Þrjár áskoranir ársins '21 Björn Leví Gunnarsson skrifar 12. janúar 2021 10:30 Eitt, Við eigum enn eftir um hálft ár af Kófinu áður en búist er við að bólusetningar nái hjarðónæmismarkmiðum. Á þeim tíma verða þó viðkvæmir hópar og forgangshópar varðir. Það þýðir að skaðinn af annari bylgju yrði minni. Ef skaðinn af annari bylgju verður minni þá verða einnig veikari rök fyrir því að beita sóttvarnaraðgerðum sem leiðir til þess að bylgjan verður væntanlega stærri og lengri fyrir vikið. Er það réttlætanlegt af því að við forðumst alvarlegustu afleiðingarnar eða er faraldurinn nægilega slæmur fyrir óvarða hópa til þess að réttlæta áfram sóttvarnaraðgerðir? Það er óljóst eins og er en hvort sem er þá mun það valda ýmis konar vanda, annað hvort vegna veikinda og eftirkasta af þeim eða vegna sóttvarnaraðgerða sem verður gripið til. Hvaða ráðstafanir stjórnvöld munu grípa til og hversu lengi fram eftir ári, er óljóst ennþá. Þess vegna verður þetta fyrsta áskorun ársins ‘21, hvernig við klárum Kófið. tvö Einhvern tíma munu orðin „þetta er búið” vera sögð. Það þýðir að hvað sem gerist þá boðar það endalok sóttvarnarráðstafanna, takmarkanna á landamærum og sérstakra stjórnvaldsviðbragða vegna faraldursins. Þá mun taka við tími endurreisnar og uppbyggingar í kjölfar faraldursins. Verkefni sem stjórnvöld hafa þegar klúðrað að miklu leyti og endurspeglast í því atvinnuleysi sem blasir við okkur í dag. Stjórnvöld tóku þá ákvörðun síðastliðið vor að vonast til þess að faraldurinn yrði stuttur. Að ferðamenn gætu komið hingað í stórum hópum strax um sumarið. Þess vegna var markaðsátak fyrir ferðamenn hluti af fyrstu viðbrögðum stjórnvalda. Réttara viðbragð hefði verið að búast við lengri faraldri en vonast eftir styttri. Ef stjórnvöld hefðu gert ráðstafanir frá upphafi til að bregðast við mörgum mánuðum af sóttvarnaraðgerðum þá hefðu lausnirnar verið allt öðruvísi. Stjórnvöld hefðu ekki sett ferðaþjónustuna bara í biðstöðu heldur einnig tryggt uppbyggingu varanlegra nýrra starfa líkt og stjórnarandstaðan lagði til. Þegar það verður sagt að Kófið sé búið þá verður partý. En það verða líka smit. Það verður atvinnuleysi og stutt í kosningar. Mögulega mjög stutt. og þrjú Kosningar eru þriðja augljósa áskorunin á árinu ‘21. Kosningarnar verða uppgjör á stjórnarsamstarfi íhalds og þrjósku, því sama hvað þá var núverandi ríkisstjórn mynduð til þess að klára kjörtímabilið. Sama hvaða það kostaði. Hvað kostaði þetta stjórnarsamstarf? Til að byrja með endalaust vesen með réttarkerfi landsins. Það sem öllum hefði átt að vera augljóst þurfti málarekstur alla leið inn í yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu. Málarekstur til einhverrar nefndar sem er í pólitísku ati, eins og komist hefur verið að orði. Þessi “breiða” samstaða ólíkra flokka hefur gert það að verkum að stefna stjórnvalda er stefna hins minnsta samnefnara. Ekkert þokast áfram í stjórnarskrármálum. Byggðarsjónarmið eru enn í höndum kvótagreifanna. Neyðarástand var á bráðamótttöku rétt áður en faraldurinn fór af stað. Atvinnuástandið er í molum af því að einn af flokkunum útilokar opinberar lausnir. Geðþótti ræður ræður för á meðan faglegum vinnubrögðum er hafnað, eins og skaðaminnkun í fíkniefnamálum og nýsköpun til þess að bregðast við atvinnuvanda í heimsfaraldri. Kosningarnar ‘21 verða ákveðið uppgjör við fortíðina. Hvort fólk vilji sömu stjórnmál og áður. Stjórnmál sem hafa leyft sérhagsmunum að ráða för í byggðamálum, atvinnumálum og réttindamálum. Þar sem lýðræðið hefur ekki fengið að ráða og niðurstöðum þjóðaratkvæðagreiðslu er enn og aftur stungið undir stólinn. Ég skil vel að það er erfitt að velja að gera hlutina öðruvísi en áður. Skrattinn sem þú þekkir, og allt það. Ég skil vel að það sé erfitt að horfa framhjá glansmynd kosningabaráttunnar, inn í djúpan raunveruleika þess pólitíska valdakerfis sem hefur ráðið för hérna allt of lengi. Ég skil það vel þegar það er sagt að ákveðinn flokkur þurfi nú að vera sterkur til þess að geta leitt saman einn og annan inn í nýja tíma - en þó að ég skilji, þá er ég ósammála. Það sem við þurfum er meira lýðræði. Meira gagnsæi. Meiri ábyrgð og það er bara einn flokkur sem hefur barist fyrir þeim gildum umfram allt annað og alla aðra og það eru Píratar. Það þýðir að sama hvaða stjórn tekur við eftir næstu kosningar, þá þarf sterkan þingflokk Pírata. Til þess að krafan um ábyrgð valdamanna skili sér. Til þess að tryggt verði að lýðræðislegar niðurstöður skili sér í verki. Til þess að málefnin fái að ráða en ekki sérhagsmunirnir. Munum við yfirstíga áskoranir ársins ‘21? Á einn eða annan hátt munum við að sjálfsögðu gera það. Hvað gerist næst er hins vegar stóra spurningin og þar er valið í þínum höndum. Höfundur er þingmaður Pírata. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björn Leví Gunnarsson Alþingi Skoðun: Kosningar 2021 Mest lesið Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir Skoðun Veistu þitt skýjaspor? Hólmfríður Rut Einarsdóttir,Þóra Rut Jónsdóttir Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
Eitt, Við eigum enn eftir um hálft ár af Kófinu áður en búist er við að bólusetningar nái hjarðónæmismarkmiðum. Á þeim tíma verða þó viðkvæmir hópar og forgangshópar varðir. Það þýðir að skaðinn af annari bylgju yrði minni. Ef skaðinn af annari bylgju verður minni þá verða einnig veikari rök fyrir því að beita sóttvarnaraðgerðum sem leiðir til þess að bylgjan verður væntanlega stærri og lengri fyrir vikið. Er það réttlætanlegt af því að við forðumst alvarlegustu afleiðingarnar eða er faraldurinn nægilega slæmur fyrir óvarða hópa til þess að réttlæta áfram sóttvarnaraðgerðir? Það er óljóst eins og er en hvort sem er þá mun það valda ýmis konar vanda, annað hvort vegna veikinda og eftirkasta af þeim eða vegna sóttvarnaraðgerða sem verður gripið til. Hvaða ráðstafanir stjórnvöld munu grípa til og hversu lengi fram eftir ári, er óljóst ennþá. Þess vegna verður þetta fyrsta áskorun ársins ‘21, hvernig við klárum Kófið. tvö Einhvern tíma munu orðin „þetta er búið” vera sögð. Það þýðir að hvað sem gerist þá boðar það endalok sóttvarnarráðstafanna, takmarkanna á landamærum og sérstakra stjórnvaldsviðbragða vegna faraldursins. Þá mun taka við tími endurreisnar og uppbyggingar í kjölfar faraldursins. Verkefni sem stjórnvöld hafa þegar klúðrað að miklu leyti og endurspeglast í því atvinnuleysi sem blasir við okkur í dag. Stjórnvöld tóku þá ákvörðun síðastliðið vor að vonast til þess að faraldurinn yrði stuttur. Að ferðamenn gætu komið hingað í stórum hópum strax um sumarið. Þess vegna var markaðsátak fyrir ferðamenn hluti af fyrstu viðbrögðum stjórnvalda. Réttara viðbragð hefði verið að búast við lengri faraldri en vonast eftir styttri. Ef stjórnvöld hefðu gert ráðstafanir frá upphafi til að bregðast við mörgum mánuðum af sóttvarnaraðgerðum þá hefðu lausnirnar verið allt öðruvísi. Stjórnvöld hefðu ekki sett ferðaþjónustuna bara í biðstöðu heldur einnig tryggt uppbyggingu varanlegra nýrra starfa líkt og stjórnarandstaðan lagði til. Þegar það verður sagt að Kófið sé búið þá verður partý. En það verða líka smit. Það verður atvinnuleysi og stutt í kosningar. Mögulega mjög stutt. og þrjú Kosningar eru þriðja augljósa áskorunin á árinu ‘21. Kosningarnar verða uppgjör á stjórnarsamstarfi íhalds og þrjósku, því sama hvað þá var núverandi ríkisstjórn mynduð til þess að klára kjörtímabilið. Sama hvaða það kostaði. Hvað kostaði þetta stjórnarsamstarf? Til að byrja með endalaust vesen með réttarkerfi landsins. Það sem öllum hefði átt að vera augljóst þurfti málarekstur alla leið inn í yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu. Málarekstur til einhverrar nefndar sem er í pólitísku ati, eins og komist hefur verið að orði. Þessi “breiða” samstaða ólíkra flokka hefur gert það að verkum að stefna stjórnvalda er stefna hins minnsta samnefnara. Ekkert þokast áfram í stjórnarskrármálum. Byggðarsjónarmið eru enn í höndum kvótagreifanna. Neyðarástand var á bráðamótttöku rétt áður en faraldurinn fór af stað. Atvinnuástandið er í molum af því að einn af flokkunum útilokar opinberar lausnir. Geðþótti ræður ræður för á meðan faglegum vinnubrögðum er hafnað, eins og skaðaminnkun í fíkniefnamálum og nýsköpun til þess að bregðast við atvinnuvanda í heimsfaraldri. Kosningarnar ‘21 verða ákveðið uppgjör við fortíðina. Hvort fólk vilji sömu stjórnmál og áður. Stjórnmál sem hafa leyft sérhagsmunum að ráða för í byggðamálum, atvinnumálum og réttindamálum. Þar sem lýðræðið hefur ekki fengið að ráða og niðurstöðum þjóðaratkvæðagreiðslu er enn og aftur stungið undir stólinn. Ég skil vel að það er erfitt að velja að gera hlutina öðruvísi en áður. Skrattinn sem þú þekkir, og allt það. Ég skil vel að það sé erfitt að horfa framhjá glansmynd kosningabaráttunnar, inn í djúpan raunveruleika þess pólitíska valdakerfis sem hefur ráðið för hérna allt of lengi. Ég skil það vel þegar það er sagt að ákveðinn flokkur þurfi nú að vera sterkur til þess að geta leitt saman einn og annan inn í nýja tíma - en þó að ég skilji, þá er ég ósammála. Það sem við þurfum er meira lýðræði. Meira gagnsæi. Meiri ábyrgð og það er bara einn flokkur sem hefur barist fyrir þeim gildum umfram allt annað og alla aðra og það eru Píratar. Það þýðir að sama hvaða stjórn tekur við eftir næstu kosningar, þá þarf sterkan þingflokk Pírata. Til þess að krafan um ábyrgð valdamanna skili sér. Til þess að tryggt verði að lýðræðislegar niðurstöður skili sér í verki. Til þess að málefnin fái að ráða en ekki sérhagsmunirnir. Munum við yfirstíga áskoranir ársins ‘21? Á einn eða annan hátt munum við að sjálfsögðu gera það. Hvað gerist næst er hins vegar stóra spurningin og þar er valið í þínum höndum. Höfundur er þingmaður Pírata.
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar