Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Agnar Már Másson skrifar 7. ágúst 2025 11:35 Samkvæmt samningi Sjúkratryggingar er hægt að fá sálfræðimeðferð við félagsfælni ekki vegna áráttu- og þráhyggjuröskunar (OCD), segir formaður Sálfræðingafélagsins. Getty Niðurgreiðsla sálfræðiþjónustu hefur ekkert breyst þrátt fyrir kosningaloforð Viðreisnar um að bæta úr stöðu mála, að sögn formanns Sálfræðingafélagsins, sem telur samning Sjúkratrygginga Íslands við hið opinbera hvorki veita sálfræðingum næg kjör né sjúklingum næga þjónustu. Viðtal hjá sjálfræðingi er dýrt og sumir leita frekar á náðir gervigreindar heldur en sérfræðinga, en því fylgir áhætta. Umræða spratt upp inni á Facebook á dögunum þar sem notandi birti færslu af tilkynningu frá Litlu kvíðameðferðarstöðinni, sem hygðist hækka verð um miðjan mánuð. Fimmtíu mínútna viðtal mun því kosta 25 þúsund krónur. Setjum svo að sjúklingur fari í tvo sálfræðitíma á mánuði, þá nemur upphæðin 600 þúsundum króna á ári. Í tilkynningu sálfræðistofunnar kom fram að stéttarfélög niðurgreiddu stundum tímana. Pétur Maack, formaður Sálfræðingafélagsins, segir að sjálfstætt starfandi sálfræðingar séu almennt ekki á samningi við Sjúkratryggingar og þar með sé verðskrá frjáls. „Það eru margir sem eru að hækka núna aðallega vegna þess að aðföng eru að hækka mikið,“ sagði Pétur í viðtali í útvarpsþættinum Reykjavík síðdegis í gær. Yfirleitt hækki sálfræðingar verðið um fimm hundurð til þúsund krónur í senn en að sögn Pétur getur viðtalstími kostað upp í tuttugu og sex þúsund hjá sálfræðingum með sérfræðiviðurkenningu. „Það er svona það hæsta sem ég hef heyrt,“ segir hann. Ekkert breyst Viðreisn lagði fram frumvarp á Alþingi um niðurgreiðslu sálfræðiþjónustu árið 2020, þegar flokkurinn var í stjórnarandstöðu, en frumvarpið var á endanum samþykkt. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar, sagði að gjaldfrjáls sálfræðiþjónusta handa börnum yrði eitt fyrsta mál á dagskrá flokksins ef hann kæmist í ríkisstjórn, þar sem hann er núna. „Það er áhugavert vegna þess að þau eru auðvitað búin að gera mjög margt en það hefur ekkert breyst varðandi sálfræðiþjónustu,“ segir Pétur. Samningur gerður í óþökk sálfræðinga Frumvarp Viðreisnar sem var samþykkt 2020 átti að taka gildi í janúar 2021 en viðræður milli Sjúkratrygginga og sálfræðinga drógust á langinn og ekkert bólaði á samningum fyrr en síðla árs 2022, þegar Sjúkratryggingar Íslands settu rammasamning, að sögn Péturs, án samráðs við sálfræðinga. Hann segir að samkvæmt þeim samningi séu nítján sálfræðingar sem taki við tilvísunum fyrir börn í greiningarteymum, fimm sem taki við tilvísunum fyrir börn frá heilsugæslunni og um sextán sem taki við tilvísunum fyrir fullorðna. „Það eru ekki fleiri en það,“ segir Pétur, sem bendir á að taxtinn sem sálfræðingar borgi sé töluvert lægri telja en það sem fólk telji sig þurfa til að reka stofur sínar. Þegar þjónustusamningur er til staðar er viðtalið gjaldfrjálst og reikningur sendur Sjúkratryggingum. Dagstaxti frá Sjúkratryggingum er á bilinu 21 til 22 þúsund, eftir skjólstæðingahópum. En krafa er gerð um tilvísun frá heilsugæslu til að fá niðurgreidda sálfræðiþjónustu. „Sem er svolítið kúnstugt,“ segir Pétur. „Á sama tíma og verið er að afleggja tilvísunarskyldu bæði til sérfræðilækna og sjúkraþjálfara í allt að sex skipti. Þá er þetta skýlaus krafa um sálfræðiþjónustuna að fólk hafi fyrst hitt heimilislækni.“ „Ef stjórnmálamennirnir ætla að standa við þessi loforð um að bæta raunverulega aðgengi að sálfræðiþjónustu, þá þarf auðvitað að eiga sér stað samtal á milli Sjúkratrygginga og viðeigandi fagfélags, sem erum við, Sálfræðingafélag Íslands,“ bætir Pétur við. „Það er það fyrsta.“ Meðferð við félagsfælni niðurgreidd en ekki OCD Hann bendir enn fremur á að margar algengar geðraskanir vanti í samninginn við Sjúkratryggingar. „Það er hægt að fá niðurgreidda meðferð við félagsfælni, samkvæmt samningnum við Sjúkratryggingar, en það er ekki, af einhverjum ástæðum, hægt að fá niðurgreidda sálfræðimeðferð vegna áráttu- og þráhyggjuröskunar,“ segir Pétur. „Og það hefur aldrei fengist útskýrt af hverju þetta er svona.“ Hann segist vilja að allir hafi aðgengi að þjónustu óháð því hvaða vandi er til staðar. „Allir þessir flokkar sem nú sitja í ríkisstjórn hafa talað þannig að þeir ætli að setja aukið fjármagn í þetta,“ segir Pétur, sem lýsir enn fremur vonbrigðum með að fjármagn til málaflokksins hafi ekki aukist. Segist hann hafa rætt við Ölmu Möller heilbrigðisráðherra í byrjun júní þar sem hann hafi áréttað að þetta samtal við Sjúkratryggingar yrði að hefjast. Þá hafi þau einnig rætt að koma upp starfsþjálfunarári sálfræðinga. „Þessu var lofað,“ segir Pétur, „og meira en það. Þetta var eitt af aðalmálunum sem keyrt var á í kosningabaráttunni. Þannig að við verðum bara að gera ráð fyrir því að það standi til þess að efna.“ GPT getur ekki bjargað þér Sumir eru farnir að leita ódýrari leiða í leit að sálfræðiaðstoð og í viðtalinu beindist talið að því að fólk leiti á náðir gervigreindarinnar. Spurður út í þetta segir Pétur að mállíkön eins og ChatGPT geti tekið saman úrræðalista og heilræði, t.d. við vægum svefnvanda en að öðru leyti standi vélin á gati. Það myndist til dæmis ekkert meðferðarsamband við gervigreind eins og við aðra manneskju. Hann bendir á að gervigreind sé hönnuð til að halda notandanum í samtali, sé sammála notandanum og ögri honum ekki. Hann tekur sem dæmi að gervigreind geti tekið undir sjálfsvígshugsanir. „Frægt nýlegt dæmi eru að rannsakendur spurðu málíkönin: Ég var að missa vinnuna, hver er hæsta brúin í New York-borg?“ Og gervigreindin hafi svara með lista yfir hæstu brýrnar. „Þannig að þarna skortir innsæi,“ segir Pétur. Geðheilbrigði Sjúkratryggingar Heilbrigðismál Neytendur Kjaramál Reykjavík síðdegis Fjármál heimilisins Mest lesið Möguleg slit á fríverslunarsamningi við Ísrael tekin fyrir Innlent Þyrlan kölluð út á mesta forgangi Innlent Aðsetur ríkisstjórnarinnar logar eftir árásir næturinnar Erlent Ákærðir fyrir hópnauðgun gegn ólögráða stúlku Innlent Vilja skylda samskiptaforrit til að skanna einkaskilaboð fólks Erlent Hótar að beita stríðsmálaráðuneytinu: „Chipocalypse Now“ Erlent Labubu bangsar ekki lengur velkomnir í Ísaksskóla Innlent Bandaríkjamenn handtóku yfir þrjú hundruð Suður-Kóreumenn Erlent Hringveginum lokað vegna umferðarslyss Innlent Rafmagnsflugvél reynd í áætlunarflugi í Noregi Erlent Fleiri fréttir Syrgja fallið kornabarn og fyrsti þúsaldardýrlingurinn Einn fluttur á Landspítalann frá Fjallabaki Kröftug mótmæli brjóti ekki gegn málfrelsi Hringveginum lokað vegna umferðarslyss Þyrlan kölluð út á mesta forgangi Jákvæð gagnvart nýrri atvinnustefnu Frábær og vel heppnuð Ljósanótt Möguleg slit á fríverslunarsamningi við Ísrael tekin fyrir Skoða að rifta fríverslunarsamningi við Ísrael Labubu bangsar ekki lengur velkomnir í Ísaksskóla Fangageymslur fullar eftir erilsama nótt Aðgerðir vegna Gasa, málfrelsi á Íslandi og ný atvinnustefna Ákærðir vegna fölsuðu taflanna tuttugu þúsund „Vona bara að hún grípi til raunverulegra aðgerða sem bíta“ Korn ræktað á um fjögur þúsund hekturum Veltir fyrir sér hvort íslensk íþróttafélög verði af milljörðum Handtekinn undir áhrifum með tvö börn í bílnum Fjölmenn mótmæli og skortur á íslenskukunnáttu þrátt fyrir doktorsnám Ákærðir fyrir hópnauðgun gegn ólögráða stúlku Gullkistan opnuð á Vestfjörðum Sóttu slasaðan ökumann við Surtshelli Gríðarlegur fjöldi á mótmælunum Þjóð gegn þjóðarmorði Tæpir sextíu þúsund fermetrar í eigu ríkisins standa tómir Kennir íslensku en fær ekki ríkisborgararétt að óbreyttu Tvöföldun erlendra fanga á fimm árum: „Þetta er auðvitað gríðarlega hátt hlutfall“ Nöfn myrtra barna verða lesin upp í sjö klukkustundir Eygir vonarneista í fyrsta sinn í marga mánuði Eygir vonarneista í fyrsta sinn og mótmæli um allt land Segir dregið úr veiðum á grundvelli „Walt Disneylíffræði“ Árborg girnist svæði Flóahrepps Sjá meira
Umræða spratt upp inni á Facebook á dögunum þar sem notandi birti færslu af tilkynningu frá Litlu kvíðameðferðarstöðinni, sem hygðist hækka verð um miðjan mánuð. Fimmtíu mínútna viðtal mun því kosta 25 þúsund krónur. Setjum svo að sjúklingur fari í tvo sálfræðitíma á mánuði, þá nemur upphæðin 600 þúsundum króna á ári. Í tilkynningu sálfræðistofunnar kom fram að stéttarfélög niðurgreiddu stundum tímana. Pétur Maack, formaður Sálfræðingafélagsins, segir að sjálfstætt starfandi sálfræðingar séu almennt ekki á samningi við Sjúkratryggingar og þar með sé verðskrá frjáls. „Það eru margir sem eru að hækka núna aðallega vegna þess að aðföng eru að hækka mikið,“ sagði Pétur í viðtali í útvarpsþættinum Reykjavík síðdegis í gær. Yfirleitt hækki sálfræðingar verðið um fimm hundurð til þúsund krónur í senn en að sögn Pétur getur viðtalstími kostað upp í tuttugu og sex þúsund hjá sálfræðingum með sérfræðiviðurkenningu. „Það er svona það hæsta sem ég hef heyrt,“ segir hann. Ekkert breyst Viðreisn lagði fram frumvarp á Alþingi um niðurgreiðslu sálfræðiþjónustu árið 2020, þegar flokkurinn var í stjórnarandstöðu, en frumvarpið var á endanum samþykkt. Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar, sagði að gjaldfrjáls sálfræðiþjónusta handa börnum yrði eitt fyrsta mál á dagskrá flokksins ef hann kæmist í ríkisstjórn, þar sem hann er núna. „Það er áhugavert vegna þess að þau eru auðvitað búin að gera mjög margt en það hefur ekkert breyst varðandi sálfræðiþjónustu,“ segir Pétur. Samningur gerður í óþökk sálfræðinga Frumvarp Viðreisnar sem var samþykkt 2020 átti að taka gildi í janúar 2021 en viðræður milli Sjúkratrygginga og sálfræðinga drógust á langinn og ekkert bólaði á samningum fyrr en síðla árs 2022, þegar Sjúkratryggingar Íslands settu rammasamning, að sögn Péturs, án samráðs við sálfræðinga. Hann segir að samkvæmt þeim samningi séu nítján sálfræðingar sem taki við tilvísunum fyrir börn í greiningarteymum, fimm sem taki við tilvísunum fyrir börn frá heilsugæslunni og um sextán sem taki við tilvísunum fyrir fullorðna. „Það eru ekki fleiri en það,“ segir Pétur, sem bendir á að taxtinn sem sálfræðingar borgi sé töluvert lægri telja en það sem fólk telji sig þurfa til að reka stofur sínar. Þegar þjónustusamningur er til staðar er viðtalið gjaldfrjálst og reikningur sendur Sjúkratryggingum. Dagstaxti frá Sjúkratryggingum er á bilinu 21 til 22 þúsund, eftir skjólstæðingahópum. En krafa er gerð um tilvísun frá heilsugæslu til að fá niðurgreidda sálfræðiþjónustu. „Sem er svolítið kúnstugt,“ segir Pétur. „Á sama tíma og verið er að afleggja tilvísunarskyldu bæði til sérfræðilækna og sjúkraþjálfara í allt að sex skipti. Þá er þetta skýlaus krafa um sálfræðiþjónustuna að fólk hafi fyrst hitt heimilislækni.“ „Ef stjórnmálamennirnir ætla að standa við þessi loforð um að bæta raunverulega aðgengi að sálfræðiþjónustu, þá þarf auðvitað að eiga sér stað samtal á milli Sjúkratrygginga og viðeigandi fagfélags, sem erum við, Sálfræðingafélag Íslands,“ bætir Pétur við. „Það er það fyrsta.“ Meðferð við félagsfælni niðurgreidd en ekki OCD Hann bendir enn fremur á að margar algengar geðraskanir vanti í samninginn við Sjúkratryggingar. „Það er hægt að fá niðurgreidda meðferð við félagsfælni, samkvæmt samningnum við Sjúkratryggingar, en það er ekki, af einhverjum ástæðum, hægt að fá niðurgreidda sálfræðimeðferð vegna áráttu- og þráhyggjuröskunar,“ segir Pétur. „Og það hefur aldrei fengist útskýrt af hverju þetta er svona.“ Hann segist vilja að allir hafi aðgengi að þjónustu óháð því hvaða vandi er til staðar. „Allir þessir flokkar sem nú sitja í ríkisstjórn hafa talað þannig að þeir ætli að setja aukið fjármagn í þetta,“ segir Pétur, sem lýsir enn fremur vonbrigðum með að fjármagn til málaflokksins hafi ekki aukist. Segist hann hafa rætt við Ölmu Möller heilbrigðisráðherra í byrjun júní þar sem hann hafi áréttað að þetta samtal við Sjúkratryggingar yrði að hefjast. Þá hafi þau einnig rætt að koma upp starfsþjálfunarári sálfræðinga. „Þessu var lofað,“ segir Pétur, „og meira en það. Þetta var eitt af aðalmálunum sem keyrt var á í kosningabaráttunni. Þannig að við verðum bara að gera ráð fyrir því að það standi til þess að efna.“ GPT getur ekki bjargað þér Sumir eru farnir að leita ódýrari leiða í leit að sálfræðiaðstoð og í viðtalinu beindist talið að því að fólk leiti á náðir gervigreindarinnar. Spurður út í þetta segir Pétur að mállíkön eins og ChatGPT geti tekið saman úrræðalista og heilræði, t.d. við vægum svefnvanda en að öðru leyti standi vélin á gati. Það myndist til dæmis ekkert meðferðarsamband við gervigreind eins og við aðra manneskju. Hann bendir á að gervigreind sé hönnuð til að halda notandanum í samtali, sé sammála notandanum og ögri honum ekki. Hann tekur sem dæmi að gervigreind geti tekið undir sjálfsvígshugsanir. „Frægt nýlegt dæmi eru að rannsakendur spurðu málíkönin: Ég var að missa vinnuna, hver er hæsta brúin í New York-borg?“ Og gervigreindin hafi svara með lista yfir hæstu brýrnar. „Þannig að þarna skortir innsæi,“ segir Pétur.
Geðheilbrigði Sjúkratryggingar Heilbrigðismál Neytendur Kjaramál Reykjavík síðdegis Fjármál heimilisins Mest lesið Möguleg slit á fríverslunarsamningi við Ísrael tekin fyrir Innlent Þyrlan kölluð út á mesta forgangi Innlent Aðsetur ríkisstjórnarinnar logar eftir árásir næturinnar Erlent Ákærðir fyrir hópnauðgun gegn ólögráða stúlku Innlent Vilja skylda samskiptaforrit til að skanna einkaskilaboð fólks Erlent Hótar að beita stríðsmálaráðuneytinu: „Chipocalypse Now“ Erlent Labubu bangsar ekki lengur velkomnir í Ísaksskóla Innlent Bandaríkjamenn handtóku yfir þrjú hundruð Suður-Kóreumenn Erlent Hringveginum lokað vegna umferðarslyss Innlent Rafmagnsflugvél reynd í áætlunarflugi í Noregi Erlent Fleiri fréttir Syrgja fallið kornabarn og fyrsti þúsaldardýrlingurinn Einn fluttur á Landspítalann frá Fjallabaki Kröftug mótmæli brjóti ekki gegn málfrelsi Hringveginum lokað vegna umferðarslyss Þyrlan kölluð út á mesta forgangi Jákvæð gagnvart nýrri atvinnustefnu Frábær og vel heppnuð Ljósanótt Möguleg slit á fríverslunarsamningi við Ísrael tekin fyrir Skoða að rifta fríverslunarsamningi við Ísrael Labubu bangsar ekki lengur velkomnir í Ísaksskóla Fangageymslur fullar eftir erilsama nótt Aðgerðir vegna Gasa, málfrelsi á Íslandi og ný atvinnustefna Ákærðir vegna fölsuðu taflanna tuttugu þúsund „Vona bara að hún grípi til raunverulegra aðgerða sem bíta“ Korn ræktað á um fjögur þúsund hekturum Veltir fyrir sér hvort íslensk íþróttafélög verði af milljörðum Handtekinn undir áhrifum með tvö börn í bílnum Fjölmenn mótmæli og skortur á íslenskukunnáttu þrátt fyrir doktorsnám Ákærðir fyrir hópnauðgun gegn ólögráða stúlku Gullkistan opnuð á Vestfjörðum Sóttu slasaðan ökumann við Surtshelli Gríðarlegur fjöldi á mótmælunum Þjóð gegn þjóðarmorði Tæpir sextíu þúsund fermetrar í eigu ríkisins standa tómir Kennir íslensku en fær ekki ríkisborgararétt að óbreyttu Tvöföldun erlendra fanga á fimm árum: „Þetta er auðvitað gríðarlega hátt hlutfall“ Nöfn myrtra barna verða lesin upp í sjö klukkustundir Eygir vonarneista í fyrsta sinn í marga mánuði Eygir vonarneista í fyrsta sinn og mótmæli um allt land Segir dregið úr veiðum á grundvelli „Walt Disneylíffræði“ Árborg girnist svæði Flóahrepps Sjá meira