Stjórnmál í sóttkví Þorsteinn Sæmundsson skrifar 11. janúar 2021 15:01 Covid faraldurinn og barátta við hann hafa litað stjórnmálin síðan faraldurinn kom upp fyrir tæpu ári síðan. Miðflokkurinn hefur staðið með ríkisstjórninni í öllum þeim aðgerðum sem gripið hefur verið til og ekki staðið í vegi afgreiðslu þeirra með nokkrum hætti. Flokkurinn hefur lagt til aðrar útfærslur í sumum málum einkum er varða rekstur lítilla og meðalstórra fyrirtækja auk þess að leggja áherslu á aðgerðir til langs tíma frá byrjun faraldurs. Ríkisstjórnarflokkarnir hafa í stuttu máli fellt allar tillögur Miðflokksins og annarra stjórnarandstöðuflokka en gert sumar tillögurnar að sínum við síðari útfærslu aðgerða sem er vel en nær hefði verið að taka undir tillögurnar strax. Meðan á baráttunni við veiruna hefur staðið hefur myndast nokkurs konar pólitísk meðvirkni sem ríkisstjórnin er smám saman farin að treysta á. Ríkisstjórnin hefur kynnt tillögur sínar að mestu án samráðs með glærusýningum þar sem útfærslu hefur skort en hefur síðan ætlast til að þingið ,,stimpli“ tillögurnar umræðulítið og gagnrýnislaust. Meirihluti þingsins er þannig lítið gefinn fyrir gagnrýna pólitíska umræðu um skref sem stíga þarf í baráttunni við veiruna og áhrif hennar hvort sem er á heilsu almennings eða efnahag þjóðarinnar. Þetta kom glöggt fram í umræðu um fjárlög fyrir árið 2021 og breytingartillögur við þau nú rétt fyrir jól. Í fjárlögunum kvað við nokkuð annan tón hjá ríkisstjórninni en fyrr. Fjárlögin voru meira kosningamiðuð en covidmiðuð eins og sjá má í heimildum smáum og stórum víða í fjárlögum sem dreift er eins og karamellum úr flugvél. Allt átti þetta að samþykkjast með pólitískri meðvirkni undir yfirskini samstöðu við erfiðar aðstæður. Fór svo að vanda að allar tillögur stjórnarandstöðu voru felldar þar á meðal skynsamlegar og vandaðar tillögur Miðflokksins sem allar voru fullfjármagnaðar. Allar aðgerðir og aðgerðarleysi vegna faraldursins eru því alfarið á ábyrgð ríkisstjórnarflokkanna. Stjórnvöld hafa treyst á litla gagnrýni á framgöngu sina í baráttunni einnig undir merki nauðsynlegrar samstöðu. Í þeim anda sem að framan er lýst hefur ríkisstjórnin nú kynnt stefnu sína varðandi bólusetningar þjóðarinnar gegn Covid 19 ekki bara einu sinni heldur kemur ný stefna nánast á hverjum degi. Upplýsingaóreiðan er hrópandi og ljóst er að mistök hafa verið gerð varðandi kaup á bóluefni. Þetta birtist á ýmsan hátt. Engum er ljóst hver bar ábyrgð á gerð samninga um bóluefni. Var það heilbrigðisráðuneyti, Sjúkratryggingar, Landlæknir eða einhverjir aðrir?? Forsætisráðherra sá sig knúna að taka málið yfir að hluta úr hendi heilbrigðisráðherra. Tveir valinkunnir vísindamenn hafa hangið á húninum hjá Pfizer í von um hraðari afgreiðslu á bóluefni Íslendingum til handa. Annar þeirra hefur reyndar ýjað að því að við höfum ekki komið fram sem sjálfstæð þjóð í baráttunni fyrir að fá bóluefni afhent fljótt og vel. Hver rær í sínu horni og ekki er sýnilegt að neinn hafi nauðsynlega yfirsýn. Það er ekki vansalaust. Í ljósi takmarkaðs magns bóluefnis er forgangshópum breytt frá degi til dags og nýjustu tíðindi eru þau að lungi bóluefna berist til landsins á þriðja ársfjórðungi ársins 2021. Þar er m.a. gert ráð fyrir afhendingu bóluefna sem enn eru í þróunar og samþykktarferli. Nýjustu tíðindi benda til þess að beita eigi smáskammtalækningum. Þetta eru rándýr tíðindi miðað við að núverandi ástand og lokanir kosta þjóðfélagið um milljarð króna á dag. Það er út af fyrir sig skiljanlegt að ríkisstjórnin hafi ekki kært sig um að þing kæmi saman í jólaleyfi líkt og Miðflokkurinn lagði til í því skyni að ræða framboð á bóluefni og afhendingartíma en stórmannlegt er það ekki. Ríkisstjórnin fær þó ekki frið fyrir þeirri nauðsynlegu umræðu lengur en til 18. janúar þegar þing kemur saman að nýju. Þá verður krafist þeirra svara sem þjóðin á rétt á. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Skoðun: Kosningar 2021 Alþingi Bólusetningar Mest lesið Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans Skoðun Skoðun Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Sjá meira
Covid faraldurinn og barátta við hann hafa litað stjórnmálin síðan faraldurinn kom upp fyrir tæpu ári síðan. Miðflokkurinn hefur staðið með ríkisstjórninni í öllum þeim aðgerðum sem gripið hefur verið til og ekki staðið í vegi afgreiðslu þeirra með nokkrum hætti. Flokkurinn hefur lagt til aðrar útfærslur í sumum málum einkum er varða rekstur lítilla og meðalstórra fyrirtækja auk þess að leggja áherslu á aðgerðir til langs tíma frá byrjun faraldurs. Ríkisstjórnarflokkarnir hafa í stuttu máli fellt allar tillögur Miðflokksins og annarra stjórnarandstöðuflokka en gert sumar tillögurnar að sínum við síðari útfærslu aðgerða sem er vel en nær hefði verið að taka undir tillögurnar strax. Meðan á baráttunni við veiruna hefur staðið hefur myndast nokkurs konar pólitísk meðvirkni sem ríkisstjórnin er smám saman farin að treysta á. Ríkisstjórnin hefur kynnt tillögur sínar að mestu án samráðs með glærusýningum þar sem útfærslu hefur skort en hefur síðan ætlast til að þingið ,,stimpli“ tillögurnar umræðulítið og gagnrýnislaust. Meirihluti þingsins er þannig lítið gefinn fyrir gagnrýna pólitíska umræðu um skref sem stíga þarf í baráttunni við veiruna og áhrif hennar hvort sem er á heilsu almennings eða efnahag þjóðarinnar. Þetta kom glöggt fram í umræðu um fjárlög fyrir árið 2021 og breytingartillögur við þau nú rétt fyrir jól. Í fjárlögunum kvað við nokkuð annan tón hjá ríkisstjórninni en fyrr. Fjárlögin voru meira kosningamiðuð en covidmiðuð eins og sjá má í heimildum smáum og stórum víða í fjárlögum sem dreift er eins og karamellum úr flugvél. Allt átti þetta að samþykkjast með pólitískri meðvirkni undir yfirskini samstöðu við erfiðar aðstæður. Fór svo að vanda að allar tillögur stjórnarandstöðu voru felldar þar á meðal skynsamlegar og vandaðar tillögur Miðflokksins sem allar voru fullfjármagnaðar. Allar aðgerðir og aðgerðarleysi vegna faraldursins eru því alfarið á ábyrgð ríkisstjórnarflokkanna. Stjórnvöld hafa treyst á litla gagnrýni á framgöngu sina í baráttunni einnig undir merki nauðsynlegrar samstöðu. Í þeim anda sem að framan er lýst hefur ríkisstjórnin nú kynnt stefnu sína varðandi bólusetningar þjóðarinnar gegn Covid 19 ekki bara einu sinni heldur kemur ný stefna nánast á hverjum degi. Upplýsingaóreiðan er hrópandi og ljóst er að mistök hafa verið gerð varðandi kaup á bóluefni. Þetta birtist á ýmsan hátt. Engum er ljóst hver bar ábyrgð á gerð samninga um bóluefni. Var það heilbrigðisráðuneyti, Sjúkratryggingar, Landlæknir eða einhverjir aðrir?? Forsætisráðherra sá sig knúna að taka málið yfir að hluta úr hendi heilbrigðisráðherra. Tveir valinkunnir vísindamenn hafa hangið á húninum hjá Pfizer í von um hraðari afgreiðslu á bóluefni Íslendingum til handa. Annar þeirra hefur reyndar ýjað að því að við höfum ekki komið fram sem sjálfstæð þjóð í baráttunni fyrir að fá bóluefni afhent fljótt og vel. Hver rær í sínu horni og ekki er sýnilegt að neinn hafi nauðsynlega yfirsýn. Það er ekki vansalaust. Í ljósi takmarkaðs magns bóluefnis er forgangshópum breytt frá degi til dags og nýjustu tíðindi eru þau að lungi bóluefna berist til landsins á þriðja ársfjórðungi ársins 2021. Þar er m.a. gert ráð fyrir afhendingu bóluefna sem enn eru í þróunar og samþykktarferli. Nýjustu tíðindi benda til þess að beita eigi smáskammtalækningum. Þetta eru rándýr tíðindi miðað við að núverandi ástand og lokanir kosta þjóðfélagið um milljarð króna á dag. Það er út af fyrir sig skiljanlegt að ríkisstjórnin hafi ekki kært sig um að þing kæmi saman í jólaleyfi líkt og Miðflokkurinn lagði til í því skyni að ræða framboð á bóluefni og afhendingartíma en stórmannlegt er það ekki. Ríkisstjórnin fær þó ekki frið fyrir þeirri nauðsynlegu umræðu lengur en til 18. janúar þegar þing kemur saman að nýju. Þá verður krafist þeirra svara sem þjóðin á rétt á. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður.
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun