Góðir grannar Landsvirkjunar og við hin Kjartan Ágústsson skrifar 29. apríl 2025 12:00 20. nóvember sl var haldinn fundur í Árnesi þar sem Landsvirkjun og Vegagerðin kynntu framkvæmdir vegna fyrirhugaðrar Hvammsvirkjunar. Fyrst nokkur atriði um fundinn. Hann var illa skipulagður. Fundur hófst kl. 17. 30 og klukkan 19. þurftu fundarmenn að fara í annan sal þar sem kóræfing var að hefjast. Við það tvístraðist hópurinn. Landsvirkjun og Vegagerðin höfðu þá kynnt Hvammsvirkjun og raskið í kringum hana. Þarna leystist fundurinn upp og íbúar sem vildu ræða málin gátu það ekki nema maður á mann. Það vakti athygli mína að ekki var auðvelt að ná tali af aðstoðarforstjóra Landsvirkjunar þar sem hún var í fjörugum hrókasamræðum við oddvita svetarfélagsins. Þarna leið mér eins og ég væri kominn í álfheima eða tröllheima þar sem menn voru lokkaðir. Ég hélt að þarna hefði átt að vera tækifæri fyrir óbreytta að ræða m.a. við aðstoðarforstjóra Landsvirkjunar. Þessi framkoma ykkar finnst mér algjörlega óboðleg. Það er ekki nóg að tala við jáfólkið. En því miður í samræmi við undirbúningsferli fyrir Hvammsvirkjun. Heimagerðir sérfræðingar Landsvirkjunar Eftir að hafa fylgst með þróun mála, hvað varðar Hvammsvirkjun og fleiri virkjanir í neðri hluta Þjórsár sýnist mér, að Landsvirkjun hlusti ekki á neina nema eigin sérfræðinga. Það virðist sama þó fagmenn á ýmsum sviðum, bendi á hluti sem komi alls ekki til með að ganga upp, þá virðist Landsvirkjun yppa öxlum og gera liíð úr áliti annarra. Seiðafleytur þær sem Landsvirkjun ætlar að setja upp hafa hvergi virkað. Með Hvammsvirkjun setur Landsvirkjun laxastofninn í Þjórsá í mikla hættu og óvissu. Landsvirkjun virðist áskilja sér rétt til að gera óafturkræfar tilraunir með laxastofninn og vona það besta. Þá skellir Landsvirkjun skollaeyrum við ógninni sem stafar af virkjun á virku gos- og sprungusvæði í byggð. Þar sem mér hafa ekki borist svör við spurningum sem ég sendi á Landsvirkjun í desember síðastliðnum, sé ég mig knúinn til að spyrja með þessum hætti. Ég hef ítrekað beðið um svör og framan af var talað um að verið væri að taka þau saman en síðar var mér boðið í kaffispjall. Góðir grannar Landsvirkjun hefur á heimasíðu sinni og greinaskrifum starfsmanna eytt nokkru púðri í að sannfæra okkur nágranna Þjórsár og aðra landsmenn um að hún sé góður granni. Vissulega hefur Landsvirkjun gert margt gott fyrir samfélagið. Það ber að virða og meta. Það ætla ég ekki að tíunda hér en vísa á greinaskrif Landsvirkjunarfólks og á heimasíðu hennar. Mín tilfinnig er ekki að það eitt að vera sammála í einu og öllu geri fólk að góðum grönnum. Vinur er sá sem til vamms segir. Ætli það eigi ekki líka við um góða granna. Í mbl.is 5.3.25 kemur m.a. fram. „Dæmi eru um það að tekjur sem skila sér til sveitarfélaga frá orkumannvirkjum séu minni en sú skerðing á framlögum frá Jöfnunarsjóði sveitarfélaga sem fylgir iðulega í kjölfarið á auknum tekjum. Sveitarfélög verða því jafnvel fyrir fjárhagslegu tjóni af völdum þess að orkumannvirki eru reist á landi þeirra.“ Á sama stað segir oddviti Skeiða- og Gnúpverjahrepps og er hreint ekki sannfærður um að nærsamfélagið græði mikið beint á virkjununum. Hann segir m.a. „Vð í sveitarfélaginu lögðum fram mjög ítarleg gögn sem voru reiknuð út af KPMG árið 2023 og þar sýndum við samspil þessara þátta í okkar sveitarfélagi, í sumum tilfellum erum við í beinu tapi en í öðrum tilfellum í örlitlum ávinningi en raunverulegi ávinningur af þessari miklu orkuframleiðslu var ekki að skila sér til okkar í núverandi skattaumhverfi,“ sagði Haraldur í samtali við mbl.is. Hér koma svo spurningar sem ég ég hef ekki enn fengið svör við og óska nú eftir svörum. Finnst Lv. eðlilegt að stórum hluta úrelt 20 ára umhverfismat sé notað? Hvorki er tekið tillit til lífríkis, lífrræðilegrar fjölbreytni, laga um stjórn vatnamála, loftslagsmála né heldur fjölda alþjóðasamninga sem gerðir hafa verið á tímabilinu. Er eðlilegt að Lv. sé byrjuð að leggja vegi og fleira þrátt fyrir dóm Héraðsdóms? Löglegt segja menn en mér finnst það siðlaust. Er forsvaranlegt að fulltrúar Lv. séu komnir inn á gafl hjá meirihluta hreppsnefndar rétt fyrir leyfisveitingu. Er slík hegðun ekki íþyngjandi fyrir ákvörðun sveitarfélagsins um að veita framkvæmdaleyfi? Ég óska hér með eftir fundargerð af þeim fundi. Hefur Landsvirkjun engar áhyggjur af 400 ha lóni á jarðfræðilega virku og síkviku sprungusvæði í byggð? Er áhættumat frá 2008 ásættanlegt og er það rétt að það sé bara miðað við íbúðarhúsnæði? Hefur Lv. engar áhyggjur af laxastofninum í Þjórsá, lífræðilegri fjölbreytni og ábyrgðartegundum eins og spóa og fleiri fuglum? Ekkert mat er gert á áhrifum framkvæmdar á árósa Þjórsár. Í hvað á orkan frá Hvamsvirkjun að fara; fer hún í orkuskipti innanlands, forgang heimila eða hvað? Hvaða samningar liggja undir? Óska hér með eftir formlegu svari við því. Höfundur er bóndi og kennari í Skeiða- og Gnúpverjahreppi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landsvirkjun Skeiða- og Gnúpverjahreppur Deilur um Hvammsvirkjun Vatnsaflsvirkjanir Mest lesið Í skjóli hvíta bjargvættarins Yousef Ingi Tamimi Skoðun 7 símtöl í röð - en ekkert fer í gegn Gró Einarsdóttir Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson Skoðun Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson Skoðun Free tuition Colin Fisher Skoðun Skoðun Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Skoðun 7 símtöl í röð - en ekkert fer í gegn Gró Einarsdóttir skrifar Skoðun Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Í skjóli hvíta bjargvættarins Yousef Ingi Tamimi skrifar Skoðun Að gjamma á stóra grábjörninn getur haft afleiðingar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Lokun Leo Seafood - Afleiðing tvöföldunar veiðigjalda Sigurgeir B. Kristgeirsson skrifar Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Allir geta hjálpað einhverjum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Við erum ekki valdalausar. Við erum óbrjótandi Noorina Khalikyar skrifar Skoðun Vægið eftir sem áður dropi í hafið Hjörtur J Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar Skoðun Fólk í sárum veldur tárum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Sjá meira
20. nóvember sl var haldinn fundur í Árnesi þar sem Landsvirkjun og Vegagerðin kynntu framkvæmdir vegna fyrirhugaðrar Hvammsvirkjunar. Fyrst nokkur atriði um fundinn. Hann var illa skipulagður. Fundur hófst kl. 17. 30 og klukkan 19. þurftu fundarmenn að fara í annan sal þar sem kóræfing var að hefjast. Við það tvístraðist hópurinn. Landsvirkjun og Vegagerðin höfðu þá kynnt Hvammsvirkjun og raskið í kringum hana. Þarna leystist fundurinn upp og íbúar sem vildu ræða málin gátu það ekki nema maður á mann. Það vakti athygli mína að ekki var auðvelt að ná tali af aðstoðarforstjóra Landsvirkjunar þar sem hún var í fjörugum hrókasamræðum við oddvita svetarfélagsins. Þarna leið mér eins og ég væri kominn í álfheima eða tröllheima þar sem menn voru lokkaðir. Ég hélt að þarna hefði átt að vera tækifæri fyrir óbreytta að ræða m.a. við aðstoðarforstjóra Landsvirkjunar. Þessi framkoma ykkar finnst mér algjörlega óboðleg. Það er ekki nóg að tala við jáfólkið. En því miður í samræmi við undirbúningsferli fyrir Hvammsvirkjun. Heimagerðir sérfræðingar Landsvirkjunar Eftir að hafa fylgst með þróun mála, hvað varðar Hvammsvirkjun og fleiri virkjanir í neðri hluta Þjórsár sýnist mér, að Landsvirkjun hlusti ekki á neina nema eigin sérfræðinga. Það virðist sama þó fagmenn á ýmsum sviðum, bendi á hluti sem komi alls ekki til með að ganga upp, þá virðist Landsvirkjun yppa öxlum og gera liíð úr áliti annarra. Seiðafleytur þær sem Landsvirkjun ætlar að setja upp hafa hvergi virkað. Með Hvammsvirkjun setur Landsvirkjun laxastofninn í Þjórsá í mikla hættu og óvissu. Landsvirkjun virðist áskilja sér rétt til að gera óafturkræfar tilraunir með laxastofninn og vona það besta. Þá skellir Landsvirkjun skollaeyrum við ógninni sem stafar af virkjun á virku gos- og sprungusvæði í byggð. Þar sem mér hafa ekki borist svör við spurningum sem ég sendi á Landsvirkjun í desember síðastliðnum, sé ég mig knúinn til að spyrja með þessum hætti. Ég hef ítrekað beðið um svör og framan af var talað um að verið væri að taka þau saman en síðar var mér boðið í kaffispjall. Góðir grannar Landsvirkjun hefur á heimasíðu sinni og greinaskrifum starfsmanna eytt nokkru púðri í að sannfæra okkur nágranna Þjórsár og aðra landsmenn um að hún sé góður granni. Vissulega hefur Landsvirkjun gert margt gott fyrir samfélagið. Það ber að virða og meta. Það ætla ég ekki að tíunda hér en vísa á greinaskrif Landsvirkjunarfólks og á heimasíðu hennar. Mín tilfinnig er ekki að það eitt að vera sammála í einu og öllu geri fólk að góðum grönnum. Vinur er sá sem til vamms segir. Ætli það eigi ekki líka við um góða granna. Í mbl.is 5.3.25 kemur m.a. fram. „Dæmi eru um það að tekjur sem skila sér til sveitarfélaga frá orkumannvirkjum séu minni en sú skerðing á framlögum frá Jöfnunarsjóði sveitarfélaga sem fylgir iðulega í kjölfarið á auknum tekjum. Sveitarfélög verða því jafnvel fyrir fjárhagslegu tjóni af völdum þess að orkumannvirki eru reist á landi þeirra.“ Á sama stað segir oddviti Skeiða- og Gnúpverjahrepps og er hreint ekki sannfærður um að nærsamfélagið græði mikið beint á virkjununum. Hann segir m.a. „Vð í sveitarfélaginu lögðum fram mjög ítarleg gögn sem voru reiknuð út af KPMG árið 2023 og þar sýndum við samspil þessara þátta í okkar sveitarfélagi, í sumum tilfellum erum við í beinu tapi en í öðrum tilfellum í örlitlum ávinningi en raunverulegi ávinningur af þessari miklu orkuframleiðslu var ekki að skila sér til okkar í núverandi skattaumhverfi,“ sagði Haraldur í samtali við mbl.is. Hér koma svo spurningar sem ég ég hef ekki enn fengið svör við og óska nú eftir svörum. Finnst Lv. eðlilegt að stórum hluta úrelt 20 ára umhverfismat sé notað? Hvorki er tekið tillit til lífríkis, lífrræðilegrar fjölbreytni, laga um stjórn vatnamála, loftslagsmála né heldur fjölda alþjóðasamninga sem gerðir hafa verið á tímabilinu. Er eðlilegt að Lv. sé byrjuð að leggja vegi og fleira þrátt fyrir dóm Héraðsdóms? Löglegt segja menn en mér finnst það siðlaust. Er forsvaranlegt að fulltrúar Lv. séu komnir inn á gafl hjá meirihluta hreppsnefndar rétt fyrir leyfisveitingu. Er slík hegðun ekki íþyngjandi fyrir ákvörðun sveitarfélagsins um að veita framkvæmdaleyfi? Ég óska hér með eftir fundargerð af þeim fundi. Hefur Landsvirkjun engar áhyggjur af 400 ha lóni á jarðfræðilega virku og síkviku sprungusvæði í byggð? Er áhættumat frá 2008 ásættanlegt og er það rétt að það sé bara miðað við íbúðarhúsnæði? Hefur Lv. engar áhyggjur af laxastofninum í Þjórsá, lífræðilegri fjölbreytni og ábyrgðartegundum eins og spóa og fleiri fuglum? Ekkert mat er gert á áhrifum framkvæmdar á árósa Þjórsár. Í hvað á orkan frá Hvamsvirkjun að fara; fer hún í orkuskipti innanlands, forgang heimila eða hvað? Hvaða samningar liggja undir? Óska hér með eftir formlegu svari við því. Höfundur er bóndi og kennari í Skeiða- og Gnúpverjahreppi.
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar