Fjölþátta ógnarstjórn Högni Elfar Gylfason skrifar 19. október 2025 20:02 Mikið hefur verið fjallað um fjölþátta ógnir í fjölmiðlum að undanförnu, en þar er helst verið að ræða um fjölbreytilegar ógnir af hendi ríkis eða ríkja gagnvart öðrum ríkjum. Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur hefur haft vaxandi áhyggjur af þessum málum og hefur í því skyni opnað fyrir flóðgáttir ótakmarkaðra fjármuna ríkissjóðs Íslands í kaup á sprengjum og öðrum drápstólum ásamt ýmsu öðru stríðs- og varnartengdu sem hernaðarráðgjafar stjórnarinnar telja rétt að splæsa í. Á sama tíma virðast ráðherrar ekki hafa miklar áhyggjur af innri ógnum sem að íslendingum steðja þó þar sé af nægu að taka og flestar þeirra tilkomnar ýmist vegna aðgerða ráðherra eða aðgerðaleysis ríkisstjórnarinnar. Tvöföldun veiðigjalda á sjávarútveg í einu vetfangi án tillits til afleiðinga. Afleiðingar þess eru þegar byrjaðar að koma í ljós. Þannig hefur fólk sem starfar í greininni þegar fengið uppsagnarbréf, en það sem minna ber á er að verkefni í viðhaldi, endurnýjun og uppbyggingu hefur verið slegið á frest eða slegin af með tilheyrandi verkefnaskorti hjá þjónustuaðilum útgerðar og fiskvinnslu. Niðurfelling samsköttunar hjóna í nafni réttlætis. Ekki er víst að ungt fólk sem er að reyna að koma undir sig fótunum, kaupa húsnæði og ala upp börn kunni ríkisstjórninni miklar þakkir fyrir að hækka á það skatta þegar svo háttar til að annar aðilinn vinnur mikið utan heimilis en hinn sér um börnin, heimilið og allt hitt. Um þessa aðför að fjölskyldum landsins mætti hafa eftir fræg orð Halldórs Kiljan Laxness: “Vont er þeirra ránglæti, verra þeirra réttlæti.” Áætlaðar skattahækkanir á ferðaþjónustu á Íslandi. Í ljósi orða ráðherra um að skattar verði ekki hækkaðir á fólk og fyrirtæki hljómar það undarlega svo ekki sé meira sagt að lagt skuli til atlögu við ferðaþjónustuna. Það má túlka sem aðför að landsbyggðinni sem víða á mikið undir að vel gangi í greininni sem skapar mörg störf mjög víða. Þá virðist vera sérstakt markmið að skattleggja skemmtiferðaskip frá landinu sem kemur einmitt fyrst niður á litlu plássunum sem hafa lagt í kostnað til að laða þau til sín. Staða í dag er þegar orðin sú að hrun blasir við í komum slíkra skipa strax á næsta ári. Fjármálaráðherra hefur ákveðið að leggja fram frumvarp um að breyta tollflokkun á pitsuosti með íblandaðri jurtaolíu í þeim tilgangi að fella niður innflutningstolla. Áður hefur verið tekist á um innflutning umrædds osts sem er um 84% mjólkurostur, en í hann hefur verið blandað lítilræði af fræolíu og í því skjóli verið skilgreindur af innflytjendum sem “jurtaostur” til þess að geta fært hann í tollalausan tollflokk. Lokaniðurstaða í málinu var sú að íslenskir dómstólar komust að þeirri niðurstöðu að umræddur ostur skyldi flokkast sem mjólkurostur og bera toll samkvæmt því. Hafa skal í huga að engir hagsmunaaðilar, innlendir né erlendir, geta gert réttmæta kröfu um að ganga framhjá dóminum og engir alþjóðlegir samningar eru í gildi sem ganga gegn honum. Atvinnuvegaráðherra hefur lagt frumvarpsdrög í samráðsgátt um breytingu á búvörulögum. Þar blasir við að ekkert samráð var haft við Bændasamtök Íslands þó ekki fari á milli mála að félagsskapur stórinnflytjenda matvara, nefnt Félag atvinnurekenda, hefur komið að málinu og í raun verður að teljast líklegt að textinn komi einmitt þaðan. Í frumvarpsdrögunum er ekki aðeins verið að framfylgja hótun ráðherra landbúnaðar um að koma í veg fyrir samvinnu og hagræðingu í kjötframleiðslugreinum heldur hefur verið tekin sú stefna að leggja af rúmlega tuttugu ára hagræðingu í mjólkuriðnaði. Sú hagræðing sem á sínum tíma kostaði sársaukafullar aðgerðir víða um land hefur skilað 2-3 milljörðum árlega sem skipst hefur milli neytenda og bænda. Boðuð breyting mun hafa í för með sér mikinn kostnað við uppbyggingu og breytingar á úrvinnslustöðvum og söfnun mjólkur sem mun hækka verð til neytenda og lækka verð til bænda. Atlaga ríkisstjórnarinnar að íslenskum landbúnaði kemur ekki aðeins úr einni átt. Nú hefur ráðherra innviða stokkið á vagninn og gert áætlun sína um að gera rekstrarumhverfi greinarinnar flóknara, erfiðara og dýrara en þörf er á. Það gerir hann með því að leggja fram breytingu á reglugerð sem mun banna bændum að nota dráttarvélar við störf sín nema þeir taki meirapróf með miklum tilkostnaði og tíma. Þarna virðist stefnan sú að vega að greininni með tæknilegu rothöggi sem mun hafa mikil áhrif og langt umfram þá sakleysislegu mynd sem ókunnum gæti sýnst við lestur reglugerðardraganna. Yfirlæti gagnvart minni sveitarfélögum hefur birst í yfirlýsingum innviðaráðherra undanfarið, en þar talar hann niður til vel rekinna lítilla sveitarfélaga og stefnir á þvingaðar sameiningar til að uppfylla pólitíska draumóra. Öllum sveitarfelögum skal troðið í gegnum sama rúllupylsuhólkinn í nafni hagræðingar, en þó án alvöru raka og skynsemi. Hótunum ýmissa talsmanna ríkisstjórnarinnar gagnvart sjálfstæðum fjölmiðlum sem ekki hafa verið nægilega undirgefnir núverandi stjórnvöldum hefur verið framfylgt með lækkun ríkisstuðnings við þá. Nú þegar hefur einn miðill sem lenti í hefndarráðstöfunum ráðherra gefið út afkomuviðvörun og hafið uppsagnir starfsmanna. Með þessum aðgerðum ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur hefur verið sýnt fram á svo ekki verður um villst að staðan á fjölmiðlamarkaði er ósjálfbær. Ríkisfjölmiðillinn er geymdur í bómull, með belti og axlabönd sértækra skatta á almenning ásamt yfirþyrmandi yfirburðarstöðu á auglýsingamarkaði á meðan sjálfstæðir miðlar skulu ganga með betlistaf eða öllu heldur skríða gagnvart stjórnvöldum. Sértækar árásir á bifreiðaeigendur eru mikið áhugamál núverandi stjórnvalda. Nú skal sérstaklega lagt til atlögu við þá sem eru svo ósvífnir að stefna á kaup á bílum á næstunni sem ganga fyrir bensíni eða dísilolíu og verður það gert með stórhækkun vörugjalda. Þá hefur verið tilkynnt að fyrirhugað er að stórauka skattheimtu af bíleigendum með svonefndu kílómetragjaldi. Fyrir utan hækkun um marga milljarða verður þessi leið aukinnar skattheimtu til mikillar mismununar gagnvart fólki í landinu og ljóst að íbúar úti á landi munu greiða mun meira vegna mikilla vegalengda og hækkunar á aðföngum sökum aukins flutningskostnaðar. Þá hefur verið bent á ósamræmið í þessari leið ríkisstjórnarinnar að setja öllum sama kílómetragjald burtséð frá gæðum vega, en mörgum í dreifbýlinu stendur aðeins til boða að keyra á eldgömlum ónýtum malar- og moldarvegum með tilheyrandi viðhaldskostnaði og auknum eldsneytiskostnaði. Fjölþátta innri ógnir af völdum stjórnvalda eru eins og hér sést margar og af ýmsum toga. Upptalningin er þó langt í frá tæmandi og af nægu að taka í mögulegri framhaldssögu um ógnarstjórn ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur og Valkyrjanna svonefndu. Höfundur er varaþingmaður Miðflokksins í Norðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Högni Elfar Gylfason Miðflokkurinn Mest lesið Læknar eru lífsbjörg: Tryggjum sérnám þeirra Halla Hrund Logadóttir Skoðun Halldór 06.12.25 Halldór Baldursson Halldór Sakavottorðið og ég Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skattlagning mótorhjóla: Órökstudd gjaldtaka sem skapar ranglæti og hvetur til undanskota Gunnlaugur Karlsson Skoðun Mótorhjólin úti – Fjórhjólin inni Skoðun Stór orð – litlar efndir Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Framtíðarsýn Anton Már Gylfason Skoðun Meirihluti bæjarstjórnar Hafnarfjarðar á villigötum Stefán Már Gunnlaugsson Skoðun Netið er ekki öruggt Sunna Elvira Þorkelsdóttir Skoðun Blönduð byggð við Sundin - í boði nýrrar samgönguáætlunar Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Sakavottorðið og ég Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Stór orð – litlar efndir Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattlagning mótorhjóla: Órökstudd gjaldtaka sem skapar ranglæti og hvetur til undanskota Gunnlaugur Karlsson skrifar Skoðun Netið er ekki öruggt Sunna Elvira Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Meirihluti bæjarstjórnar Hafnarfjarðar á villigötum Stefán Már Gunnlaugsson skrifar Skoðun Valkvæð tilvitnun í Feneyjanefndina Hjörtur J Guðmundsson skrifar Skoðun Mótorhjólin úti – Fjórhjólin inni skrifar Skoðun Læknar eru lífsbjörg: Tryggjum sérnám þeirra Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Fjárlögin 2026: Hvert stefnum við? Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn Anton Már Gylfason skrifar Skoðun Að deyja með reisn: hver ræður því hvað það þýðir? Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Blönduð byggð við Sundin - í boði nýrrar samgönguáætlunar Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Tómstundamenntun sem meðferðarúrræði Brynja Dögg Árnadóttir skrifar Skoðun Partíið er búið – allir þurfa að fóta sig í breyttum heimi Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun „Stuttflutt“ Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Landssamband smábátaeigenda 40 ára – hverju hefur baráttan skilað? Kjartan Páll Sveinsson,Örn Pálsson skrifar Skoðun Frá séreignarstefnu til fjárfestingarmarkaðar: hvað fór úrskeiðis? Yngvi Ómar Sigrúnarson skrifar Skoðun Íslenska til sýnis – Icelandic for display Matthías Aron Ólafsson skrifar Skoðun Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Skekkjan á fjölmiðlamarkaði: Ríkisrisinn og raunveruleikinn Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar Skoðun Hvernig er þetta með erfðafjárskattinn? Jóhann Óli Eiðsson skrifar Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hafnarfjörður í blóma: Sókn og stöðugleiki Guðbjörg Oddný Jónasdóttir skrifar Skoðun Hugmynd um að loka glufu - tilgangurinn helgar sennilega meðalið skrifar Skoðun Börnin okkar þurfa meira en dýrt parket og snaga úr epal Jóhann Ingi Óskarsson skrifar Skoðun Vegið að eigin veski Steinþór Ólafur Guðrúnarson skrifar Skoðun Könnun sýnir að almenningur er fylgjandi stjórnvaldsaðgerðum gegn ofþyngd og offitu barna Sigrún Elva Einarsdóttir skrifar Skoðun „Það er kalt á toppnum“ – félagsleg einangrun og afreksíþróttafólk Líney Úlfarsdóttir,Svavar Knútur skrifar Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik skrifar Skoðun Hættuleg hegðun Jón Pétur Zimsen skrifar Sjá meira
Mikið hefur verið fjallað um fjölþátta ógnir í fjölmiðlum að undanförnu, en þar er helst verið að ræða um fjölbreytilegar ógnir af hendi ríkis eða ríkja gagnvart öðrum ríkjum. Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur hefur haft vaxandi áhyggjur af þessum málum og hefur í því skyni opnað fyrir flóðgáttir ótakmarkaðra fjármuna ríkissjóðs Íslands í kaup á sprengjum og öðrum drápstólum ásamt ýmsu öðru stríðs- og varnartengdu sem hernaðarráðgjafar stjórnarinnar telja rétt að splæsa í. Á sama tíma virðast ráðherrar ekki hafa miklar áhyggjur af innri ógnum sem að íslendingum steðja þó þar sé af nægu að taka og flestar þeirra tilkomnar ýmist vegna aðgerða ráðherra eða aðgerðaleysis ríkisstjórnarinnar. Tvöföldun veiðigjalda á sjávarútveg í einu vetfangi án tillits til afleiðinga. Afleiðingar þess eru þegar byrjaðar að koma í ljós. Þannig hefur fólk sem starfar í greininni þegar fengið uppsagnarbréf, en það sem minna ber á er að verkefni í viðhaldi, endurnýjun og uppbyggingu hefur verið slegið á frest eða slegin af með tilheyrandi verkefnaskorti hjá þjónustuaðilum útgerðar og fiskvinnslu. Niðurfelling samsköttunar hjóna í nafni réttlætis. Ekki er víst að ungt fólk sem er að reyna að koma undir sig fótunum, kaupa húsnæði og ala upp börn kunni ríkisstjórninni miklar þakkir fyrir að hækka á það skatta þegar svo háttar til að annar aðilinn vinnur mikið utan heimilis en hinn sér um börnin, heimilið og allt hitt. Um þessa aðför að fjölskyldum landsins mætti hafa eftir fræg orð Halldórs Kiljan Laxness: “Vont er þeirra ránglæti, verra þeirra réttlæti.” Áætlaðar skattahækkanir á ferðaþjónustu á Íslandi. Í ljósi orða ráðherra um að skattar verði ekki hækkaðir á fólk og fyrirtæki hljómar það undarlega svo ekki sé meira sagt að lagt skuli til atlögu við ferðaþjónustuna. Það má túlka sem aðför að landsbyggðinni sem víða á mikið undir að vel gangi í greininni sem skapar mörg störf mjög víða. Þá virðist vera sérstakt markmið að skattleggja skemmtiferðaskip frá landinu sem kemur einmitt fyrst niður á litlu plássunum sem hafa lagt í kostnað til að laða þau til sín. Staða í dag er þegar orðin sú að hrun blasir við í komum slíkra skipa strax á næsta ári. Fjármálaráðherra hefur ákveðið að leggja fram frumvarp um að breyta tollflokkun á pitsuosti með íblandaðri jurtaolíu í þeim tilgangi að fella niður innflutningstolla. Áður hefur verið tekist á um innflutning umrædds osts sem er um 84% mjólkurostur, en í hann hefur verið blandað lítilræði af fræolíu og í því skjóli verið skilgreindur af innflytjendum sem “jurtaostur” til þess að geta fært hann í tollalausan tollflokk. Lokaniðurstaða í málinu var sú að íslenskir dómstólar komust að þeirri niðurstöðu að umræddur ostur skyldi flokkast sem mjólkurostur og bera toll samkvæmt því. Hafa skal í huga að engir hagsmunaaðilar, innlendir né erlendir, geta gert réttmæta kröfu um að ganga framhjá dóminum og engir alþjóðlegir samningar eru í gildi sem ganga gegn honum. Atvinnuvegaráðherra hefur lagt frumvarpsdrög í samráðsgátt um breytingu á búvörulögum. Þar blasir við að ekkert samráð var haft við Bændasamtök Íslands þó ekki fari á milli mála að félagsskapur stórinnflytjenda matvara, nefnt Félag atvinnurekenda, hefur komið að málinu og í raun verður að teljast líklegt að textinn komi einmitt þaðan. Í frumvarpsdrögunum er ekki aðeins verið að framfylgja hótun ráðherra landbúnaðar um að koma í veg fyrir samvinnu og hagræðingu í kjötframleiðslugreinum heldur hefur verið tekin sú stefna að leggja af rúmlega tuttugu ára hagræðingu í mjólkuriðnaði. Sú hagræðing sem á sínum tíma kostaði sársaukafullar aðgerðir víða um land hefur skilað 2-3 milljörðum árlega sem skipst hefur milli neytenda og bænda. Boðuð breyting mun hafa í för með sér mikinn kostnað við uppbyggingu og breytingar á úrvinnslustöðvum og söfnun mjólkur sem mun hækka verð til neytenda og lækka verð til bænda. Atlaga ríkisstjórnarinnar að íslenskum landbúnaði kemur ekki aðeins úr einni átt. Nú hefur ráðherra innviða stokkið á vagninn og gert áætlun sína um að gera rekstrarumhverfi greinarinnar flóknara, erfiðara og dýrara en þörf er á. Það gerir hann með því að leggja fram breytingu á reglugerð sem mun banna bændum að nota dráttarvélar við störf sín nema þeir taki meirapróf með miklum tilkostnaði og tíma. Þarna virðist stefnan sú að vega að greininni með tæknilegu rothöggi sem mun hafa mikil áhrif og langt umfram þá sakleysislegu mynd sem ókunnum gæti sýnst við lestur reglugerðardraganna. Yfirlæti gagnvart minni sveitarfélögum hefur birst í yfirlýsingum innviðaráðherra undanfarið, en þar talar hann niður til vel rekinna lítilla sveitarfélaga og stefnir á þvingaðar sameiningar til að uppfylla pólitíska draumóra. Öllum sveitarfelögum skal troðið í gegnum sama rúllupylsuhólkinn í nafni hagræðingar, en þó án alvöru raka og skynsemi. Hótunum ýmissa talsmanna ríkisstjórnarinnar gagnvart sjálfstæðum fjölmiðlum sem ekki hafa verið nægilega undirgefnir núverandi stjórnvöldum hefur verið framfylgt með lækkun ríkisstuðnings við þá. Nú þegar hefur einn miðill sem lenti í hefndarráðstöfunum ráðherra gefið út afkomuviðvörun og hafið uppsagnir starfsmanna. Með þessum aðgerðum ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur hefur verið sýnt fram á svo ekki verður um villst að staðan á fjölmiðlamarkaði er ósjálfbær. Ríkisfjölmiðillinn er geymdur í bómull, með belti og axlabönd sértækra skatta á almenning ásamt yfirþyrmandi yfirburðarstöðu á auglýsingamarkaði á meðan sjálfstæðir miðlar skulu ganga með betlistaf eða öllu heldur skríða gagnvart stjórnvöldum. Sértækar árásir á bifreiðaeigendur eru mikið áhugamál núverandi stjórnvalda. Nú skal sérstaklega lagt til atlögu við þá sem eru svo ósvífnir að stefna á kaup á bílum á næstunni sem ganga fyrir bensíni eða dísilolíu og verður það gert með stórhækkun vörugjalda. Þá hefur verið tilkynnt að fyrirhugað er að stórauka skattheimtu af bíleigendum með svonefndu kílómetragjaldi. Fyrir utan hækkun um marga milljarða verður þessi leið aukinnar skattheimtu til mikillar mismununar gagnvart fólki í landinu og ljóst að íbúar úti á landi munu greiða mun meira vegna mikilla vegalengda og hækkunar á aðföngum sökum aukins flutningskostnaðar. Þá hefur verið bent á ósamræmið í þessari leið ríkisstjórnarinnar að setja öllum sama kílómetragjald burtséð frá gæðum vega, en mörgum í dreifbýlinu stendur aðeins til boða að keyra á eldgömlum ónýtum malar- og moldarvegum með tilheyrandi viðhaldskostnaði og auknum eldsneytiskostnaði. Fjölþátta innri ógnir af völdum stjórnvalda eru eins og hér sést margar og af ýmsum toga. Upptalningin er þó langt í frá tæmandi og af nægu að taka í mögulegri framhaldssögu um ógnarstjórn ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur og Valkyrjanna svonefndu. Höfundur er varaþingmaður Miðflokksins í Norðvesturkjördæmi.
Skattlagning mótorhjóla: Órökstudd gjaldtaka sem skapar ranglæti og hvetur til undanskota Gunnlaugur Karlsson Skoðun
Skoðun Skattlagning mótorhjóla: Órökstudd gjaldtaka sem skapar ranglæti og hvetur til undanskota Gunnlaugur Karlsson skrifar
Skoðun Blönduð byggð við Sundin - í boði nýrrar samgönguáætlunar Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Landssamband smábátaeigenda 40 ára – hverju hefur baráttan skilað? Kjartan Páll Sveinsson,Örn Pálsson skrifar
Skoðun Frá séreignarstefnu til fjárfestingarmarkaðar: hvað fór úrskeiðis? Yngvi Ómar Sigrúnarson skrifar
Skoðun Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Skekkjan á fjölmiðlamarkaði: Ríkisrisinn og raunveruleikinn Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar
Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson skrifar
Skoðun Könnun sýnir að almenningur er fylgjandi stjórnvaldsaðgerðum gegn ofþyngd og offitu barna Sigrún Elva Einarsdóttir skrifar
Skoðun „Það er kalt á toppnum“ – félagsleg einangrun og afreksíþróttafólk Líney Úlfarsdóttir,Svavar Knútur skrifar
Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik skrifar
Skattlagning mótorhjóla: Órökstudd gjaldtaka sem skapar ranglæti og hvetur til undanskota Gunnlaugur Karlsson Skoðun