Að minnsta kosti 139 létu lífið í tónleikahöllinni þegar fjórir menn frá Tadsíkistan hófu skothríð þar um helgina og kveiktu í húsinu. Mennirnir voru handteknir og eru þeir sagðir hafa játað að hafa framið ódæðið. Þrír menn til viðbótar hafa verið ákærðir vegna árásarinnar.
Íslamska ríkið lýsti fljótt yfir ábyrgð á árásinni og birti myndefni frá henni sem árásarmennirnir tóku upp.
„Við höldum að ódæðið hafi verið undirbúið af íslömskum öfgamönnum en auðvitað aðstoðuðu vestrænar leyniþjónustur,“ sagði Bortnikov við blaðamenn ríkismiðla Rússlands í dag. Vísaði hann sérstaklega til Bandaríkjanna og Bretlands, auk Úkraínu.
Staðfesti að viðvörun hefði borist
Bandaríkjamenn vöruðu við mögulegum árásum í Moskvu fyrr í mánuðinum. Þann 7. mars, sama dag og viðvörunin var gefin út, sögðu forsvarsmenn FSB að komið hefði verið í veg fyrir árás vígamanna ISIS á bænahús gyðinga í Moskvu.
Alexander Bortnikov, the longtime director of Russia s FSB, says openly & unambiguously that he considers the USA, UK, and Ukraine responsible for the Moscow terrorist attack. He thinks Kyiv trained Islamists and sicced them on Russia. See Bortnikov s remarks today, subtitled pic.twitter.com/4mFT9EGWmb
— Kevin Rothrock (@KevinRothrock) March 26, 2024
Bortnikov staðfesti í dag að Rússum hefði borist viðvaranir frá Bandaríkjunum vegna mögulegrar hryðjuverkaárásar en sagði þær viðvaranir hafa verið almenns eðlis.
„Við brugðumst við þessum upplýsingum og gripum til aðgerða til að koma í veg fyrir svona lagað,“ sagði Bortnikov. Hann sagði að því miður hefðu þær aðgerðir sem gripið var til beinst gegn tilteknum hópum og aðilum en ekki þeim sem gerðu árásina.
Bortnikov varað við því á fundi í október með leiðtogum öryggisstofnana tíu ríkja sem voru á árum áður á yfirráðasvæði Sovétríkjanna að áætlað væri að ISIS-K hefði um 6.500 vígamenn og gætu gert árásir utan Afganistan í „nærliggjandi framtíð“.
Vladimír Pútín, forseti Rússlands, og aðrir ráðamenn hafa beint spjótum sínum að Úkraínu í kjölfar árásarinnar. Þeir hafa hins vegar engar sannanir fært fyrir ásökunum sínum og allt bendir til þess að Íslamska ríkið í Khorasan (eða ISIS-K) hafi gert árásina.
Sammála um að Úkraína tengdist árásinni ekki
Bloomberg sagði frá því í dag að Pútín hefði setið fund á dögunum þar sem rússneskir embættismenn voru sammála um að árásin tengdist Úkraínu ekki á neinn hátt, samkvæmt heimildarmönnum miðilsins. Embættismenn úr Kreml eru sagðir slegnir yfir því að árásin hafi heppnast með þessum hætti og öryggisstofnanir Rússlands hafi ekki komið í veg fyrir hana.
Pútín væri þrátt fyrir það staðráðinn í að nota ódæðið til að auka stuðning rússnesku þjóðarinnar við stríðsrekstur hans í Úkraínu.
Ríkismiðlar Rússlands og aðrar málpípur Kreml hafa frá því árásin var gerð ítrekað haldið því fram að Úkraínumenn hafi með einhverjum hætti komið að árásinni. Nikolaí Patrúsjev, formaður þjóðaröryggisráðs Rússlands og fyrrverandi yfirmaður FSB, var spurður að því í dag hvort ISIS eða Úkraínumenn bæru ábyrgð á árásinni.
„Úkraína, auðvitað,“ svaraði hann.
Þingforseti Dúmunnar sendi út yfirlýsingu í dag þar sem hann sagði Úkraínu, Bandaríkin og Evrópusambandið hafa staðið við bakið á árásarmönnunum. Markmiðið væri að sundra rússnesku þjóðinni og ganga þyrftu úr skugga um að slíkt gerðist ekki.
Pútín sagði sjálfur í gær að öfgamenn úr röðum íslamista hefðu gert árásina en gaf í skyn að Úkraínumenn hefðu borgað árásarmönnunum.
Sjá einnig: Beinir spjótunum enn að Úkraínu
Fram kom á fundi í Rússlandi í dag að árásin sjálf hefði einungis staðið yfir í þrettán mínútur. Mennirnir hefðu hafið skothríðina klukkan 19:58 að staðartíma og þeim hefði ekki verið mætt með neinni mótspyrnu.
Talið er að þeir hafi skotið um fimm hundruð skotum á þessum þrettán mínútum og þeir hafi kveikt elda áður en þeir fóru aftur út, þrettán mínútum eftir að árásin hófst.
Rússneskir fjölmiðlar hafa þó sagt frá því að sérsveitir lögreglunnar mættu ekki á vettvang fyrr en rúmri klukkustund eftir að fyrstu skotunum var hleypt af og þá hafi þeir beðið í meira en hálftíma áður en þeir fóru inn. Árásarmennirnir voru þó löngu farnir.
Í frétt Washington Post segir að lögreglustöð sé í um tveggja og hálfs kílómetra fjarlægð frá tónleikahöllinni. Þá hefur miðillinn eftir talskonu innanríkisráðuneytis Rússlands að það sé ekki satt að lögregluþjónar hafi verið lengi að bregðast við árásinni. Fyrstu lögregluþjónarnir hafi verið mættir fimm mínútum eftir að skothríðin hófst.
