Sæluríkið Ísland Einar Helgason skrifar 27. maí 2025 14:30 „Já, nú vænkast hagur Strympu aldeilis.“ Þessi orð lét ég falla eins og ósjálfrátt við sjálfan mig eða konuna þar sem ég sat við eldhúsborðið með tölvuna fyrir framan mig. Hún var hins vegar að tína leirtau út úr uppþvottavélinni og að raða því upp í skápanna. Eitt augnablik stöðvaðist hún við vinnu sína og horfði á mig furðulostin, hún skildi greinilega ekkert í hvað ég var að meina. „Ja, sko, ef eitthvað er selt sem á að heita að vera í okkar eigu þá hlítur fjárhagslega staða okkar að batna að minnsta kosti um tíma.“ Hún horfði á mig greinilega jafn skilningsvana og áður og virtist bíða eftir nánari skýringu á þessum orðum. „Sko, við erum talin vera eigendur af stórum hlut í banka sem við nú erum búin að selja fyrir múlti moný og þess vegna hlítur staða okkar að batna. Konan horfði á mig drjúga stund en síðan hristi hún höfuðið lítillega og hélt áfram að tína leirtauið upp í skápanna. Reyndar heyrðist hún tauta í leiðinni að ekki batnaði ruglið í mér með aldrinum. Auðvita voru þessi orð mín þarna við eldhúsborðið ákveðin tegund af kaldhæðni. Og auðvita veit ég alveg upp á hár að okkar fjárhagsstaða mun ekkert breytast þótt við værum talin eigendur að þessari eign sem þarna var verið að selja. En umræður okkar þennan morguninn þarna við borðið höfðu snúist um það að ég hafði fengið þann úrskurð frá augnlækni deginum áður að ég þyrfti á augnsteinaaðgerð að halda ekki seinna en strax áður enn illa færi. Og eftir því sem læknirinn sagði mér þá væru til þess tvær leiðir. Í fyrsta lagi væri sú leið að fara á biðlista hjá hinu opinbera heilbrigðiskerfi og bíða þar eftir aðgerð kannski í tvö og hálft ár, eða fá aðgerða strax hjá einkafyrirtæki en það kostaði mikla peninga. Síðan spurði þessi ágæti læknir mig hvenær ég þyrfti að endurnýja ökuskírteynið mitt og ég upplýsti hann um að þess þyrfti eftir einhverja mánuði. Þegar hann heyrði svar mitt þá horfði hann á mig með samúð og lét þess getið að hann væri svartsýnn á að ég fengi það endurnýjað ef ég fengi ekki þessa aðgerð í hvelli. Sem sagt, lífsgæði mín munu skerðast allverulega ef ég ætti ekki fjármuni eða að tekjurnar væru það góðar til að eiga góð ár í ellinni. Þetta er sæluríkið Ísland. Þessar hugleiðingar hafa leitað sterkt á mig núna á undanförnum dögum og vikum ekki síst fyrir það að Ísland er talið vera í hópi ríkustu landa í heiminum. Hérna eiga búsetuskilyrði og jöfnuður að vera svo mikil að allir hafi það svo glimrandi gott og enginn þurfi að líða skort á nokkrum hlut. Helstu talsmenn fyrir þessari skoðun eru svo aðallega einhverjir framamenn í þjóðfélaginu eða stjórnmálafólk. Ekki síst fólk úr Sjálfstæðisflokki og Framsókn sem þykjast geta montað sig að því að hafa skapað þetta sæluríki sem við búum við í dag. En eitt er þó sem sameinar þetta fólk sem er óþreytandi að halda þessari skoðun á lofti. Það er allt staðsett í tveggjamilljóna klúbbnum sem ég hef kallað svo. Það er að segja að þetta fólk er þannig staðsett í okkar þjóðfélagi að það er með laun upp á tvær milljónir á mánuði, kannski rétt tæplega eða rúmlega. Og það furðulega er að þegar það er komið á þann stað og jafnvel í þá afstöðu að geta eitthvað gert í málinu þá virðist það ekki vera mjög aðkallandi. Nú finnst eflaust einhverjum sem lesa þessar línur ég vera ósanngjarn út í það fólk sem tók við í ríkisstjórn nú í vetur vegna þessa skamma tíma sem það hefur setið. En því miður er ég orðin það gamall að gera mér grein fyrir því að loforð tárvotra frambjóðenda til forystu í stjórnmálum er einskis virði eftir að þeir eru komnir í klúbbinn. En á meðan kemst maður ekki hjá því að heyra öðru hvoru frá fólki í klúbbnum um sæluríkið Ísland og hvað allar þjóðir heimsins öfundast út í okkur sem búum hérna. Nú síðast heyrði ég í Lilju Dögg hjá Framsókn í síðasta Silfurþætti eiga vart orð yfir hve jöfnuður á milli þegna á Íslandi væri stórkostlegur og hvað við værum í öfundsverðri stöðu. Og ég gæti ef ég vildi tekið ótal dæmi af fólki sem tilheyrir klúbbnum fara með sömu rulluna um hve sanngjarnt sé fyrir alla að búa hérna. En eitt dæmi man ég eftir sem kom frá einum þingmanni Sjálfstæðisflokksins, Jóni Pétri Zimsen í einhverjum pistli sem hann skrifaði að ofgnóttin væri svo mikil á Íslandi að við hefðum ekki gott af því ef þessi ofgnótt væri meiri. Nú held ég að allir viti þessi tvö eru fulltrúar þeirra tveggja flokka sem hafa verið ríkjandi á Íslandi síðastliðin hundrað ár og átt mestan þátt í því að skapa það þjóðfélag sem við lifum við í dag. Og ég held líka að allir viti að þessir tveir flokkar hafi staðið vörð um þá efnameiri í þjóðfélaginu og barist fyrir því að þeir haldi stöðu sinni. Við þurfum ekki annað en sjá hve hart þeir berjast á móti auðlindafrumvarpi stjórnarinnar þessa daganna. Mér finnst ég ekki geta lokið við þessi skrif mín á annan hátt en að vitna í ummæli eftir Bandarískan rithöfund og stjórnmálamann sem heitir Upton Sinclair. En þessi orð las ég í pistli eftir Indriða Þorlákson á Heimildinni um sjávarútveg og veiðigjöld og ég vona að mér fyrirgefist með að fá þau lánuð en þau hljóða svona. (Það er erfitt að fá mann til að skilja eitthvað ef tekjur hans byggjast á því að skilja það ekki.) Höfundur er eftirlaunaþegi sem hefur gaman af því að velta fyrir sér þjóðfélagsmálum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Á uppgjör frá TR að koma eldri borgurum á óvart? Björn Snæbjörnsson Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason Skoðun Skoðun Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun #blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir skrifar Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Spólum til baka Snævar Ingi Sveinsson skrifar Skoðun Sögulegur dómur Hæstaréttar – staðfestir sjálfstæði Alþingis Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Að vera fatlaður á Íslandi er full vinna Birna Ösp Traustadóttir skrifar Skoðun Sæluríkið Ísland Einar Helgason skrifar Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Stormurinn gegn stóðhryssunni Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Kallið þið þetta fjölbreytni? Hermann Borgar Jakobsson skrifar Skoðun Til varnar Eyjafjöllum - og Íslandi öllu Pétur Jónasson skrifar Skoðun Réttlætið sem refsar Jóni Hjálmar Vilhjálmsson skrifar Skoðun Guðmundur Hrafn Arngrímsson er maður sem hefur aldrei rúllað sexum Kristján Blöndal skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm með titrandi tár Katrín Matthíasdóttir skrifar Sjá meira
„Já, nú vænkast hagur Strympu aldeilis.“ Þessi orð lét ég falla eins og ósjálfrátt við sjálfan mig eða konuna þar sem ég sat við eldhúsborðið með tölvuna fyrir framan mig. Hún var hins vegar að tína leirtau út úr uppþvottavélinni og að raða því upp í skápanna. Eitt augnablik stöðvaðist hún við vinnu sína og horfði á mig furðulostin, hún skildi greinilega ekkert í hvað ég var að meina. „Ja, sko, ef eitthvað er selt sem á að heita að vera í okkar eigu þá hlítur fjárhagslega staða okkar að batna að minnsta kosti um tíma.“ Hún horfði á mig greinilega jafn skilningsvana og áður og virtist bíða eftir nánari skýringu á þessum orðum. „Sko, við erum talin vera eigendur af stórum hlut í banka sem við nú erum búin að selja fyrir múlti moný og þess vegna hlítur staða okkar að batna. Konan horfði á mig drjúga stund en síðan hristi hún höfuðið lítillega og hélt áfram að tína leirtauið upp í skápanna. Reyndar heyrðist hún tauta í leiðinni að ekki batnaði ruglið í mér með aldrinum. Auðvita voru þessi orð mín þarna við eldhúsborðið ákveðin tegund af kaldhæðni. Og auðvita veit ég alveg upp á hár að okkar fjárhagsstaða mun ekkert breytast þótt við værum talin eigendur að þessari eign sem þarna var verið að selja. En umræður okkar þennan morguninn þarna við borðið höfðu snúist um það að ég hafði fengið þann úrskurð frá augnlækni deginum áður að ég þyrfti á augnsteinaaðgerð að halda ekki seinna en strax áður enn illa færi. Og eftir því sem læknirinn sagði mér þá væru til þess tvær leiðir. Í fyrsta lagi væri sú leið að fara á biðlista hjá hinu opinbera heilbrigðiskerfi og bíða þar eftir aðgerð kannski í tvö og hálft ár, eða fá aðgerða strax hjá einkafyrirtæki en það kostaði mikla peninga. Síðan spurði þessi ágæti læknir mig hvenær ég þyrfti að endurnýja ökuskírteynið mitt og ég upplýsti hann um að þess þyrfti eftir einhverja mánuði. Þegar hann heyrði svar mitt þá horfði hann á mig með samúð og lét þess getið að hann væri svartsýnn á að ég fengi það endurnýjað ef ég fengi ekki þessa aðgerð í hvelli. Sem sagt, lífsgæði mín munu skerðast allverulega ef ég ætti ekki fjármuni eða að tekjurnar væru það góðar til að eiga góð ár í ellinni. Þetta er sæluríkið Ísland. Þessar hugleiðingar hafa leitað sterkt á mig núna á undanförnum dögum og vikum ekki síst fyrir það að Ísland er talið vera í hópi ríkustu landa í heiminum. Hérna eiga búsetuskilyrði og jöfnuður að vera svo mikil að allir hafi það svo glimrandi gott og enginn þurfi að líða skort á nokkrum hlut. Helstu talsmenn fyrir þessari skoðun eru svo aðallega einhverjir framamenn í þjóðfélaginu eða stjórnmálafólk. Ekki síst fólk úr Sjálfstæðisflokki og Framsókn sem þykjast geta montað sig að því að hafa skapað þetta sæluríki sem við búum við í dag. En eitt er þó sem sameinar þetta fólk sem er óþreytandi að halda þessari skoðun á lofti. Það er allt staðsett í tveggjamilljóna klúbbnum sem ég hef kallað svo. Það er að segja að þetta fólk er þannig staðsett í okkar þjóðfélagi að það er með laun upp á tvær milljónir á mánuði, kannski rétt tæplega eða rúmlega. Og það furðulega er að þegar það er komið á þann stað og jafnvel í þá afstöðu að geta eitthvað gert í málinu þá virðist það ekki vera mjög aðkallandi. Nú finnst eflaust einhverjum sem lesa þessar línur ég vera ósanngjarn út í það fólk sem tók við í ríkisstjórn nú í vetur vegna þessa skamma tíma sem það hefur setið. En því miður er ég orðin það gamall að gera mér grein fyrir því að loforð tárvotra frambjóðenda til forystu í stjórnmálum er einskis virði eftir að þeir eru komnir í klúbbinn. En á meðan kemst maður ekki hjá því að heyra öðru hvoru frá fólki í klúbbnum um sæluríkið Ísland og hvað allar þjóðir heimsins öfundast út í okkur sem búum hérna. Nú síðast heyrði ég í Lilju Dögg hjá Framsókn í síðasta Silfurþætti eiga vart orð yfir hve jöfnuður á milli þegna á Íslandi væri stórkostlegur og hvað við værum í öfundsverðri stöðu. Og ég gæti ef ég vildi tekið ótal dæmi af fólki sem tilheyrir klúbbnum fara með sömu rulluna um hve sanngjarnt sé fyrir alla að búa hérna. En eitt dæmi man ég eftir sem kom frá einum þingmanni Sjálfstæðisflokksins, Jóni Pétri Zimsen í einhverjum pistli sem hann skrifaði að ofgnóttin væri svo mikil á Íslandi að við hefðum ekki gott af því ef þessi ofgnótt væri meiri. Nú held ég að allir viti þessi tvö eru fulltrúar þeirra tveggja flokka sem hafa verið ríkjandi á Íslandi síðastliðin hundrað ár og átt mestan þátt í því að skapa það þjóðfélag sem við lifum við í dag. Og ég held líka að allir viti að þessir tveir flokkar hafi staðið vörð um þá efnameiri í þjóðfélaginu og barist fyrir því að þeir haldi stöðu sinni. Við þurfum ekki annað en sjá hve hart þeir berjast á móti auðlindafrumvarpi stjórnarinnar þessa daganna. Mér finnst ég ekki geta lokið við þessi skrif mín á annan hátt en að vitna í ummæli eftir Bandarískan rithöfund og stjórnmálamann sem heitir Upton Sinclair. En þessi orð las ég í pistli eftir Indriða Þorlákson á Heimildinni um sjávarútveg og veiðigjöld og ég vona að mér fyrirgefist með að fá þau lánuð en þau hljóða svona. (Það er erfitt að fá mann til að skilja eitthvað ef tekjur hans byggjast á því að skilja það ekki.) Höfundur er eftirlaunaþegi sem hefur gaman af því að velta fyrir sér þjóðfélagsmálum.
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar
Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar
Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Guðmundur Hrafn Arngrímsson er maður sem hefur aldrei rúllað sexum Kristján Blöndal skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun