Skilaboðin frá COP22 voru skýr; verndum líffræðilegan fjölbreytileika, endurreisum vistkerfi Jódís Skúladóttir skrifar 6. janúar 2023 17:01 Án þess að lög og reglur hafi verið mótaðar eru nú gríðarleg áform uppi um vindmyllugarða allt í kringum landið og sveitarfélög, sem alla jafna standa svo höllum fæti fjárhagslega að þau geta hvorki tryggt fjármagn í grunnstoðir eins og skólarekstur og málefni fatlaðra setja nú milljónir á milljónir ofan í þessa rússnesku rúllettu sem samningar við erlenda fjárfesta eru. Og undir eru lagðar auðlindir þjóðarinnar, án þess að hugað sé til framtíðar. Því er haldið fram að meintur orkuskortur landsins kalli á frekari orkuöflun með því að beisla vindinn og vatnið og teyma þannig náttúruöflin við hæl. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar kemur skýrt fram að þeirrar orku sem aflað verður skuli forgangsraðað í innlend orkuskipti. Eðlileg forgangsröðun ætti auðvitað að vera í þá átt að bæta flutningskerfi, tryggja heimilum og fyrirtækjum orku og styðja í hvívetna við réttlát orkuskipti innanlands. Þessi yfirlýsing stjórnvalda eru fjarri því að auðlindir okkar séu gefnar erlendum fjárfestum til þess eins að hér verði orkumarkaður, sem síðan verði stjórnað erlendis frá í framtíðinni. Það eina græna sem finnst í umræðunni um uppbyggingu vindorkuvera, og haldið er á lofti af fjárfestunum sjálfum og innlendum pótintátum þeirra, er grænan í grænþvottinum sem þvegið hefur vindorkuver og áhrif þeirra um heim allan. Það eru nokkur atriði sem mikilvægt er að hafa í huga í umræðunni allri, svona þegar horft er yfir freyðandi grænþvottalöginn: • Með uppbyggingu vindorkuvera erum við að hluta að fórna óspilltum víðernum landsins (meira en gert hefur verið), það er óafturkræf aðgerð m.t.t. jarðrasks og mengunar sem hlýst m.a. af plastögnum vegna niðurbrots á spöðum veranna. Og í beinni andstöðu við vilja Sameinuðu þjóðanna og heimsins alls í baráttunni við loftslagsbreytingar, verndun líffræðilegs fjölbreytileika og endurreisn vistkerfa. • Það að ræsa vinnuvélarnar í þeim tilgangi að bjóða erlendum fjárfestum og fyrirtækjum óheftan aðgang að auðlindum þjóðarinnar er óafturkræft og fyrir því er engin stoð í lögum. Slíkt hefur gríðarlegar afleiðingar á orkuinnviði lands og þjóðar um ókomna tíð, við missum þar með stjórn landsins á orkuöryggi og orkuverði til innlendrar notkunar. • Sá hræðslu- og samviskuáróður sem stundaður er með stríðið í Úkraínu að vopni og alvarlegan orkuskort í Evrópu er fyrirsláttur sem miðlað er til landeigenda sem ekki dugar að veifa seðlabúnti framan í. Með allri orku sem mögulegt væri að afla á Íslandi og send yrði um sæstreng til Evrópu yrði það einungis dropi í hafið og leysti engan vanda en gerbreyta um ókomna tíð ásýnd okkar fallega lands. Ein af okkar stærstu efnahagslegu stoðum er koma hingað fyrst og fremst til að upplifa ósnortin víðerni og sérstaka náttúrufegurð landsins. Okkar styrkur er fyrst og fremst bundinn í því að flytja út þekkingu og vera fyrirmynd í sjálfbærri nýtingu lands og auðlinda. Grunngildi okkar í VG eru verndun íslenskrar náttúru og hefur alltaf verið. Við höfum barist og munum áfram berjast fyrir hönd umhverfisins, gegn mengandi stóriðju og gegn glæfralegu framferði erlends stór-kapitals. Skilvirkari nýting auðlinda dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda, hægir á tapi líffræðilegrar fjölbreytni og dregur úr mengun. Auðlindanýting, hvort sem er innan sjávarútvegs, landbúnaðar, orkugeirans eða annars, skal byggjast á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar og ávallt grundvallast á því að auðlindirnar séu þjóðareign og arðurinn eigi að nýtast fólkinu í landinu. Nú skulum við standa saman vörð um auðlindir landsins og tryggja að okkar kynslóðir skili þeim í betra ástandi til komandi kynslóða. Þau eiga það skilið. Höfundur er þingmaður VG. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinstri græn Alþingi Umhverfismál Orkumál Jódís Skúladóttir Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP) Mest lesið Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Skoðun Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Á hvorum endanum viljum við byrja að skera af? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir skrifar Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Án þess að lög og reglur hafi verið mótaðar eru nú gríðarleg áform uppi um vindmyllugarða allt í kringum landið og sveitarfélög, sem alla jafna standa svo höllum fæti fjárhagslega að þau geta hvorki tryggt fjármagn í grunnstoðir eins og skólarekstur og málefni fatlaðra setja nú milljónir á milljónir ofan í þessa rússnesku rúllettu sem samningar við erlenda fjárfesta eru. Og undir eru lagðar auðlindir þjóðarinnar, án þess að hugað sé til framtíðar. Því er haldið fram að meintur orkuskortur landsins kalli á frekari orkuöflun með því að beisla vindinn og vatnið og teyma þannig náttúruöflin við hæl. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar kemur skýrt fram að þeirrar orku sem aflað verður skuli forgangsraðað í innlend orkuskipti. Eðlileg forgangsröðun ætti auðvitað að vera í þá átt að bæta flutningskerfi, tryggja heimilum og fyrirtækjum orku og styðja í hvívetna við réttlát orkuskipti innanlands. Þessi yfirlýsing stjórnvalda eru fjarri því að auðlindir okkar séu gefnar erlendum fjárfestum til þess eins að hér verði orkumarkaður, sem síðan verði stjórnað erlendis frá í framtíðinni. Það eina græna sem finnst í umræðunni um uppbyggingu vindorkuvera, og haldið er á lofti af fjárfestunum sjálfum og innlendum pótintátum þeirra, er grænan í grænþvottinum sem þvegið hefur vindorkuver og áhrif þeirra um heim allan. Það eru nokkur atriði sem mikilvægt er að hafa í huga í umræðunni allri, svona þegar horft er yfir freyðandi grænþvottalöginn: • Með uppbyggingu vindorkuvera erum við að hluta að fórna óspilltum víðernum landsins (meira en gert hefur verið), það er óafturkræf aðgerð m.t.t. jarðrasks og mengunar sem hlýst m.a. af plastögnum vegna niðurbrots á spöðum veranna. Og í beinni andstöðu við vilja Sameinuðu þjóðanna og heimsins alls í baráttunni við loftslagsbreytingar, verndun líffræðilegs fjölbreytileika og endurreisn vistkerfa. • Það að ræsa vinnuvélarnar í þeim tilgangi að bjóða erlendum fjárfestum og fyrirtækjum óheftan aðgang að auðlindum þjóðarinnar er óafturkræft og fyrir því er engin stoð í lögum. Slíkt hefur gríðarlegar afleiðingar á orkuinnviði lands og þjóðar um ókomna tíð, við missum þar með stjórn landsins á orkuöryggi og orkuverði til innlendrar notkunar. • Sá hræðslu- og samviskuáróður sem stundaður er með stríðið í Úkraínu að vopni og alvarlegan orkuskort í Evrópu er fyrirsláttur sem miðlað er til landeigenda sem ekki dugar að veifa seðlabúnti framan í. Með allri orku sem mögulegt væri að afla á Íslandi og send yrði um sæstreng til Evrópu yrði það einungis dropi í hafið og leysti engan vanda en gerbreyta um ókomna tíð ásýnd okkar fallega lands. Ein af okkar stærstu efnahagslegu stoðum er koma hingað fyrst og fremst til að upplifa ósnortin víðerni og sérstaka náttúrufegurð landsins. Okkar styrkur er fyrst og fremst bundinn í því að flytja út þekkingu og vera fyrirmynd í sjálfbærri nýtingu lands og auðlinda. Grunngildi okkar í VG eru verndun íslenskrar náttúru og hefur alltaf verið. Við höfum barist og munum áfram berjast fyrir hönd umhverfisins, gegn mengandi stóriðju og gegn glæfralegu framferði erlends stór-kapitals. Skilvirkari nýting auðlinda dregur úr losun gróðurhúsalofttegunda, hægir á tapi líffræðilegrar fjölbreytni og dregur úr mengun. Auðlindanýting, hvort sem er innan sjávarútvegs, landbúnaðar, orkugeirans eða annars, skal byggjast á hugmyndafræði sjálfbærrar þróunar og ávallt grundvallast á því að auðlindirnar séu þjóðareign og arðurinn eigi að nýtast fólkinu í landinu. Nú skulum við standa saman vörð um auðlindir landsins og tryggja að okkar kynslóðir skili þeim í betra ástandi til komandi kynslóða. Þau eiga það skilið. Höfundur er þingmaður VG.
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun
Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun
Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun