Björn Þorsteinsson er gefandi og gagnrýninn stjórnandi fyrir öflugan Háskóla Íslands Nanna Hlín Halldórsdóttir og Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifa 28. febrúar 2025 13:32 Nú líður að kosningum til embættis rektors Háskóla Íslands og það eru okkur undirrituðum mikil gleðitíðindi að Björn Þorsteinsson bjóði sig fram. Um þessar mundir hangir skuggi skammsýnna sérhagsmuna yfir heiminum, og aldrei hefur verið mikilvægara að standa vörð um vægi gagnrýnnar hugsunar og sjálfstæðrar þekkingarleitar á borð við þá sem á sér stað í háskólasamfélaginu á Íslandi. Við teljum Björn vel til þess fallinn að leiða slíka starfsemi í krafti embættis rektors HÍ. Báðar kynntumst við Birni fyrst sem kennara og leiðbeinanda og þekkjum hann nú sem samstarfsmann í námsbraut í heimspeki. Björn opnaði fyrir okkur dyrnar að algerlega nýjum leiðum til þess að veita ólíkum sviðum mannlífs og umhverfis gagnrýna athygli. Björn er vinsæll kennari sem sinnir nemendum sínum vel. Hann hlustar af árvekni, tekur vel í hugmyndir nemenda og leiðbeinir þeim á styðjandi hátt við að dýpka þær og skýra. Honum tekst að skapa frábært samfélag með nemendum í sérhverju námskeiði þar sem góðar umræður og gagnrýnin hugsun eru ávallt í forsvari. Björn er framúrskarandi fræðimaður á sínu sviði. Við höfum starfað með Birni að rannsóknum bæði innanlands sem og erlendis, enda hefur Björn verið virkur í fjölda alþjóðlegra rannsóknarteyma og tekið virkan þátt í því að gera Háskóla Íslands að þeim alþjóðlega rannsóknarháskóla sem hann er orðinn. Í því starfi hefur hann ávallt stutt doktorsnema og nýja rannsakendur ötullega við rannsóknir sínar. Fræðimennska Björns einkennist af samfélagsgagnrýni og nær hann að fanga marga þá þræði daglegs lífs sem er erfitt að skýra með orðum. Þetta er einmitt einn helsti styrkur Björns þegar kemur að því að vera verðugur málsvari HÍ sem þjóðskóla. Þetta er mikilvægara nú en endranær þegar hagnýtingakrafa atvinnulífsins laumar sér sífellt dýpra í hvern krók og kima samfélagsins. Við treystum Birni til að standa vörð um akademískt frelsi og faglegt sjálfstæði HÍ gagnvart hvers kyns pólítískri skammsýni og öðrum eiginhagsmunaöflum. Björn er einn af þeim fræðimönnum HÍ sem hefur verið hvað ötulastur að varðveita það að hugsa og skrifa á íslensku, þýða sígild verk á íslenska tungu og stuðla að því að nemendur geti lesið fræðin á íslensku. Þetta er oftar en ekki vanmetið verk og hafa fræðiþýðingar að miklu leyti verið unnar í sjálfboðastarfi. Með sterka stoð í alþjóðlegum rannsóknarteymum sem og mikilvægri vinnu að fræðum á íslensku sýnir Björn að hann hefur ríkan skilning á því sem mikilvægt er að rektor alþjóðlegs rannsóknarháskóla sem og þjóðskóla búi yfir. Björn er þjónandi stjórnandi sem nær að leiða saman og sameina fólk sem mætti segja að væru sem andstæðir pólar. Hann er fljótur að sjá hvað felst í ólíkum sjónarmiðum og hvaða lendingu megi finna. Björn vann á skrifstofu rektors í stjórnartíð Páls Skúlasonar heitins og kom þar að því merkilega starfi að stofna Háskóla unga fólksins sem hefur verið eitt mikilvægasta samfélagsverkefni HÍ. Hann hefur enn fremur veitt gjöfullega af sérfræðiþekkingu sinni í erindum og fjölmiðlaviðtölum hér á landi. Þannig hefur Björn framúrskarandi hæfni einmitt til þess að tengja saman þá ólíku þætti sem einkenna Háskóla Íslands: kennslu, alþjóðlegt rannsóknarstarf, innlent fræðistarf, samfélagslega virkni og stjórnun. Háskóli Íslands hefur verið undirfjármagnaður um langt skeið og sjálfar höfum við fundið fyrir því sem nemendur og starfsfólk HÍ, jafnvel allt aftur til áranna fyrir efnahagshrun. HÍ hefur verið rekinn af ástríðu starfsfólks þar sem það stendur frammi fyrir ótal mikilvægum verkefnum sem hefðu þurft frekar mannskap til að sinna sem og frekari fjármögnun. Við treystum Birni til þess að vera sá rektor sem eflir Háskóla Íslands svo að nemendur geti notið kennslu háskólakennara sem hafa einnig tíma og rými fyrir sínar rannsóknir. Við hvetjum nemendur og starfsfólk Háskóla Íslands til þess að skoða metnaðarfulla stefnuskrá hans og getum vottað að Björn gerir það sem hann segist ætla að gera. Höfundar eru sérfræðingur og doktorsnemi við deild heimspeki, sagnfræði og fornleifafræði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Rektorskjör við Háskóla Íslands Háskólar Mest lesið Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson Skoðun Skoðun Skoðun Sótt að réttindum kvenna — núna Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson skrifar Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Fjórði hver vinnur í verslun og þjónustu Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Sjá meira
Nú líður að kosningum til embættis rektors Háskóla Íslands og það eru okkur undirrituðum mikil gleðitíðindi að Björn Þorsteinsson bjóði sig fram. Um þessar mundir hangir skuggi skammsýnna sérhagsmuna yfir heiminum, og aldrei hefur verið mikilvægara að standa vörð um vægi gagnrýnnar hugsunar og sjálfstæðrar þekkingarleitar á borð við þá sem á sér stað í háskólasamfélaginu á Íslandi. Við teljum Björn vel til þess fallinn að leiða slíka starfsemi í krafti embættis rektors HÍ. Báðar kynntumst við Birni fyrst sem kennara og leiðbeinanda og þekkjum hann nú sem samstarfsmann í námsbraut í heimspeki. Björn opnaði fyrir okkur dyrnar að algerlega nýjum leiðum til þess að veita ólíkum sviðum mannlífs og umhverfis gagnrýna athygli. Björn er vinsæll kennari sem sinnir nemendum sínum vel. Hann hlustar af árvekni, tekur vel í hugmyndir nemenda og leiðbeinir þeim á styðjandi hátt við að dýpka þær og skýra. Honum tekst að skapa frábært samfélag með nemendum í sérhverju námskeiði þar sem góðar umræður og gagnrýnin hugsun eru ávallt í forsvari. Björn er framúrskarandi fræðimaður á sínu sviði. Við höfum starfað með Birni að rannsóknum bæði innanlands sem og erlendis, enda hefur Björn verið virkur í fjölda alþjóðlegra rannsóknarteyma og tekið virkan þátt í því að gera Háskóla Íslands að þeim alþjóðlega rannsóknarháskóla sem hann er orðinn. Í því starfi hefur hann ávallt stutt doktorsnema og nýja rannsakendur ötullega við rannsóknir sínar. Fræðimennska Björns einkennist af samfélagsgagnrýni og nær hann að fanga marga þá þræði daglegs lífs sem er erfitt að skýra með orðum. Þetta er einmitt einn helsti styrkur Björns þegar kemur að því að vera verðugur málsvari HÍ sem þjóðskóla. Þetta er mikilvægara nú en endranær þegar hagnýtingakrafa atvinnulífsins laumar sér sífellt dýpra í hvern krók og kima samfélagsins. Við treystum Birni til að standa vörð um akademískt frelsi og faglegt sjálfstæði HÍ gagnvart hvers kyns pólítískri skammsýni og öðrum eiginhagsmunaöflum. Björn er einn af þeim fræðimönnum HÍ sem hefur verið hvað ötulastur að varðveita það að hugsa og skrifa á íslensku, þýða sígild verk á íslenska tungu og stuðla að því að nemendur geti lesið fræðin á íslensku. Þetta er oftar en ekki vanmetið verk og hafa fræðiþýðingar að miklu leyti verið unnar í sjálfboðastarfi. Með sterka stoð í alþjóðlegum rannsóknarteymum sem og mikilvægri vinnu að fræðum á íslensku sýnir Björn að hann hefur ríkan skilning á því sem mikilvægt er að rektor alþjóðlegs rannsóknarháskóla sem og þjóðskóla búi yfir. Björn er þjónandi stjórnandi sem nær að leiða saman og sameina fólk sem mætti segja að væru sem andstæðir pólar. Hann er fljótur að sjá hvað felst í ólíkum sjónarmiðum og hvaða lendingu megi finna. Björn vann á skrifstofu rektors í stjórnartíð Páls Skúlasonar heitins og kom þar að því merkilega starfi að stofna Háskóla unga fólksins sem hefur verið eitt mikilvægasta samfélagsverkefni HÍ. Hann hefur enn fremur veitt gjöfullega af sérfræðiþekkingu sinni í erindum og fjölmiðlaviðtölum hér á landi. Þannig hefur Björn framúrskarandi hæfni einmitt til þess að tengja saman þá ólíku þætti sem einkenna Háskóla Íslands: kennslu, alþjóðlegt rannsóknarstarf, innlent fræðistarf, samfélagslega virkni og stjórnun. Háskóli Íslands hefur verið undirfjármagnaður um langt skeið og sjálfar höfum við fundið fyrir því sem nemendur og starfsfólk HÍ, jafnvel allt aftur til áranna fyrir efnahagshrun. HÍ hefur verið rekinn af ástríðu starfsfólks þar sem það stendur frammi fyrir ótal mikilvægum verkefnum sem hefðu þurft frekar mannskap til að sinna sem og frekari fjármögnun. Við treystum Birni til þess að vera sá rektor sem eflir Háskóla Íslands svo að nemendur geti notið kennslu háskólakennara sem hafa einnig tíma og rými fyrir sínar rannsóknir. Við hvetjum nemendur og starfsfólk Háskóla Íslands til þess að skoða metnaðarfulla stefnuskrá hans og getum vottað að Björn gerir það sem hann segist ætla að gera. Höfundar eru sérfræðingur og doktorsnemi við deild heimspeki, sagnfræði og fornleifafræði.
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun