Efnt til mótmæla í Úkraínu vegna umdeildrar lagabreytingar Hólmfríður Gísladóttir skrifar 23. júlí 2025 07:45 Um er að ræða fyrstu alvöru mótmælin gegn stjórnvöldum sem brjótast út í Úkraínu frá því að Rússar gerðu innrás í landið. Getty/LightRocket/SOPA Images/Patryk Jaracz Efnt var til mótmæla í Úkraínu í gær eftir að Vólódimír Selenskí Úkraínuforseti lagði blessun sína yfir frumvarp sem samþykkt var á þinginu, sem þykir grafa undan sjálfstæði þeirra stofnana sem hafa rannsaka spillingu í landinu. Tvær stofnanir sinna eftirliti vegna spillingar, rannsóknarstofnunin Nabu og sérstakur saksóknari. Samkvæmt nýja frumvarpinu verða þær þó ekki lengur sjálfstæðar í störfum sínum heldur í raun settar undir ríkissaksóknaraembættið. Gagnrýnendur segja þetta fyrirkomulag munu gera stjórnvöldum auðveldara fyrir með að hafa áhrif á það hvaða mál eru rannsökuð. Um sé að ræða pólitísk afskipti af sjálfstæðum stofnunum og skref aftur á bak í baráttunni gegn spillingu, sem hefur verið viðvarandi vandamál í Úkraínu. Selenskí var hvattur til að beita neitunarvaldi sínu en undirritaði frumvarpið í gær. Í daglegu ávarpi sínu sagðist forsetinn hafa rætt við forstjóra Nabu og aðra háttsetta saksóknara. Stofnanirnar myndu áfram sinna hlutverki sínu en „án áhrifa frá Rússum. Það verður að hreinsa út,“ sagði forsetinn. Efnt var til mótmæla í Kænugarði, Dnipro, Lviv og Odessa, en mótmælendur hafa meðal annars áhyggjur af því að þessi breytta tilhögun muni gera Úkraínumönnum erfiðara fyrir að ganga í Evrópusambandið. „Við viljum ekki vera eins og Rússland,“ hefur Guardian eftir einum mótmælenda. „Selenskí er ennþá forsetinn okkar en þegar hann breytir rangt munum við benda á það.“ Mótmælendur virtust hafa áhyggjur af því að breytingin þýddi að stjórnvöld hefðu villst af leið og að einræði gæti verið í uppsiglingu. Úkraína Mest lesið Ellefu ára hetja bjargaði systur sinni frá drukknun Innlent Margföld aðsókn í vökvagjöf: „Fólk er ekkert að gera þetta að gamni sínu“ Innlent Tólf milljónir í segulómtæki sem dró að sér skúringabúnað Innlent Sendur til Íslands eftir þrætu um persónuupplýsingar innflytjenda Erlent Komnir djúpt gegnum línu Úkraínumanna Erlent Áslaug Sigríður Alfreðsdóttir er látin Innlent Telur enn mögulegt að ná samkomulagi Innlent Barinn við barinn en gerandinn farinn Innlent B sé ekki best Innlent Stórfelld líkamsárás og ráðist á dyravörð Innlent Fleiri fréttir Sendir frá Norður-Kóreu í „þrældóm“ í Rússlandi Greta Thunberg siglir á ný til Gasa Skoða að stofna viðbragðssveit gegn uppþotum í Bandaríkjunum Hernumin héruð horfi fram á þjóðernishreinsun Vara við afleiðingum samsæriskenninga eftir skotárás á heilbrigðisstofnun Komnir djúpt gegnum línu Úkraínumanna Smyglaði 850 skjaldbökum í sokkum frá Bandaríkjunum Albanese segir Netanyahu í afneitun Sendur til Íslands eftir þrætu um persónuupplýsingar innflytjenda Leiðtogar Evrópu ítreka sjálfsákvörðunarrétt Úkraínumanna Einn látinn og tíu slasaðir eftir stóra sprengingu „Þetta er í rauninni þreifingafundur“ Ákvörðun Trump valdabrölt: „Það á eftir að verða meira svona“ Kínverskt skip stórskemmt eftir árekstur við tundurspilli Neitar að birta dómsskjöl og gagnrýnir Trump-liða fyrir blekkingarleik Fordæmir dráp á blaðamönnum og vill sjá valkyrjur stíga harðar fram Sagður slaka á kröfum og útiloka ekki landsvæðaskipti Buðu ferðamönnum upp á „stjarnferðalag“ með heimablönduðu froskaeitri Sigar þjóðvarðliðum á götur Washington og setur lögregluna á sitt vald Ákæra stjórnendur flutningaskips vegna skemmda á sæstreng Sagður hafa unnið fyrir fjölmiðlateymi Hamas áður en stríðið hófst Fordæma „markviss“ dráp Ísraela á blaðamönnum á Gasa Boðar aðgerðir í þágu öryggis og fegrunar Washington D.C. Heimila sölu gervigreindar örflaga til Kína gegn hluta af ágóðanum Eyðilegging eftir skjálfta í Tyrklandi Ástralir hyggjast viðurkenna sjálfstæða Palestínu Drápu tvo blaðamenn og tvo tökumenn vísvitandi Sæti Artúrs logar Fundur Selenskí, Pútíns og Trump á næsta leiti Stór skjálfti reið yfir í Tyrklandi Sjá meira
Tvær stofnanir sinna eftirliti vegna spillingar, rannsóknarstofnunin Nabu og sérstakur saksóknari. Samkvæmt nýja frumvarpinu verða þær þó ekki lengur sjálfstæðar í störfum sínum heldur í raun settar undir ríkissaksóknaraembættið. Gagnrýnendur segja þetta fyrirkomulag munu gera stjórnvöldum auðveldara fyrir með að hafa áhrif á það hvaða mál eru rannsökuð. Um sé að ræða pólitísk afskipti af sjálfstæðum stofnunum og skref aftur á bak í baráttunni gegn spillingu, sem hefur verið viðvarandi vandamál í Úkraínu. Selenskí var hvattur til að beita neitunarvaldi sínu en undirritaði frumvarpið í gær. Í daglegu ávarpi sínu sagðist forsetinn hafa rætt við forstjóra Nabu og aðra háttsetta saksóknara. Stofnanirnar myndu áfram sinna hlutverki sínu en „án áhrifa frá Rússum. Það verður að hreinsa út,“ sagði forsetinn. Efnt var til mótmæla í Kænugarði, Dnipro, Lviv og Odessa, en mótmælendur hafa meðal annars áhyggjur af því að þessi breytta tilhögun muni gera Úkraínumönnum erfiðara fyrir að ganga í Evrópusambandið. „Við viljum ekki vera eins og Rússland,“ hefur Guardian eftir einum mótmælenda. „Selenskí er ennþá forsetinn okkar en þegar hann breytir rangt munum við benda á það.“ Mótmælendur virtust hafa áhyggjur af því að breytingin þýddi að stjórnvöld hefðu villst af leið og að einræði gæti verið í uppsiglingu.
Úkraína Mest lesið Ellefu ára hetja bjargaði systur sinni frá drukknun Innlent Margföld aðsókn í vökvagjöf: „Fólk er ekkert að gera þetta að gamni sínu“ Innlent Tólf milljónir í segulómtæki sem dró að sér skúringabúnað Innlent Sendur til Íslands eftir þrætu um persónuupplýsingar innflytjenda Erlent Komnir djúpt gegnum línu Úkraínumanna Erlent Áslaug Sigríður Alfreðsdóttir er látin Innlent Telur enn mögulegt að ná samkomulagi Innlent Barinn við barinn en gerandinn farinn Innlent B sé ekki best Innlent Stórfelld líkamsárás og ráðist á dyravörð Innlent Fleiri fréttir Sendir frá Norður-Kóreu í „þrældóm“ í Rússlandi Greta Thunberg siglir á ný til Gasa Skoða að stofna viðbragðssveit gegn uppþotum í Bandaríkjunum Hernumin héruð horfi fram á þjóðernishreinsun Vara við afleiðingum samsæriskenninga eftir skotárás á heilbrigðisstofnun Komnir djúpt gegnum línu Úkraínumanna Smyglaði 850 skjaldbökum í sokkum frá Bandaríkjunum Albanese segir Netanyahu í afneitun Sendur til Íslands eftir þrætu um persónuupplýsingar innflytjenda Leiðtogar Evrópu ítreka sjálfsákvörðunarrétt Úkraínumanna Einn látinn og tíu slasaðir eftir stóra sprengingu „Þetta er í rauninni þreifingafundur“ Ákvörðun Trump valdabrölt: „Það á eftir að verða meira svona“ Kínverskt skip stórskemmt eftir árekstur við tundurspilli Neitar að birta dómsskjöl og gagnrýnir Trump-liða fyrir blekkingarleik Fordæmir dráp á blaðamönnum og vill sjá valkyrjur stíga harðar fram Sagður slaka á kröfum og útiloka ekki landsvæðaskipti Buðu ferðamönnum upp á „stjarnferðalag“ með heimablönduðu froskaeitri Sigar þjóðvarðliðum á götur Washington og setur lögregluna á sitt vald Ákæra stjórnendur flutningaskips vegna skemmda á sæstreng Sagður hafa unnið fyrir fjölmiðlateymi Hamas áður en stríðið hófst Fordæma „markviss“ dráp Ísraela á blaðamönnum á Gasa Boðar aðgerðir í þágu öryggis og fegrunar Washington D.C. Heimila sölu gervigreindar örflaga til Kína gegn hluta af ágóðanum Eyðilegging eftir skjálfta í Tyrklandi Ástralir hyggjast viðurkenna sjálfstæða Palestínu Drápu tvo blaðamenn og tvo tökumenn vísvitandi Sæti Artúrs logar Fundur Selenskí, Pútíns og Trump á næsta leiti Stór skjálfti reið yfir í Tyrklandi Sjá meira