Svar við bréfi Boga Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar 6. janúar 2021 16:00 Mér hafa borist tvö bréf á síðustu dögum frá Boga Nils Bogasyni, forstjóra Icelandair Group. Tilefni bréfaskriftanna eru eftirfarandi ummæli mín í Kryddsíld Stöðvar 2 á gamlársdag, sem féllu eftir að fjármálaráðherra hafði sagt fjölda flokka á Alþingi til marks um „sundrungu stjórnmálanna:“ Ég verð að segja að orð Bjarna [Benediktssonar] minna mig svolítið á orð þess sem var valinn maður ársins af Markaðnum í Fréttablaðinu: Honum líkar ekki við samkeppni og átta flokkar á Íslandi eru einfaldlega samkeppni um atkvæði kjósenda. Það felst fjölbreytileiki í því og það er mikilvægt að hann fái að koma fram. Það hefur of lengi verið allt of einsleitur hópur sem stjórnar þessu landi sem telur sig yfir lög og reglur hafinn. Það er kominn tími til að breyta til, það er algjörlega á hreinu. Bogi, sá sem hlaut nafnbótina viðskiptamaður ársins 2020 í Markaðnum, kunni því illa að ég skyldi setja þá Bjarna Benediktsson undir sama hatt með þessum hætti. Svo illa, að hann sendi mér tölvupóst einungis nokkrum mínútum eftir að ég lét þessi orð falla, löngu áður en þættinum lauk. Í póstinum sagði hann að þrátt fyrir að hann teldi „óraunhæft að reka tvö félög frá Íslandi“ líkaði honum og Icelandair þvert á móti vel við samkeppni, og bað mig um að leiðrétta þessi ummæli mín á opinberum vettvangi. Fjórum dögum síðar sendi hann mér annan póst þar sem hann ítrekaði þessa beiðni sína. Í fyrstu hafði ég ekki hugsað mér að bregðast sérstaklega við bréfi Boga. Ummæli mín um að svar Bjarna „minnti mig svolítið á orð“ viðskiptamanns ársins þóttu mér einfaldlega ekki gefa tilefni til þess. Nafnbót Boga hafði sætt beinskeyttri gagnrýni og háðsglósum í aðdraganda Kryddsíldar og hefur forstjórinn því þurft að senda ófáa pósta um áramótin ef hugrenningatengslin mín kölluðu á bréfaskriftir. Eitthvað Bogið við bréfið Því spurði ég mig: Hvers vegna ætli þetta hafi farið svona fyrir brjóstið á honum? Viðskiptamaður ársins, sem varði umræddu ári í stríð við eigin starfsmenn milli þess sem hann þáði milljarða úr sjóðum almennings til að halda sér á floti, hlýtur að hafa öðrum og mikilvægari hnöppum að hneppa en að eltast við einhvern svona tittlingaskít. Ætli það sé vegna þess að við Píratar vorum eini flokkurinn á þingi sem lagðist gegn því að veita Icelandair ríkisaðstoð í haust? Ríkisaðstoð sem hvílir á áætlunum Icelandair um að nýtt íslenskt flugfélag muni ekki líta dagsins ljós næstu árin? Það að teikna upp slíkar áætlanir og gefa stjórnvöldum um leið hvata til að þær rætist er ekki beint til marks um dálæti á samkeppni. Ætli það sé kannski vegna þess að Píratar tóku einarða afstöðu með flugfreyjum í kjarabaráttu þeirra við Icelandair? Sem máttu þola það að viðskiptamaður ársins þverbryti allar reglur í vinnudeilum, færi framhjá samninganefnd flugfreyja og segði þeim síðan upp í miðri kjarabaráttu - allt í nafni samkeppnishæfni? Ást manns á samkeppni þarf að vera býsna heit til þess að maður sé tilbúinn að grafa undan eigin starfsmönnum fyrir hana, en hvað um það. Bjarni og Bogi Eða kannski var það bara samanburðurinn við fjármálaráðherra sem mæltist svona illa fyrir? Sá hafði sjálfur verið í eldlínunni eftir að hafa verið nappaður grímulaus í fjölmennri samkomu í Ásmundarsal. Það kæmi mér þó á óvart, enda virðast þeir Bjarni og Bogi oft ganga í takt. Þegar Bjarni var t.d. spurður í beinni útsendingu hvers vegna rétt væri að veita Icelandair ríkisábyrgð var það fyrsta hugsun Bjarna að það væri „mat forsvarsmanna félagsins“ að hennar væri þörf. Ekki að það væri hagur almennings, ferðaþjónustunnar eða ríkissjóðs að aðstoða Icelandair umfram önnur fyrirtæki og umfram þá milljarða sem félagið hafði áður fengið í gegnum aðrar aðgerðir, heldur væri það einfaldlega mat Boga og félaga. Don't hate the Play air Rúmri klukkustund eftir að Bjarni lét þessi orð falla í beinni útsendingu gekk hann inn í þingsal og samþykkti ríkisaðstoðina. Fyrir liggur að það var beiðni Boga en ekki aðdáun Bjarna á samkeppni sem stýrði þeirri ákvörðun hans. Samkeppniseftirlitið tók af allan vafa um það. „Fyrirsjáanlegt er að ríkisaðstoðin muni hafa skaðleg áhrif á samkeppni,“ sagði í harðorðri umsögn þess um málið. Eftirlitinu leist heldur ekkert á þá staðreynd að Icelandair gæti virkjað ríkisaðstoðina ef svo færi að „aukin samkeppni muni leiða til lægri verða á flugsætum en gert er ráð fyrir.“ Í þessu samhengi nefndi Samkeppniseftirlitið sérstaklega að flugfélagið Play væri í startholunum, enda væri það mat eftirlitsins að áform Play um að hefja flugrekstur hér á landi væru „þýðingarmikil í samkeppnislegu tilliti.“ Ekki þyrfti því að „fjölyrða um þá skekktu samkeppnisstöðu“ sem af ríkisaðstoðinni myndi hljótast fyrir keppinauta eins og Play, með tilheyrandi tapi fyrir neytendur. Niðurstaða Samkeppniseftirlitsins var raunar mjög einföld: Með hliðsjón af öllu framangreindu er ljóst að hin áformaða ríkisaðstoð mun, að öllu öðru óbreyttu, styrkja stöðu Icelandair í samkeppni við starfandi fyrirtæki, eða fyrirtæki sem hyggja á innkomu á þá markaði sem félagið starfar á. Að bregðast Bogalistin Krafa Boga um margra milljarða ríkisaðstoð og barátta Bjarna fyrir samþykkt hennar miðaði því beinlínis að því að skaða samkeppnina sem Bogi og Bjarni segjast vera svo annt um. Eina stundina fagna þeir samkeppni opinberlega - en þá næstu krefjast þeir þess að ríkið leggi stein í götu hennar. Að þessu sögðu get ég tekið undir með Boga. Ég hefði átt að vera nákvæmari í Kryddsíldinni þegar ég vísaði í orð þessa ríkisstyrktasta viðskiptamanns ársins. Eftir nánari umhugsun og lestur þessara bréfa hef ég nefnilega áttað mig á því að honum er ekki illa við samkeppni, svo lengi sem það er ekki íslensk samkeppni. Höfundur er þingmaður Pírata Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Alþingi Icelandair Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Mest lesið Hlíðarendi – hverfið mitt Freyr Snorrason Skoðun Framtíð löggæslu fínpússuð í tilraunastofunni Gaza Kristján Þór Sigurðsson Skoðun Alþjóðaflugvöllurinn á Akureyri: Hvar er Icelandair? Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Raddir, kyn og kassar Linda Björk Markúsardóttir Skoðun Magnús Karl sem næsta rektor Háskóla Íslands Sólveig Ásta Sigurðardóttir,Stefanía Benónísdóttir Skoðun Leiðtogi nýrra tíma Auður Kjartansdóttir,Bjarnveig Guðbrandsdóttir,Brynhildur Einarsdóttir,Guðrún Ingadóttir,G. Sirrý Ágústsdóttir,Hafdís Gunnarsdóttir,Jónas Kári Eiríksson,Júlíus Guðni Antonsson,Ragnhildur Eva Jónsdóttir,Róbert Smári Gunnarsson Skoðun Herleysið er okkar vörn Dr. Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir Skoðun Heilbrigðisyfirvöld með í samtali um hugvíkkandi meðferðir Sara María Júlíudóttir Skoðun Hver er betri sem formaður Sjálfstæðisflokksins? Þórir Garðarsson Skoðun Lukka Sjálfstæðisflokksins Inga María Hlíðar Thorsteinson Skoðun Skoðun Skoðun Herleysið er okkar vörn Dr. Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir skrifar Skoðun Raddir, kyn og kassar Linda Björk Markúsardóttir skrifar Skoðun Færni á vinnumarkaði – ný námsleið fyrir fólk með þroskahömlun Helga Gísladóttir skrifar Skoðun Framtíðarfyrirkomulag biðlauna formanns VR Ólafur Reimar Gunnarsson skrifar Skoðun Sannanir í dómsmáli? Rithandarrannsóknir, fyrri grein Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Rödd friðar á móti sterkum her Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Leiðtogi nýrra tíma Auður Kjartansdóttir,Bjarnveig Guðbrandsdóttir,Brynhildur Einarsdóttir,Guðrún Ingadóttir,G. Sirrý Ágústsdóttir,Hafdís Gunnarsdóttir,Jónas Kári Eiríksson,Júlíus Guðni Antonsson,Ragnhildur Eva Jónsdóttir,Róbert Smári Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðaflugvöllurinn á Akureyri: Hvar er Icelandair? Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Tollflokkun rifins osts: Rangfærslur og staðreyndir Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Framtíð löggæslu fínpússuð í tilraunastofunni Gaza Kristján Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Wybory/Election/Kosningar Mateusz Gabríel K. Róbertsson skrifar Skoðun Hver er betri sem formaður Sjálfstæðisflokksins? Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Hlíðarendi – hverfið mitt Freyr Snorrason skrifar Skoðun Rétturinn til að hafa réttindi Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Chamberlain eða Churchill leiðin? Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Magnús Karl sem næsta rektor Háskóla Íslands Sólveig Ásta Sigurðardóttir,Stefanía Benónísdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisyfirvöld með í samtali um hugvíkkandi meðferðir Sara María Júlíudóttir skrifar Skoðun Flug er almenningsssamgöngur Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Barátta fyrir mannréttindum aldrei verið mikilvægari Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Löggjafinn brýtur á skólabörnum (grein 1) Valdís Ingibjörg Jónsdóttir skrifar Skoðun Strandveiðar – nýliðun hægri vinstri Steindór Ingi Kjellberg skrifar Skoðun Reykurinn sást löngu fyrir brunann! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Angist og krabbamein Auður E. Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Jens er rétti maðurinn í brúna! Anton Berg Sævarsson skrifar Skoðun Stuðningur fyrir börn í vanda getur verið lífsbjörg Stefán Guðbrandsson skrifar Skoðun Lukka Sjálfstæðisflokksins Inga María Hlíðar Thorsteinson skrifar Skoðun Silja Bára, öruggur og faglegur leiðtogi fyrir Háskóla Íslands Margrét Gíslínudóttir skrifar Skoðun Má skera börn? Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Aðför að menntakerfinu Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Er íslenska þjóðin að eldast? Þorsteinn Þorsteinsson skrifar Sjá meira
Mér hafa borist tvö bréf á síðustu dögum frá Boga Nils Bogasyni, forstjóra Icelandair Group. Tilefni bréfaskriftanna eru eftirfarandi ummæli mín í Kryddsíld Stöðvar 2 á gamlársdag, sem féllu eftir að fjármálaráðherra hafði sagt fjölda flokka á Alþingi til marks um „sundrungu stjórnmálanna:“ Ég verð að segja að orð Bjarna [Benediktssonar] minna mig svolítið á orð þess sem var valinn maður ársins af Markaðnum í Fréttablaðinu: Honum líkar ekki við samkeppni og átta flokkar á Íslandi eru einfaldlega samkeppni um atkvæði kjósenda. Það felst fjölbreytileiki í því og það er mikilvægt að hann fái að koma fram. Það hefur of lengi verið allt of einsleitur hópur sem stjórnar þessu landi sem telur sig yfir lög og reglur hafinn. Það er kominn tími til að breyta til, það er algjörlega á hreinu. Bogi, sá sem hlaut nafnbótina viðskiptamaður ársins 2020 í Markaðnum, kunni því illa að ég skyldi setja þá Bjarna Benediktsson undir sama hatt með þessum hætti. Svo illa, að hann sendi mér tölvupóst einungis nokkrum mínútum eftir að ég lét þessi orð falla, löngu áður en þættinum lauk. Í póstinum sagði hann að þrátt fyrir að hann teldi „óraunhæft að reka tvö félög frá Íslandi“ líkaði honum og Icelandair þvert á móti vel við samkeppni, og bað mig um að leiðrétta þessi ummæli mín á opinberum vettvangi. Fjórum dögum síðar sendi hann mér annan póst þar sem hann ítrekaði þessa beiðni sína. Í fyrstu hafði ég ekki hugsað mér að bregðast sérstaklega við bréfi Boga. Ummæli mín um að svar Bjarna „minnti mig svolítið á orð“ viðskiptamanns ársins þóttu mér einfaldlega ekki gefa tilefni til þess. Nafnbót Boga hafði sætt beinskeyttri gagnrýni og háðsglósum í aðdraganda Kryddsíldar og hefur forstjórinn því þurft að senda ófáa pósta um áramótin ef hugrenningatengslin mín kölluðu á bréfaskriftir. Eitthvað Bogið við bréfið Því spurði ég mig: Hvers vegna ætli þetta hafi farið svona fyrir brjóstið á honum? Viðskiptamaður ársins, sem varði umræddu ári í stríð við eigin starfsmenn milli þess sem hann þáði milljarða úr sjóðum almennings til að halda sér á floti, hlýtur að hafa öðrum og mikilvægari hnöppum að hneppa en að eltast við einhvern svona tittlingaskít. Ætli það sé vegna þess að við Píratar vorum eini flokkurinn á þingi sem lagðist gegn því að veita Icelandair ríkisaðstoð í haust? Ríkisaðstoð sem hvílir á áætlunum Icelandair um að nýtt íslenskt flugfélag muni ekki líta dagsins ljós næstu árin? Það að teikna upp slíkar áætlanir og gefa stjórnvöldum um leið hvata til að þær rætist er ekki beint til marks um dálæti á samkeppni. Ætli það sé kannski vegna þess að Píratar tóku einarða afstöðu með flugfreyjum í kjarabaráttu þeirra við Icelandair? Sem máttu þola það að viðskiptamaður ársins þverbryti allar reglur í vinnudeilum, færi framhjá samninganefnd flugfreyja og segði þeim síðan upp í miðri kjarabaráttu - allt í nafni samkeppnishæfni? Ást manns á samkeppni þarf að vera býsna heit til þess að maður sé tilbúinn að grafa undan eigin starfsmönnum fyrir hana, en hvað um það. Bjarni og Bogi Eða kannski var það bara samanburðurinn við fjármálaráðherra sem mæltist svona illa fyrir? Sá hafði sjálfur verið í eldlínunni eftir að hafa verið nappaður grímulaus í fjölmennri samkomu í Ásmundarsal. Það kæmi mér þó á óvart, enda virðast þeir Bjarni og Bogi oft ganga í takt. Þegar Bjarni var t.d. spurður í beinni útsendingu hvers vegna rétt væri að veita Icelandair ríkisábyrgð var það fyrsta hugsun Bjarna að það væri „mat forsvarsmanna félagsins“ að hennar væri þörf. Ekki að það væri hagur almennings, ferðaþjónustunnar eða ríkissjóðs að aðstoða Icelandair umfram önnur fyrirtæki og umfram þá milljarða sem félagið hafði áður fengið í gegnum aðrar aðgerðir, heldur væri það einfaldlega mat Boga og félaga. Don't hate the Play air Rúmri klukkustund eftir að Bjarni lét þessi orð falla í beinni útsendingu gekk hann inn í þingsal og samþykkti ríkisaðstoðina. Fyrir liggur að það var beiðni Boga en ekki aðdáun Bjarna á samkeppni sem stýrði þeirri ákvörðun hans. Samkeppniseftirlitið tók af allan vafa um það. „Fyrirsjáanlegt er að ríkisaðstoðin muni hafa skaðleg áhrif á samkeppni,“ sagði í harðorðri umsögn þess um málið. Eftirlitinu leist heldur ekkert á þá staðreynd að Icelandair gæti virkjað ríkisaðstoðina ef svo færi að „aukin samkeppni muni leiða til lægri verða á flugsætum en gert er ráð fyrir.“ Í þessu samhengi nefndi Samkeppniseftirlitið sérstaklega að flugfélagið Play væri í startholunum, enda væri það mat eftirlitsins að áform Play um að hefja flugrekstur hér á landi væru „þýðingarmikil í samkeppnislegu tilliti.“ Ekki þyrfti því að „fjölyrða um þá skekktu samkeppnisstöðu“ sem af ríkisaðstoðinni myndi hljótast fyrir keppinauta eins og Play, með tilheyrandi tapi fyrir neytendur. Niðurstaða Samkeppniseftirlitsins var raunar mjög einföld: Með hliðsjón af öllu framangreindu er ljóst að hin áformaða ríkisaðstoð mun, að öllu öðru óbreyttu, styrkja stöðu Icelandair í samkeppni við starfandi fyrirtæki, eða fyrirtæki sem hyggja á innkomu á þá markaði sem félagið starfar á. Að bregðast Bogalistin Krafa Boga um margra milljarða ríkisaðstoð og barátta Bjarna fyrir samþykkt hennar miðaði því beinlínis að því að skaða samkeppnina sem Bogi og Bjarni segjast vera svo annt um. Eina stundina fagna þeir samkeppni opinberlega - en þá næstu krefjast þeir þess að ríkið leggi stein í götu hennar. Að þessu sögðu get ég tekið undir með Boga. Ég hefði átt að vera nákvæmari í Kryddsíldinni þegar ég vísaði í orð þessa ríkisstyrktasta viðskiptamanns ársins. Eftir nánari umhugsun og lestur þessara bréfa hef ég nefnilega áttað mig á því að honum er ekki illa við samkeppni, svo lengi sem það er ekki íslensk samkeppni. Höfundur er þingmaður Pírata
Magnús Karl sem næsta rektor Háskóla Íslands Sólveig Ásta Sigurðardóttir,Stefanía Benónísdóttir Skoðun
Leiðtogi nýrra tíma Auður Kjartansdóttir,Bjarnveig Guðbrandsdóttir,Brynhildur Einarsdóttir,Guðrún Ingadóttir,G. Sirrý Ágústsdóttir,Hafdís Gunnarsdóttir,Jónas Kári Eiríksson,Júlíus Guðni Antonsson,Ragnhildur Eva Jónsdóttir,Róbert Smári Gunnarsson Skoðun
Skoðun Leiðtogi nýrra tíma Auður Kjartansdóttir,Bjarnveig Guðbrandsdóttir,Brynhildur Einarsdóttir,Guðrún Ingadóttir,G. Sirrý Ágústsdóttir,Hafdís Gunnarsdóttir,Jónas Kári Eiríksson,Júlíus Guðni Antonsson,Ragnhildur Eva Jónsdóttir,Róbert Smári Gunnarsson skrifar
Skoðun Magnús Karl sem næsta rektor Háskóla Íslands Sólveig Ásta Sigurðardóttir,Stefanía Benónísdóttir skrifar
Skoðun Heilbrigðisyfirvöld með í samtali um hugvíkkandi meðferðir Sara María Júlíudóttir skrifar
Skoðun Barátta fyrir mannréttindum aldrei verið mikilvægari Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Silja Bára, öruggur og faglegur leiðtogi fyrir Háskóla Íslands Margrét Gíslínudóttir skrifar
Magnús Karl sem næsta rektor Háskóla Íslands Sólveig Ásta Sigurðardóttir,Stefanía Benónísdóttir Skoðun
Leiðtogi nýrra tíma Auður Kjartansdóttir,Bjarnveig Guðbrandsdóttir,Brynhildur Einarsdóttir,Guðrún Ingadóttir,G. Sirrý Ágústsdóttir,Hafdís Gunnarsdóttir,Jónas Kári Eiríksson,Júlíus Guðni Antonsson,Ragnhildur Eva Jónsdóttir,Róbert Smári Gunnarsson Skoðun