Að selja fjöregg Þorsteinn Sæmundsson skrifar 18. apríl 2022 15:00 Frá því að ég man fyrst eftir hafa íslenskum stjórnvöldum verið mislagðar hendur við að selja fjöregg þjóðarinnar. Allt frá sölu á Síldarverksmiðjum ríkisins, áburðar og sementsverksmiðjum, Símanum að ekki sé minnst á s.k. einkavæðingu bankanna hina fyrri. Eftir á að hyggja finnst manni að í flestum tilvikum hafi kaupendur heitið sömu nöfnum. Eftir á að hyggja finnst manni að sömu mistökin hafi ítrekað verið gerð af hálfu seljenda. Eftir á að hyggja er maður ekki sannfærður um að söluverð hafi skilað sér í ríkissjóð í öllum tilfellum. Eftir á að hyggja virðist enginn hafa lært neitt á þeim mistökum sem gerð voru. Eftir á að hyggja hefur enginn tekið ábyrgð á þeim mistökum sem áttu sér stað. Ekki þá frekar en nú. Eftir hrun eru nokkrar eignasölur sem standa upp úr. Fyrst skal nefna söluna á færsluhirðinum Borgun. Borgun var bókstaflega seld nokkrum innherjum sem bönkuðu upp á í Landbankanum ásamt eins og einum Engeyingi sem var á kápulafi innherjanna. Ekkert útboð átti sér staði engin áreiðanleikakönnun virðist hafa átt sér stað. Nú er talið að seinni salan á Borgun ásamt sölunni á Valitor hafi ógnað þjóðaröryggi. Salan á Borgun var tekin upp á Alþingi og ritaðar um hana greinar en vakti takmarkaða athygli almennings og fjölmiðla. Ríkisendurskoðun vann síðar skýrslu um sölu Landsbankans á ríkiseignum þ.m.t Borgun. Sú skýrsla er áfellisdómur yfir þáverandi stjórnendum bankans sem guldu fyrir með því að láta af störfum. Annað atriði varðar sölumeðferð á stöðugleikaframlögum slitabúa bankanna sem Sigmundur Davíð Gunnlaugsson beitti sér öðrum fremur fyrir að skiluðu sér í ríkissjóð. Eitt haldmesta stöðugleikaframlagið var Íslandsbanki eins og hann lagði sig. Stofnað var sérstakt fyrirtæki, Lindarhvoll,til að koma eignunum í verð. Mörg álitaefni eru um starfsemi Lindarhvols. Sérstakur settur ríkisendurskoðandi ad hoc virtur og vammlaus embættismaður til áratuga var fenginn til að gera skýrslu um starfsemi félagsins þar sem þáverandi Ríkisendurskoðandi og einn stjórnarmanna Lindarhvols voru bræður. Nýr ríkisendurskoðandi (sem nú er reyndar orðinn ráðuneytisstjóri) lét verða sitt fyrsta verk að leysa settan ríkisendurskoðanda undan störfum. Skýrsla sem settur ríkisendurskoðandi vann um starfsemi Lindarhvols fæst ekki gerð opinber hvorki fyrir þingnefndir, þingmenn eða almenning. Gerð var ný skýrsla sem eftir því sem er eftir því sem næst verður komist með allt öðrum niðurstöðum en sú fyrri sem ekki fæst gerð opinber. Þó hefur verið vitnað í skýrslu ríkisendurskoðanda ad hoc í opinberri umræðu og fundið að vinnu hans án þess að hann fái reist hönd fyrir höfuð sér. Leyndarmúr var reistur um fyrri skýrsluna um Lindarhvol með þátttöku þáverandi forseta Alþingis. Saga Lindarhvols að öðru leyti verður rakin frekar í annarri grein fljótlega. Það er þess vegna ekki á vísan að róa að biðja Ríkisendurskoðun nú um skýrslugerð vegna nýlegrar sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka sem nánar verður fjallað um síðar. Þriðja atriðið varðar sölu á fullnustueignum Íbúðalánasjóðs. Á árunum eftir hrun misstu þúsundir Íslendinga heimili sín fyrir framgöngu Íbúðalánasjóðs og viðskiptabankanna. Upplýsingar um upptöku og sölu eignanna hafa ekki legið á lausu. Núverandi félagsmálaráðherra fór í bága við lög um þingsköp og lög um ráðherraábyrgð til að reyna að koma í veg fyrir birtingu gagna um athæfið. Þegar þær upplýsingar lágu loks fyrir og reynt var að koma þeim á framfæri við fjölmiðla var áhugaleysið algert. Enginn hefur heldur mætt á Austurvöll til að sýna þessu fólki samtöðu. Þó var að finna í hópi kaupenda íbúðanna mörg af þeim nöfnum sem stungið hafa upp kollinum nú nýlega við sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Sögur fólksins sem missti heimili sín eru sorglegri en orð fá lýst. Sögur af því hvernig gengið var miskunnarlaust á rétt fólks sem hafði ekkert til saka unnið en hafði margt misst vinnuna tímabundið í kjölfar hrunsins og var þess vegna berskjaldað. Sem dæmi um tvískinnunginn tjáði sig fyrrverandi forsætisráðherra sem horfði aðgerðarlaus á fólk hrakið af heimilum sínum af mikilli vandlætingu um söluna á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Sami fyrrverandi forsætisráðherra boðaði til sérstaks blaðamannafundar á starfstíma sínum til að gera heyrinkunnugt að ,,ekki yrði meira gert fyrir íslensk heimili.” Svei. Fjórða atriðið varðar sölu á minnihlutaeign ríkisins í Arionbanka sem seldur var á ótrúlegu undirverði þar sem fyrrum fjármálráðherra hafði fastsett verð hlutar ríkisins árið 2009. Réttast hefði verið og á það var bent af hálfu Miðflokksins að íslenska ríkið tæki Arionbanka yfir í kjölfar stöðugleikasamninganna og hefði sjálft gert sér mat úr virði bankans. Ég hvet fólk til að kynna sér þær upphæðir sem eigendur Arionbanka hafa greitt sér í arð undanfarin nokkur ár. Fimmta atriðið varðar nýlega sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Við þá sölu virðast öll hugsanleg mistök hafa átt sér stað. Erlendum vogunarsjóðum var veitt tækifæri öðru sinni til að hagnast á nokkrum dögum eða klukkutímum um umtalsverðar upphæðir. Góðkunningjar frá hrunárunum tóku glaðir þátt í veislunni enda engar athugasemdir gerðar við þátttöku þeirra í „útboðinu“ þrátt fyrir fortíðarvanda. Einnig voru dregnir á flot nokkrir innherjar, framkvæmdaraðilar útboðsins og svo pabbi gamli. Þetta er að sjálfsögðu óboðlegt. Til þess að einhver sátt myndist í þessu þjóðfélagi þarf að klára að gera upp hrunið. Við höfum skjalfest býsna vel það sem gerðist fyrir hrun og í hruninu sjálfu. Eftirhrunsárin og upplýsingar um þær aðgerðir og reyndar aðgerðaleysi eru ýmist lokuð inni til áratuga og/eða allra leiða leitað til að koma í veg fyrir birtingu upplýsinga. Við því þarf að bregðast strax. Allar upplýsingar um eftirhrunsárin þurfa að koma fram - núna! Án undanbragða! Án þess næst ekki sá samhljómur sem okkur er nauðsynlegur til að lifa saman í landinu áfram. Höfundur situr í stjórn MIðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Salan á Íslandsbanka Miðflokkurinn Þorsteinn Sæmundsson Starfsemi Lindarhvols Mest lesið Halldór 07.06.2025 Halldór Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Sjá meira
Frá því að ég man fyrst eftir hafa íslenskum stjórnvöldum verið mislagðar hendur við að selja fjöregg þjóðarinnar. Allt frá sölu á Síldarverksmiðjum ríkisins, áburðar og sementsverksmiðjum, Símanum að ekki sé minnst á s.k. einkavæðingu bankanna hina fyrri. Eftir á að hyggja finnst manni að í flestum tilvikum hafi kaupendur heitið sömu nöfnum. Eftir á að hyggja finnst manni að sömu mistökin hafi ítrekað verið gerð af hálfu seljenda. Eftir á að hyggja er maður ekki sannfærður um að söluverð hafi skilað sér í ríkissjóð í öllum tilfellum. Eftir á að hyggja virðist enginn hafa lært neitt á þeim mistökum sem gerð voru. Eftir á að hyggja hefur enginn tekið ábyrgð á þeim mistökum sem áttu sér stað. Ekki þá frekar en nú. Eftir hrun eru nokkrar eignasölur sem standa upp úr. Fyrst skal nefna söluna á færsluhirðinum Borgun. Borgun var bókstaflega seld nokkrum innherjum sem bönkuðu upp á í Landbankanum ásamt eins og einum Engeyingi sem var á kápulafi innherjanna. Ekkert útboð átti sér staði engin áreiðanleikakönnun virðist hafa átt sér stað. Nú er talið að seinni salan á Borgun ásamt sölunni á Valitor hafi ógnað þjóðaröryggi. Salan á Borgun var tekin upp á Alþingi og ritaðar um hana greinar en vakti takmarkaða athygli almennings og fjölmiðla. Ríkisendurskoðun vann síðar skýrslu um sölu Landsbankans á ríkiseignum þ.m.t Borgun. Sú skýrsla er áfellisdómur yfir þáverandi stjórnendum bankans sem guldu fyrir með því að láta af störfum. Annað atriði varðar sölumeðferð á stöðugleikaframlögum slitabúa bankanna sem Sigmundur Davíð Gunnlaugsson beitti sér öðrum fremur fyrir að skiluðu sér í ríkissjóð. Eitt haldmesta stöðugleikaframlagið var Íslandsbanki eins og hann lagði sig. Stofnað var sérstakt fyrirtæki, Lindarhvoll,til að koma eignunum í verð. Mörg álitaefni eru um starfsemi Lindarhvols. Sérstakur settur ríkisendurskoðandi ad hoc virtur og vammlaus embættismaður til áratuga var fenginn til að gera skýrslu um starfsemi félagsins þar sem þáverandi Ríkisendurskoðandi og einn stjórnarmanna Lindarhvols voru bræður. Nýr ríkisendurskoðandi (sem nú er reyndar orðinn ráðuneytisstjóri) lét verða sitt fyrsta verk að leysa settan ríkisendurskoðanda undan störfum. Skýrsla sem settur ríkisendurskoðandi vann um starfsemi Lindarhvols fæst ekki gerð opinber hvorki fyrir þingnefndir, þingmenn eða almenning. Gerð var ný skýrsla sem eftir því sem er eftir því sem næst verður komist með allt öðrum niðurstöðum en sú fyrri sem ekki fæst gerð opinber. Þó hefur verið vitnað í skýrslu ríkisendurskoðanda ad hoc í opinberri umræðu og fundið að vinnu hans án þess að hann fái reist hönd fyrir höfuð sér. Leyndarmúr var reistur um fyrri skýrsluna um Lindarhvol með þátttöku þáverandi forseta Alþingis. Saga Lindarhvols að öðru leyti verður rakin frekar í annarri grein fljótlega. Það er þess vegna ekki á vísan að róa að biðja Ríkisendurskoðun nú um skýrslugerð vegna nýlegrar sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka sem nánar verður fjallað um síðar. Þriðja atriðið varðar sölu á fullnustueignum Íbúðalánasjóðs. Á árunum eftir hrun misstu þúsundir Íslendinga heimili sín fyrir framgöngu Íbúðalánasjóðs og viðskiptabankanna. Upplýsingar um upptöku og sölu eignanna hafa ekki legið á lausu. Núverandi félagsmálaráðherra fór í bága við lög um þingsköp og lög um ráðherraábyrgð til að reyna að koma í veg fyrir birtingu gagna um athæfið. Þegar þær upplýsingar lágu loks fyrir og reynt var að koma þeim á framfæri við fjölmiðla var áhugaleysið algert. Enginn hefur heldur mætt á Austurvöll til að sýna þessu fólki samtöðu. Þó var að finna í hópi kaupenda íbúðanna mörg af þeim nöfnum sem stungið hafa upp kollinum nú nýlega við sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Sögur fólksins sem missti heimili sín eru sorglegri en orð fá lýst. Sögur af því hvernig gengið var miskunnarlaust á rétt fólks sem hafði ekkert til saka unnið en hafði margt misst vinnuna tímabundið í kjölfar hrunsins og var þess vegna berskjaldað. Sem dæmi um tvískinnunginn tjáði sig fyrrverandi forsætisráðherra sem horfði aðgerðarlaus á fólk hrakið af heimilum sínum af mikilli vandlætingu um söluna á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Sami fyrrverandi forsætisráðherra boðaði til sérstaks blaðamannafundar á starfstíma sínum til að gera heyrinkunnugt að ,,ekki yrði meira gert fyrir íslensk heimili.” Svei. Fjórða atriðið varðar sölu á minnihlutaeign ríkisins í Arionbanka sem seldur var á ótrúlegu undirverði þar sem fyrrum fjármálráðherra hafði fastsett verð hlutar ríkisins árið 2009. Réttast hefði verið og á það var bent af hálfu Miðflokksins að íslenska ríkið tæki Arionbanka yfir í kjölfar stöðugleikasamninganna og hefði sjálft gert sér mat úr virði bankans. Ég hvet fólk til að kynna sér þær upphæðir sem eigendur Arionbanka hafa greitt sér í arð undanfarin nokkur ár. Fimmta atriðið varðar nýlega sölu á nokkrum hlut ríkisins í Íslandsbanka. Við þá sölu virðast öll hugsanleg mistök hafa átt sér stað. Erlendum vogunarsjóðum var veitt tækifæri öðru sinni til að hagnast á nokkrum dögum eða klukkutímum um umtalsverðar upphæðir. Góðkunningjar frá hrunárunum tóku glaðir þátt í veislunni enda engar athugasemdir gerðar við þátttöku þeirra í „útboðinu“ þrátt fyrir fortíðarvanda. Einnig voru dregnir á flot nokkrir innherjar, framkvæmdaraðilar útboðsins og svo pabbi gamli. Þetta er að sjálfsögðu óboðlegt. Til þess að einhver sátt myndist í þessu þjóðfélagi þarf að klára að gera upp hrunið. Við höfum skjalfest býsna vel það sem gerðist fyrir hrun og í hruninu sjálfu. Eftirhrunsárin og upplýsingar um þær aðgerðir og reyndar aðgerðaleysi eru ýmist lokuð inni til áratuga og/eða allra leiða leitað til að koma í veg fyrir birtingu upplýsinga. Við því þarf að bregðast strax. Allar upplýsingar um eftirhrunsárin þurfa að koma fram - núna! Án undanbragða! Án þess næst ekki sá samhljómur sem okkur er nauðsynlegur til að lifa saman í landinu áfram. Höfundur situr í stjórn MIðflokksins.
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun