal við veiðar á hvölum. Rannsóknir í áraraðir hafa staðfest að hvalir eru með stóra heila, mjög greind og félagsleg spendýr með flókin samskiptakerfi, þar á meðal ná þeir að eiga samskipti yfir langar vegalengdir. Þeir mynda einstaka menningu og sterk tengsl milli fjölskyldumeðlima og annarra einstaklinga í hópum sínum. Hefur ennfremur hver hvalahópur sína eigin menningu. Hvalir gegna að auki lykilhlutverki í að viðhalda heilbrigðu vistkerfi sjávar. Þegar hvalir eru veiddir eru þeir drepnir með því að skjóta í þá skutli með oddi sem springur við innkomu í hvalinn. Þetta tryggir alls ekki skjótan dauða, og margir sem drepast ekki samstundis þjást og eiga langan og kvalafullan dauðdaga. Í dag leyfa aðeins fá ríki hvalveiðar og almenningsálitið hefur breyst verulega eftir því sem vitundin um grimmd þessarar veiðiaðferðar eykst. Þetta á einnig við um, eins og þið vitið, mörg í ykkar landi. Ég hef komið til Íslands og var heilluð af fegurð landsins. Þess vegna hryggir mig að heyra frá fjölda fólks sem segist aldrei ætla að heimsækja Ísland vegna hvalveiða. Þau svipta sig þannig að sjá fegurð landsins og ríkið verður af tekjum. Ég vil bæta því við að hvalaskoðun er vaxandi aðdráttarafl fyrir ferðamenn og getur einnig fært ríkinu umtalsverðar tekjur. Af þessum ástæðum bið ég ykkur að nýta ykkar stöðu til að stöðva hvalveiðar á Íslandi. Takk fyrir. Dr. Jane Goodall, stofnandi Jane Goodall Institute og sérstakur sendiherra Sameinuðu þjóðanna fyrir friði. Dear President Tómasdóttir, Dear Prime Minister Benediktsson. My name is Jane Goodall, and I've dedicated my life to the conservation and welfare of wild animals. Well, and captive ones too, but particularly in the wild, chimpanzees, and more recently, elephants, pangolins, dolphins and whales. Throughout my lifetime, I've witnessed a major shift in our attitudes towards animals. In 1960, when I began my chimpanzee studies, many scientists believed, or said they believed, that animals couldn't suffer or experience emotions, and that their behavior was governed purely by instinct. I was told I couldn't talk about chimpanzee personalities, minds or emotions because those were unique to us. However, because chimpanzees are our closest living relatives, biologically, we share 98.6% of our DNA with them, and because so much of their behavior is so similar to ours, science gradually admitted that we humans were not, after all, separated from the rest of the animal kingdom. And this led to many scientific studies of animal behavior, which all resulted in the fact that we are part of, and not separated from, the amazing animal kingdom. Scientists, policymakers, and the public now acknowledge that so many species are thinking, feeling beings. In other words, they're sapient and sentient. This, of course, has raised many ethical concerns regarding the way we treat animals, and this includes, of course, the hunting of whales. Years of research confirmed that whales are large brained, very intelligent and very social mammals with complex means of communicating, including over very long distances. They form unique cultures and lasting and very strong bonds between family members and the individuals making up a group or pod. Moreover, individual pods have their own cultures. In addition, of course, they play a vital role in maintaining a healthy marine ecosystem. When whales are hunted, they are killed by firing a harpoon with a tip, which explodes on entering the whale. This certainly doesn't guarantee a quick death, and indeed, many of those not killed immediately, suffer a slow and agonizing deaths. Today, only a few countries permit whaling and public opinion has changed considerably as awareness of the cruelty of this practice increases. And this, of course, as you know, includes many people in your own country. I've been to Iceland and I was captivated by its beauty. So I'm truly saddened by the number of people who've told me they will never go to Iceland because of the whaling. So they're depriving themselves of beauty and depriving the government of revenue. I should add that whale watching is a growing attraction for tourists, and this can also bring in significant revenue for the government. For these reasons, I beg that you will use your positions to help end whaling practices in Iceland. Thank you. Dr. Jane Goodall is the founder of the Jane Goodall Institute and a UN Messenger of Peace
Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Tíminn er núna, fjarheilbrigðisþjónusta sem lykill að jafnræði og sjálfbærni í heilbrigðiskerfinu Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Samtal um launajafnrétti og virðismat starfa í tilefni af Kvennaári Helga Björg O. Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Stöndum vörð um varasjóð VR – framtíðarlausn fyrir félagsfólk Bjarni Þór Sigurðsson skrifar