Erlent

Draga til­vist neðanjarðarhafs á Títan í efa

Samúel Karl Ólason skrifar
Títan er tungl Satúrnusar og það næst stærsta í sólkerfinu. Til stendur að senda kjarnorkuknúinn dróna af stað til tunglsins á næstu árum til að leita ummerkja lífs.
Títan er tungl Satúrnusar og það næst stærsta í sólkerfinu. Til stendur að senda kjarnorkuknúinn dróna af stað til tunglsins á næstu árum til að leita ummerkja lífs. AP/NASA og JPL

Vísindamenn hafa í þó nokkur ár talið að undir yfirborði Títans, tungls Satúrnusar, megi finna umfangsmikið haf. Vonir hafa verið bundnar við að mögulega mætti finna líf í þessu hafi sem ætti að hafa verið varið af yfirborði tunglsins gegn hættulegum geislum í geimnum.

rannsókn sem leidd var af vísindamönnum Jet Propulsion Laboratory hjá NASA, bendir til þess að þessi gamla ályktun gæti verið röng. Í stað hafs megi finna lítið annað en lög af ís, vatni og krapa undir yfirborðinu, ekki ólíkt því sem finnst í sjónum á nærri pólum jarðarinnar.

Títan er eitt af 274 tunglum Satúrnusar og næststærsta tungl sólkerfisins, á eftir Ganýmedes sem er á braut um Júpíter, en finna má fljótandi metan á yfirborði þess.

Rannsóknin byggir á gömlum myndum frá geimfarinu Cassini sem flaug á árum áður kringum Satúrnus og ítreka vísindamennirnir sem framkvæmdu rannsóknina að þó engin ummerki lífs hafi fundist, gætu örverur fundist í því vatni sem finna má á Títan.

Árið 2008 gáfu gögn úr Cassini til kynna að undir yfirborði tunglsins mætti finna neðanjarðarhaf úr vatni og ammoníaki.

Til stendur að senda kjarnorkuknúinn dróna af stað til Títans, í fyrsta lagi árið 2028 en ferðalagið sjálft myndi síðan taka sex ár. Dragonfly er kjarnorkuknúinn þyrludróni sem verður á stærð við lítinn bíl og á hann að leita lífrænna sameinda og mögulegra ummerkja lífs á Títan.

Ekki er hægt að reiða á sólarorku á Títan, vegna þykktar andrúmsloftsins og þarf dróninn því að vera kjarnorkuknúinn.

Byggðu niðurstöður á afmyndun Títans

Niðurstöður nýju rannsóknarinnar byggja á þeim mikla þyngdarkrafti sem Títan verður fyrir frá Satúrnus. Sama hlið Títans snýr alltaf að Satúrnus, eins og á við okkar eigið tungl, en vegna þessa mikla þyngdarkrafts frá Satúrnus teygist á tunglinu. Þegar mest er nær þessi afmyndun tíu metrum.

Með því að greina þessa afmyndun á Títan og tímasetningar hennar í tengslum við hvenær tunglið verður fyrir mestum áhrifum frá Satúrnus, fengu vísindamennirnir þá niðurstöðu að ekki megi finna neðanjarðarhaf á Títan.

Ef hafið væri þarna ætti enginn tímamunur að vera á því þegar Títan verður fyrir mestum áhrifum af þyngdarkröftum Satúrnusar og afmynduninni. Vísindamennirnir komust hins vegar að því að fimmtán klukkustunda tímamismunur var á þessu.

Tölvulíkön gefa til kynna að áðurnefnd lög af ís, vatni og krapa nái á rúmlega 550 kílómetra dýpi. Að ysta íslagið sé um 170 kílómetrar að þykkt, áður en krapinn tekur við. Neðst er svo vatn sem gæti verið allt að tuttugu gráðu heitt, samkvæmt þessum líkönum.

AP fréttaveitan hefur eftir Flavio Petricca, sem leiddi rannsóknina, að mögulegt sé að ísinn á Títan hafi verið frosinn og sé nú að þiðna, eða öfugt.

Ekki sannfærður

Fréttaveitan hefur þó einnig eftir Luciano Iess, sem leiddi rannsóknina úr upprunalegu gögnum Cassini, að honum þyki nýja rannsóknin ekki nægilega sannfærandi. Hún sé sannarlega áhugaverð en dugi ekki til svo hægt sé að segja almennilega til um að ekki megi finna haf undir yfirborðinu.

Vísindamenn telja einnig að finna megi neðanjarðarhöf undir yfirborði Evrópu, tungls Júpíters, og Enkeladusar, annars tungls Satúrnusar.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×