Sagan um smáblómið eilífa Guðmundur Steingrímsson skrifar 18. júní 2018 07:00 Í miðjum fyrri hálfleik á Ísland – Argentína fór ég allt í einu að hlæja. Allan morguninn fram að leik hafði ég ekki verið með réttu ráði. Taugaspennan var yfirþyrmandi. Ég vissi ekki hvort ég ætti að sitja eða standa. Rétt fyrir leik spurði konan mín mig hvort ég væri ekki örugglega í lagi. „Jú, jú, jú,“ svaraði ég. „Ég er bara spenntur, þú veist. Allt í fína.“ Í miðjum fyrri hálfleik varð ég semsagt var við það að ég var svo spenntur að neðri kjálkinn á mér var farinn að titra. Þá fór ég að hlæja. Þetta var ekki heilbrigt. Þarna sat maður í sófa hjá vinafólki með gamlan Íslandstrefil um hálsinn og gat ekki stjórnað kjálkanum á sér út af stressi. Næsta skref hefði verið að ég missti stjórn á munnvatni. Líkaminn höndlar þetta varla. Ég veit um fólk sem missti stjórn á þvagi þegar Ísland mætti Englandi um árið og ég skil það vel.Hvað er í húfi? „Pabbi, hvað gerist ef við töpum?“ spurði níu ára sonur minn í upphafi leiks. Alltaf þurfa börn að spyrja erfiðustu spurninganna. Ég tafsaði á þessu. „Auðvitað gerist í sjálfu sér ekki neitt,“ muldraði ég. Það var ekki gott svar, eða til þess fallið að auka áhuga sonar míns á fótbolta. Ég bætti auðvitað við með tilheyrandi handahreyfingum að við þyrftum jú að vinna til þess að auka líkur okkar á því að komast upp úr riðlinum og þá þurfti ég að útskýra hvað riðill er, og þá var ég búinn að missa athyglina. Hvað gerist ef við töpum? Þetta er strembin spurning. Hvernig á að svara þessu? Af hverju er maður með titrandi kjálka af stressi út af einhverjum fótboltaleik? Ég ætla að svara þessu svona, sonur sæll. Taka tvö: Málið er, að það að vera Íslendingur er að mörgu leyti skrítinn díll. Við húkum hér á norðurhjara í skítaveðri mestmegnis, og myrkri. Við erum rosalega fá. Það er smá dýrmætt fyrir mann sem Íslending að umheimurinn fái að vita endrum og eins að við erum til, að við erum hérna og að við höfum eitthvað fram að færa. En þetta segir ekki allt. Við erum nefnilega líka sagnaþjóðin sem brennum fyrir það að segja öðrum sögur. Íslenska fótboltalandsliðið er saga. Hún er sagan um það hvernig litli aðilinn, sem fólk vanmetur og fáir búast við að geti nokkuð, er rosagóður og kemur veröldinni á óvart með snilli sinni, samvinnu, óttaleysi og trú. Það að litla Ísland komi á völlinn og skíttapi fyrir þeim stóra, það er leiðinleg saga. Það að Ísland vinni er skemmtileg saga. Það er saga sem getur kennt öðru fólki að það getur líka, þrátt fyrir að vera fyrirfram álitið lítið og vanmáttugt, náð markmiðum sínum og gert hið ómögulega. Íslensk saga Staðreyndin er þessi: Hannes Þór Halldórsson getur núna fundið sér bar hvar sem er í veröldinni, sest inn á hann og verið þar, í ókeypis mat og drykk hér eftir, safnað hári og skeggi og talað um það, aftur og aftur, þegar hann varði vítaspyrnuna frá Messi. Það myndi öllum finnast það skiljanlegt ef Hannes léti prenta út myndina af sér að verja í 3 metrum sinnum 7 og láta veggfóðra hana á svefnherbergisvegginn sinn. Það er rétt sem blaðamaður Guardian skrifaði: Barnabörnin hans og barnabarnabörnin hans eiga eftir að horfa á þetta á YouTube svo lengi sem YouTube verður til. Þetta er komið hjá gæjanum. Hann þarf ekki að gera meira. En þetta er önnur saga. Sagan sem maður tengir við er frábrugðin. Það sem er svo frábært við liðsmenn íslenska landsliðsins er það hversu æðrulausir þeir eru. Þeir afgreiða eitt verkefni og fara svo í næsta. Ekkert er óyfirstíganlegt. Ekkert er rosalegt. Það er enginn að fara yfir um. Mér finnst ég skynja í landsliðinu sama æðruleysið og Íslendingar hafa gripið til um aldir í viðureignum sínum við gereyðingarmátt náttúrunnar. Maður verður bara að synda í land. Maður verður bara að komast yfir þessa heiði í þessum byl. Maður verður bara að verja þetta víti. Smá kaffi á undan og molasykur. Á þennan hátt er þetta alíslensk saga upp á gamla móðinn. Svoleiðis saga á erindi við heiminn allan á þessu risastóra leiksviði sem HM er. Þetta er sagan um frumkraftinn og lífsbjörgina sem býr í litlu eilífðar smáblómi með titrandi tár í veröld stórra ógna. Löngunin til að upplifa þessa sögu, að þessi saga sé sögð með tilheyrandi hetjudáðum, er svo mikil og djúpstæð að kjálkinn á manni semsagt titrar. Og fólk pissar í sig. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Mest lesið Hver er ábyrgð Icelandair? Sævar Þór Jónsson Skoðun ChatGPT um íslenska húsnæðismarkaðinn Yngvi Ómar Sighvatsson Skoðun Ísland: Landið sem unga fólkið flykkist til Kristófer Már Maronsson Skoðun Eiga íbúðir að vera heimili fólks eða fjárfestingarkostur og munaðarvara? - Seinni hluti Magnea Marinósdóttir Skoðun Almenningssamgöngur á höfuðborgarsvæðinu - Samanburður við nágrannalöndin Þórarinn Hjaltason Skoðun Hvað lærum við af hinum sem er ósammála? Samtal um loftslagsmál Haukur Logi Jóhannsson Skoðun Tölum um það sem er í boði fyrir ungt fólk Bjarney Rún Haraldsdóttir,Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Ofhugsanir: orsök & afleiðing Sara Pálsdóttir Skoðun Íslenski skorturinn Björg Eva Erlendsdóttir Skoðun Það sem við vökvum, það vex: Taktu stjórn á algóritma samfélagsmiðla og huga þínum Steindór Þórarinsson Skoðun Skoðun Skoðun Virkjum lýðræðið Jórdís Skúladóttir skrifar Skoðun Ráðstefna um þjóðarátak í húsnæðismálum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Íslenski skorturinn Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Ofhugsanir: orsök & afleiðing Sara Pálsdóttir skrifar Skoðun Ísland: Landið sem unga fólkið flykkist til Kristófer Már Maronsson skrifar Skoðun Öldrunarþjónustan – tækifæri og áskoranir Sandra B. Franks skrifar Skoðun ChatGPT um íslenska húsnæðismarkaðinn Yngvi Ómar Sighvatsson skrifar Skoðun Milljónir úr launaumslögum til vopnakaupa Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Í orði en ekki á borði - stuðningur Íslands við Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Hvað lærum við af hinum sem er ósammála? Samtal um loftslagsmál Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Fatlað fólk á Íslandi Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Tölum um það sem er í boði fyrir ungt fólk Bjarney Rún Haraldsdóttir,Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hver er ábyrgð Icelandair? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Gervigreindin og atvinnulífið Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Eiga íbúðir að vera heimili fólks eða fjárfestingarkostur og munaðarvara? - Seinni hluti Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Það sem við vökvum, það vex: Taktu stjórn á algóritma samfélagsmiðla og huga þínum Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Almenningssamgöngur á höfuðborgarsvæðinu - Samanburður við nágrannalöndin Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Eins og þú kallar í skóginn….. – við þurfum að þora að ræða viðkvæmu málin Björn Bjarki Þorsteinsson,Unnur Valborg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hinn stóri pakki ósýnilegrar reynslu Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun GOGG, GOGG, GOGG og aftur GOGG Guðrún Njálsdóttir skrifar Skoðun Eru sumir íslenskir stjórnmálamenn að bergmála áróður Kremlar? Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Beðið eftir orkumálaráðherra Eggert Valur Guðmundsson,Gunnar Aron Ólason skrifar Skoðun Ísland: Landið sem unga fólkið flýr Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun „Við verðum að fylgja lögum“ Hópur listafólks skrifar Skoðun Ég er ekki alki Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Skoðun Eiga íbúðir að vera heimili fólks eða fjárfestingarkostur og munaðarvara? Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun „Þetta reddast“ og heilsan að húfi? Alexander Aron Guðjónsson,Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Nauðsyn námsgagna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvort er ánægjulegra, kynlíf eða verslunarleiðangur? Gró Einarsdóttir skrifar Skoðun Fást engin svör Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Í miðjum fyrri hálfleik á Ísland – Argentína fór ég allt í einu að hlæja. Allan morguninn fram að leik hafði ég ekki verið með réttu ráði. Taugaspennan var yfirþyrmandi. Ég vissi ekki hvort ég ætti að sitja eða standa. Rétt fyrir leik spurði konan mín mig hvort ég væri ekki örugglega í lagi. „Jú, jú, jú,“ svaraði ég. „Ég er bara spenntur, þú veist. Allt í fína.“ Í miðjum fyrri hálfleik varð ég semsagt var við það að ég var svo spenntur að neðri kjálkinn á mér var farinn að titra. Þá fór ég að hlæja. Þetta var ekki heilbrigt. Þarna sat maður í sófa hjá vinafólki með gamlan Íslandstrefil um hálsinn og gat ekki stjórnað kjálkanum á sér út af stressi. Næsta skref hefði verið að ég missti stjórn á munnvatni. Líkaminn höndlar þetta varla. Ég veit um fólk sem missti stjórn á þvagi þegar Ísland mætti Englandi um árið og ég skil það vel.Hvað er í húfi? „Pabbi, hvað gerist ef við töpum?“ spurði níu ára sonur minn í upphafi leiks. Alltaf þurfa börn að spyrja erfiðustu spurninganna. Ég tafsaði á þessu. „Auðvitað gerist í sjálfu sér ekki neitt,“ muldraði ég. Það var ekki gott svar, eða til þess fallið að auka áhuga sonar míns á fótbolta. Ég bætti auðvitað við með tilheyrandi handahreyfingum að við þyrftum jú að vinna til þess að auka líkur okkar á því að komast upp úr riðlinum og þá þurfti ég að útskýra hvað riðill er, og þá var ég búinn að missa athyglina. Hvað gerist ef við töpum? Þetta er strembin spurning. Hvernig á að svara þessu? Af hverju er maður með titrandi kjálka af stressi út af einhverjum fótboltaleik? Ég ætla að svara þessu svona, sonur sæll. Taka tvö: Málið er, að það að vera Íslendingur er að mörgu leyti skrítinn díll. Við húkum hér á norðurhjara í skítaveðri mestmegnis, og myrkri. Við erum rosalega fá. Það er smá dýrmætt fyrir mann sem Íslending að umheimurinn fái að vita endrum og eins að við erum til, að við erum hérna og að við höfum eitthvað fram að færa. En þetta segir ekki allt. Við erum nefnilega líka sagnaþjóðin sem brennum fyrir það að segja öðrum sögur. Íslenska fótboltalandsliðið er saga. Hún er sagan um það hvernig litli aðilinn, sem fólk vanmetur og fáir búast við að geti nokkuð, er rosagóður og kemur veröldinni á óvart með snilli sinni, samvinnu, óttaleysi og trú. Það að litla Ísland komi á völlinn og skíttapi fyrir þeim stóra, það er leiðinleg saga. Það að Ísland vinni er skemmtileg saga. Það er saga sem getur kennt öðru fólki að það getur líka, þrátt fyrir að vera fyrirfram álitið lítið og vanmáttugt, náð markmiðum sínum og gert hið ómögulega. Íslensk saga Staðreyndin er þessi: Hannes Þór Halldórsson getur núna fundið sér bar hvar sem er í veröldinni, sest inn á hann og verið þar, í ókeypis mat og drykk hér eftir, safnað hári og skeggi og talað um það, aftur og aftur, þegar hann varði vítaspyrnuna frá Messi. Það myndi öllum finnast það skiljanlegt ef Hannes léti prenta út myndina af sér að verja í 3 metrum sinnum 7 og láta veggfóðra hana á svefnherbergisvegginn sinn. Það er rétt sem blaðamaður Guardian skrifaði: Barnabörnin hans og barnabarnabörnin hans eiga eftir að horfa á þetta á YouTube svo lengi sem YouTube verður til. Þetta er komið hjá gæjanum. Hann þarf ekki að gera meira. En þetta er önnur saga. Sagan sem maður tengir við er frábrugðin. Það sem er svo frábært við liðsmenn íslenska landsliðsins er það hversu æðrulausir þeir eru. Þeir afgreiða eitt verkefni og fara svo í næsta. Ekkert er óyfirstíganlegt. Ekkert er rosalegt. Það er enginn að fara yfir um. Mér finnst ég skynja í landsliðinu sama æðruleysið og Íslendingar hafa gripið til um aldir í viðureignum sínum við gereyðingarmátt náttúrunnar. Maður verður bara að synda í land. Maður verður bara að komast yfir þessa heiði í þessum byl. Maður verður bara að verja þetta víti. Smá kaffi á undan og molasykur. Á þennan hátt er þetta alíslensk saga upp á gamla móðinn. Svoleiðis saga á erindi við heiminn allan á þessu risastóra leiksviði sem HM er. Þetta er sagan um frumkraftinn og lífsbjörgina sem býr í litlu eilífðar smáblómi með titrandi tár í veröld stórra ógna. Löngunin til að upplifa þessa sögu, að þessi saga sé sögð með tilheyrandi hetjudáðum, er svo mikil og djúpstæð að kjálkinn á manni semsagt titrar. Og fólk pissar í sig.
Eiga íbúðir að vera heimili fólks eða fjárfestingarkostur og munaðarvara? - Seinni hluti Magnea Marinósdóttir Skoðun
Almenningssamgöngur á höfuðborgarsvæðinu - Samanburður við nágrannalöndin Þórarinn Hjaltason Skoðun
Hvað lærum við af hinum sem er ósammála? Samtal um loftslagsmál Haukur Logi Jóhannsson Skoðun
Það sem við vökvum, það vex: Taktu stjórn á algóritma samfélagsmiðla og huga þínum Steindór Þórarinsson Skoðun
Skoðun Hvað lærum við af hinum sem er ósammála? Samtal um loftslagsmál Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Tölum um það sem er í boði fyrir ungt fólk Bjarney Rún Haraldsdóttir,Eva Rós Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Eiga íbúðir að vera heimili fólks eða fjárfestingarkostur og munaðarvara? - Seinni hluti Magnea Marinósdóttir skrifar
Skoðun Það sem við vökvum, það vex: Taktu stjórn á algóritma samfélagsmiðla og huga þínum Steindór Þórarinsson skrifar
Skoðun Almenningssamgöngur á höfuðborgarsvæðinu - Samanburður við nágrannalöndin Þórarinn Hjaltason skrifar
Skoðun Eins og þú kallar í skóginn….. – við þurfum að þora að ræða viðkvæmu málin Björn Bjarki Þorsteinsson,Unnur Valborg Hilmarsdóttir skrifar
Skoðun Eru sumir íslenskir stjórnmálamenn að bergmála áróður Kremlar? Guðni Freyr Öfjörð skrifar
Skoðun Eiga íbúðir að vera heimili fólks eða fjárfestingarkostur og munaðarvara? Magnea Marinósdóttir skrifar
Eiga íbúðir að vera heimili fólks eða fjárfestingarkostur og munaðarvara? - Seinni hluti Magnea Marinósdóttir Skoðun
Almenningssamgöngur á höfuðborgarsvæðinu - Samanburður við nágrannalöndin Þórarinn Hjaltason Skoðun
Hvað lærum við af hinum sem er ósammála? Samtal um loftslagsmál Haukur Logi Jóhannsson Skoðun
Það sem við vökvum, það vex: Taktu stjórn á algóritma samfélagsmiðla og huga þínum Steindór Þórarinsson Skoðun