Tollar Trump á kvikmyndir „mjög sérstakt útspil“ Auðun Georg Ólafsson skrifar 5. maí 2025 13:04 Donald Trump Bandaríkjaforseti kennir „samstilltu átaki“ annarra ríkja um sem bjóða upp á hvata til að laða til sín kvikmyndagerðarmenn og kvikmyndaver. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North. „Við viljum kvikmyndir framleiddar í Bandaríkjunum aftur,“ skrifaði Trump í hástöfum á miðli sínum Truth Social í nótt. Þar boðaði hann að kvikmyndir framleiddar utan Bandaríkjanna yrðu tollaðar um eitt hundrað prósent. Fjögur til sex stór kvikmyndaverkefni eru í undirbúningi á Íslandi á næstu misserum. Trump segist hafa falið embættismönnum í Viðskiptaráðuneyti Bandaríkjanna að útfæra álagninguna nánar því bandarískur kvikmyndaiðnaður væri að deyja mjög hratt. Í færslu sinni kenndi Trump „samstilltu átaki“ annarra ríkja um sem bjóða upp á hvata til að laða til sín kvikmyndagerðarmenn og kvikmyndaver. Hann lýsti þeim sem „þjóðaröryggisógn“. Útfærslan á þessu liggur ekki fyrir. Það er til dæmis ekki alveg ljóst hvernig eigi að tolla kvikmyndir sem sýndar eru eingöngu í kvimyndahúsum og svo þær sem eru eingöngu sýndar á streymisþjónustum eins og Netflix. Hvað er bandarísk bíómynd? Framleiðendur hafa í mörg ár yfirgefið Hollywood og leitað til Bretlands og Kanada í leit að minni framleiðslukostnaði. Nýjustu dæmin um stórmyndir sem hafa verið teknar í öðrum löndum en Bandaríkjunum eru Deadpool & Wolverine, Wicked og Gladiator II. Timothy Richards, stofnandi evrópsku kvikmyndahúsakeðjunnar Vue, spurði í samtali við BBC hvernig Trump ætlaði að skilgreina bandaríska kvikmynd. „Er hún bandarísk vegna þess að þaðan kemur fjármagnið? Er hún bandarísk út af handritinu, leikurum eða leikstjóra eða hvar myndin var tekin?“ Hann sagði kostnað við fjármögnun kvikmynda í Kaliforníu hefði aukist gríðarlega síðustu áratugi sem ýtt hefði framleiðendum í að færa framleiðslu til annarra ríkja, ekki bara til að spara kostnað heldur vegna sérfræðiþekkingar utan Bandaríkjanna sem framleiðendur sækjast eftir. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North.Aðsend Stór verkefni í undirbúningi á Íslandi Margar stórar kvikmyndir og þáttaraðir hafa verið teknar hér á landi undanfarin ár enda hefur 35% endurgreiðsla verið hér í boði af framleiðslukostnaði. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North segir fyrirtækið núna vera með fjögur til sex stór verkefni í undirbúningi frá Hollywood. 30 manns eru fastráðnir hjá True North en starfsmenn eru oft 600 í stærri verkefnum eins og í þáttaröðinni True Detective. Hvert verkefni getur verið í kringum milljarð eða tvo í kostnað sem kemur inn í erlendum gjaldeyri og skapar mörg hundruð störf, að sögn Leifs. „Að sjálfsögðu er þetta áhyggjuefni. Maður gerir sér samt ekki grein fyrir hvernig Trump ætlar að stilla þessu upp vegna þess að flestar bíómyndir sem stúdíóin framleiða eru gerðar í Evrópu eða mestmegnis í Bretlandi. Þar hafa stúdíóin verið að nýta sér sterka stöðu dollars, góða skattaafslætti og sérþekkinguna sem eru á mjög háu stigi í Bretlandi.“ Leifur segist ekki skilja almennilega hvernig eigi til dæmis að leggja toll á bíómynd sem kostar 300 milljónir dollara að framleiða. Stúdíóin í Hollywood muni væntanlega ekki taka þessu þegjandi og hljóðalaust. „Ég á eftir að heyra í kollegum mínum vestanhafs hvernig þetta leggst í þá. Þetta er mjög sérstök staða og mjög sérstakt útspil. Allt sem þessi maður gerir og dettur í hug er bara eitt stórt spurningamerki.“ Færri og dýrari bíómyndir Undir þetta tekur Einar Tómasson, fagstjóri Film in Iceland hjá Íslandsstofu. Hann segir ekkert hafa komið fram hvenær þetta eigi að gerast eða hvernig. „Það verður væntanlega mikil umræða á næstunni í LA um þessa ákvörðun forsetans. Ég geri ráð fyrir að þessu verði harðlega mótmælt. Stúdíóin í LA hafa fjárfest mikið í innviðum utan Bandaríkjanna, til dæmis í Bretlandi. Þá eru ívilnanir hluti af fjármögnun verkefna þeirra. Ég treysti mér ekki til að segja til um hvað þetta mun þýða fyrir iðnaðinn ef af þessu verður. Hugsanlega færri myndir, kannski einsleitari og mögulega dýrari í framleiðslu.“ Bandaríkin Donald Trump Bíó og sjónvarp Skattar og tollar Mest lesið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Viðskipti innlent Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Viðskipti innlent Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins Viðskipti innlent Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Viðskipti innlent Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Viðskipti innlent Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Viðskipti innlent „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Viðskipti innlent Davíð Ernir til liðs við Athygli Viðskipti innlent Fleiri fréttir Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sjá meira
Trump segist hafa falið embættismönnum í Viðskiptaráðuneyti Bandaríkjanna að útfæra álagninguna nánar því bandarískur kvikmyndaiðnaður væri að deyja mjög hratt. Í færslu sinni kenndi Trump „samstilltu átaki“ annarra ríkja um sem bjóða upp á hvata til að laða til sín kvikmyndagerðarmenn og kvikmyndaver. Hann lýsti þeim sem „þjóðaröryggisógn“. Útfærslan á þessu liggur ekki fyrir. Það er til dæmis ekki alveg ljóst hvernig eigi að tolla kvikmyndir sem sýndar eru eingöngu í kvimyndahúsum og svo þær sem eru eingöngu sýndar á streymisþjónustum eins og Netflix. Hvað er bandarísk bíómynd? Framleiðendur hafa í mörg ár yfirgefið Hollywood og leitað til Bretlands og Kanada í leit að minni framleiðslukostnaði. Nýjustu dæmin um stórmyndir sem hafa verið teknar í öðrum löndum en Bandaríkjunum eru Deadpool & Wolverine, Wicked og Gladiator II. Timothy Richards, stofnandi evrópsku kvikmyndahúsakeðjunnar Vue, spurði í samtali við BBC hvernig Trump ætlaði að skilgreina bandaríska kvikmynd. „Er hún bandarísk vegna þess að þaðan kemur fjármagnið? Er hún bandarísk út af handritinu, leikurum eða leikstjóra eða hvar myndin var tekin?“ Hann sagði kostnað við fjármögnun kvikmynda í Kaliforníu hefði aukist gríðarlega síðustu áratugi sem ýtt hefði framleiðendum í að færa framleiðslu til annarra ríkja, ekki bara til að spara kostnað heldur vegna sérfræðiþekkingar utan Bandaríkjanna sem framleiðendur sækjast eftir. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North.Aðsend Stór verkefni í undirbúningi á Íslandi Margar stórar kvikmyndir og þáttaraðir hafa verið teknar hér á landi undanfarin ár enda hefur 35% endurgreiðsla verið hér í boði af framleiðslukostnaði. Leifur B. Dagfinnsson, framkvæmdastjóri True North segir fyrirtækið núna vera með fjögur til sex stór verkefni í undirbúningi frá Hollywood. 30 manns eru fastráðnir hjá True North en starfsmenn eru oft 600 í stærri verkefnum eins og í þáttaröðinni True Detective. Hvert verkefni getur verið í kringum milljarð eða tvo í kostnað sem kemur inn í erlendum gjaldeyri og skapar mörg hundruð störf, að sögn Leifs. „Að sjálfsögðu er þetta áhyggjuefni. Maður gerir sér samt ekki grein fyrir hvernig Trump ætlar að stilla þessu upp vegna þess að flestar bíómyndir sem stúdíóin framleiða eru gerðar í Evrópu eða mestmegnis í Bretlandi. Þar hafa stúdíóin verið að nýta sér sterka stöðu dollars, góða skattaafslætti og sérþekkinguna sem eru á mjög háu stigi í Bretlandi.“ Leifur segist ekki skilja almennilega hvernig eigi til dæmis að leggja toll á bíómynd sem kostar 300 milljónir dollara að framleiða. Stúdíóin í Hollywood muni væntanlega ekki taka þessu þegjandi og hljóðalaust. „Ég á eftir að heyra í kollegum mínum vestanhafs hvernig þetta leggst í þá. Þetta er mjög sérstök staða og mjög sérstakt útspil. Allt sem þessi maður gerir og dettur í hug er bara eitt stórt spurningamerki.“ Færri og dýrari bíómyndir Undir þetta tekur Einar Tómasson, fagstjóri Film in Iceland hjá Íslandsstofu. Hann segir ekkert hafa komið fram hvenær þetta eigi að gerast eða hvernig. „Það verður væntanlega mikil umræða á næstunni í LA um þessa ákvörðun forsetans. Ég geri ráð fyrir að þessu verði harðlega mótmælt. Stúdíóin í LA hafa fjárfest mikið í innviðum utan Bandaríkjanna, til dæmis í Bretlandi. Þá eru ívilnanir hluti af fjármögnun verkefna þeirra. Ég treysti mér ekki til að segja til um hvað þetta mun þýða fyrir iðnaðinn ef af þessu verður. Hugsanlega færri myndir, kannski einsleitari og mögulega dýrari í framleiðslu.“
Bandaríkin Donald Trump Bíó og sjónvarp Skattar og tollar Mest lesið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Viðskipti innlent Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Viðskipti innlent Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins Viðskipti innlent Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Viðskipti innlent Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Viðskipti innlent Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Viðskipti innlent „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Viðskipti innlent Davíð Ernir til liðs við Athygli Viðskipti innlent Fleiri fréttir Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sjá meira
Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent
Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent