Að minnka kolefnisspor íslensks atvinnulífs Sara Pálsdóttir skrifar 5. september 2023 14:01 Sumarið er frábær tími og í uppáhaldi hjá mörgum, en upp á síðkastið hafa sumrin vakið blendnar tilfinningar. Á þessu ári, líkt og undanfarin ár, hafa borist fréttir af uggvekjandi veðuröfgum. Sögulegur fjöldi hitameta var sleginn víða um heim, við heyrðum fregnir af miklum þurrkum, mannskæðum skógareldum, ofsarigningum, flóðum og risahagléli – oft á stöðum sem Íslendingar heimsækja í sínum sumarfríum. Allt fer þetta ískyggilega saman við svartar spár sem heyrst hafa í áratugi um að gríðarleg kolefnislosun mannkynsins muni, ef ekkert er að gert, hafa ófyrirsjáanleg áhrif á veður, gróðurfar og dýralíf um allan heim. Raunverulegar aðgerðir í brennidepli á sjálfbærnidegi Landsbankans Skýrt dæmi um alvarleika stöðunnar er að stærsta málið sem samstaða náðist um á COP27 loftslagsráðstefnunni í lok síðasta árs snerist um að tryggja fjármagn fyrir viðkvæm ríki sem hafa þegar orðið fyrir og munu verða fyrir frekari áföllum vegna loftslagsbreytinganna. Sjálfbærnidagur Landsbankans verður haldinn í annað sinn föstudaginn 7. september. Yfirskriftin í ár er „Sjálfbærni í verki. Minnkum kolefnisspor íslensks atvinnulífs“. Á fundinum er ætlunin að fræðast um og ræða hvernig stór íslensk fyrirtæki í flugi, samgöngum og byggingariðnaði nálgast losunarverkefnið og markmið sín nú og á komandi árum. Mikilvægt að kortleggja kolefnissporið Önnur lykilniðurstaða COP27 var stóraukin áhersla á ábyrgð stofnana, fyrirtækja og heilu geiranna í viðskiptum og iðnaði. Krafan á fyrirtæki að geti gert grein fyrir kolefnisspori sínu er að stóraukast enda kortleggja þau spor sín í síauknum mæli. Til að vinna að sjálfbærni þar sem hún skiptir mestu máli og hefur mest áhrif þarf fyrirtæki að greina starfsemi sína rækilega og legga mat á helstu áhrif á sjálfbærniþætti. Þetta er að sjálfsögðu mismunandi eftir fyrirtækjum, en öll fyrirtæki eiga sameiginlegt að þurfa að gera mikilvægisgreiningu á áhrifum sínum, greina alla aðfangakeðjuna, skoða áhrif á sjálfbærniþætti og mæla óbeina og beina losun gróðurhúsalofttegunda. Rökrétt skref að styðja viðskiptavini á sjálfbærnivegferðinni Landsbankinn hefur framkvæmt reglulegar mikilvægisgreiningar á áhrifum starfsemi sinnar í rúman áratug og eru þær niðurstöður í takt við niðurstöður annarra fjármálafyrirtækja í heiminum. Helstu áhrif banka liggja í lána- og eignasöfnum, enda er það eðli starfseminnar að fjármagna verkefni sem hafa svo að sjálfsögðu mismunandi áhrif á sjálfbærniþætti. Landsbankinn mælir umfang óbeinnar losunar frá lánasafni sínu með aðferðarfræði PCAF (e. Partnership for Carbon Accounting Financials). Þegar umfangið er vitað er næsta skref að reyna að draga úr því. Við vinnum nú í að fá samþykkt vísindalegt markið um samdrátt í óbeinni losun á þessu ári sem uppfyllir kröfur samtakanna Science Based Targets initiative. En hvað þýðir þetta í raun? Þetta þýðir að okkar helstu áhrif á sjálfbærni til góðs eða ills liggja í verkefnunum sem við fjármögnum – eða kjósum að fjármagna ekki. Til þess að hafa jákvæð áhrif þurfum við að treysta á að viðskiptavinir okkar minnki sín umhverfisáhrif. Það er því eðlilegt skref fyrir bankann að styðja viðskiptavini á þeirra eigin sjálfbærnivegferðinni. Hluti af því er m.a. að veita sjálfbærnimerki Landsbankans um sjálfbæra fjármögnun þeim sem standast kröfur sjálfbærrar fjármálaumgjarðar bankans. Annað er svo að taka virkan þátt í samtalinu og leitast við að varpa ljósi á hvað viðskiptavinir og aðrir eru að gera á árlegum sjálfbærnidegi Landsbankans. Sjálfbærni er verkefni okkar allra um ókomna tíð Þótt loftslagsvandinn sé stærsta viðfangsefni samtímans á heimsvísu þá nær sjálfbærni auðvitað til miklu fleiri þátta. Sjálfbærni er einfaldlega góðir viðskiptahættir og ætti að vera reglan. Sjálfbærni felur í sér að við komum í veg fyrir sóun, tryggjum jafnvægi í nýtingu auðlinda og gætum að umgengni okkar við umhverfið og hvert annað. Markmið um líffræðilegan fjölbreytileika sem sett voru á COP27-loftslagsráðstefnunni verða mikilvæg viðfangsefni á næstu árum. Markmiðið um að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C að meðaltali frá upphafi iðnbyltingar er metnaðarfullt og flókið. Það er alveg ljóst að það er engin töfralausn á vandanum, en almennur samhljómur er um að tími markmiðasetninga langt fram í tímann sé að renna sitt skeið og áþreifanlegur samdráttur í losun sé krafan. Landsbankinn mun halda áfram að taka þátt í samtalinu og verkefninu enda byggir velgengni bankans líkt og samfélagsins alls á sameiginlegri velgengni okkar allra. Ég vona að sem flest ykkar sjái sér fært að fylgjast með sjálfbærnideginum fimmtudaginn 7. september, í Grósku eða í beinu streymi. Nánari upplýsingar um dagskrána og skráningu er að finna á landsbankinn.is. Höfundur er framkvæmdastjóri Samfélagssviðs hjá Landsbankanum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landsbankinn Loftslagsmál Mest lesið Halldór 28.06.2025 Halldór Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar Sjá meira
Sumarið er frábær tími og í uppáhaldi hjá mörgum, en upp á síðkastið hafa sumrin vakið blendnar tilfinningar. Á þessu ári, líkt og undanfarin ár, hafa borist fréttir af uggvekjandi veðuröfgum. Sögulegur fjöldi hitameta var sleginn víða um heim, við heyrðum fregnir af miklum þurrkum, mannskæðum skógareldum, ofsarigningum, flóðum og risahagléli – oft á stöðum sem Íslendingar heimsækja í sínum sumarfríum. Allt fer þetta ískyggilega saman við svartar spár sem heyrst hafa í áratugi um að gríðarleg kolefnislosun mannkynsins muni, ef ekkert er að gert, hafa ófyrirsjáanleg áhrif á veður, gróðurfar og dýralíf um allan heim. Raunverulegar aðgerðir í brennidepli á sjálfbærnidegi Landsbankans Skýrt dæmi um alvarleika stöðunnar er að stærsta málið sem samstaða náðist um á COP27 loftslagsráðstefnunni í lok síðasta árs snerist um að tryggja fjármagn fyrir viðkvæm ríki sem hafa þegar orðið fyrir og munu verða fyrir frekari áföllum vegna loftslagsbreytinganna. Sjálfbærnidagur Landsbankans verður haldinn í annað sinn föstudaginn 7. september. Yfirskriftin í ár er „Sjálfbærni í verki. Minnkum kolefnisspor íslensks atvinnulífs“. Á fundinum er ætlunin að fræðast um og ræða hvernig stór íslensk fyrirtæki í flugi, samgöngum og byggingariðnaði nálgast losunarverkefnið og markmið sín nú og á komandi árum. Mikilvægt að kortleggja kolefnissporið Önnur lykilniðurstaða COP27 var stóraukin áhersla á ábyrgð stofnana, fyrirtækja og heilu geiranna í viðskiptum og iðnaði. Krafan á fyrirtæki að geti gert grein fyrir kolefnisspori sínu er að stóraukast enda kortleggja þau spor sín í síauknum mæli. Til að vinna að sjálfbærni þar sem hún skiptir mestu máli og hefur mest áhrif þarf fyrirtæki að greina starfsemi sína rækilega og legga mat á helstu áhrif á sjálfbærniþætti. Þetta er að sjálfsögðu mismunandi eftir fyrirtækjum, en öll fyrirtæki eiga sameiginlegt að þurfa að gera mikilvægisgreiningu á áhrifum sínum, greina alla aðfangakeðjuna, skoða áhrif á sjálfbærniþætti og mæla óbeina og beina losun gróðurhúsalofttegunda. Rökrétt skref að styðja viðskiptavini á sjálfbærnivegferðinni Landsbankinn hefur framkvæmt reglulegar mikilvægisgreiningar á áhrifum starfsemi sinnar í rúman áratug og eru þær niðurstöður í takt við niðurstöður annarra fjármálafyrirtækja í heiminum. Helstu áhrif banka liggja í lána- og eignasöfnum, enda er það eðli starfseminnar að fjármagna verkefni sem hafa svo að sjálfsögðu mismunandi áhrif á sjálfbærniþætti. Landsbankinn mælir umfang óbeinnar losunar frá lánasafni sínu með aðferðarfræði PCAF (e. Partnership for Carbon Accounting Financials). Þegar umfangið er vitað er næsta skref að reyna að draga úr því. Við vinnum nú í að fá samþykkt vísindalegt markið um samdrátt í óbeinni losun á þessu ári sem uppfyllir kröfur samtakanna Science Based Targets initiative. En hvað þýðir þetta í raun? Þetta þýðir að okkar helstu áhrif á sjálfbærni til góðs eða ills liggja í verkefnunum sem við fjármögnum – eða kjósum að fjármagna ekki. Til þess að hafa jákvæð áhrif þurfum við að treysta á að viðskiptavinir okkar minnki sín umhverfisáhrif. Það er því eðlilegt skref fyrir bankann að styðja viðskiptavini á þeirra eigin sjálfbærnivegferðinni. Hluti af því er m.a. að veita sjálfbærnimerki Landsbankans um sjálfbæra fjármögnun þeim sem standast kröfur sjálfbærrar fjármálaumgjarðar bankans. Annað er svo að taka virkan þátt í samtalinu og leitast við að varpa ljósi á hvað viðskiptavinir og aðrir eru að gera á árlegum sjálfbærnidegi Landsbankans. Sjálfbærni er verkefni okkar allra um ókomna tíð Þótt loftslagsvandinn sé stærsta viðfangsefni samtímans á heimsvísu þá nær sjálfbærni auðvitað til miklu fleiri þátta. Sjálfbærni er einfaldlega góðir viðskiptahættir og ætti að vera reglan. Sjálfbærni felur í sér að við komum í veg fyrir sóun, tryggjum jafnvægi í nýtingu auðlinda og gætum að umgengni okkar við umhverfið og hvert annað. Markmið um líffræðilegan fjölbreytileika sem sett voru á COP27-loftslagsráðstefnunni verða mikilvæg viðfangsefni á næstu árum. Markmiðið um að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C að meðaltali frá upphafi iðnbyltingar er metnaðarfullt og flókið. Það er alveg ljóst að það er engin töfralausn á vandanum, en almennur samhljómur er um að tími markmiðasetninga langt fram í tímann sé að renna sitt skeið og áþreifanlegur samdráttur í losun sé krafan. Landsbankinn mun halda áfram að taka þátt í samtalinu og verkefninu enda byggir velgengni bankans líkt og samfélagsins alls á sameiginlegri velgengni okkar allra. Ég vona að sem flest ykkar sjái sér fært að fylgjast með sjálfbærnideginum fimmtudaginn 7. september, í Grósku eða í beinu streymi. Nánari upplýsingar um dagskrána og skráningu er að finna á landsbankinn.is. Höfundur er framkvæmdastjóri Samfélagssviðs hjá Landsbankanum.
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar
Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar