Stöðvum aðför að heilsu kvenna Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir og Una María Óskarsdóttir skrifa 4. mars 2021 10:00 Fésbókarhópurinn „Aðför að heilsu kvenna“, sem öllum er opinn, hefur vaxið upphafskonunum, Ernu og Margréti Hildi, yfir höfuð. Þann 21. febrúar sl. settu þær af stað undirskriftasöfnun vegna þeirrar óvissu sem upp var komin við skimanir fyrir leghálskrabbameini hér á landi. Þegar þetta er skrifað hafa rösklega 4.500 einstaklingar skrifað undir eftirfarandi áskorun og enn er tekið við undirskriftum. Í fyrstu tilkynningu fésbókarhópsins segir: Stöðvum aðför að heilsu kvenna. Greining leghálssýna hefur verið flutt úr landi, þvert á ráðleggingar sérfræðinga. Við förum fram á að þessu verði breytt og að öryggi og heilsa kvenna verði tryggð. Greiningu sýnanna er best borgið hér á landi bæði vegna þeirrar þekkingar sem hér er til staðar og nálægðar við þjónustuna sjálfa. Einnig er búið er að breyta boðunum í leghálsskimanir á þann veg að konur verða boðaðar á fimm ára fresti samanborið við þrjú ár áður. Þessu þarf að breyta til fyrra horfs. Stjórnvöldum ber að tryggja öryggi og heilsu kvenna sem annarra með ábyrgum hætti. Læknaráð Íslands, Félag rannsóknarlækna, lífeindafræðingar og kvensjúkdómalæknar hafa sett sig upp á móti þessari nýju ráðstöfun, þ.e. að greining sýna fari fram í útlöndum. Næstum daglega birtast greinar sem benda allar í sömu átt. Mikið óhagræði og flækja getur skapast með því að senda leghálssýnin úr landi. Færa þurfi sýnin á danskar kennitölur og svo aftur á íslenskar. Talað er um slys í stjórnsýslunni og kallað á viðhlítandi skýringar. Í ályktun Samtaka yfirlækna á Landspítalanum segir m.a.: „Sú ákvörðun var tekin þvert á nýleg álit skimunarráðs, embættis landlæknis, meirihluta fagráðs um leghálsskimanir og verkefnastjórnar um framkvæmd breytinga á krabbameinsskimunum.“, sjá hér. Þá hefur læknaráð LSH benti á í ályktun að það fyrirkomulag að senda leghálssýni úr landi til greiningar sé aðför að heilsu kvenna, sjá hér. Stjórn Læknafélags Íslands hefur tekið í sama streng, sjá hér. Með þessu nýja fyrirkomulagi er einnig fórnað þeirri þekkingu sem til er hér á landi við greiningu sýna sem þessara og er það mjög miður. Yfirlæknir Sýkla- og veirufræðideildar Landspítala hefur einnig stigið fram og staðfest að hægt sé að sinna HPV greiningu leghálssýna hér á landi m.a. með nýju og afkastamiklu tæki, en deildin hefur sinnt HPV greiningum fyrir Krabbameinsfélagið síðustu 2 ár eða a.m.k. til októberloka 2020. Við hreinlega skiljum ekki hvað er að gerast hér? Við höfum persónulega reynslu af þessu klúðri og ófremdarástandi, og höfum undanfarið heyrt dapurlegar reynslusögur fjölda kvenna af baráttu þeirra við kerfið. Við lýsum því furðu okkar og hneykslan á því sem hér er á ferðinni. Fyrst tók við margra mánaða bið og síðan voru sýnin send úr landi með öllu því óhagræði sem því fylgir. Hvers vegna er ekki haft samband við hverja og eina konu í stað þess að láta þær frétta það í fjölmiðlum hvernig komið var? Að frétta það í fjölmiðlum að sýni sem tekin voru þá um haustið væru á vergangi í pappakössum úti í bæ er óboðlegt. Lengi vel var óljóst hvað yrði með skoðun á sýnunum og var sú staða fjölda kvenna ofviða og fylltust margar kvíða og vanmætti um stöðu sína og líf. Það er óréttlátt og ólíðandi að leggja slíkt á herðar kvenna sem sumar hverjar eiga fyrri sögu um krabbamein og ættu því að njóta sérstakrar natni og umhyggju heilbrigðisyfirvalda. Öll framkvæmd stjórnsýslu heilbrigðismála í þessu máli er óskiljanleg. Í 76. gr. stjórnarskrárinnar segir: „Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilega atvika.“ Í lögum nr. 40/2007 um heilbrigðisþjónustu er tiltekið að markmið laganna sé að allir landsmenn eigi kost á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma eru tök á að veita. Í 3. gr. laga nr. 74/1997 um réttindi sjúklinga, sem ber yfirskriftina „gæði heilbrigðisþjónustu“, segir að sjúklingur eigi rétt á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma er völ á að veita. Það er skoðun greinarhöfunda að framganga stjórnvalda brjóti gegn rétti kvenna til heilbrigðisþjónustu, sérstaklega að teknu tilliti til þess að Læknafélag Íslands, embætti landlæknis og læknaráð LSH o.fl. hafa fullyrt að þessa þjónustu sé hægt og eigi að veita hér á landi. Það er skoðun okkar að heilsugæslan eigi að segja upp samningnum við dönsku rannsóknarstofuna, en uppsagnarfresturinn er þrír mánuðir og reyna með þeim hætti að byggja upp tiltrú og traust íslenskra kvenna til þjónustuveitenda sinna. Við viljum stuðla að bættri heilsu kvenna sem annarra og hvetjum alla til að skrifa undir fyrrnefnda áskorun með því að fara inn á undirskriftasöfnunina og rita nafn sitt við, sjá hér, og styðja þar með málefnið. Tengil á undirskriftalistann er einnig að finna í fésbókarhópnum „Aðför að heilsu kvenna“ , sem og á ensku og pólsku. Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir, Una María Óskarsdóttir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skimun fyrir krabbameini Heilbrigðismál Erna Bjarnadóttir Mest lesið Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Þjóðin slæst við elda: Hvar er Alþingi? Baldur Borgþórsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson Skoðun Skoðun Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
Fésbókarhópurinn „Aðför að heilsu kvenna“, sem öllum er opinn, hefur vaxið upphafskonunum, Ernu og Margréti Hildi, yfir höfuð. Þann 21. febrúar sl. settu þær af stað undirskriftasöfnun vegna þeirrar óvissu sem upp var komin við skimanir fyrir leghálskrabbameini hér á landi. Þegar þetta er skrifað hafa rösklega 4.500 einstaklingar skrifað undir eftirfarandi áskorun og enn er tekið við undirskriftum. Í fyrstu tilkynningu fésbókarhópsins segir: Stöðvum aðför að heilsu kvenna. Greining leghálssýna hefur verið flutt úr landi, þvert á ráðleggingar sérfræðinga. Við förum fram á að þessu verði breytt og að öryggi og heilsa kvenna verði tryggð. Greiningu sýnanna er best borgið hér á landi bæði vegna þeirrar þekkingar sem hér er til staðar og nálægðar við þjónustuna sjálfa. Einnig er búið er að breyta boðunum í leghálsskimanir á þann veg að konur verða boðaðar á fimm ára fresti samanborið við þrjú ár áður. Þessu þarf að breyta til fyrra horfs. Stjórnvöldum ber að tryggja öryggi og heilsu kvenna sem annarra með ábyrgum hætti. Læknaráð Íslands, Félag rannsóknarlækna, lífeindafræðingar og kvensjúkdómalæknar hafa sett sig upp á móti þessari nýju ráðstöfun, þ.e. að greining sýna fari fram í útlöndum. Næstum daglega birtast greinar sem benda allar í sömu átt. Mikið óhagræði og flækja getur skapast með því að senda leghálssýnin úr landi. Færa þurfi sýnin á danskar kennitölur og svo aftur á íslenskar. Talað er um slys í stjórnsýslunni og kallað á viðhlítandi skýringar. Í ályktun Samtaka yfirlækna á Landspítalanum segir m.a.: „Sú ákvörðun var tekin þvert á nýleg álit skimunarráðs, embættis landlæknis, meirihluta fagráðs um leghálsskimanir og verkefnastjórnar um framkvæmd breytinga á krabbameinsskimunum.“, sjá hér. Þá hefur læknaráð LSH benti á í ályktun að það fyrirkomulag að senda leghálssýni úr landi til greiningar sé aðför að heilsu kvenna, sjá hér. Stjórn Læknafélags Íslands hefur tekið í sama streng, sjá hér. Með þessu nýja fyrirkomulagi er einnig fórnað þeirri þekkingu sem til er hér á landi við greiningu sýna sem þessara og er það mjög miður. Yfirlæknir Sýkla- og veirufræðideildar Landspítala hefur einnig stigið fram og staðfest að hægt sé að sinna HPV greiningu leghálssýna hér á landi m.a. með nýju og afkastamiklu tæki, en deildin hefur sinnt HPV greiningum fyrir Krabbameinsfélagið síðustu 2 ár eða a.m.k. til októberloka 2020. Við hreinlega skiljum ekki hvað er að gerast hér? Við höfum persónulega reynslu af þessu klúðri og ófremdarástandi, og höfum undanfarið heyrt dapurlegar reynslusögur fjölda kvenna af baráttu þeirra við kerfið. Við lýsum því furðu okkar og hneykslan á því sem hér er á ferðinni. Fyrst tók við margra mánaða bið og síðan voru sýnin send úr landi með öllu því óhagræði sem því fylgir. Hvers vegna er ekki haft samband við hverja og eina konu í stað þess að láta þær frétta það í fjölmiðlum hvernig komið var? Að frétta það í fjölmiðlum að sýni sem tekin voru þá um haustið væru á vergangi í pappakössum úti í bæ er óboðlegt. Lengi vel var óljóst hvað yrði með skoðun á sýnunum og var sú staða fjölda kvenna ofviða og fylltust margar kvíða og vanmætti um stöðu sína og líf. Það er óréttlátt og ólíðandi að leggja slíkt á herðar kvenna sem sumar hverjar eiga fyrri sögu um krabbamein og ættu því að njóta sérstakrar natni og umhyggju heilbrigðisyfirvalda. Öll framkvæmd stjórnsýslu heilbrigðismála í þessu máli er óskiljanleg. Í 76. gr. stjórnarskrárinnar segir: „Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilega atvika.“ Í lögum nr. 40/2007 um heilbrigðisþjónustu er tiltekið að markmið laganna sé að allir landsmenn eigi kost á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma eru tök á að veita. Í 3. gr. laga nr. 74/1997 um réttindi sjúklinga, sem ber yfirskriftina „gæði heilbrigðisþjónustu“, segir að sjúklingur eigi rétt á fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem á hverjum tíma er völ á að veita. Það er skoðun greinarhöfunda að framganga stjórnvalda brjóti gegn rétti kvenna til heilbrigðisþjónustu, sérstaklega að teknu tilliti til þess að Læknafélag Íslands, embætti landlæknis og læknaráð LSH o.fl. hafa fullyrt að þessa þjónustu sé hægt og eigi að veita hér á landi. Það er skoðun okkar að heilsugæslan eigi að segja upp samningnum við dönsku rannsóknarstofuna, en uppsagnarfresturinn er þrír mánuðir og reyna með þeim hætti að byggja upp tiltrú og traust íslenskra kvenna til þjónustuveitenda sinna. Við viljum stuðla að bættri heilsu kvenna sem annarra og hvetjum alla til að skrifa undir fyrrnefnda áskorun með því að fara inn á undirskriftasöfnunina og rita nafn sitt við, sjá hér, og styðja þar með málefnið. Tengil á undirskriftalistann er einnig að finna í fésbókarhópnum „Aðför að heilsu kvenna“ , sem og á ensku og pólsku. Erna Bjarnadóttir, Margrét Hildur Ríkharðsdóttir, Jóna Dóra Karlsdóttir, Una María Óskarsdóttir.
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar