Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar 10. júní 2025 07:00 Fyrir viku síðan var lagt fram frumvarp til fjáraukalaga. Í því felast stór pólitísk skilaboð. Með frumvarpinu eru nefnilega rúmlega 5,2 milljarðar króna settir í nokkur af lykilmálum ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur. Þar ber fyrst að nefna þriggja milljarða króna viðbótarframlag til að takast á við ástand þjóðvega á Íslandi þar sem megináhersla verður á vegaumbætur á Vesturlandi. Þessi málaflokkur hefur verið verulega fjársveltur í tíð síðustu ríkisstjórnar með alvarlegum afleiðingum. Forstjóri Vegagerðarinnar sagði í viðtali fyrr á þessu ári að það þyrfti um 20 milljarða króna í grunnfjárveitingu vegna viðhalds en þau hafi ekki fengið meira en tæplega 13 milljarða króna. Þessu ætlar ríkisstjórnin að mæta með ofangreindum bráðaaðgerðum og með því að bæta sjö milljörðum króna við viðhald og þjónustu á vegakerfinu strax á næsta ári. Það er svipuð upphæð og væntar árlegar viðbótatekjur vegna leiðréttra veiðigjalda. Árið 2028 verður sú upphæð sem fer í viðhaldið komin upp í níu milljarða króna auk þess sem ríkisstjórnin ætlar að koma á fót innviðafélagi sem mun sjá um fjármögnun stærri samgönguframkvæmda, svo sem vegna jarðganga og sambærilegra flýtiframkvæmda. Ekki veitir af, enda innviðaskuld í vegakerfinu metin á 265 til 290 milljarða króna. Lögreglumönnum fjölgað og viðbragðstími styttur Í öðru lagi verða 625 milljónir króna settar í löggæslu. Uppistaðan af þeirri upphæð, alls 545 milljónir króna á þessu ári, fara í að fjölga lögreglumönnum enda yfirlýst markmið ríkisstjórnarinnar að fjölga þeim um 50 stöðugildi. Varanlegar fjárheimildir til að standa undir þessari fjölgun voru svo kynntar í fjármálaætlun fyrr á þessu ári. Fyrirhugað er að fjölga lögreglumönnum hjá öllum embættum lögreglu, meðal annars á höfuðborgarsvæðinu. Ekki veitir af. Í fyrravor voru að jafnaði 20 almennir lögreglumenn að störfum á hverjum degi á höfuðborgarsvæðinu. Það er sami fjöldi og var eingöngu í Reykjavík árið 2007. Íbúum á svæðinu hefur á sama tíma fjölgað um vel yfir 50 þúsund, auk þess sem fjöldi ferðamanna hefur farið úr því að vera nokkur hundruð þúsund í að telja yfir tvær milljónir á ári. Með fjölguninni er líka horft til þess að hægt verði að stytta viðbragðstíma lögreglu, sérstaklega hjá embættum á landsbyggðinni. Til viðbótar á að setja um 80 milljóna króna framlag til að unnt verði að ljúka nýliðanámskeiði sérsveitar ríkislögreglustjóra. Um 50 lögreglumenn hafa unnið að undirbúningi þessarar þjálfunar og fjármagnið tryggir að þeir sem metnir hafa verið hæfir geti lokið námskeiðinu. Meðferð við fíkn tryggð á sumrin Í þriðja lagi verða veittar 350 milljónir króna í eflingu meðferðarúrræða vegna fíknivanda. Það þýðir á mannamáli að bið eftir meðferð mun styttast, það mun ekki koma til sumarlokana hjá SÁÁ, Hlaðgerðarkoti og Krýsuvík auk þess sem göngudeildir geð- og fíknisjúkdóma á Landspítala verða styrktar. Ofan á þetta allt munu ýmis skaðaminnkandi úrræði verða styrkt. Þá verða framlög til varnarmála aukin um 1,1 milljarð króna í ár. Í frumvarpinu segir skýrt að framlagið sé hluti af frekari fjárhagslegum stuðningi af hálfu Íslands við Úkraínu vegna áframhaldandi stríðsátaka í samræmi við alþjóðlegar skuldbindingar og ákvarðanir sem teknar voru á leiðtogafundi Atlantshafsbandalagsins í júlí 2024, eða fyrir tæpu ári síðan. Fjármunir verða svo settir í varaleið í gegnum gervihnetti ef sæstengir rofna, í aukna nýtingu gervigreindar, í að setja á fót stöðugildi hagsmunafulltrúa aldraðra og 25 milljónir króna fara í að styrkja þá sem vilja skapa umræðuvettvang um kosti og galla aðildar Íslands að Evrópusambandinu. Ekki bara viljayfirlýsingar og skóflustungur Fjármagnið er meðal annars sótt í mótvægisaðgerðir upp á 4,1 milljarð króna, enda lykilstefnumál hjá sitjandi ríkisstjórn að fara vel með opinbert fé. Stærstu upphæðirnar þar falla til vegna uppfærðra áætlana um útgreiðslur úr Orkusjóði, sem hafa verið minni en gert var ráð fyrir, og vegna lægri útgjalda vegna atvinnuleysisbóta. Einnig er gert ráð fyrir að hliðra fjárfestingarframlögum þar sem töf hefur orðið á upphafi nokkurra fjárfestingarverkefna. Á þetta hafa nokkrir stjórnarandstöðuþingmenn hengt sig með óforskömmuðum hætti. Síðasta ríkisstjórn var mikið fyrir það að klippa á borða, stinga niður skóflu og lofa alls konar fyrir marga. Viljayfirlýsingar voru hennar leið til að sefa áhyggjur og mæta þrýstingi þegar fyrir lá að ekkert samkomulag var á milli þeirra flokka sem stóðu að stjórninni um hvernig verkefnin yrðu fjármögnuð. Tími loftkastala liðinn og tíma verka runninn upp Þetta var búið sem ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur tók við. Alls kyns verkefni sem búið var að lofa en voru, að minnsta kosti að hluta, ófjármögnuð eða ekki að fullu skipulögð. Á meðal slíkra verkefna eru bygging nýrrar Þjóðarhallar fyrir inniíþróttir, bygging nýs fangelsis og uppbygging verknámsskóla í fjórum sveitarfélögum, sem viljayfirlýsingar og samningar voru gerðir um í tíð síðustu ríkisstjórnar án þess að búið væri að tryggja fjármagn í verkefnin. Ríkisstjórnin ætlar að standa við öll þessi verkefni, samhliða því að tryggja efnahagslegan stöðugleika. Fjármagn í þau verður tryggt með ábyrgum hætti og samkvæmt raunhæfum áætlunum. Tími loftkastala sem eru einungis til í viljayfirlýsingum er liðinn. Hér mun rísa glæsileg Þjóðarhöll, nýtt fangelsi sem mun umbylta þeim málaflokki á landinu og viðbætur við þá framhaldsskóla sem hafa fengið vilyrði þar um til að sinna auknu verknámi. Það liggur hins vegar fyrir að framkvæmdir voru ekki allar komnar á það stig að þörf sé á að setja allt það fjármagn sem ætlað var í verkefnin í ár. Þess vegna var fjárheimildum hliðrað milli ára. Þær fjárheimildir eru þó áfram til staðar og verða nýttar strax og mögulegt er. Höfundur er framkvæmdastjóri þingflokks Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þórður Snær Júlíusson Samfylkingin Fjárlagafrumvarp 2025 Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Alþingi Fíkn Lögreglan Mest lesið Halldór 27.03.2024 Halldór Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Græðgin í forgrunni Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson skrifar Skoðun Bless bless jafnlaunavottun Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Miðstýrt skólakerfi eða fjölbreytni með samræmdu gæðamati? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson skrifar Sjá meira
Fyrir viku síðan var lagt fram frumvarp til fjáraukalaga. Í því felast stór pólitísk skilaboð. Með frumvarpinu eru nefnilega rúmlega 5,2 milljarðar króna settir í nokkur af lykilmálum ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur. Þar ber fyrst að nefna þriggja milljarða króna viðbótarframlag til að takast á við ástand þjóðvega á Íslandi þar sem megináhersla verður á vegaumbætur á Vesturlandi. Þessi málaflokkur hefur verið verulega fjársveltur í tíð síðustu ríkisstjórnar með alvarlegum afleiðingum. Forstjóri Vegagerðarinnar sagði í viðtali fyrr á þessu ári að það þyrfti um 20 milljarða króna í grunnfjárveitingu vegna viðhalds en þau hafi ekki fengið meira en tæplega 13 milljarða króna. Þessu ætlar ríkisstjórnin að mæta með ofangreindum bráðaaðgerðum og með því að bæta sjö milljörðum króna við viðhald og þjónustu á vegakerfinu strax á næsta ári. Það er svipuð upphæð og væntar árlegar viðbótatekjur vegna leiðréttra veiðigjalda. Árið 2028 verður sú upphæð sem fer í viðhaldið komin upp í níu milljarða króna auk þess sem ríkisstjórnin ætlar að koma á fót innviðafélagi sem mun sjá um fjármögnun stærri samgönguframkvæmda, svo sem vegna jarðganga og sambærilegra flýtiframkvæmda. Ekki veitir af, enda innviðaskuld í vegakerfinu metin á 265 til 290 milljarða króna. Lögreglumönnum fjölgað og viðbragðstími styttur Í öðru lagi verða 625 milljónir króna settar í löggæslu. Uppistaðan af þeirri upphæð, alls 545 milljónir króna á þessu ári, fara í að fjölga lögreglumönnum enda yfirlýst markmið ríkisstjórnarinnar að fjölga þeim um 50 stöðugildi. Varanlegar fjárheimildir til að standa undir þessari fjölgun voru svo kynntar í fjármálaætlun fyrr á þessu ári. Fyrirhugað er að fjölga lögreglumönnum hjá öllum embættum lögreglu, meðal annars á höfuðborgarsvæðinu. Ekki veitir af. Í fyrravor voru að jafnaði 20 almennir lögreglumenn að störfum á hverjum degi á höfuðborgarsvæðinu. Það er sami fjöldi og var eingöngu í Reykjavík árið 2007. Íbúum á svæðinu hefur á sama tíma fjölgað um vel yfir 50 þúsund, auk þess sem fjöldi ferðamanna hefur farið úr því að vera nokkur hundruð þúsund í að telja yfir tvær milljónir á ári. Með fjölguninni er líka horft til þess að hægt verði að stytta viðbragðstíma lögreglu, sérstaklega hjá embættum á landsbyggðinni. Til viðbótar á að setja um 80 milljóna króna framlag til að unnt verði að ljúka nýliðanámskeiði sérsveitar ríkislögreglustjóra. Um 50 lögreglumenn hafa unnið að undirbúningi þessarar þjálfunar og fjármagnið tryggir að þeir sem metnir hafa verið hæfir geti lokið námskeiðinu. Meðferð við fíkn tryggð á sumrin Í þriðja lagi verða veittar 350 milljónir króna í eflingu meðferðarúrræða vegna fíknivanda. Það þýðir á mannamáli að bið eftir meðferð mun styttast, það mun ekki koma til sumarlokana hjá SÁÁ, Hlaðgerðarkoti og Krýsuvík auk þess sem göngudeildir geð- og fíknisjúkdóma á Landspítala verða styrktar. Ofan á þetta allt munu ýmis skaðaminnkandi úrræði verða styrkt. Þá verða framlög til varnarmála aukin um 1,1 milljarð króna í ár. Í frumvarpinu segir skýrt að framlagið sé hluti af frekari fjárhagslegum stuðningi af hálfu Íslands við Úkraínu vegna áframhaldandi stríðsátaka í samræmi við alþjóðlegar skuldbindingar og ákvarðanir sem teknar voru á leiðtogafundi Atlantshafsbandalagsins í júlí 2024, eða fyrir tæpu ári síðan. Fjármunir verða svo settir í varaleið í gegnum gervihnetti ef sæstengir rofna, í aukna nýtingu gervigreindar, í að setja á fót stöðugildi hagsmunafulltrúa aldraðra og 25 milljónir króna fara í að styrkja þá sem vilja skapa umræðuvettvang um kosti og galla aðildar Íslands að Evrópusambandinu. Ekki bara viljayfirlýsingar og skóflustungur Fjármagnið er meðal annars sótt í mótvægisaðgerðir upp á 4,1 milljarð króna, enda lykilstefnumál hjá sitjandi ríkisstjórn að fara vel með opinbert fé. Stærstu upphæðirnar þar falla til vegna uppfærðra áætlana um útgreiðslur úr Orkusjóði, sem hafa verið minni en gert var ráð fyrir, og vegna lægri útgjalda vegna atvinnuleysisbóta. Einnig er gert ráð fyrir að hliðra fjárfestingarframlögum þar sem töf hefur orðið á upphafi nokkurra fjárfestingarverkefna. Á þetta hafa nokkrir stjórnarandstöðuþingmenn hengt sig með óforskömmuðum hætti. Síðasta ríkisstjórn var mikið fyrir það að klippa á borða, stinga niður skóflu og lofa alls konar fyrir marga. Viljayfirlýsingar voru hennar leið til að sefa áhyggjur og mæta þrýstingi þegar fyrir lá að ekkert samkomulag var á milli þeirra flokka sem stóðu að stjórninni um hvernig verkefnin yrðu fjármögnuð. Tími loftkastala liðinn og tíma verka runninn upp Þetta var búið sem ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur tók við. Alls kyns verkefni sem búið var að lofa en voru, að minnsta kosti að hluta, ófjármögnuð eða ekki að fullu skipulögð. Á meðal slíkra verkefna eru bygging nýrrar Þjóðarhallar fyrir inniíþróttir, bygging nýs fangelsis og uppbygging verknámsskóla í fjórum sveitarfélögum, sem viljayfirlýsingar og samningar voru gerðir um í tíð síðustu ríkisstjórnar án þess að búið væri að tryggja fjármagn í verkefnin. Ríkisstjórnin ætlar að standa við öll þessi verkefni, samhliða því að tryggja efnahagslegan stöðugleika. Fjármagn í þau verður tryggt með ábyrgum hætti og samkvæmt raunhæfum áætlunum. Tími loftkastala sem eru einungis til í viljayfirlýsingum er liðinn. Hér mun rísa glæsileg Þjóðarhöll, nýtt fangelsi sem mun umbylta þeim málaflokki á landinu og viðbætur við þá framhaldsskóla sem hafa fengið vilyrði þar um til að sinna auknu verknámi. Það liggur hins vegar fyrir að framkvæmdir voru ekki allar komnar á það stig að þörf sé á að setja allt það fjármagn sem ætlað var í verkefnin í ár. Þess vegna var fjárheimildum hliðrað milli ára. Þær fjárheimildir eru þó áfram til staðar og verða nýttar strax og mögulegt er. Höfundur er framkvæmdastjóri þingflokks Samfylkingarinnar.
Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar
Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir Skoðun