Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar 30. apríl 2025 12:00 Hér er þriggja ára gömul frétt sem ég fékk senda í gær til upprifjunar á sturluninni sem greip flesta landsmenn (og yfirvöld) 2020-2023, sturlun sem var verri en Covid-19 því hjarðsturlunin hafði verri afleiðingar: Hún leiddi til efnahagskreppu, félagslegrar einangrunar, ofneyslu áfengis og lyfja, olli sálrænu tjóni (kvíða, þunglyndi, einmanaleika) og birti einhvers konar siðrof þar sem samband borgaranna við yfirvöld gerbreyttist og stjórnarskráin var tekin úr sambandi. Allt var þetta verra en veiran sjálf og allt þetta tjón var af mannavöldum. Hverjir báru þar þyngsta ábyrgð? Jú, þetta var allt framkvæmt af sérfræðingum (sem hafa menntast til þröngsýni) og ráðamönnum (sem höfðu engin ráð önnur en óráð). Fyrri áætlunum, sem áður höfðu gilt og snerust allar um að verja frjálst samfélag (með áherslu á að verja og styðja þá sem yrðu veikir) var öllum hent í ruslið þegar C19 birtist. Grímuskylda, bólusetningar, lokanir fyrirtækja, fjarlægðarmörk, samkomutakmarkanir, plastskilrúm ... allt til að svipta fólk réttindum og frelsi. Valdboð og harðræði var innleitt undir yfirskini lýðheilsu. Ísland, eins og önnur vestræn ríki, er með stjórnarskrá sem verndar frelsi einstaklingsins. En þegar C19 skall á var stjórnarskráin sett í frysti. Dæmi: Fólki var smalað á sóttvarnahótel (sett í stofufangelsi) samkvæmt ákvörðun sóttvarnalæknis (sem fór með nokkurs konar alræðisvald). Þvert gegn lögum beitti sóttvarnalæknir valdi gegn fólki sem ekkert lá fyrir um að hefði smitast af veirunni, en samkvæmt sóttvarnalögum mátti aðeins takmarka athafnafrelsi þeirra "sem grunur leikur á að hafi verið útsettir fyrir smiti". Skyndilega bjuggum við í ríki þar sem allir lágu undir grun og þar sem einn maður mátti skerða frelsi fólks (ferðafrelsi, fundafrelsi o.fl.) með ákvörðun sem ekki var unnt að fá skriflega og ekki unnt að bera undir dóm. Í tilviki "covid-sjúklingsins" sem vísað er til í fréttinni frá 2022 sér maður fyrir sér frelsissviptan vesalings mann í stofufangelsi á hótelherbergi sem hugsanlega hefur farið aðeins of oft í mini-barinn og svo laumast út til að reykja ... og var þá handtekinn af lögreglu! Ef maðurinn var í raun "sjúklingur" hefði þá ekki farið betur á að vista hann á sjúkrahúsi? "Sjúklingurinn" virðist ekki hafa verið veikari en svo að hann þótti best geymdur í fangaklefa. Lesendur geta svo ímyndað sér hvernig slíkur "sjúkraflutningur" fór fram í lögreglubílnum og hvernig hann samræmdist sóttvarnareglum. Allt þetta tímabil sem hér um ræðir gerðu stjórnvöld aðför að persónufrelsi almennings og mannréttindum. Í raun fólu aðgerðirnar í sér aðför að stjórnarskránni. Í stað réttarríkis vöknuðu Íslendingar upp við að þeir bjuggu í sóttvarnaríki þar sem allt var valdhöfum leyfilegt í nafni ætlaðs "öryggis". Í nafni "öryggis" tók fjölmiðlanefnd þátt í viðamiklli alþjóðlegri ritskoðun með þeim "árangri" að þúsundir myndbanda með "röngum upplýsingum" voru "fjarlægð" af netinu. Í nafni "öryggis" var skólum og vinnustöðum lokað, samkomustöðum var sömuleiðis lokað, fundir voru bannaðir, mótmælendur skrumskældir, óvísindaleg fjarlægðartakmörk sett á. Öllum má vera ljóst að frelsissvipting á hótelherbergi samræmist illa kröfum stjórnarskrár um réttláta málsmeðferð og að viðamikið eftirlit lögreglu gekk yfir mörk friðhelgis einkalífs, auk þess sem framganga stjórnvalda braut margvíslega gegn því grunnviðmiði að í frjálsu samfélagi gildi enn meginreglan "Minn líkami, mitt val". Allt var þetta gert vegna órökrétts ótta við C19 (IFR 0,3%), í blindri hollustu við fyrirmæli "þríeykisins", í þjónkun við hagsmuni lyfjaframleiðenda og til að framfylgja öllu þessu var hræðsluáróðri beitt til að tryggja hlýðni almennings. Eftir sitjum við með skaða á réttarríkinu, þar sem stjórnvöldum leyfðist að fótum troða ákvæði stjórnarskrár um borgaralegt frelsi og innleiða hér ritskoðun. Frammi fyrir þessu ber okkur að íhuga og kalla eftir umræðu um hver muni koma frelsi okkar til varnar þegar næsta ógn birtist við sjóndeildarhringinn. Er líklegt að embættismennirnir komi okkur þá til varnar? Stjórnmálamennirnir? Dómararnir? Fjölmiðlarnir? Háskólamennirnir? Eða getur verið að við verðum sjálf að fara að taka ábyrgð á frelsi okkar og framtíð? Allt ætti þetta að vera okkur dýrmæt lexía: Næst þegar þetta gerist þá hljótum við að geta gert betur, því við höfum einfaldlega ekki efni á því að fara svona illa að ráði okkar aftur, en auk þess er lífið of dýrmætt, hver stund, hvert andartak er gjöf sem okkur ber að nýta vel. Tilvera okkar hér snýst um að heiðra lífið. Við megum ekki vera í svo miklum ótta við dauðann að við hættum að lifa. Höfundur er lögmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Arnar Þór Jónsson Mest lesið Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Ef eitthvað væri að marka Bjarna Gunnar Smári Egilsson Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson Skoðun Skoðun Skoðun Tilgáta um brjálsemi þjóðarleiðtoga Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Blóðbað í Súdan: Framtíðarannáll? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Á tímamótum: Sameinuðu þjóðirnar í 80 ár Vala Karen Viðarsdóttir,Védís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Borgar sig að vanmeta menntun? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin hækkar gjöld á háskólanema Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Farsæld barna í fyrirrúmi Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir skrifar Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Skólar hafa stigið skrefið með góðum árangri Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir skrifar Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson skrifar Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Sjá meira
Hér er þriggja ára gömul frétt sem ég fékk senda í gær til upprifjunar á sturluninni sem greip flesta landsmenn (og yfirvöld) 2020-2023, sturlun sem var verri en Covid-19 því hjarðsturlunin hafði verri afleiðingar: Hún leiddi til efnahagskreppu, félagslegrar einangrunar, ofneyslu áfengis og lyfja, olli sálrænu tjóni (kvíða, þunglyndi, einmanaleika) og birti einhvers konar siðrof þar sem samband borgaranna við yfirvöld gerbreyttist og stjórnarskráin var tekin úr sambandi. Allt var þetta verra en veiran sjálf og allt þetta tjón var af mannavöldum. Hverjir báru þar þyngsta ábyrgð? Jú, þetta var allt framkvæmt af sérfræðingum (sem hafa menntast til þröngsýni) og ráðamönnum (sem höfðu engin ráð önnur en óráð). Fyrri áætlunum, sem áður höfðu gilt og snerust allar um að verja frjálst samfélag (með áherslu á að verja og styðja þá sem yrðu veikir) var öllum hent í ruslið þegar C19 birtist. Grímuskylda, bólusetningar, lokanir fyrirtækja, fjarlægðarmörk, samkomutakmarkanir, plastskilrúm ... allt til að svipta fólk réttindum og frelsi. Valdboð og harðræði var innleitt undir yfirskini lýðheilsu. Ísland, eins og önnur vestræn ríki, er með stjórnarskrá sem verndar frelsi einstaklingsins. En þegar C19 skall á var stjórnarskráin sett í frysti. Dæmi: Fólki var smalað á sóttvarnahótel (sett í stofufangelsi) samkvæmt ákvörðun sóttvarnalæknis (sem fór með nokkurs konar alræðisvald). Þvert gegn lögum beitti sóttvarnalæknir valdi gegn fólki sem ekkert lá fyrir um að hefði smitast af veirunni, en samkvæmt sóttvarnalögum mátti aðeins takmarka athafnafrelsi þeirra "sem grunur leikur á að hafi verið útsettir fyrir smiti". Skyndilega bjuggum við í ríki þar sem allir lágu undir grun og þar sem einn maður mátti skerða frelsi fólks (ferðafrelsi, fundafrelsi o.fl.) með ákvörðun sem ekki var unnt að fá skriflega og ekki unnt að bera undir dóm. Í tilviki "covid-sjúklingsins" sem vísað er til í fréttinni frá 2022 sér maður fyrir sér frelsissviptan vesalings mann í stofufangelsi á hótelherbergi sem hugsanlega hefur farið aðeins of oft í mini-barinn og svo laumast út til að reykja ... og var þá handtekinn af lögreglu! Ef maðurinn var í raun "sjúklingur" hefði þá ekki farið betur á að vista hann á sjúkrahúsi? "Sjúklingurinn" virðist ekki hafa verið veikari en svo að hann þótti best geymdur í fangaklefa. Lesendur geta svo ímyndað sér hvernig slíkur "sjúkraflutningur" fór fram í lögreglubílnum og hvernig hann samræmdist sóttvarnareglum. Allt þetta tímabil sem hér um ræðir gerðu stjórnvöld aðför að persónufrelsi almennings og mannréttindum. Í raun fólu aðgerðirnar í sér aðför að stjórnarskránni. Í stað réttarríkis vöknuðu Íslendingar upp við að þeir bjuggu í sóttvarnaríki þar sem allt var valdhöfum leyfilegt í nafni ætlaðs "öryggis". Í nafni "öryggis" tók fjölmiðlanefnd þátt í viðamiklli alþjóðlegri ritskoðun með þeim "árangri" að þúsundir myndbanda með "röngum upplýsingum" voru "fjarlægð" af netinu. Í nafni "öryggis" var skólum og vinnustöðum lokað, samkomustöðum var sömuleiðis lokað, fundir voru bannaðir, mótmælendur skrumskældir, óvísindaleg fjarlægðartakmörk sett á. Öllum má vera ljóst að frelsissvipting á hótelherbergi samræmist illa kröfum stjórnarskrár um réttláta málsmeðferð og að viðamikið eftirlit lögreglu gekk yfir mörk friðhelgis einkalífs, auk þess sem framganga stjórnvalda braut margvíslega gegn því grunnviðmiði að í frjálsu samfélagi gildi enn meginreglan "Minn líkami, mitt val". Allt var þetta gert vegna órökrétts ótta við C19 (IFR 0,3%), í blindri hollustu við fyrirmæli "þríeykisins", í þjónkun við hagsmuni lyfjaframleiðenda og til að framfylgja öllu þessu var hræðsluáróðri beitt til að tryggja hlýðni almennings. Eftir sitjum við með skaða á réttarríkinu, þar sem stjórnvöldum leyfðist að fótum troða ákvæði stjórnarskrár um borgaralegt frelsi og innleiða hér ritskoðun. Frammi fyrir þessu ber okkur að íhuga og kalla eftir umræðu um hver muni koma frelsi okkar til varnar þegar næsta ógn birtist við sjóndeildarhringinn. Er líklegt að embættismennirnir komi okkur þá til varnar? Stjórnmálamennirnir? Dómararnir? Fjölmiðlarnir? Háskólamennirnir? Eða getur verið að við verðum sjálf að fara að taka ábyrgð á frelsi okkar og framtíð? Allt ætti þetta að vera okkur dýrmæt lexía: Næst þegar þetta gerist þá hljótum við að geta gert betur, því við höfum einfaldlega ekki efni á því að fara svona illa að ráði okkar aftur, en auk þess er lífið of dýrmætt, hver stund, hvert andartak er gjöf sem okkur ber að nýta vel. Tilvera okkar hér snýst um að heiðra lífið. Við megum ekki vera í svo miklum ótta við dauðann að við hættum að lifa. Höfundur er lögmaður.
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar
Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun