Höfum ekki flugviskubit - flugferðir vernda náttúruna Þórir Garðarsson skrifar 9. desember 2019 11:30 Um 2,5% af losun koltvísýrings af mannavöldum er frá flugsamgöngum. Vissulega munar um minna ef fólk dregur verulega úr flugferðum og tekst þannig á við „flugviskubitið“. Færri virðast þó hafa hugsað um þau neikvæðu áhrif sem samdráttur í ferðalögum hefði á mannlíf og náttúruvernd um allan heim – þar á meðal hér á landi. New York Times birti nýlega afar áhugaverða grein eftir Costas Christ, stofnanda Beyond Green Travel, sem er ráðgjafarfyrirtæki um sjálfbæra ferðaþjónustu. Þar bendir hann á að ekki sé allt sem sýnist í umræðunni um meint skaðleg áhrif flugferða. Costas bendir í greininni á að vernd villtrar náttúru og sjaldgæfra dýrategunda um allan heim eigi mikið undir þeim fjárhagslegu áhrifum sem ferðaþjónustan hefur. Dæmið af Serengeti þjóðgarðinum Hann tekur sem dæmi þá einu og hálfu milljón ferðamanna sem koma fljúgandi úr öllum heimshornum á hverju ári til að heimsækja Serengeti þjóðgarðinn í Tanzaníu og borga aðgangseyri að lágmarki 10 þúsund krónur á mann á dag. Hvaða áhrif hefði það á milljón gnýja flökkuhjarðir á 15 þúsund ferkílómetrum þjóðgarðsins ef Serengeti hefði ekki tekjurnar af þessum ferðamönnum? Costas telur ekki spurningu að slétturnar yrðu samstundis lagðar undir nautgriparækt með geigvænlegum áhrifum á allt dýralífið í þjóðgarðinum. Costas segir að því sé spáð að árið 2030 muni ferðaþjónusta skapa um 33.000 milljarða (33 billjóna) króna tekjur á ári í Afríku. Ef þessar tekjur hrynji eða hverfi, þá geti fólk hætt að láta sig dreyma um vernd dýra í útrýmingarhættu. Ef við hættum öll að fljúga, mun það bjarga heiminum, spyr Costas. Hann svarar því til að svarið sé líklegast þvert á móti. Hann bendir á að um 10% starfa um allan heim tengist ferðaþjónustu. Í mörgum löndum skapar náttúrutengd ferðaþjónusta mestu útflutningstekjurnar. Hvaða áhrif hefði það á vernd náttúrunnar ef enginn hefði hag af því að hugsa um þá vernd? Jákvæðu áhrifin fyrir íslenska náttúru Auðvelt er að heimfæra málflutning Costas upp á íslenskar aðstæður. Stóraukin ferðalög erlendra ferðamanna hingað til lands hafa minnt okkur Íslendinga hressilega á hve mikil verðmæti liggja í fjölbreyttu náttúrufari landsins. Þessi áhugi hvetur okkur til að vernda verðmætin og ráðast í aðgerðir til þess. Fjölmörg brothætt byggðarlög hafa blómstrað vegna viðskipta ferðafólksins. Um 40% af útflutningstekjum okkar koma gegnum ferðaþjónustuna. Þjóðarbúið hefði ekki rétt úr kútnum eftir bankahrunið ef flugviskubit stýrði ferðahegðun fólks. Aðrar leiðir eru áhrifaríkari Í greininni í NYT bendir Costas á mikilvægi skóga til að safna í sig koltvísýringi. Eyðing skóganna af mannavöldum um allan heim er hins vegar svo mikil að það jafnast á við 20% af losun koltvísýrings á ári. Í þeim samanburði verður 2,5% losun frá flugsamgöngum léttvæg. Þar með er ekki sagt að flugfélög kæri sig kollótt um áhrifin. Flugvélaframleiðendur vinna stöðugt að því að þróa flugvélar sem nota minna eldsneyti á hvert sæti og losa þar með minna af gróðurhúsalofttegundum. Hér á landi eru endurheimt votlendis og skógrækt áhrifaríkustu aðgerðirnar gegn loftslagsáhrifunum. Costas tekur Kólumbíu sem dæmi um jákvæð áhrif af straumi ferðamanna. Í Kólumbíu eru 59 þjóðgarðar og friðlýst svæði sem reiða sig á tekjur af ferðamönnum til að vega á móti ásælni námufyrirtækja og stórtæks landbúnaðar. Stjórnvöld í Kólumbíu leggja því mikla áherslu á ferðaþjónustuna. Staðreyndin er sú að fjárhagslegur ávinningur ræður mestu um hvaða stefna er tekin. Ef engar eru tekjurnar af ferðafólki til að upplifa villt dýralíf eða sérstæða og óspillta náttúrufegurð, þá opnast í staðinn fyrir þeim sem vilja skapa tekjur með öðrum hætti, til dæmis mengandi landbúnaði eða námuvinnslu. Taka má undir hvert orð í grein Costas. Hún er holl áminning til okkar Íslendinga um að nýta og vernda þær náttúruauðlindir sem hægt er, ekki aðeins vegna áhuga ferðamanna heldur ekkert síður fyrir okkur sjálf. Að ekki sé minnst á þá einföldu staðreynd að að flug er í raun eini raunhæfi kosturinn fyrir okkur sjálf til að komast til annarra landa. Það er í raun engin ástæða til að hafa flugviskubit. Fyrir þá sem vilja lesa grein Costas Christ, þá er hér hlekkur á hana.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Fréttir af flugi Loftslagsmál Þórir Garðarsson Mest lesið Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Leiðin úr svartholinu - Hugleiðingar við heimkomu Gunnar Páll Tryggvason Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen Skoðun Skoðun Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Öndum rólega – á meðan húsið brennur Magnús Magnússon skrifar Skoðun Umbylting ríkisfjármála á átta mánuðum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Átta atriði sem sýna fram á vanda hávaxtastefnunnar Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun 50 þúsund nýir íbúar – Hvernig tryggjum við samheldni? Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í fyrsta sæti í Kópavogi Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Að setjast í fyrsta sinn á skólabekk Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ferðalag úr fangelsi hugans Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hraðahindranir fyrir strætó Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun Íslenzkir sambandsríkissinnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Garðurinn okkar fyllist af illgresi Davíð Bergmann skrifar Skoðun Nýtt landsframlag – og hvað svo? Hrafnhildur Bragadóttir,Birna Sigrún Hallsdóttir skrifar Skoðun Fágætir dýrgripir í Vestmannaeyjum Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Gjaldskyldulandið Ísland - Viltu hafa bílastæðagjald við hverja lækjarsprænu? Hermann Helguson skrifar Sjá meira
Um 2,5% af losun koltvísýrings af mannavöldum er frá flugsamgöngum. Vissulega munar um minna ef fólk dregur verulega úr flugferðum og tekst þannig á við „flugviskubitið“. Færri virðast þó hafa hugsað um þau neikvæðu áhrif sem samdráttur í ferðalögum hefði á mannlíf og náttúruvernd um allan heim – þar á meðal hér á landi. New York Times birti nýlega afar áhugaverða grein eftir Costas Christ, stofnanda Beyond Green Travel, sem er ráðgjafarfyrirtæki um sjálfbæra ferðaþjónustu. Þar bendir hann á að ekki sé allt sem sýnist í umræðunni um meint skaðleg áhrif flugferða. Costas bendir í greininni á að vernd villtrar náttúru og sjaldgæfra dýrategunda um allan heim eigi mikið undir þeim fjárhagslegu áhrifum sem ferðaþjónustan hefur. Dæmið af Serengeti þjóðgarðinum Hann tekur sem dæmi þá einu og hálfu milljón ferðamanna sem koma fljúgandi úr öllum heimshornum á hverju ári til að heimsækja Serengeti þjóðgarðinn í Tanzaníu og borga aðgangseyri að lágmarki 10 þúsund krónur á mann á dag. Hvaða áhrif hefði það á milljón gnýja flökkuhjarðir á 15 þúsund ferkílómetrum þjóðgarðsins ef Serengeti hefði ekki tekjurnar af þessum ferðamönnum? Costas telur ekki spurningu að slétturnar yrðu samstundis lagðar undir nautgriparækt með geigvænlegum áhrifum á allt dýralífið í þjóðgarðinum. Costas segir að því sé spáð að árið 2030 muni ferðaþjónusta skapa um 33.000 milljarða (33 billjóna) króna tekjur á ári í Afríku. Ef þessar tekjur hrynji eða hverfi, þá geti fólk hætt að láta sig dreyma um vernd dýra í útrýmingarhættu. Ef við hættum öll að fljúga, mun það bjarga heiminum, spyr Costas. Hann svarar því til að svarið sé líklegast þvert á móti. Hann bendir á að um 10% starfa um allan heim tengist ferðaþjónustu. Í mörgum löndum skapar náttúrutengd ferðaþjónusta mestu útflutningstekjurnar. Hvaða áhrif hefði það á vernd náttúrunnar ef enginn hefði hag af því að hugsa um þá vernd? Jákvæðu áhrifin fyrir íslenska náttúru Auðvelt er að heimfæra málflutning Costas upp á íslenskar aðstæður. Stóraukin ferðalög erlendra ferðamanna hingað til lands hafa minnt okkur Íslendinga hressilega á hve mikil verðmæti liggja í fjölbreyttu náttúrufari landsins. Þessi áhugi hvetur okkur til að vernda verðmætin og ráðast í aðgerðir til þess. Fjölmörg brothætt byggðarlög hafa blómstrað vegna viðskipta ferðafólksins. Um 40% af útflutningstekjum okkar koma gegnum ferðaþjónustuna. Þjóðarbúið hefði ekki rétt úr kútnum eftir bankahrunið ef flugviskubit stýrði ferðahegðun fólks. Aðrar leiðir eru áhrifaríkari Í greininni í NYT bendir Costas á mikilvægi skóga til að safna í sig koltvísýringi. Eyðing skóganna af mannavöldum um allan heim er hins vegar svo mikil að það jafnast á við 20% af losun koltvísýrings á ári. Í þeim samanburði verður 2,5% losun frá flugsamgöngum léttvæg. Þar með er ekki sagt að flugfélög kæri sig kollótt um áhrifin. Flugvélaframleiðendur vinna stöðugt að því að þróa flugvélar sem nota minna eldsneyti á hvert sæti og losa þar með minna af gróðurhúsalofttegundum. Hér á landi eru endurheimt votlendis og skógrækt áhrifaríkustu aðgerðirnar gegn loftslagsáhrifunum. Costas tekur Kólumbíu sem dæmi um jákvæð áhrif af straumi ferðamanna. Í Kólumbíu eru 59 þjóðgarðar og friðlýst svæði sem reiða sig á tekjur af ferðamönnum til að vega á móti ásælni námufyrirtækja og stórtæks landbúnaðar. Stjórnvöld í Kólumbíu leggja því mikla áherslu á ferðaþjónustuna. Staðreyndin er sú að fjárhagslegur ávinningur ræður mestu um hvaða stefna er tekin. Ef engar eru tekjurnar af ferðafólki til að upplifa villt dýralíf eða sérstæða og óspillta náttúrufegurð, þá opnast í staðinn fyrir þeim sem vilja skapa tekjur með öðrum hætti, til dæmis mengandi landbúnaði eða námuvinnslu. Taka má undir hvert orð í grein Costas. Hún er holl áminning til okkar Íslendinga um að nýta og vernda þær náttúruauðlindir sem hægt er, ekki aðeins vegna áhuga ferðamanna heldur ekkert síður fyrir okkur sjálf. Að ekki sé minnst á þá einföldu staðreynd að að flug er í raun eini raunhæfi kosturinn fyrir okkur sjálf til að komast til annarra landa. Það er í raun engin ástæða til að hafa flugviskubit. Fyrir þá sem vilja lesa grein Costas Christ, þá er hér hlekkur á hana.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line á Íslandi.
Skoðun Gjaldskyldulandið Ísland - Viltu hafa bílastæðagjald við hverja lækjarsprænu? Hermann Helguson skrifar