Leikskólavandinn? Hópur leikskólakennara og starfsfólks leikskóla í Reykjavík skrifar 22. mars 2023 16:31 Það þarf að leysa vanda leikskólanna áður en leikskólavandi borgarinnar, eins og hann er kallaður, verður leystur. Fulltrúar borgarinnar í fjölmiðlum eru að reyna að svara mótmælum frá foreldrum og atvinnulífi en gleyma að líta inn á leikskólana sjálfa og sjá raunverulega vandann sem er jú þeirra að leysa. Borgarstjórinn Dagur B. Eggertsson nefnir í viðtali þann 16. mars 2023 að Reykjavík standi sig betur en önnur sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu í leikskólamálum. Það sem skilji okkur frá öðrum er að við séum með raunverulegar áætlanir meðal annars að 600 ný leikskólapláss hafi bæst við með nýjum leikskólum, hann talar um fjármuni til að ráða fleira starfsfólk. Starfsfólk sem er ekki til, þar sem að leikskólastigið hefur vaxið langt umfram fjölgun leikskólakennara. Við viljum að í leikskólum starfi hæft fólk til að mæta þörfum barna sem eru jafn misjafnar og þær eru margar. Biðlistarnir eru ekki bara einhver börn á blaði, þetta eru börn með ólíkar þarfir sem eiga rétt á sérfræðiþekkingu til að mæta þeim. Til þess að mega kalla sig kennara þarf að ljúka 5 ára háskólanámi. Sérfræðinám um leik, þroska og nám ungra barna. Á vef Reykjavíkurborgar er auglýst eftir fyrirmyndum og ekki gerðar frekari kröfur fyrir fólk að koma vinna í leikskólum, annað en að vera „glöð, jákvæð, traust og vera tilbúin til að tileinka sér fagleg vinnubrögð. Íslenskukunnátta er mikilvæg, en það er líka engin betri staður til að læra tungumálið en í leikskólanum!“ Að miðla fagmennsku og tungumálinu á samkvæmt þessu að vera í höndum leikskólakennarana, í leikskóla þar sem börn eru sjálf að læra á lífið, læra tungumálið og eru á viðkvæmu máltökuskeiði, mörg börn sem þurfa málörvun og annan stuðning sem krefst sérfræðiþekkingar. Við höfum bara ekki tíma til að kenna fullorðnum líka. Með þessari atvinnuauglýsingu er verið að gefa í skyn að hver sem er geti unnið vinnuna sem við höfum sérhæft okkur í. Til hvers að fara í 5 ára háskólanám þegar þetta er viðhorfið? Í viðtali á mbl.is þann 15. mars sagði Árelía Eydís, formaður skóla og frístundasviðs Reykjavíkurborgar: „Við erum að gera allt sem í okkar valdi stendur til að bæta við plássum og hugsum í fjölbreyttum lausnum“. Árelía virðist skilja vandann sem við erum í og það kom einnig fram í Kastljósi þann 20. mars þar sem hún lýsti yfir áhyggjum sínum. Þar var Ragnhildur Alda einnig sem kom fram með innlegg Sjálfstæðisflokksins, þar sem að þetta hljómaði frekar einfalt „allir ættu að geta komið að borðinu og hjálpað okkur að leysa vandann, til dæmis með foreldrareknum leikskólum, starfsmannafélög sem gætu komið á fót einhverjum leikskólum og að fjölga grunnskólum sem taka inn 5 ára börn”. Skiptir engu máli hverjir sinna þessu starfi? Eiga börnin bara að fá pláss einhvers staðar hjá einhverjum? Hvar er virðingin fyrir kennurum, náminu og menntun yngstu barnanna? Það er kannski bara vonlaust að þjóðfélagið líti á okkur sem menntastofnun og beri virðingu fyrir okkar starfi þegar þetta er viðhorfið. Staðreyndin er samt sú að leikskólinn er fyrsta skólastigið samkvæmt lögum þó að það sé ekki skylda. Við viljum stíga skref til baka, hægja á stækkun leikskólakerfisins, lengja fæðingarorlof og auka nýliðun leikskólakennara. Það að skapa fleiri pláss leysir engan vanda þegar að langflestir leikskólar eiga nú þegar í mönnunarvanda að stríða. Þegar nýir leikskólar opnast færist svo mönnunarvandinn á milli leikskóla þegar fólk færir sig til í starfi. Að opna 5 ára deildir í skólum ýtir ennþá fleiri kennurum úr leikskólum yfir í grunnskóla en við höfum misst alltof mikið af fólki yfir því þar eru betri kjör, meiri möguleiki á yfirvinnu og almennt betra vinnuumhverfi í mun minna áreiti. Við megum ekki við því að missa fleiri heldur verðum við að berjast fyrir bættu starfsumhverfi í leikskólunum sjálfum. Starfsfólk í nýja leikskóla er ekki til og það er vanvirðing við leikskóla sem menntastofnun að kasta fram hugmyndum líkt og Ragnhildur Alda gerði í Kastljósi. Öll umræða sem hefur átt sér stað undanfarið er á forsendum atvinnulífsins og foreldra. Hver er að huga að hagsmunum þeirra sem verja dögunum innan veggja leikskólans? Starfsfólk og börn þurfa að fá rödd og þeirra skoðun þarf að vera tekin inn í þessa umræðu. Því hvað er leikskóli án leikskólakennara? Það þarf að huga að innviðum leikskólans, sem er starfsfólkið, starfsfólkið sem fær það allra dýrmætasta sem foreldrar eiga í hendurnar á morgnana. Við þurfum að fá rými til þess að sinna starfinu okkar. Við viljum leggja áherslu á mikilvægi þess að yngstu börnum verði bæði fækkað inn á deildum og einnig á hvern kennara → færri börn á hverri deild. Hljóðáreitið sem er inn á deild veldur mikilli streitu hjá bæði börnum og starfsfólki. Við viljum bjóða starfsfólki og börnunum okkar upp á besta umhverfið sem völ er á. Eins og staðan er í dag er það ekki að takast. Samningar leikskólakennara losna 31. mars og við teljum að þar eigi að byrja á því að koma leikskólastiginu á þann stall sem það á heima. Jöfnun launa á milli markaða er mjög nauðsynleg byrjun sem verður að fara markvisst og skipulega í. Tölur frá Hagstofu Íslands sýna að laun sérfræðinga í fræðslustarfsemi eru umtalsvert lægri en laun annarra hópa sérfræðinga. Sérstaklega á það við þegar samanburðurinn er gerður við laun sérfræðinga á almennum markaði. Þetta þarf að laga. Eins og sjá má er vandi leikskólanna margþættur og ætti borgin að forgangsraða að skapa því fólki sem nú þegar starfar í leikskólum vinnuumhverfi við hæfi áður en allt það fólk fer annað. Höfundar eru leikskólakennarar, nemar í leikskólakennarafræðum, þroskaþjálfar og annað starfsfólk í leikskólanum Rauðhól sem er handhafi Íslensku menntaverðlaunanna 2022. Aldís Björk Óskarsdóttir Alida Jakobsdóttir Andrea Stefánsdóttir Arletta Kuźniewska Bentína Þórðardóttir Birta Ethel Guðbjartsdóttir Bjarney Ingimarsdóttir Dagný Kristjánsdóttir Dóra Jóna Barkardóttir Edda Lydia Þorsteindóttir Elín Arna Tryggvadóttir Elsa Björk Einarsdóttir Eva Þórunn Kristinsdóttir Eydís Einarsdóttir Guðlaug Erla Jóhannsdóttir Heiðar Ingi Árnason Hildur Björg Eyjólfsdóttir Hrefna Ólafsdóttir Inga Ævarsdóttir Ingibjörg Jónasdóttir Jónína Guðrún Reynisdóttir Katrín María Ágústsdóttir Kristín Þóra Helgadóttir Lena Ýr Sveinbjörnsdóttir Magnea Arnardóttir Margrét Gígja Rafnsdóttir Sandra Valsdóttir Sigríður Sigurjónsdóttir Sigrún Axelsdóttir Sólveig Ólafsdóttir Una Þorgilsdóttir Unnur Gylfadóttir Zsuzsanna Oláhné Szentimrey Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leikskólar Reykjavík Borgarstjórn Mest lesið Látum þá hlæja því þeir tapa hvort sem er Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Halldór 21.09.2024 Halldór Ég vil ekki þennan veruleika Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir Skoðun Alzheimer - mennska og mildi Ragnheiður Ríkharðsdóttir Skoðun Grímulaus grænþvottur Dofri Hermannsson Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun Skortur á serótónín Gunnar Dan Wiium Skoðun Lýðheilsa bætt um 64 milljarða Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Þegar sorgin bankar upp á Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég vil ekki þennan veruleika Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir skrifar Skoðun Grímulaus grænþvottur Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason skrifar Skoðun Skortur á serótónín Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Þegar sorgin bankar upp á Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Látum þá hlæja því þeir tapa hvort sem er Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Alzheimer - mennska og mildi Ragnheiður Ríkharðsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsa bætt um 64 milljarða Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Sjá meira
Það þarf að leysa vanda leikskólanna áður en leikskólavandi borgarinnar, eins og hann er kallaður, verður leystur. Fulltrúar borgarinnar í fjölmiðlum eru að reyna að svara mótmælum frá foreldrum og atvinnulífi en gleyma að líta inn á leikskólana sjálfa og sjá raunverulega vandann sem er jú þeirra að leysa. Borgarstjórinn Dagur B. Eggertsson nefnir í viðtali þann 16. mars 2023 að Reykjavík standi sig betur en önnur sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu í leikskólamálum. Það sem skilji okkur frá öðrum er að við séum með raunverulegar áætlanir meðal annars að 600 ný leikskólapláss hafi bæst við með nýjum leikskólum, hann talar um fjármuni til að ráða fleira starfsfólk. Starfsfólk sem er ekki til, þar sem að leikskólastigið hefur vaxið langt umfram fjölgun leikskólakennara. Við viljum að í leikskólum starfi hæft fólk til að mæta þörfum barna sem eru jafn misjafnar og þær eru margar. Biðlistarnir eru ekki bara einhver börn á blaði, þetta eru börn með ólíkar þarfir sem eiga rétt á sérfræðiþekkingu til að mæta þeim. Til þess að mega kalla sig kennara þarf að ljúka 5 ára háskólanámi. Sérfræðinám um leik, þroska og nám ungra barna. Á vef Reykjavíkurborgar er auglýst eftir fyrirmyndum og ekki gerðar frekari kröfur fyrir fólk að koma vinna í leikskólum, annað en að vera „glöð, jákvæð, traust og vera tilbúin til að tileinka sér fagleg vinnubrögð. Íslenskukunnátta er mikilvæg, en það er líka engin betri staður til að læra tungumálið en í leikskólanum!“ Að miðla fagmennsku og tungumálinu á samkvæmt þessu að vera í höndum leikskólakennarana, í leikskóla þar sem börn eru sjálf að læra á lífið, læra tungumálið og eru á viðkvæmu máltökuskeiði, mörg börn sem þurfa málörvun og annan stuðning sem krefst sérfræðiþekkingar. Við höfum bara ekki tíma til að kenna fullorðnum líka. Með þessari atvinnuauglýsingu er verið að gefa í skyn að hver sem er geti unnið vinnuna sem við höfum sérhæft okkur í. Til hvers að fara í 5 ára háskólanám þegar þetta er viðhorfið? Í viðtali á mbl.is þann 15. mars sagði Árelía Eydís, formaður skóla og frístundasviðs Reykjavíkurborgar: „Við erum að gera allt sem í okkar valdi stendur til að bæta við plássum og hugsum í fjölbreyttum lausnum“. Árelía virðist skilja vandann sem við erum í og það kom einnig fram í Kastljósi þann 20. mars þar sem hún lýsti yfir áhyggjum sínum. Þar var Ragnhildur Alda einnig sem kom fram með innlegg Sjálfstæðisflokksins, þar sem að þetta hljómaði frekar einfalt „allir ættu að geta komið að borðinu og hjálpað okkur að leysa vandann, til dæmis með foreldrareknum leikskólum, starfsmannafélög sem gætu komið á fót einhverjum leikskólum og að fjölga grunnskólum sem taka inn 5 ára börn”. Skiptir engu máli hverjir sinna þessu starfi? Eiga börnin bara að fá pláss einhvers staðar hjá einhverjum? Hvar er virðingin fyrir kennurum, náminu og menntun yngstu barnanna? Það er kannski bara vonlaust að þjóðfélagið líti á okkur sem menntastofnun og beri virðingu fyrir okkar starfi þegar þetta er viðhorfið. Staðreyndin er samt sú að leikskólinn er fyrsta skólastigið samkvæmt lögum þó að það sé ekki skylda. Við viljum stíga skref til baka, hægja á stækkun leikskólakerfisins, lengja fæðingarorlof og auka nýliðun leikskólakennara. Það að skapa fleiri pláss leysir engan vanda þegar að langflestir leikskólar eiga nú þegar í mönnunarvanda að stríða. Þegar nýir leikskólar opnast færist svo mönnunarvandinn á milli leikskóla þegar fólk færir sig til í starfi. Að opna 5 ára deildir í skólum ýtir ennþá fleiri kennurum úr leikskólum yfir í grunnskóla en við höfum misst alltof mikið af fólki yfir því þar eru betri kjör, meiri möguleiki á yfirvinnu og almennt betra vinnuumhverfi í mun minna áreiti. Við megum ekki við því að missa fleiri heldur verðum við að berjast fyrir bættu starfsumhverfi í leikskólunum sjálfum. Starfsfólk í nýja leikskóla er ekki til og það er vanvirðing við leikskóla sem menntastofnun að kasta fram hugmyndum líkt og Ragnhildur Alda gerði í Kastljósi. Öll umræða sem hefur átt sér stað undanfarið er á forsendum atvinnulífsins og foreldra. Hver er að huga að hagsmunum þeirra sem verja dögunum innan veggja leikskólans? Starfsfólk og börn þurfa að fá rödd og þeirra skoðun þarf að vera tekin inn í þessa umræðu. Því hvað er leikskóli án leikskólakennara? Það þarf að huga að innviðum leikskólans, sem er starfsfólkið, starfsfólkið sem fær það allra dýrmætasta sem foreldrar eiga í hendurnar á morgnana. Við þurfum að fá rými til þess að sinna starfinu okkar. Við viljum leggja áherslu á mikilvægi þess að yngstu börnum verði bæði fækkað inn á deildum og einnig á hvern kennara → færri börn á hverri deild. Hljóðáreitið sem er inn á deild veldur mikilli streitu hjá bæði börnum og starfsfólki. Við viljum bjóða starfsfólki og börnunum okkar upp á besta umhverfið sem völ er á. Eins og staðan er í dag er það ekki að takast. Samningar leikskólakennara losna 31. mars og við teljum að þar eigi að byrja á því að koma leikskólastiginu á þann stall sem það á heima. Jöfnun launa á milli markaða er mjög nauðsynleg byrjun sem verður að fara markvisst og skipulega í. Tölur frá Hagstofu Íslands sýna að laun sérfræðinga í fræðslustarfsemi eru umtalsvert lægri en laun annarra hópa sérfræðinga. Sérstaklega á það við þegar samanburðurinn er gerður við laun sérfræðinga á almennum markaði. Þetta þarf að laga. Eins og sjá má er vandi leikskólanna margþættur og ætti borgin að forgangsraða að skapa því fólki sem nú þegar starfar í leikskólum vinnuumhverfi við hæfi áður en allt það fólk fer annað. Höfundar eru leikskólakennarar, nemar í leikskólakennarafræðum, þroskaþjálfar og annað starfsfólk í leikskólanum Rauðhól sem er handhafi Íslensku menntaverðlaunanna 2022. Aldís Björk Óskarsdóttir Alida Jakobsdóttir Andrea Stefánsdóttir Arletta Kuźniewska Bentína Þórðardóttir Birta Ethel Guðbjartsdóttir Bjarney Ingimarsdóttir Dagný Kristjánsdóttir Dóra Jóna Barkardóttir Edda Lydia Þorsteindóttir Elín Arna Tryggvadóttir Elsa Björk Einarsdóttir Eva Þórunn Kristinsdóttir Eydís Einarsdóttir Guðlaug Erla Jóhannsdóttir Heiðar Ingi Árnason Hildur Björg Eyjólfsdóttir Hrefna Ólafsdóttir Inga Ævarsdóttir Ingibjörg Jónasdóttir Jónína Guðrún Reynisdóttir Katrín María Ágústsdóttir Kristín Þóra Helgadóttir Lena Ýr Sveinbjörnsdóttir Magnea Arnardóttir Margrét Gígja Rafnsdóttir Sandra Valsdóttir Sigríður Sigurjónsdóttir Sigrún Axelsdóttir Sólveig Ólafsdóttir Una Þorgilsdóttir Unnur Gylfadóttir Zsuzsanna Oláhné Szentimrey
Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun
Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason skrifar
Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun