Heimspekingurinn Heiða Vigdís Sigfúsdóttir skrifar 2. apríl 2024 09:01 „Who do you think is stronger, Pippi Longstocking or Hercules?“ spyr bróðir minn „Ég veit það ekki,“ svara ég. „If you had to answer, what would you say?“ „Kannski Lína.“ „But Hercules could defeat a multi-headed monster.“ Bróðir minn reynir að fela brosið sem birtist á andlitinu. „Veistu, ég bara get ekki svarað þessu.“ „Oh, I see.“ Hann gengur í kringum bílinn minn sem ég hef lagt fyrir framan nýju íbúðina mína. „Why do you say ‘new’ if the apartment is old?“ spyr hann. „Ég veit það ekki.“ „If you had to answer, what would you say?“ „Getum við klárað að flytja dótið?“ „Sure.“ Auðvitað er íbúðin ekki ný, eins og bróðir minn bendir á. Blokkin var byggð á sjöunda áratugnum eins og blokkin þar sem hann býr. Það tekur mig fimmtíu sekúndur að rölta yfir götuna til hans. Út um eldhúsgluggann í íbúð bróður míns á fjórðu hæð er gott útsýni inn í stofuna mína. Hann segist aldrei fylgjast með mér. Mig grunar þó að mamma stelist til þess þegar hún fer í heimsókn til hans. Íbúð bróður míns er í eigu borgarinnar, mín er á blönduðum lánum. „Ætli það sé ekki hending,“ sagði pabbi einu sinni, „hvorum megin götunnar þið lentuð.“ Bróðir minn tekur seinasta pappakassann úr bílnum. Við leggjum búslóðina mína frá okkur á stigaganginn. Hann fer úr skónum. Hann hefur lært að svoleiðis eigi að gera. „But Heiða,“ segir hann og gengur inn, „don’t you think Pippi’s father should focus more on his daughter's upbringing than on being a pirate?“ „Ég veit það ekki,“ svara ég þreytulega. „Settu kassana inn í stofu,“ skipa ég. Hann gerir það. Fer því næst inn í svefnherbergið mitt. „Is it okay if I take a nap now?“ Hann fer úr úlpunni, „I am very tired after all the heavy lifting.“ Hann lokar svefnherbergisdyrunum á eftir sér. Ef ég ætti að greina bróður minn, myndi ég segja að hann væri heimspekingur. En þegar hann var fjögurra ára gamall merkti barnasálfræðingur hann með einhverfu. Tilvera okkar breyttist samstundis. Sama ár og ég leit alheiminn augum í fyrsta sinn var hann skráður sem frávik. Við ólumst upp í Vesturbænum. Ég var þrjátíu sekúndur að ganga í skólann. Bróðir minn prófaði alla grunnskóla í hverfinu. Hann lærði að að taka leið þrjú í Langholtsskóla. Ýtti á stopp-takkann þegar hann sá Hárgreiðslustofu Heiðu. Dag nokkurn tilkynnti bróðir minn heiminum: „I am a YouTuber,“ og breytti nafninu sínu í Blaze the Movie Fan. Það er hentugra fyrir YouTuber að tala ensku. Nógu lengi var hann búinn að reyna að gera sig skiljanlegan íslenskumælandi samfélagi. Hann er nefnilega útsjónasamur, notar internetið sem samgöngumáta þegar einsleitni eyjaskeggja þrengir að. Blaze the Movie Fan er með tæplega 23.000 fylgjendur. Ég stilli oft á stöðina hans. „Hey guys what up,“ segir hann og gagnrýnir kvikmyndir, fjallar um heimsóknir á Árbæjarsafnið og gerir teiknimyndaþætti um Pokémon. Ég gagnrýni bækur á Goodreads, fjalla um heimsóknir til erlendra landa í útvarpinu og skrifa skáldskap um skvísur. Í barnæsku las mamma Pokémon-bækur fyrir okkur, hún las líka Ég heiti Blíðfinnur - þú mátt kalla mig Bóbó og Harry Potter-bækurnar. Ég man eftir Harry Potter og leitinni að viskusteininum eins og ég hefði verið persóna í sögunni. Ég man hve ömurlegt Harry hafði það í upphafi. Hann var talinn skrítinn. Harry var frávik í muggaheimum (muggar er fólk sem er ekki gætt göldrum, munið þið?). Einu sinni fór Harry í dýragarð með muggafjölskyldunni sinni, munið þið? Hann átti í samtali við snák og lét glerið á snákabúrinu hverfa í örskotsstundu. Snákurinn slapp út. Muggarnir misstu vitið. Þeir hlupu í hringi eins og bavíanar, öskruðu úr sér lungun. Harry fylgdist rólegur með. Meira að segja fjölskyldan hans Harrys vissi ekki hvernig hún ætti að haga sér í kringum hann. Harry vakti upp ótta hjá þeim. Þess vegna lokuðu þau hann inni í agnarsmáu herbergi undir stiganum heima hjá sér. Dag nokkurn komst Harry Potter að því að það sem greindi hann frá öðrum voru galdrar. Á augabragði umbreyttist tilvera hans. Harry var gerð grein fyrir því að þau persónueinkenni sem muggarnir litu á sem galla sáu aðrir sem galdra. Harry var frávik. Hann var galdramaður. „So Heiða,“ spyr Blaze the Movie Fan þegar hann vaknar eftir blundinn. „Hvað?“ segi ég. „What do you think was worse, the Holocaust or slavery in 3000 BC Egypt?” „Þú spyrð alltaf svo krefjandi spurninga.“ „Why do you think that?“ „Ég veit það ekki.“ Svo segi ég, „well, if i had to answer…“ Og ég velti því fyrir mér. Ég velti fyrir mér hvers vegna Langsokkur skipstjóri ákvað að verja lífi sínu sem sjóræningi og skilja dóttur sína eina eftir í Svíþjóð. Ég velti líka fyrir mér hvort Lína gæti unnið Herkúles í sjómanni eða lyft blokkinni minni upp þannig að hún væri aðeins nær sólu. Þá myndi ég synda í skýjunum, maka á mig sólarvörn númer fimmtíu og klappa stjörnunum á nóttunni. Ég húkka mér far með bróður mínum, reyni að komast fram hjá þeim takmörkunum sem samfélagið og ég höfum byggt upp í hugmyndaheimi heimi mínum og gef mig á vald galdranna. Ég er viss um að í stóra samhenginu sé gatan, sem skilur blokk bróður míns frá minni, eins og dauft blýantsstrik. Birt á alþjóðlegum degi einhverfu með leyfi bróður míns. Höfundur er rithöfundur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Börn og uppeldi Heilbrigðismál Einhverfa Mest lesið Við erum ennþá minni fiskur nú! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Palestína í Eurovision Sigurður Loftur Thorlacius Skoðun Atlaga gegn trans fólki er atlaga gegn mannréttindum Drífa Snædal, Bjarndís Helga Tómasdóttir Skoðun Narsissismi í hnotskurn Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir Skoðun Vígvellir barna eru víða Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Heimur skorts eða gnægða? Þorvaldur Víðisson Skoðun Framtíð safna í síbreytilegum samfélögum – nærsamfélaginu sem heimssamfélaginu Hólmar Hólm Skoðun Hversu lítill fiskur yrðum við? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þjóðin vill eitt, Kristrún annað Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ferðaþjónustan er burðarás í íslensku efnahagslífi Þórir Garðarsson Skoðun Skoðun Skoðun Atlaga gegn trans fólki er atlaga gegn mannréttindum Drífa Snædal, Bjarndís Helga Tómasdóttir skrifar Skoðun Við erum ennþá minni fiskur nú! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Heimur skorts eða gnægða? Þorvaldur Víðisson skrifar Skoðun Vígvellir barna eru víða Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Narsissismi í hnotskurn Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Framtíð safna í síbreytilegum samfélögum – nærsamfélaginu sem heimssamfélaginu Hólmar Hólm skrifar Skoðun Palestína í Eurovision Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Skoðun Ferðaþjónustan er burðarás í íslensku efnahagslífi Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Hversu lítill fiskur yrðum við? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðin vill eitt, Kristrún annað Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Lélegir íslenskir læknar...eru ekki til! Steinunn Þórðardóttir skrifar Skoðun Þjóðin sem selur sjálfri sér: Vangaveltur um sölu Íslandsbanka Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Þriðji kafli: Skálmöld Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Valkyrjurnar verða að losa okkur við Rapyd Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Söngur Ísraels og RÚV Ingólfur Gíslason. skrifar Skoðun Ófullnægjandi vinnubrögð ófaglærðra „iðnaðarmanna“: Áhrif á húskaupendur Kristinn R Guðlaugsson skrifar Skoðun Uppiskroppa með umræðuefni í málþófi? Talið um Gaza! Viðar Eggertsson skrifar Skoðun Kærleikurinn pikkaði í mig Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gigt er ekki bara sjúkdómur fullorðinna – Gigtarfélagið heldur opið hús til að fræða og styðja alla aldurshópa Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Friðun Grafarvogs Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Torfærur, hossur og hristingar! Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar Skoðun NÓG ER NÓG – Heilbrigðiskerfið er í neyðarástandi Ásthildur Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Við munum aldrei fela okkur aftur Kári Garðarsson skrifar Skoðun Er Kópavogsbær vel rekinn? Bergljót Kristinsdóttir skrifar Skoðun Oft er forræðishyggja hjá fjölskyldum og á heimilum fatlaðs fólks Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar Skoðun Um sjónarhorn og sannleika Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Lýðræðið er farið – er of seint að snúa við? Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Er gagnlegt að kunna að forrita á tímum gervigreindar? Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Málþóf og/eða lýðræði? Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Umdeildasti fríverslunarsamningur sögunnar? Arnar Þór Ingólfsson skrifar Sjá meira
„Who do you think is stronger, Pippi Longstocking or Hercules?“ spyr bróðir minn „Ég veit það ekki,“ svara ég. „If you had to answer, what would you say?“ „Kannski Lína.“ „But Hercules could defeat a multi-headed monster.“ Bróðir minn reynir að fela brosið sem birtist á andlitinu. „Veistu, ég bara get ekki svarað þessu.“ „Oh, I see.“ Hann gengur í kringum bílinn minn sem ég hef lagt fyrir framan nýju íbúðina mína. „Why do you say ‘new’ if the apartment is old?“ spyr hann. „Ég veit það ekki.“ „If you had to answer, what would you say?“ „Getum við klárað að flytja dótið?“ „Sure.“ Auðvitað er íbúðin ekki ný, eins og bróðir minn bendir á. Blokkin var byggð á sjöunda áratugnum eins og blokkin þar sem hann býr. Það tekur mig fimmtíu sekúndur að rölta yfir götuna til hans. Út um eldhúsgluggann í íbúð bróður míns á fjórðu hæð er gott útsýni inn í stofuna mína. Hann segist aldrei fylgjast með mér. Mig grunar þó að mamma stelist til þess þegar hún fer í heimsókn til hans. Íbúð bróður míns er í eigu borgarinnar, mín er á blönduðum lánum. „Ætli það sé ekki hending,“ sagði pabbi einu sinni, „hvorum megin götunnar þið lentuð.“ Bróðir minn tekur seinasta pappakassann úr bílnum. Við leggjum búslóðina mína frá okkur á stigaganginn. Hann fer úr skónum. Hann hefur lært að svoleiðis eigi að gera. „But Heiða,“ segir hann og gengur inn, „don’t you think Pippi’s father should focus more on his daughter's upbringing than on being a pirate?“ „Ég veit það ekki,“ svara ég þreytulega. „Settu kassana inn í stofu,“ skipa ég. Hann gerir það. Fer því næst inn í svefnherbergið mitt. „Is it okay if I take a nap now?“ Hann fer úr úlpunni, „I am very tired after all the heavy lifting.“ Hann lokar svefnherbergisdyrunum á eftir sér. Ef ég ætti að greina bróður minn, myndi ég segja að hann væri heimspekingur. En þegar hann var fjögurra ára gamall merkti barnasálfræðingur hann með einhverfu. Tilvera okkar breyttist samstundis. Sama ár og ég leit alheiminn augum í fyrsta sinn var hann skráður sem frávik. Við ólumst upp í Vesturbænum. Ég var þrjátíu sekúndur að ganga í skólann. Bróðir minn prófaði alla grunnskóla í hverfinu. Hann lærði að að taka leið þrjú í Langholtsskóla. Ýtti á stopp-takkann þegar hann sá Hárgreiðslustofu Heiðu. Dag nokkurn tilkynnti bróðir minn heiminum: „I am a YouTuber,“ og breytti nafninu sínu í Blaze the Movie Fan. Það er hentugra fyrir YouTuber að tala ensku. Nógu lengi var hann búinn að reyna að gera sig skiljanlegan íslenskumælandi samfélagi. Hann er nefnilega útsjónasamur, notar internetið sem samgöngumáta þegar einsleitni eyjaskeggja þrengir að. Blaze the Movie Fan er með tæplega 23.000 fylgjendur. Ég stilli oft á stöðina hans. „Hey guys what up,“ segir hann og gagnrýnir kvikmyndir, fjallar um heimsóknir á Árbæjarsafnið og gerir teiknimyndaþætti um Pokémon. Ég gagnrýni bækur á Goodreads, fjalla um heimsóknir til erlendra landa í útvarpinu og skrifa skáldskap um skvísur. Í barnæsku las mamma Pokémon-bækur fyrir okkur, hún las líka Ég heiti Blíðfinnur - þú mátt kalla mig Bóbó og Harry Potter-bækurnar. Ég man eftir Harry Potter og leitinni að viskusteininum eins og ég hefði verið persóna í sögunni. Ég man hve ömurlegt Harry hafði það í upphafi. Hann var talinn skrítinn. Harry var frávik í muggaheimum (muggar er fólk sem er ekki gætt göldrum, munið þið?). Einu sinni fór Harry í dýragarð með muggafjölskyldunni sinni, munið þið? Hann átti í samtali við snák og lét glerið á snákabúrinu hverfa í örskotsstundu. Snákurinn slapp út. Muggarnir misstu vitið. Þeir hlupu í hringi eins og bavíanar, öskruðu úr sér lungun. Harry fylgdist rólegur með. Meira að segja fjölskyldan hans Harrys vissi ekki hvernig hún ætti að haga sér í kringum hann. Harry vakti upp ótta hjá þeim. Þess vegna lokuðu þau hann inni í agnarsmáu herbergi undir stiganum heima hjá sér. Dag nokkurn komst Harry Potter að því að það sem greindi hann frá öðrum voru galdrar. Á augabragði umbreyttist tilvera hans. Harry var gerð grein fyrir því að þau persónueinkenni sem muggarnir litu á sem galla sáu aðrir sem galdra. Harry var frávik. Hann var galdramaður. „So Heiða,“ spyr Blaze the Movie Fan þegar hann vaknar eftir blundinn. „Hvað?“ segi ég. „What do you think was worse, the Holocaust or slavery in 3000 BC Egypt?” „Þú spyrð alltaf svo krefjandi spurninga.“ „Why do you think that?“ „Ég veit það ekki.“ Svo segi ég, „well, if i had to answer…“ Og ég velti því fyrir mér. Ég velti fyrir mér hvers vegna Langsokkur skipstjóri ákvað að verja lífi sínu sem sjóræningi og skilja dóttur sína eina eftir í Svíþjóð. Ég velti líka fyrir mér hvort Lína gæti unnið Herkúles í sjómanni eða lyft blokkinni minni upp þannig að hún væri aðeins nær sólu. Þá myndi ég synda í skýjunum, maka á mig sólarvörn númer fimmtíu og klappa stjörnunum á nóttunni. Ég húkka mér far með bróður mínum, reyni að komast fram hjá þeim takmörkunum sem samfélagið og ég höfum byggt upp í hugmyndaheimi heimi mínum og gef mig á vald galdranna. Ég er viss um að í stóra samhenginu sé gatan, sem skilur blokk bróður míns frá minni, eins og dauft blýantsstrik. Birt á alþjóðlegum degi einhverfu með leyfi bróður míns. Höfundur er rithöfundur.
Atlaga gegn trans fólki er atlaga gegn mannréttindum Drífa Snædal, Bjarndís Helga Tómasdóttir Skoðun
Framtíð safna í síbreytilegum samfélögum – nærsamfélaginu sem heimssamfélaginu Hólmar Hólm Skoðun
Skoðun Atlaga gegn trans fólki er atlaga gegn mannréttindum Drífa Snædal, Bjarndís Helga Tómasdóttir skrifar
Skoðun Framtíð safna í síbreytilegum samfélögum – nærsamfélaginu sem heimssamfélaginu Hólmar Hólm skrifar
Skoðun Þjóðin sem selur sjálfri sér: Vangaveltur um sölu Íslandsbanka Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Ófullnægjandi vinnubrögð ófaglærðra „iðnaðarmanna“: Áhrif á húskaupendur Kristinn R Guðlaugsson skrifar
Skoðun Gigt er ekki bara sjúkdómur fullorðinna – Gigtarfélagið heldur opið hús til að fræða og styðja alla aldurshópa Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Oft er forræðishyggja hjá fjölskyldum og á heimilum fatlaðs fólks Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar
Atlaga gegn trans fólki er atlaga gegn mannréttindum Drífa Snædal, Bjarndís Helga Tómasdóttir Skoðun
Framtíð safna í síbreytilegum samfélögum – nærsamfélaginu sem heimssamfélaginu Hólmar Hólm Skoðun