Hvar er stuðningurinn? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar 13. apríl 2022 09:00 Íbúalistinn fór vítt og breitt um dreifbýli Ölfuss laugardaginn 7. apríl, hitti fólk og heimsótti bæði fyrirtæki og stofnanir. Það var aðdáunarvert að verða vitni að þeim krafti og eldmóði sem einkenndi allt fólkið sem við hittum. Það stakk þó mjög í augu ástandið í Garðyrkjuskólanum á Reykjum sem tilheyrir vissulega Sveitarfélaginu Ölfusi. Þar fengum við að heyra mikla sorgarsögu skólans frá árinu 2004 þegar ákvörðun var tekin um að setja hann undir Landbúnaðarháskóla Íslands, en skólinn hafði starfað sjálfstætt frá stofnun 1939. Síðan þá hefur skólinn verið meira og minna gjörsveltur. Ekki hefur fengist nægilegt fjármagn til að laga húsakost sem er í algjörri niðurníðslu og mikill mannauður horfið frá, meðal annars vegna stefnu rektors LbhÍ og starfshátta. Í samþykkt félagsfundar Sambands garðyrkjubænda 23. október 2019 var samþykkt bókun sem segir meðal annars: „Garðyrkjunámið hefur frá sameiningu liðið fyrir þær tilraunir LbhÍ að leggja skólahald að Reykjum niður og dreifa því á ýmsar deildir innan skólans.“ Garðyrkjuskólinn á Reykjum sameinist Fjölbrautaskóla Suðurlands Í lok árs 2020 tók Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra ákvörðun um að sameina Garðyrkjuskólann Fjölbrautarskólanum á Selfossi. Starfsfólk skólans sem við ræddum við segir að það ríki gríðarleg óvissa með framtíð skólans og þar skipta nokkur atriði sérstöku máli. Með því að færa námið undir FSu þá gilda lög um framhaldsskóla sem segja að m.a. að þau sem hafa náð 16 ára aldri eiga rétt á að hefja nám í framhaldsskóla og hafa þann rétt til 18 ára aldurs. Nemendur sem sækja um garðyrkjunám eru eldri nemendur og nú er meðalaldur nemenda um 40 ár og því ættu þeir samkvæmt lögum að mæta afgangi þegar umsækjendur um nám í FSu fá úthlutað skólavist. Mikil óvissa ríkir um það hvort Garðyrkjuskólinn fái áfram að vera á Reykjum eða hvort gerð verði sú krafa að verklega námið flytjist líka í húsnæði FSu. En eins og Guðríður Helgadóttir starfsmenntanámsstjóri og starfsmaður á Reykjum segir í grein í Bændablaðinu þá er nauðsynlegt að garðyrkju- og umhverfisnám sé fóstrað í góðri starfsaðstöðu og hefur sú aðstaða byggst upp á Reykjum undanfarna áratugi, meðal annars með stuðningi atvinnulífs garðyrkjunnar. Á Reykjum er jafnframt eina sérhæfða aðstaðan sem til er í landinu fyrir þessar greinar. Í þriðja lagi er mikil óvissa um það hvaða eignum LbhÍ fær að halda eftir en Landbúnaðarháskólinn gerir kröfur um að fá að halda ákveðnum byggingum á Reykjum. Það eru þær byggingar sem eru síst í niðurníðslu. Afgangurinn samanstendur af gömlum byggingum sem eru í hræðilegu ásigkomulagi. Hvar er stuðningurinn? Sveitarfélagið Ölfus rekur skóla sína af miklum metnaði. Í Þorlákshöfn eru Grunnskólinn í Þorlákshöfn, leikskólinn Bergheimar sem reyndar er nú rekinn af Hjallastefnunni og svo á sveitarfélagið einnig hlut í leikskólum og grunnskóla í Hveragerði. En afhverju hefur Garðyrkjuskólinn á Reykjum, sem er eini skólinn á framhaldsstigi í Ölfusi ekki fengið stuðning frá sveitarfélaginu sem hann réttilega tilheyrir. Samkvæmt starfsfólki sem við ræddum við hefur Hveragerðisbær staðið þétt við bakið á þeim en það sé ekki hægt að segja það sama um Sveitarfélagið Ölfus. Við ættum að berjast með kjafti og klóm fyrir framtíð þessa einstaka skóla, sem er ekki aðeins einstakur á landsvísu heldur á heimsvísu. Því þarna er jarðhiti notaður til ræktunar, umhverfið er einstök blanda af náttúrulegu umhverfi, hverum og ýmis konar ræktun síðan árið 1939. Við á Íbúalistanum viljum leggja grunn að fjölbreyttara atvinnulífi í Sveitarfélaginu Ölfusi og vitum sem víst að Garðyrkjuskólinn á Reykjum býr yfir einstökum mannauði sem þarf að halda í og rækta. Áskorun til Ásmundar Einars og Sigurðar Inga Nú liggur fyrir Alþingi þingsályktunartillaga um að Garðyrkjuskólinn á Reykjum verði gerður að sjálfseignarstofnun og ráðherra falið að gera þjónustusamning við hann. Á bakvið þingsályktunartillöguna standa allir ráðherrar á Suðurlandi fyrir utan ráðherra Framsóknarflokksins. Við sem myndum Íbúalistann, nýjan óháðan lista sem býður fram krafta sína í komandi sveitarstjórnarkosningum, skorum á Sigurð Inga og aðra sunnlenska þingmenn að styðja við Garðyrkjuskólann á Reykjum með ráðum og dáð og einnig viljum við skora á Ásmund Einar, ráðherra menntamála, að gera slíkt hið sama. Með aukinni og þungri áherslu á sjálfbærni, græna framtíð og matvælaöryggi landsins ætti Garðyrkjuskólinn á Reykjum að vera eitt af flaggskipum Íslendinga í menntamálum. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar segir: ,,Menntun og mannauður er grundvöllur langtímahagvaxtar og velsældar til framtíðar. Við viljum skapa íslensku menntakerfi svigrúm til að bregðast við þeim breytingum og áskorunum sem fram undan eru.” Þar segir ennfremur: „Ísland á að vera í fararbroddi í umhverfismálum á alþjóðavísu en til þess þarf að sigrast á stórum áskorunum.“ Sýnið það í verki og standið vörð um Garðyrkjuskólann á Reykjum. Höfundur er oddviti Íbúalistans í Ölfusi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sveitarstjórnarkosningar 2022 Ölfus Framhaldsskólar Háskólar Garðyrkja Matvælaframleiðsla Landbúnaður Ása Berglind Hjálmarsdóttir Mest lesið Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ísland er leiðandi ljós og hvatning til fjölmiðla Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Vertu meðbyr mannúðar Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson skrifar Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland skrifar Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson skrifar Skoðun Ég kýs Magnús Karl sem rektor Bylgja Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Lífið gefur engan afslátt Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir sem næsti rektor HÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vitskert veröld Einar Helgason skrifar Skoðun Draumurinn um hið fullkomna öryggisnet Signý Jóhannesdóttir skrifar Skoðun Sönnunarbyrði og hagsmunaárekstur Arnar Sigurðsson skrifar Skoðun Sem doktorsnemi styð ég Silju Báru til Rektors Háskóla Íslands Eva Jörgensen skrifar Skoðun Sterk og breið samtök – tími til að styrkja rödd minni fyrirtækja Friðrik Árnason skrifar Skoðun Nýjar ráðleggingar um mataræði María Heimisdóttir skrifar Skoðun Börn með fjölþættan vanda Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru slæmar fyrir ímynd Íslands Clive Stacey skrifar Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Í heimi sem samþykkir þjóðarmorð er ekkert jafnrétti Najlaa Attaallah skrifar Skoðun Heilinn okkar og klukka lífsins Birna V. Baldursdóttir ,Heiðdís B. Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar Sjá meira
Íbúalistinn fór vítt og breitt um dreifbýli Ölfuss laugardaginn 7. apríl, hitti fólk og heimsótti bæði fyrirtæki og stofnanir. Það var aðdáunarvert að verða vitni að þeim krafti og eldmóði sem einkenndi allt fólkið sem við hittum. Það stakk þó mjög í augu ástandið í Garðyrkjuskólanum á Reykjum sem tilheyrir vissulega Sveitarfélaginu Ölfusi. Þar fengum við að heyra mikla sorgarsögu skólans frá árinu 2004 þegar ákvörðun var tekin um að setja hann undir Landbúnaðarháskóla Íslands, en skólinn hafði starfað sjálfstætt frá stofnun 1939. Síðan þá hefur skólinn verið meira og minna gjörsveltur. Ekki hefur fengist nægilegt fjármagn til að laga húsakost sem er í algjörri niðurníðslu og mikill mannauður horfið frá, meðal annars vegna stefnu rektors LbhÍ og starfshátta. Í samþykkt félagsfundar Sambands garðyrkjubænda 23. október 2019 var samþykkt bókun sem segir meðal annars: „Garðyrkjunámið hefur frá sameiningu liðið fyrir þær tilraunir LbhÍ að leggja skólahald að Reykjum niður og dreifa því á ýmsar deildir innan skólans.“ Garðyrkjuskólinn á Reykjum sameinist Fjölbrautaskóla Suðurlands Í lok árs 2020 tók Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra ákvörðun um að sameina Garðyrkjuskólann Fjölbrautarskólanum á Selfossi. Starfsfólk skólans sem við ræddum við segir að það ríki gríðarleg óvissa með framtíð skólans og þar skipta nokkur atriði sérstöku máli. Með því að færa námið undir FSu þá gilda lög um framhaldsskóla sem segja að m.a. að þau sem hafa náð 16 ára aldri eiga rétt á að hefja nám í framhaldsskóla og hafa þann rétt til 18 ára aldurs. Nemendur sem sækja um garðyrkjunám eru eldri nemendur og nú er meðalaldur nemenda um 40 ár og því ættu þeir samkvæmt lögum að mæta afgangi þegar umsækjendur um nám í FSu fá úthlutað skólavist. Mikil óvissa ríkir um það hvort Garðyrkjuskólinn fái áfram að vera á Reykjum eða hvort gerð verði sú krafa að verklega námið flytjist líka í húsnæði FSu. En eins og Guðríður Helgadóttir starfsmenntanámsstjóri og starfsmaður á Reykjum segir í grein í Bændablaðinu þá er nauðsynlegt að garðyrkju- og umhverfisnám sé fóstrað í góðri starfsaðstöðu og hefur sú aðstaða byggst upp á Reykjum undanfarna áratugi, meðal annars með stuðningi atvinnulífs garðyrkjunnar. Á Reykjum er jafnframt eina sérhæfða aðstaðan sem til er í landinu fyrir þessar greinar. Í þriðja lagi er mikil óvissa um það hvaða eignum LbhÍ fær að halda eftir en Landbúnaðarháskólinn gerir kröfur um að fá að halda ákveðnum byggingum á Reykjum. Það eru þær byggingar sem eru síst í niðurníðslu. Afgangurinn samanstendur af gömlum byggingum sem eru í hræðilegu ásigkomulagi. Hvar er stuðningurinn? Sveitarfélagið Ölfus rekur skóla sína af miklum metnaði. Í Þorlákshöfn eru Grunnskólinn í Þorlákshöfn, leikskólinn Bergheimar sem reyndar er nú rekinn af Hjallastefnunni og svo á sveitarfélagið einnig hlut í leikskólum og grunnskóla í Hveragerði. En afhverju hefur Garðyrkjuskólinn á Reykjum, sem er eini skólinn á framhaldsstigi í Ölfusi ekki fengið stuðning frá sveitarfélaginu sem hann réttilega tilheyrir. Samkvæmt starfsfólki sem við ræddum við hefur Hveragerðisbær staðið þétt við bakið á þeim en það sé ekki hægt að segja það sama um Sveitarfélagið Ölfus. Við ættum að berjast með kjafti og klóm fyrir framtíð þessa einstaka skóla, sem er ekki aðeins einstakur á landsvísu heldur á heimsvísu. Því þarna er jarðhiti notaður til ræktunar, umhverfið er einstök blanda af náttúrulegu umhverfi, hverum og ýmis konar ræktun síðan árið 1939. Við á Íbúalistanum viljum leggja grunn að fjölbreyttara atvinnulífi í Sveitarfélaginu Ölfusi og vitum sem víst að Garðyrkjuskólinn á Reykjum býr yfir einstökum mannauði sem þarf að halda í og rækta. Áskorun til Ásmundar Einars og Sigurðar Inga Nú liggur fyrir Alþingi þingsályktunartillaga um að Garðyrkjuskólinn á Reykjum verði gerður að sjálfseignarstofnun og ráðherra falið að gera þjónustusamning við hann. Á bakvið þingsályktunartillöguna standa allir ráðherrar á Suðurlandi fyrir utan ráðherra Framsóknarflokksins. Við sem myndum Íbúalistann, nýjan óháðan lista sem býður fram krafta sína í komandi sveitarstjórnarkosningum, skorum á Sigurð Inga og aðra sunnlenska þingmenn að styðja við Garðyrkjuskólann á Reykjum með ráðum og dáð og einnig viljum við skora á Ásmund Einar, ráðherra menntamála, að gera slíkt hið sama. Með aukinni og þungri áherslu á sjálfbærni, græna framtíð og matvælaöryggi landsins ætti Garðyrkjuskólinn á Reykjum að vera eitt af flaggskipum Íslendinga í menntamálum. Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnarinnar segir: ,,Menntun og mannauður er grundvöllur langtímahagvaxtar og velsældar til framtíðar. Við viljum skapa íslensku menntakerfi svigrúm til að bregðast við þeim breytingum og áskorunum sem fram undan eru.” Þar segir ennfremur: „Ísland á að vera í fararbroddi í umhverfismálum á alþjóðavísu en til þess þarf að sigrast á stórum áskorunum.“ Sýnið það í verki og standið vörð um Garðyrkjuskólann á Reykjum. Höfundur er oddviti Íbúalistans í Ölfusi.
Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun
Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar
Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar
Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar
Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun