RÚV og litla vandamálið Ásgeir Sigurðsson skrifar 30. desember 2024 08:00 Ég man þegar að það var eftirvænting eftir því að sjónvarpsefni kæmi út, ég er ekki að segja að þessi eftirvænting sé ekki til staðar lengur en það er langt síðan að jafn lítið hefur verið talað um íslenskt sjónvarp og innlenda þáttagerð, hvað þá sérstaklega leikið efni. Mér líður eins og viðhorf til sjónvarps hafi breyst, sería kemur út, við borðum hana eins og máltíð á skyndibitastað, fljótlegt og auðvelt í neyslu en gleymist jafn hratt. Í stað þess að sería sé heimalöguð máltið sem þú borðar með nánustu og tekur svo spjallið eftir á. Hvað hefur breyst? Mögulega er skortur á fjölbreytileika vandamálið. Er þetta höfundum og framleiðendum að kenna? Það stórefast ég um, mikill hæfileiki ríkir á Íslandi hvað varðar sjónvarps- og kvikmyndagerð og hefur hann svo sannarlega ekki dvalað á síðustu árum. Sjónvarpsgláp er í hæstu hæðum og hefur sjaldan verið horft jafn mikið á sjónvarp, Síminn gaf út 6 glænýjar leiknar þáttaseríur á liðnu ári á móti þeim 2. sem að RÚV gaf út (samkvæmt talningu og kvikmyndavef). Taka þarf fram að höfundur er ekki óhlutdrægur þar sem að hann gerði eina af þessum 6 fyrir Símann. Stöð 2 gaf einnig út fleiri leiknar þáttaraðir á árinu heldur en RÚV. Hvernig stendur á því að tvær einkareknar stöðvar standi sig betur en RÚV í að framleiða íslenskt sjónvarp og þar af leiðandi efli og styðji betur við tungumálið okkar og menningu? Er þá ekki grundvöllur til þess að fara að skoða verkferla? Einnig má benda á það hversu lítið af sjónvarpi höfðar til yngri kynslóðar. Það er nánast ekkert fyrir þau til að horfa á á Íslensku þannig að þau leita þá frekar til samfélagsmiðla eða streymisveitna á ensku. Ég átta mig á því að fjármunir skipti máli og standa þeir ekki eins á milli stofnanna en maður má bera upp spurninguna hvort að fjármunum RÚV sé varið skynsamlega, það verður að segjast að einhverskonar einokun hafi skapast á RÚV síðustu ár þar sem að sömu stóru framleiðslufyrirtækin gera stórar seríur fyrir fjármuni frá RÚV. Á meðan að Stöð 2 og Síminn hafa verið dugleg að styðja við upprennandi kvikmyndagerðarfólk með því að fjármagna t.d. aðeins ódýrari seríur og þar af leiðandi geta gert fleiri, ferskari og gefið fleiri fólki rödd. Og fólk er að horfa. Afhverju beinast spjótin að RÚV? Jú, RÚV er í eigu hins opinbera og fylgja því ákveðnar skyldur gagnvart menningu og þjóðfélagi. Ég er ekki að gefa í skyn að RÚV eigi að gera það að meginhlutverki sínu að stuðla að því að ungt fólk geti komið sér á framfæri en það er nánast eins og stofnunin grafi undan því að veita yngri kynslóðum sem eru upprennandi að fá að nota miðla sína til að koma sér áfram í bransanum og í stað þess hamli starf ungs fólks sem er að reyna láta ljós sitt skína. Hér er smá dæmisaga: Árið 2020 var höfundur tvítugur, hann var nýútskrifaður með stúdentspróf og hafði sér þann draum að verða kvikmyndagerðarmaður, enda vissi hann að hann hafði burði til þess. Í lok ársins fór hann ásamt góðum vinum og skaut kvikmynd fyrir pening úr eigin vasa sem hann hafði skrifað sumarið áður og gekk það prýðum vel. Myndin komst inn á hátíðir úti í heimi, ferðast var til Evrópu til þess að sýna myndina fyrir erlendum kvikmyndaunnendum en ferðalagið var hamlað vegna Covid. Í kjölfar af þessari velgengni tóku SAMbíóin við keflinu og gáfu þessari sjálfstæðu kvikmynd heimili sem þykir góð viðurkenning og var hún frumsýnd á Íslandi í febrúar árið 2021. Eftir meiri velgengni enn og aftur kemur að því að selja myndina til íslenskra sjónvarpsstöðva, allar komu þær til greina en vegna þess að höfundur hafði það efst í huga að koma sér á framfæri sem kvikmyndagerðarmaður varð RÚV fyrir valinu, þrátt fyrir að hefði verið hægt að fá meiri summu frá öðrum stöðvum. RÚV er með góða dreifingu sem nær til allra á Íslandi og það frítt, sem var hugsunin á bakvið ákvörðunina, þó að ágætis summa hafi komið úr viðskiptunum. Núna er að koma 2025, fjögur ár liðin síðan að myndin var seld til RÚV í þeirri von um að þau myndu sýna hana og gefa höfundi það umtal sem hann leitaðist eftir á þeim tíma en hins vegar hefur myndin ekki enn verið sýnd í sjónvarpi RÚV, þrátt fyrir endalausar fyrirspurnir til þeirra og hálfbökuð/óskýr svör til baka. Nánast allar myndir sem RÚV hefur öðlast síðan þá hafa verið sýndar, hver er munurinn? Mögulega sá að höfundur kvikmyndarinnar var ungur, og lítið varið í hann, eigi bara að vera gera stuttmyndir eða vera í skóla? Þrátt fyrir þetta lét hann ekkert stoppa sig, hann ætlaði ekki einungis að reiða sig á RÚV heldur leitaði hann til aðra einkarekna stöðva og fékk þar hlýjar móttökur. Gerði þætti sem komu út í febrúar á Sjónvarpi Símans og fengu frábærar viðtökur, er núna með sitt eigið framleiðslufyrirtæki og þónokkur verkefni í bígerð, þar má nefna ævisögu tónlistarskáldsins Bubba Morthens. Einnig má nefna að höfundur vinnur líka að verkefni fyrir RÚV, þannig þetta er ekki væmnispistill til þess að fá eitthvað verkefni að veruleika, heldur í þeirri von að RÚV (og flestir) taki betur mark á ungu fólki, sem er upprennandi, spennandi og gefi því séns, hlusti á það. Afhverju núna? Jú, dagskrárstjóri RÚV lætur nú af störfum eftir áramót og styttist í að nýr arftaki taki við. Ég hef ekkert á móti núverandi dagskrárstjóra, né neinum sem er vísað í í fréttinni, ég er einungis að benda á hvað betur mætti fara með uppbyggjandi gagnrýni. Ef það vill svo til að framtíðar- dagskrárstjóri RÚV sé að lesa þetta má sá aðili endilega taka mið af því sem hér hefur verið skrifað af því að það er svo mikið af spennandi og hæfileikaríki ungu fólki, höfundum, leikurum, kvikmyndagerðarfólki o.sfv sem eru bara rétt handan við hornið. Höfundur er framleiðandi og kvikmyndagerðarmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kvikmyndagerð á Íslandi Fjölmiðlar Ríkisútvarpið Mest lesið Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun Halldór 07.06.2025 Halldór Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Sjá meira
Ég man þegar að það var eftirvænting eftir því að sjónvarpsefni kæmi út, ég er ekki að segja að þessi eftirvænting sé ekki til staðar lengur en það er langt síðan að jafn lítið hefur verið talað um íslenskt sjónvarp og innlenda þáttagerð, hvað þá sérstaklega leikið efni. Mér líður eins og viðhorf til sjónvarps hafi breyst, sería kemur út, við borðum hana eins og máltíð á skyndibitastað, fljótlegt og auðvelt í neyslu en gleymist jafn hratt. Í stað þess að sería sé heimalöguð máltið sem þú borðar með nánustu og tekur svo spjallið eftir á. Hvað hefur breyst? Mögulega er skortur á fjölbreytileika vandamálið. Er þetta höfundum og framleiðendum að kenna? Það stórefast ég um, mikill hæfileiki ríkir á Íslandi hvað varðar sjónvarps- og kvikmyndagerð og hefur hann svo sannarlega ekki dvalað á síðustu árum. Sjónvarpsgláp er í hæstu hæðum og hefur sjaldan verið horft jafn mikið á sjónvarp, Síminn gaf út 6 glænýjar leiknar þáttaseríur á liðnu ári á móti þeim 2. sem að RÚV gaf út (samkvæmt talningu og kvikmyndavef). Taka þarf fram að höfundur er ekki óhlutdrægur þar sem að hann gerði eina af þessum 6 fyrir Símann. Stöð 2 gaf einnig út fleiri leiknar þáttaraðir á árinu heldur en RÚV. Hvernig stendur á því að tvær einkareknar stöðvar standi sig betur en RÚV í að framleiða íslenskt sjónvarp og þar af leiðandi efli og styðji betur við tungumálið okkar og menningu? Er þá ekki grundvöllur til þess að fara að skoða verkferla? Einnig má benda á það hversu lítið af sjónvarpi höfðar til yngri kynslóðar. Það er nánast ekkert fyrir þau til að horfa á á Íslensku þannig að þau leita þá frekar til samfélagsmiðla eða streymisveitna á ensku. Ég átta mig á því að fjármunir skipti máli og standa þeir ekki eins á milli stofnanna en maður má bera upp spurninguna hvort að fjármunum RÚV sé varið skynsamlega, það verður að segjast að einhverskonar einokun hafi skapast á RÚV síðustu ár þar sem að sömu stóru framleiðslufyrirtækin gera stórar seríur fyrir fjármuni frá RÚV. Á meðan að Stöð 2 og Síminn hafa verið dugleg að styðja við upprennandi kvikmyndagerðarfólk með því að fjármagna t.d. aðeins ódýrari seríur og þar af leiðandi geta gert fleiri, ferskari og gefið fleiri fólki rödd. Og fólk er að horfa. Afhverju beinast spjótin að RÚV? Jú, RÚV er í eigu hins opinbera og fylgja því ákveðnar skyldur gagnvart menningu og þjóðfélagi. Ég er ekki að gefa í skyn að RÚV eigi að gera það að meginhlutverki sínu að stuðla að því að ungt fólk geti komið sér á framfæri en það er nánast eins og stofnunin grafi undan því að veita yngri kynslóðum sem eru upprennandi að fá að nota miðla sína til að koma sér áfram í bransanum og í stað þess hamli starf ungs fólks sem er að reyna láta ljós sitt skína. Hér er smá dæmisaga: Árið 2020 var höfundur tvítugur, hann var nýútskrifaður með stúdentspróf og hafði sér þann draum að verða kvikmyndagerðarmaður, enda vissi hann að hann hafði burði til þess. Í lok ársins fór hann ásamt góðum vinum og skaut kvikmynd fyrir pening úr eigin vasa sem hann hafði skrifað sumarið áður og gekk það prýðum vel. Myndin komst inn á hátíðir úti í heimi, ferðast var til Evrópu til þess að sýna myndina fyrir erlendum kvikmyndaunnendum en ferðalagið var hamlað vegna Covid. Í kjölfar af þessari velgengni tóku SAMbíóin við keflinu og gáfu þessari sjálfstæðu kvikmynd heimili sem þykir góð viðurkenning og var hún frumsýnd á Íslandi í febrúar árið 2021. Eftir meiri velgengni enn og aftur kemur að því að selja myndina til íslenskra sjónvarpsstöðva, allar komu þær til greina en vegna þess að höfundur hafði það efst í huga að koma sér á framfæri sem kvikmyndagerðarmaður varð RÚV fyrir valinu, þrátt fyrir að hefði verið hægt að fá meiri summu frá öðrum stöðvum. RÚV er með góða dreifingu sem nær til allra á Íslandi og það frítt, sem var hugsunin á bakvið ákvörðunina, þó að ágætis summa hafi komið úr viðskiptunum. Núna er að koma 2025, fjögur ár liðin síðan að myndin var seld til RÚV í þeirri von um að þau myndu sýna hana og gefa höfundi það umtal sem hann leitaðist eftir á þeim tíma en hins vegar hefur myndin ekki enn verið sýnd í sjónvarpi RÚV, þrátt fyrir endalausar fyrirspurnir til þeirra og hálfbökuð/óskýr svör til baka. Nánast allar myndir sem RÚV hefur öðlast síðan þá hafa verið sýndar, hver er munurinn? Mögulega sá að höfundur kvikmyndarinnar var ungur, og lítið varið í hann, eigi bara að vera gera stuttmyndir eða vera í skóla? Þrátt fyrir þetta lét hann ekkert stoppa sig, hann ætlaði ekki einungis að reiða sig á RÚV heldur leitaði hann til aðra einkarekna stöðva og fékk þar hlýjar móttökur. Gerði þætti sem komu út í febrúar á Sjónvarpi Símans og fengu frábærar viðtökur, er núna með sitt eigið framleiðslufyrirtæki og þónokkur verkefni í bígerð, þar má nefna ævisögu tónlistarskáldsins Bubba Morthens. Einnig má nefna að höfundur vinnur líka að verkefni fyrir RÚV, þannig þetta er ekki væmnispistill til þess að fá eitthvað verkefni að veruleika, heldur í þeirri von að RÚV (og flestir) taki betur mark á ungu fólki, sem er upprennandi, spennandi og gefi því séns, hlusti á það. Afhverju núna? Jú, dagskrárstjóri RÚV lætur nú af störfum eftir áramót og styttist í að nýr arftaki taki við. Ég hef ekkert á móti núverandi dagskrárstjóra, né neinum sem er vísað í í fréttinni, ég er einungis að benda á hvað betur mætti fara með uppbyggjandi gagnrýni. Ef það vill svo til að framtíðar- dagskrárstjóri RÚV sé að lesa þetta má sá aðili endilega taka mið af því sem hér hefur verið skrifað af því að það er svo mikið af spennandi og hæfileikaríki ungu fólki, höfundum, leikurum, kvikmyndagerðarfólki o.sfv sem eru bara rétt handan við hornið. Höfundur er framleiðandi og kvikmyndagerðarmaður.
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun