Ögurstund Reykjavíkurflugvallar Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar 13. maí 2022 22:00 Snemma á þessari öld sýndi ég kollega mínum á Ríkisútvarpinu, Gísla Marteini Baldurssyni, kort sem ég hafði gert af flugvallarsvæðinu í Reykjavík og skipulagsáformum þar í kring. Markmiðið var að útskýra að það væri greinilega búið að ákveða að þrengja að flugvellinum til að geta síðar sagt að það væri ekki lengur pláss fyrir hann. Stjórnkerfinu í Reykjavík hafði hlaupið svo kapp í kinn að búið var að skipuleggja byggingarsvæði á ríkislandi og innan flugvallargirðingar. Síðar fjallaði ég um þetta í Kastljóssþætti. Síðan þá hafa borgaryfirvöld unnið leynt og ljóst að þessu markmiði. Það er sama hvað kemur í ljós í millitíðinni, tannhjól kerfisins halda áfram að snúast. Svipað eins og varðandi áform um byggingu „nýs Landspítala” við Hringbraut. Það var sama hvað kom í ljós. Í því tilviki var svarið alltaf á þá leið að það væri búið að verja svo miklum tíma og peningum í að undirbúa mistökin að það yrði að klára þau. Ráðist var í endalausar úttektir á Reykjavíkurflugvelli og leit að öðrum flugvallarstæðum en á meðan var haldið áfram að grafa undan flugvellinum (bókstaflega). 2013 vildi borgin ráðast í enn eina athugunina á því hvort ekki mætti losna við flugvöllinn og leggjast yfir kortin enn á ný í leit að nýjum stað. Hið kvika Hvassahraun var nefnt í þessu samhengi. Ég taldi úttektina óþarfa enda búið að margskoða málið. En þetta átti að vera flugvallarrannsóknin til að enda allar flugvallarrannsóknir. Ég átti ekki aðkomu að málinu en þó var ég ítrekað beðinn um að undirrita það sem forsætisráðherra. Rökin voru þau að þá yrði flugvöllurinn varinn fyrir ágangi í áratug. Með þeim rökum féllst ég á að skoða samkomulagið. Eftir lesturinn varð ég forviða. Þar var gert ráð fyrir því að ein af þremur brautum flugvallarins, neyðarbrautin svo kallaða, myndi víkja svo enn yrði hægt að þrengja að vellinum. Auk þess átti aðstaða fyrir kennslu og einkaflug (litlar flugvélar) að víkja. Ég var ekki bara forviða heldur líka reiður og sagði að ekki kæmi til greina að undirrita samkomulagið. Fyrir vikið var lagt fram nýtt samkomulag þar sem fallist var á að þessi atriði yrðu tekin út og aðeins fjallað um að flugvöllurinn fengi að vera í friði á meðan aðrir staðir yrðu skoðaðir gegn því að ég undirritaði samkomulagið. Teljandi þetta allt hinn mesta óþarfa féllst ég þó á þessa niðurstöðu til að losna við áformin um að leggja af neyðarbrautina og þrengja að annarri starfsemi og verja flugvöllinn á meðan málið yrði skoðað eina ferðina enn. Samkomulagið var undirritað á blaðamannafundi í Hörpu þar sem ég var stuttur í spuna enda illa við að þurfa að samþykkja enn eina flugvallarskoðunina en þó feginn að með því yrði ásælni borgarstjórnarinnar stöðvuð í áratug. Seinna komst ég að því að eftir þessa opinberu undirritun hefðu innanríkisráðherrann og borgarstjórinn farið í bakherbergi og undirritað viðbótarsamkomulag með leynd. Þar höfðu atriðin sem ég lét taka út úr samkomulaginu verið sett inn í sérstakan leynisamning. Svona vinnur kerfið að því markmiði að losna við flugvöllinn með öllum tiltækum ráðum. Nokkrum árum seinna (áður en friðhelginni var lokið) fékk borgarstjórinn samgönguráðherra til að undirrita enn eitt flugvallarsamkomulagið. Í það skiptið voru engin leynisamkomulög í bakherbergjum. Bara afdráttarlaus vilji til að losna við flugvöllinn eins og borgarstjórinn lýsti eftir undirritunina og ítrekaði í kappræðum oddvita nú, kvöldið fyrir kjördag. Þetta samþykkti ríkisstjórnin ásamt samgöngusáttmála þar sem ríkisstjórnin tók að sér að henda 50 milljörðum í að hefja framkvæmdir við Borgarlínu. Og hver er ein helsta forsenda Borgarlínunnar? Jú, brotthvarf Reykjavíkurflugvallar. Ef það á að verja Reykjavíkurflugvöll verður það ekki gert öðruvísi en að „henda skrúflykli inn í gangverk kerfisins”. Aðeins einn flokkur, Miðflokkurinn, er tilbúinn til þess. Frambjóðandi Framsóknarflokksins (sem áður bauð fram undir nafninu Framsókn og flugvallarvinir) tók undir að flugvöllurinn færi. Þar með varð ljóst að kerfislæg aðför að Reykjavíkurflugvelli með fjármagni frá ríkisstjórninni héldi áfram með væntanlegum meirihluta Samfylkingar, Nýju Framsóknar og Vg (ásamt öðrum ef á þarf að halda). Borgarstjórnarkosningarnar nú munu því að öllum líkindum ráða úrslitum um framtíð Reykjavíkurflugvallar. Aðeins einn flokkur er tilbúinn til að grípa inn í til að verja samgöngumiðstöð Íslands alls. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2022 Reykjavík Reykjavíkurflugvöllur Samgöngur Húsnæðismál Borgarstjórn Miðflokkurinn Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Mest lesið Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Sjá meira
Snemma á þessari öld sýndi ég kollega mínum á Ríkisútvarpinu, Gísla Marteini Baldurssyni, kort sem ég hafði gert af flugvallarsvæðinu í Reykjavík og skipulagsáformum þar í kring. Markmiðið var að útskýra að það væri greinilega búið að ákveða að þrengja að flugvellinum til að geta síðar sagt að það væri ekki lengur pláss fyrir hann. Stjórnkerfinu í Reykjavík hafði hlaupið svo kapp í kinn að búið var að skipuleggja byggingarsvæði á ríkislandi og innan flugvallargirðingar. Síðar fjallaði ég um þetta í Kastljóssþætti. Síðan þá hafa borgaryfirvöld unnið leynt og ljóst að þessu markmiði. Það er sama hvað kemur í ljós í millitíðinni, tannhjól kerfisins halda áfram að snúast. Svipað eins og varðandi áform um byggingu „nýs Landspítala” við Hringbraut. Það var sama hvað kom í ljós. Í því tilviki var svarið alltaf á þá leið að það væri búið að verja svo miklum tíma og peningum í að undirbúa mistökin að það yrði að klára þau. Ráðist var í endalausar úttektir á Reykjavíkurflugvelli og leit að öðrum flugvallarstæðum en á meðan var haldið áfram að grafa undan flugvellinum (bókstaflega). 2013 vildi borgin ráðast í enn eina athugunina á því hvort ekki mætti losna við flugvöllinn og leggjast yfir kortin enn á ný í leit að nýjum stað. Hið kvika Hvassahraun var nefnt í þessu samhengi. Ég taldi úttektina óþarfa enda búið að margskoða málið. En þetta átti að vera flugvallarrannsóknin til að enda allar flugvallarrannsóknir. Ég átti ekki aðkomu að málinu en þó var ég ítrekað beðinn um að undirrita það sem forsætisráðherra. Rökin voru þau að þá yrði flugvöllurinn varinn fyrir ágangi í áratug. Með þeim rökum féllst ég á að skoða samkomulagið. Eftir lesturinn varð ég forviða. Þar var gert ráð fyrir því að ein af þremur brautum flugvallarins, neyðarbrautin svo kallaða, myndi víkja svo enn yrði hægt að þrengja að vellinum. Auk þess átti aðstaða fyrir kennslu og einkaflug (litlar flugvélar) að víkja. Ég var ekki bara forviða heldur líka reiður og sagði að ekki kæmi til greina að undirrita samkomulagið. Fyrir vikið var lagt fram nýtt samkomulag þar sem fallist var á að þessi atriði yrðu tekin út og aðeins fjallað um að flugvöllurinn fengi að vera í friði á meðan aðrir staðir yrðu skoðaðir gegn því að ég undirritaði samkomulagið. Teljandi þetta allt hinn mesta óþarfa féllst ég þó á þessa niðurstöðu til að losna við áformin um að leggja af neyðarbrautina og þrengja að annarri starfsemi og verja flugvöllinn á meðan málið yrði skoðað eina ferðina enn. Samkomulagið var undirritað á blaðamannafundi í Hörpu þar sem ég var stuttur í spuna enda illa við að þurfa að samþykkja enn eina flugvallarskoðunina en þó feginn að með því yrði ásælni borgarstjórnarinnar stöðvuð í áratug. Seinna komst ég að því að eftir þessa opinberu undirritun hefðu innanríkisráðherrann og borgarstjórinn farið í bakherbergi og undirritað viðbótarsamkomulag með leynd. Þar höfðu atriðin sem ég lét taka út úr samkomulaginu verið sett inn í sérstakan leynisamning. Svona vinnur kerfið að því markmiði að losna við flugvöllinn með öllum tiltækum ráðum. Nokkrum árum seinna (áður en friðhelginni var lokið) fékk borgarstjórinn samgönguráðherra til að undirrita enn eitt flugvallarsamkomulagið. Í það skiptið voru engin leynisamkomulög í bakherbergjum. Bara afdráttarlaus vilji til að losna við flugvöllinn eins og borgarstjórinn lýsti eftir undirritunina og ítrekaði í kappræðum oddvita nú, kvöldið fyrir kjördag. Þetta samþykkti ríkisstjórnin ásamt samgöngusáttmála þar sem ríkisstjórnin tók að sér að henda 50 milljörðum í að hefja framkvæmdir við Borgarlínu. Og hver er ein helsta forsenda Borgarlínunnar? Jú, brotthvarf Reykjavíkurflugvallar. Ef það á að verja Reykjavíkurflugvöll verður það ekki gert öðruvísi en að „henda skrúflykli inn í gangverk kerfisins”. Aðeins einn flokkur, Miðflokkurinn, er tilbúinn til þess. Frambjóðandi Framsóknarflokksins (sem áður bauð fram undir nafninu Framsókn og flugvallarvinir) tók undir að flugvöllurinn færi. Þar með varð ljóst að kerfislæg aðför að Reykjavíkurflugvelli með fjármagni frá ríkisstjórninni héldi áfram með væntanlegum meirihluta Samfylkingar, Nýju Framsóknar og Vg (ásamt öðrum ef á þarf að halda). Borgarstjórnarkosningarnar nú munu því að öllum líkindum ráða úrslitum um framtíð Reykjavíkurflugvallar. Aðeins einn flokkur er tilbúinn til að grípa inn í til að verja samgöngumiðstöð Íslands alls.
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei Skoðun
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun