Endurreisn heilbrigðiskerfisins Laufey Tryggvadóttir skrifar 3. febrúar 2016 07:00 Allt of lengi hefur íslenska heilbrigðiskerfinu hrakað jafnt og þétt fyrir augunum á okkur. Eflaust hefur margan langað til að reyna að grípa í taumana, en svo líður tíminn og lítið gerist. Nú er íslenska þjóðin að vakna af þyrnirósarsvefninum og prinsinn er enginn annar en Kári Stefánsson. Sem betur fer hafa tugþúsundir nú þegar undirritað kröfu um nauðsynlegar úrbætur. Fyrir þá sem enn eru að hugsa sig um langar mig að benda á þrjú nýleg dæmi um vandann. Dæmin eru tekin úr mínu nærumhverfi og sett fram með vitneskju og vilja aðstandenda. Ég á yndislegan ungan frænda sem hefur þurft að glíma við andlega vanlíðan í nokkur ár. Hann fær ekki notið sín við nám eða vinnu og stundum langar hann ekki til þess að lifa lengur. Það hefur úrslitaáhrif fyrir framtíð hans að fá nú þegar hjálp góðra sérfræðinga til að takast á við vandann, en fram að þessu hafa ítrekaðar tilraunir hans og móður hans ekki borið árangur. Barna- og unglingageðdeildin annar engan veginn öllum þeim sem þurfa þar á hjálp að halda; helst þarf viðkomandi að hafa reynt sjálfsvíg eða vera í mikilli lífshættu til að dyrunum sé lokið upp. Hér þarf að bæta verulega í. Aðra söguna hef ég eftir magnaðri, ungri dugnaðarkonu sem er varaformaður Krafts, félags ungs fólks með krabbamein. Maður hennar greindist á þrítugsaldri með alvarlegt krabbamein. Þessi ungu hjón hafa nú þremur árum eftir greiningu krabbameinsins greitt hátt í 1,5 milljónir króna fyrir heilbrigðisþjónustu! Hvernig getum við réttlætt þá niðurstöðu gagnvart þessu unga fólki sem á sama tíma hefur lítið getað unnið vegna veikindanna og þyrfti miklu frekar á fjárstuðningi að halda? Við erum ekki vanmáttugri en nágrannalöndin sem bjóða sömu þjónustu án endurgjalds.Ávallt sendur heim aftur Þriðja sagan er um heiðursmann sem dó fyrir skömmu. Hann var kominn yfir nírætt, með lokastig hjartabilunar og þótt andinn væri sterkur var hann orðinn nánast ósjálfbjarga vegna máttleysis og andnauðar. Svipað ástand eigum við flest eftir að upplifa áður en yfir lýkur. Hann gat í raun tæpast verið heima síðasta árið og þurfti að fara níu sinnum á sjúkrahús en var ávallt sendur heim aftur, til þess eins að fara enn eina ferðina inn á hjartagátt eða bráðamóttöku í sjúkrabíl. Fárveikur þurfti hann að aðlagast mörgum ólíkum deildum og stöðugt nýju starfsfólki. Öldrunardeildin var nánast alltaf fullbókuð og þangað komst hann aðeins einu sinni þótt þar ætti hann auðvitað best heima. Ekki fékk hann heldur að deyja á okkar einu líknardeild með þeirri frábæru fagþekkingu sem þar er til staðar. Nei, hann kvaddi þennan heim á smitsjúkdómadeild þar sem hann hafnaði eftir beinbrot, vegna þess að allar aðrar deildir voru fullar. Þar lá hann í fjóra sólarhringa í næsta rúmi við órólegan mann sem var langt leiddur af fíknisjúkdómi, og hegðun hans var slík að hinn aldraði heiðursmaður, bjargarlaus, óttaðist árás af hans hálfu. Vitum við ekki að öldruðum og þeim sem þurfa á líknarþjónustu að halda fjölgar jafnt og þétt? Við erum mjög langt frá því að geta sinnt þessum hópi sómasamlega í dag, hvað þá heldur hinum aukna fjölda næstu ára. Gleymum því heldur ekki að fyrr en varir kemur að okkur sjálfum, líka þeim sem í dag eru ungir og heilbrigðir. Ofanskráð eru aðeins þrjú af þúsundum dæma sem sýna hve þörfin er sterk fyrir úrbætur. Þess vegna fagna ég heilshugar framtaki Kára Stefánssonar og hvet alla til að skrifa undir á síðunni www.endurreisn.is okkur öllum til heilla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Laufey Tryggvadóttir Mest lesið Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Allt of lengi hefur íslenska heilbrigðiskerfinu hrakað jafnt og þétt fyrir augunum á okkur. Eflaust hefur margan langað til að reyna að grípa í taumana, en svo líður tíminn og lítið gerist. Nú er íslenska þjóðin að vakna af þyrnirósarsvefninum og prinsinn er enginn annar en Kári Stefánsson. Sem betur fer hafa tugþúsundir nú þegar undirritað kröfu um nauðsynlegar úrbætur. Fyrir þá sem enn eru að hugsa sig um langar mig að benda á þrjú nýleg dæmi um vandann. Dæmin eru tekin úr mínu nærumhverfi og sett fram með vitneskju og vilja aðstandenda. Ég á yndislegan ungan frænda sem hefur þurft að glíma við andlega vanlíðan í nokkur ár. Hann fær ekki notið sín við nám eða vinnu og stundum langar hann ekki til þess að lifa lengur. Það hefur úrslitaáhrif fyrir framtíð hans að fá nú þegar hjálp góðra sérfræðinga til að takast á við vandann, en fram að þessu hafa ítrekaðar tilraunir hans og móður hans ekki borið árangur. Barna- og unglingageðdeildin annar engan veginn öllum þeim sem þurfa þar á hjálp að halda; helst þarf viðkomandi að hafa reynt sjálfsvíg eða vera í mikilli lífshættu til að dyrunum sé lokið upp. Hér þarf að bæta verulega í. Aðra söguna hef ég eftir magnaðri, ungri dugnaðarkonu sem er varaformaður Krafts, félags ungs fólks með krabbamein. Maður hennar greindist á þrítugsaldri með alvarlegt krabbamein. Þessi ungu hjón hafa nú þremur árum eftir greiningu krabbameinsins greitt hátt í 1,5 milljónir króna fyrir heilbrigðisþjónustu! Hvernig getum við réttlætt þá niðurstöðu gagnvart þessu unga fólki sem á sama tíma hefur lítið getað unnið vegna veikindanna og þyrfti miklu frekar á fjárstuðningi að halda? Við erum ekki vanmáttugri en nágrannalöndin sem bjóða sömu þjónustu án endurgjalds.Ávallt sendur heim aftur Þriðja sagan er um heiðursmann sem dó fyrir skömmu. Hann var kominn yfir nírætt, með lokastig hjartabilunar og þótt andinn væri sterkur var hann orðinn nánast ósjálfbjarga vegna máttleysis og andnauðar. Svipað ástand eigum við flest eftir að upplifa áður en yfir lýkur. Hann gat í raun tæpast verið heima síðasta árið og þurfti að fara níu sinnum á sjúkrahús en var ávallt sendur heim aftur, til þess eins að fara enn eina ferðina inn á hjartagátt eða bráðamóttöku í sjúkrabíl. Fárveikur þurfti hann að aðlagast mörgum ólíkum deildum og stöðugt nýju starfsfólki. Öldrunardeildin var nánast alltaf fullbókuð og þangað komst hann aðeins einu sinni þótt þar ætti hann auðvitað best heima. Ekki fékk hann heldur að deyja á okkar einu líknardeild með þeirri frábæru fagþekkingu sem þar er til staðar. Nei, hann kvaddi þennan heim á smitsjúkdómadeild þar sem hann hafnaði eftir beinbrot, vegna þess að allar aðrar deildir voru fullar. Þar lá hann í fjóra sólarhringa í næsta rúmi við órólegan mann sem var langt leiddur af fíknisjúkdómi, og hegðun hans var slík að hinn aldraði heiðursmaður, bjargarlaus, óttaðist árás af hans hálfu. Vitum við ekki að öldruðum og þeim sem þurfa á líknarþjónustu að halda fjölgar jafnt og þétt? Við erum mjög langt frá því að geta sinnt þessum hópi sómasamlega í dag, hvað þá heldur hinum aukna fjölda næstu ára. Gleymum því heldur ekki að fyrr en varir kemur að okkur sjálfum, líka þeim sem í dag eru ungir og heilbrigðir. Ofanskráð eru aðeins þrjú af þúsundum dæma sem sýna hve þörfin er sterk fyrir úrbætur. Þess vegna fagna ég heilshugar framtaki Kára Stefánssonar og hvet alla til að skrifa undir á síðunni www.endurreisn.is okkur öllum til heilla.
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun