Aðför að ungmennum (Í minningu Hamarsins) Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson skrifar 13. júní 2024 17:01 Við Suðurgötu í Hafnarfirði hefur um árabil verið starfrækt ungmennahús fyrir ungt fólk á aldrinum 16 til 25 ára. Ungmennahúsið Hamarinn, sem dregur nafn sitt af hamrabeltinu sem trónir yfir húsinu og setur svip sinn á bæinn, hefur vakið verðskuldaða athygli fyrir framúrskarandi tómstundastarf og þjónustu við fjölbreytta hópa ungs fólks. Meirihluti bæjarstjórnar Hafnarfjarðar hefur nú ákveðið að leggja ungmennahúsið niður og segja upp öllu starfsfólki. Ákvörðunin um lokun Hamarsins var tekin af meirihluta fjölskylduráðs og fræðsluráðs Hafnarfjarðar þann 29. maí sl. Tillagan kom eins og þruma úr heiðskíru lofti og hafði ekki verið kynnt nokkrum manni utan stjórnkerfis bæjarins og meirihlutaflokkanna í bæjarstjórn. Lokuninni er pakkað inn í víðfeðmari skipulagsbreytingar sem snúa m.a. að því að sameina tómstundastarf fatlaðra og ófatlaðra ungmenna. Skipulagsbreytingar sem hafa ekki verið unnar í neinu samráði við fagfólk, notendur eða minnihluta bæjarstjórnar. Ástæðurnar fyrir lokun Hamarsins eru, að því er virðist, engar. Þær eru hið minnsta ekki að finna í neinum opinberum gögnum. Í minnisblaði sem ákvörðunin byggir á kemur ekkert fram um ástæður lokunarinnar og bæjaryfirvöld hafa ekki séð ástæðu til að rökstyðja hana með nokkrum hætti, hvorki gagnvart okkur starfsfólki né þeim fjölmörgu ungmennum sem sækja þjónustu Hamarsins. Ákvörðunin virðist hafa verið tekin í algjöru tómarúmi; án samráðs við starfsfólk og notendur og án þess að nokkur greining eða skoðun á starfseminni hafi farið fram. Eftir standa notendur og starfsfólk með spurningar, getgátur og kenningar um það hvaða hvatar gætu hafa legið að baki þessari aðför að ungmennum í Hafnarfirði. Út með útlendinga? Ég á margar góðar minningar úr starfi mínu í Hamrinum. Ein þeirra varð til síðastliðinn vetur þegar ég tók að mér aukavakt á mánudagskvöldi í febrúar. Mánudagskvöld voru tileinkuð Handavinnu-Hamrinum, verkefni sem snerist um að halda utan um hóp ungmenna sem höfðu gaman af eða vildu læra handavinnu. Undir kertaljósinu þetta kvöld sat ég, sem hafði varla snert prjóna síðan á unglingsaldri, og reyndi eftir fremsta megni að kenna stúlku, sem hafði nýlega komið hingað til lands frá Sómalíu, að prjóna. Stúlkan hafði valið að prjóna íslenska lopapeysu og í Hamrinum fékk hún tækifæri til að láta það verða að veruleika, í góðum hópi bæði íslenskra og aðfluttra jafningja. Þetta voru töfrarnir við ungmennahúsið Hamarinn. Hjá okkur gátu öll ungmenni, óháð stöðu og bakgrunni, fundið samastað og notið sín á sínum eigin forsendum. Hamarinn náði góðum árangri í að ná til jaðarsettra ungmenna, veita þeim sjálfstraust og virkja til samfélagsþátttöku. Þessi árangur virðist þó ekki hafa fallið í kramið hjá æðstu stjórnendum Hafnarfjarðarbæjar og meirihluta bæjarstjórnar. Sá sem hér skrifar hefur ítrekað orðið var við orðróma innan úr herbúðum meirihlutans í bæjarstjórn um að í Hamrinum séu ekkert nema útlendingar. Bæjarstjórinn Rósa Guðbjartsdóttir gekk langt í að staðfesta þessa afstöðu meirihlutans á bæjarstjórnarfundi þann 5. júní sl., þegar hún opinberaði þá skoðun sína að setja ætti á laggirnar sérstakt úrræði á vegum ríkisins fyrir ungmenni af erlendum uppruna. Má rekja niðurlagningu Hamarsins til útlendingaandúðar meirihlutans í bæjarstjórn Hafnarfjarðar? Við vitum það ekki. Það eina sem við höfum í höndunum eru uppsagnarbréf og getgátur. Ýmsar aðrar getgátur eru á sveimi, t.a.m. er snúa að húsnæðismálum. Sveitarfélagið hafi lent í vandræðum með því að hafa tekið í rekstur allt of stór húsnæði við Selhellu og í gamla Lækjarskóla og skítareddingin sé sú að skipta ungmennahúsinu Hamrinum í tvennt og koma starfseminni fyrir þar. Skipulagsbreytingar vegna húsnæðismála réttláta þó ekki að stofnun sé lögð niður og starfsfólki sagt upp, svo sú skýring verður að teljast hæpin. Þriðja skýringin, e.t.v. sú galnasta af þeim öllum, er að meirihluti bæjarstjórnar hafi með þessari ákvörðun viljað losa sig við ákveðna starfsmenn sem honum er ekki þóknanlegur af pólitískum ástæðum. Þá hugsun vil ég helst ekki hugsa til enda. Fagþekkingu kastað á glæ Í yfirlýsingu frá stjórn og starfsfólki Samfés, landssamtaka félagsmiðstöðva og ungmennahúsa, segir að það hafi verið „aðdáunarvert að fylgjast með faglegri þróun á starfi [Hamarsins] sem hefur verið fordæmisgefandi fyrir önnur ungmennahús á landinu.“ Enn fremur segir að þegar Samfés hafi fengið heimsóknir frá erlendum fagaðilum „hafa þau iðulega óskað sérstaklega eftir að fá kynningu á starfsemi þessa ungmennahúss,“ og að Hamarinn hafi „getið sér gott orðspor hér heima við og á erlendri grundu fyrir framsækið og metnaðarfullt starf í þágu ungmenna.“ Þá segir að nái þessi ákvörðun fram að ganga sé „ljóst að mikil fagþekking og reynsla af starfi með börnum og ungmennum tapist og er það ekki einungis missir fyrir börn og ungmenni í Hafnarfirði heldur allan tómstunda- og frístundavettvanginn á landsvísu.“ Þrátt fyrir varnaðarorð Samfés, mótmæli hafnfirskra ungmenna og örvæntingarfull og persónuleg bréf til bæjarstjórnar frá notendum Hamarsins, ákvað meirihluti Framsóknar og Sjálfstæðisflokks að fella tillögu Samfylkingarinnar á bæjarstjórnarfundi þann 5. júní um að draga ákvörðunina um lokun Hamarsins til baka. Ungmennahúsinu verður því lokað frá og með 15. ágúst nk. og alls ekkert liggur fyrir um hvers konar þjónusta tekur við fyrir hafnfirsk ungmenni eða hvar hún verður til húsa. Höfundur er starfsmaður Hamarsins ungmennahúss til fimm ára. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hafnarfjörður Óskar Steinn Jónínuson Ómarsson Mest lesið 90 milljarða vannýtt útflutningstækifæri Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Hin dásamlega sturlun: Umræðan á Íslandi Davíð Bergmann Skoðun Opið bréf til innviðaráðherra Eyjólfur Þorkelsson Skoðun Við getum öll bjargað lífi Kristófer Kristófersson Skoðun Að bjarga þjóð Jón Baldvin Hannibalsson Skoðun Háskóli Íslands. Opinn og alþjóðlegur? Styrmir Hallsson,Abdullah Arif Skoðun „Hristir í stoðum“ RÚV? Hermann Stefánsson Skoðun Látum verkin tala fyrir börnin á Gaza Gunnar Axel Axelsson Skoðun Nýtt örorkulífeyriskerfi Inga Sæland Skoðun Það er heldur betur vitlaust gefið á Íslandi Jónas Yngvi Ásgrímsson Skoðun Skoðun Skoðun Það sem gerist þegar formúlur og fordómar hafa of mikil áhrif Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Látum verkin tala fyrir börnin á Gaza Gunnar Axel Axelsson skrifar Skoðun 90 milljarða vannýtt útflutningstækifæri Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Tvær sögur Egill Þ. Einarsson skrifar Skoðun Stærsta kjarabót öryrkja í áratugi Ingjibjörg Isaksen skrifar Skoðun Að bjarga þjóð Jón Baldvin Hannibalsson skrifar Skoðun Háskóli Íslands. Opinn og alþjóðlegur? Styrmir Hallsson,Abdullah Arif skrifar Skoðun Nýtt örorkulífeyriskerfi Inga Sæland skrifar Skoðun Það er heldur betur vitlaust gefið á Íslandi Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Að bera harm sinn í hljóði Gunnhildur Ólafsdóttir skrifar Skoðun Velferð sem virkar Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Gleðileg ný fiskveiðiáramót …von eða ótti? Arnar Laxdal skrifar Skoðun „Hristir í stoðum“ RÚV? Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Opið bréf til innviðaráðherra Eyjólfur Þorkelsson skrifar Skoðun Hin dásamlega sturlun: Umræðan á Íslandi Davíð Bergmann skrifar Skoðun Áhrif, evran, innviðir, öryggi Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hugleiðing um rauð epli og skynjun veruleikans Gauti Páll Jónsson skrifar Skoðun Tumi þumall og blaðurmaðurinn Kristján Logason skrifar Skoðun Tímamót í velferðarmálum: Nýtt örorkulífeyriskerfi tekur gildi Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Stefnum á að veita 1000 börnum innblástur fyrir framtíðina Dr. Bryony Mathew skrifar Skoðun Samgönguáætlun – skuldbinding, ekki kosningaloforð skrifar Skoðun Menntun til framtíðar Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Við getum öll bjargað lífi Kristófer Kristófersson skrifar Skoðun Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Menntastefna stjórnvalda – ferð án fyrirheits? Sigvaldi Egill Lárusson skrifar Skoðun Fyrir hvern erum við að byggja? Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Beint og milliliðalaust Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Áfengissala: Þrýstingur úr tveimur áttum Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir skrifar Sjá meira
Við Suðurgötu í Hafnarfirði hefur um árabil verið starfrækt ungmennahús fyrir ungt fólk á aldrinum 16 til 25 ára. Ungmennahúsið Hamarinn, sem dregur nafn sitt af hamrabeltinu sem trónir yfir húsinu og setur svip sinn á bæinn, hefur vakið verðskuldaða athygli fyrir framúrskarandi tómstundastarf og þjónustu við fjölbreytta hópa ungs fólks. Meirihluti bæjarstjórnar Hafnarfjarðar hefur nú ákveðið að leggja ungmennahúsið niður og segja upp öllu starfsfólki. Ákvörðunin um lokun Hamarsins var tekin af meirihluta fjölskylduráðs og fræðsluráðs Hafnarfjarðar þann 29. maí sl. Tillagan kom eins og þruma úr heiðskíru lofti og hafði ekki verið kynnt nokkrum manni utan stjórnkerfis bæjarins og meirihlutaflokkanna í bæjarstjórn. Lokuninni er pakkað inn í víðfeðmari skipulagsbreytingar sem snúa m.a. að því að sameina tómstundastarf fatlaðra og ófatlaðra ungmenna. Skipulagsbreytingar sem hafa ekki verið unnar í neinu samráði við fagfólk, notendur eða minnihluta bæjarstjórnar. Ástæðurnar fyrir lokun Hamarsins eru, að því er virðist, engar. Þær eru hið minnsta ekki að finna í neinum opinberum gögnum. Í minnisblaði sem ákvörðunin byggir á kemur ekkert fram um ástæður lokunarinnar og bæjaryfirvöld hafa ekki séð ástæðu til að rökstyðja hana með nokkrum hætti, hvorki gagnvart okkur starfsfólki né þeim fjölmörgu ungmennum sem sækja þjónustu Hamarsins. Ákvörðunin virðist hafa verið tekin í algjöru tómarúmi; án samráðs við starfsfólk og notendur og án þess að nokkur greining eða skoðun á starfseminni hafi farið fram. Eftir standa notendur og starfsfólk með spurningar, getgátur og kenningar um það hvaða hvatar gætu hafa legið að baki þessari aðför að ungmennum í Hafnarfirði. Út með útlendinga? Ég á margar góðar minningar úr starfi mínu í Hamrinum. Ein þeirra varð til síðastliðinn vetur þegar ég tók að mér aukavakt á mánudagskvöldi í febrúar. Mánudagskvöld voru tileinkuð Handavinnu-Hamrinum, verkefni sem snerist um að halda utan um hóp ungmenna sem höfðu gaman af eða vildu læra handavinnu. Undir kertaljósinu þetta kvöld sat ég, sem hafði varla snert prjóna síðan á unglingsaldri, og reyndi eftir fremsta megni að kenna stúlku, sem hafði nýlega komið hingað til lands frá Sómalíu, að prjóna. Stúlkan hafði valið að prjóna íslenska lopapeysu og í Hamrinum fékk hún tækifæri til að láta það verða að veruleika, í góðum hópi bæði íslenskra og aðfluttra jafningja. Þetta voru töfrarnir við ungmennahúsið Hamarinn. Hjá okkur gátu öll ungmenni, óháð stöðu og bakgrunni, fundið samastað og notið sín á sínum eigin forsendum. Hamarinn náði góðum árangri í að ná til jaðarsettra ungmenna, veita þeim sjálfstraust og virkja til samfélagsþátttöku. Þessi árangur virðist þó ekki hafa fallið í kramið hjá æðstu stjórnendum Hafnarfjarðarbæjar og meirihluta bæjarstjórnar. Sá sem hér skrifar hefur ítrekað orðið var við orðróma innan úr herbúðum meirihlutans í bæjarstjórn um að í Hamrinum séu ekkert nema útlendingar. Bæjarstjórinn Rósa Guðbjartsdóttir gekk langt í að staðfesta þessa afstöðu meirihlutans á bæjarstjórnarfundi þann 5. júní sl., þegar hún opinberaði þá skoðun sína að setja ætti á laggirnar sérstakt úrræði á vegum ríkisins fyrir ungmenni af erlendum uppruna. Má rekja niðurlagningu Hamarsins til útlendingaandúðar meirihlutans í bæjarstjórn Hafnarfjarðar? Við vitum það ekki. Það eina sem við höfum í höndunum eru uppsagnarbréf og getgátur. Ýmsar aðrar getgátur eru á sveimi, t.a.m. er snúa að húsnæðismálum. Sveitarfélagið hafi lent í vandræðum með því að hafa tekið í rekstur allt of stór húsnæði við Selhellu og í gamla Lækjarskóla og skítareddingin sé sú að skipta ungmennahúsinu Hamrinum í tvennt og koma starfseminni fyrir þar. Skipulagsbreytingar vegna húsnæðismála réttláta þó ekki að stofnun sé lögð niður og starfsfólki sagt upp, svo sú skýring verður að teljast hæpin. Þriðja skýringin, e.t.v. sú galnasta af þeim öllum, er að meirihluti bæjarstjórnar hafi með þessari ákvörðun viljað losa sig við ákveðna starfsmenn sem honum er ekki þóknanlegur af pólitískum ástæðum. Þá hugsun vil ég helst ekki hugsa til enda. Fagþekkingu kastað á glæ Í yfirlýsingu frá stjórn og starfsfólki Samfés, landssamtaka félagsmiðstöðva og ungmennahúsa, segir að það hafi verið „aðdáunarvert að fylgjast með faglegri þróun á starfi [Hamarsins] sem hefur verið fordæmisgefandi fyrir önnur ungmennahús á landinu.“ Enn fremur segir að þegar Samfés hafi fengið heimsóknir frá erlendum fagaðilum „hafa þau iðulega óskað sérstaklega eftir að fá kynningu á starfsemi þessa ungmennahúss,“ og að Hamarinn hafi „getið sér gott orðspor hér heima við og á erlendri grundu fyrir framsækið og metnaðarfullt starf í þágu ungmenna.“ Þá segir að nái þessi ákvörðun fram að ganga sé „ljóst að mikil fagþekking og reynsla af starfi með börnum og ungmennum tapist og er það ekki einungis missir fyrir börn og ungmenni í Hafnarfirði heldur allan tómstunda- og frístundavettvanginn á landsvísu.“ Þrátt fyrir varnaðarorð Samfés, mótmæli hafnfirskra ungmenna og örvæntingarfull og persónuleg bréf til bæjarstjórnar frá notendum Hamarsins, ákvað meirihluti Framsóknar og Sjálfstæðisflokks að fella tillögu Samfylkingarinnar á bæjarstjórnarfundi þann 5. júní um að draga ákvörðunina um lokun Hamarsins til baka. Ungmennahúsinu verður því lokað frá og með 15. ágúst nk. og alls ekkert liggur fyrir um hvers konar þjónusta tekur við fyrir hafnfirsk ungmenni eða hvar hún verður til húsa. Höfundur er starfsmaður Hamarsins ungmennahúss til fimm ára.
Skoðun Það sem gerist þegar formúlur og fordómar hafa of mikil áhrif Matthildur Björnsdóttir skrifar
Skoðun Tímamót í velferðarmálum: Nýtt örorkulífeyriskerfi tekur gildi Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar
Skoðun Finnst ykkur þetta í lagi? Opinn pistill til heilbrigðisráðherra, landlæknis og forystu heilbrigðiskerfisins Steindór Þórarinsson skrifar
Skoðun Hver vill heyra um eitthvað jákvætt sem er gert í skólunum? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn af ferðum Angelu Müller. Eru erlendir ferðamenn afætur? BJarnheiður Hallsdóttir skrifar