Hættan sem felst í því þegar stjórnmálamenn vilja endurskoða fjölmiðlastyrki vegna gagnrýnnar umfjöllunar Ólafur Hand skrifar 5. febrúar 2025 14:02 Í lýðræðisríkjum er sjálfstæði fjölmiðla og tjáningarfrelsi grundvallaratriði til að tryggja gagnsæi og ábyrgð í stjórnmálum. Þegar stjórnmálamenn leggja til að endurskoða ríkisstyrki til fjölmiðla vegna gagnrýnnar umfjöllunar um sjálfa sig eða flokk sinn, skapast alvarleg hætta fyrir lýðræðið. Slík viðbrögð geta grafið undan frelsi fjölmiðla til að fjalla um mál af heilindum og án ótta við refsingu frá stjórnvöldum. Nýleg ummæli Sigurjóns Þórðarsonar, formanns atvinnuveganefndar Alþingis, þar sem hann lagði til að endurskoða ríkisstyrki til Morgunblaðsins í kjölfar gagnrýnnar umfjöllunar blaðsins um Flokk fólksins og formann þess, eru skýr dæmi um slíka hættu. Með því að tengja fjárhagslegar afleiðingar við neikvæða umfjöllun sendir hann skilaboð til fjölmiðla um að óhagstæðar fréttir gætu haft fjárhagslegar afleiðingar. Þetta getur haft kælingaráhrif á blaðamennsku, þar sem fjölmiðlar kunna að forðast að fjalla um umdeild mál til að vernda fjárhagslega hagsmuni sína. Fjölmiðlar gegna mikilvægu hlutverki við að upplýsa almenning og veita stjórnvöldum aðhald. Ef stjórnmálamenn fái tækifæri til að hafa áhrif á fjármögnun fjölmiðla út frá því hvernig þeim líkar eða mislíkar umfjöllun, getur það leitt til ritskoðunar og skekktra fréttaflutninga. Slík þróun gæti skapað umhverfi þar sem aðeins jákvæð umfjöllun um stjórnvöld fær að blómstra, á kostnað sannleika og fjölbreytileika sjónarmiða. Lýðræði byggir á því að borgarar hafi aðgang að óháðum upplýsingum og fjölbreyttum sjónarmiðum. Til að tryggja að fjölmiðlar geti haldið áfram að sinna þessu hlutverki án ótta við pólitískar afleiðingar, verður að verja sjálfstæði þeirra og tryggja að ríkisstyrkir séu veittir á faglegum forsendum, óháð pólitískum þrýstingi. Þegar stjórnmálamenn hóta að draga til baka slíka styrki vegna gagnrýni, er það ekki aðeins árás á fjölmiðlafrelsi heldur einnig á sjálft lýðræðislega kerfið. Höfundur er ráðgjafi og framkvæmdastjóri Lionfish slf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjölmiðlar Mest lesið Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun Fólkið í flokknum Helgi Áss Grétarsson Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Sjá meira
Í lýðræðisríkjum er sjálfstæði fjölmiðla og tjáningarfrelsi grundvallaratriði til að tryggja gagnsæi og ábyrgð í stjórnmálum. Þegar stjórnmálamenn leggja til að endurskoða ríkisstyrki til fjölmiðla vegna gagnrýnnar umfjöllunar um sjálfa sig eða flokk sinn, skapast alvarleg hætta fyrir lýðræðið. Slík viðbrögð geta grafið undan frelsi fjölmiðla til að fjalla um mál af heilindum og án ótta við refsingu frá stjórnvöldum. Nýleg ummæli Sigurjóns Þórðarsonar, formanns atvinnuveganefndar Alþingis, þar sem hann lagði til að endurskoða ríkisstyrki til Morgunblaðsins í kjölfar gagnrýnnar umfjöllunar blaðsins um Flokk fólksins og formann þess, eru skýr dæmi um slíka hættu. Með því að tengja fjárhagslegar afleiðingar við neikvæða umfjöllun sendir hann skilaboð til fjölmiðla um að óhagstæðar fréttir gætu haft fjárhagslegar afleiðingar. Þetta getur haft kælingaráhrif á blaðamennsku, þar sem fjölmiðlar kunna að forðast að fjalla um umdeild mál til að vernda fjárhagslega hagsmuni sína. Fjölmiðlar gegna mikilvægu hlutverki við að upplýsa almenning og veita stjórnvöldum aðhald. Ef stjórnmálamenn fái tækifæri til að hafa áhrif á fjármögnun fjölmiðla út frá því hvernig þeim líkar eða mislíkar umfjöllun, getur það leitt til ritskoðunar og skekktra fréttaflutninga. Slík þróun gæti skapað umhverfi þar sem aðeins jákvæð umfjöllun um stjórnvöld fær að blómstra, á kostnað sannleika og fjölbreytileika sjónarmiða. Lýðræði byggir á því að borgarar hafi aðgang að óháðum upplýsingum og fjölbreyttum sjónarmiðum. Til að tryggja að fjölmiðlar geti haldið áfram að sinna þessu hlutverki án ótta við pólitískar afleiðingar, verður að verja sjálfstæði þeirra og tryggja að ríkisstyrkir séu veittir á faglegum forsendum, óháð pólitískum þrýstingi. Þegar stjórnmálamenn hóta að draga til baka slíka styrki vegna gagnrýni, er það ekki aðeins árás á fjölmiðlafrelsi heldur einnig á sjálft lýðræðislega kerfið. Höfundur er ráðgjafi og framkvæmdastjóri Lionfish slf.
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun