Hjálpartæki / heyrnartæki / samskiptastyrkur Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar 15. október 2024 16:31 Á undanförnum vikum og misserum hafa fréttir af stöðu ríkisstofnunnar Heyrnar-og talmeinastöðvar Íslands hljóðað uppá hversu illa sú stofnun sé fjármögnuð, ekki hlustað á óskir stjórnenda um breytingar, biðlistar lengjast, húsnæði of lítið og hentar alls ekki til að þjóna skjólstæðingum vel og líka það hve stofnunni sé þröngur stakk búin að fækka á biðlista og þar eftir götum. Eins hafa hagsmunasamtök kallað eftir því að ástandið verði bætt og líka það hve verð á heyrnartækjum er hátt, þ.e. notendur heyrnartækja greiða þau háu verði. Engin hefur hins vegar minnst á hjálpartæki en þau eru jafn nauðsynleg og heyrnartæki. Stofnun eins og HTÍ er skylt að mæla heyrn, veita ráðgjöf um heyrnartæki, annast uppsetningu og aðrar meðferðir við heyrnarmissi, eins líka skylt að vera ráðgefandi um hjálpartæki. Leiðbeina fólki áfram í þeirri vegferð að þau fái í það minnsta lífsgæði sín eftir heyrnarmissi/skerðingu. Samkvæmt lögum á HTÍ að greiða fyrir uppsetningu, kennslu og fræðslu líka, rétt eins og með það að mæla heyrn. Þannig er ferlið sem stofnunin er ætlað að sjá um lögum samkvæmt En að eru tölverðar brotalamir þar sem þarfnast úrlausna eins og t.d. það að gefa ráð um hjálpartæki á heimili manneskju sem hefur fengið þær fréttir að heyrnin sé skert eða jafnvel farin. Fólkið þarf blikkljós og titrings búnað til þess. Manneskja með skerta heyrn án þessara hjálpartækja þó svo notuð séu heyrnartæki þarf hjálpartækin líka. Það er ekkert val: heyrnartæki eða hjálpartæki, heldur verður að hafa bæði. Það er ekki ráðlagt að sofa með heyrnartæki. Manneskja sem er kannski án heyrnartækja eða með þau upplifir ómælda streitu ómeðvitað, sem mun kosta heilbrigðiskerfið mikið vegna líkamlegra kvilla sem eru afleiðing langvarandi streitu. Sífellt að reyna að heyra, að gá út um gluggann og á símann hvort einhver sé að koma, hvort barnið sé að gráta eða sefur með heyrnartæki ef reykskynjari skyldi fara að pípa. Það er mýta og gersamlega rangar upplýsingar að heyrnartæki komi í stað hjálpartækja og jafnvel táknmáls líka. Stjórnvöld, í þessu tilfelli heilbrigiðsráðherra sem er yfirboðari HTÍ, sýnir málefnum heyrnarlausra/ heyrnarskertra, fólks með samþætta sjón-og heyrnarskerðingu og þar með stofnun sinni HTI óréttlátt áhugaleysi, sinnuleysi og yfirgengislegan hroka með því að gera ekkert annað en að svara engu, breyta engu og helst ekki snerta neitt, leyfa því sem er ómögulegt og barn síns tíma að vera bara svona áfram. Undirrituð hefur meðal annars reynt að fá athygli á allt það óréttlæti sem er í hjálpartækja málefnum heyrnarlausra, heyrnarskertra og fólks með samþætta sjón og heyrnarskerðingu siðan í júlí 2021. Eina hreyfingin sem málefnið fær í heilbrigðisráðuneytinu er að umfjöllunarefni og bréf lögfræðings undirritaðra gengur aðeins á milli starfsmanna og engin þorir, getur eða vill breyta óréttlætinu sem er að aðeins megi selja hjálpartæki fyrir þennan hóp með niðurgreiðslu í gegnum HTÍ. Sem er mjög óréttlátt og jafnvel brot á samkeppinslögum. Það ætti að gefa seljanda hjálpartækja leyfi til að selja sjálfur beint til notanda og gefa seljanda aðgang að niðurgreiðslukerfi Sjúkratrygginga Íslands og fá greitt fyrir uppsetingu. Eins og eðlilegt er með önnur hjálpartæki. Það er líka eitt sem vert er að nefna og hafa meðal annars foreldra hagsmunasamtök heyrnarlausra/heyrnarskertra barna vakið athygli á því við heilbrigðisráðuneytið, það er samskiptastyrkur sem heyrnarlausir/heyrnarskertir og fólk sem samþætta sjón og heyrnarskerðingu á rétt að fá. Samskiptastyrkinum var komið á í kringum árið 2000 og 2004 og var þá 30.000,- Hægt er að fá styrkinn á 3 ára fresti. Þennan styrk eiga allir sem hafa heyrn við ákveðin desibíl rétt á við kaup á farsíma, tölvu, ipad sem hægt er að eiga skrifleg samskipti með. Enn í dag er sama styrktarupphæð 30.000,- Styrkurinn hefur ekkert hækkað miðað við núgildandi vísitölur og verðlag, sem er skammarlegt. Það verður að segjast eins og er að það er hrikalegt að sjá og upplifa áhugaleysi heilbrigðisráðuneytisins á málefnum þessa hóps, hóps sem undirrituð tilheyrir og sjá að það sé engin vilji til að taka athugasemdir notenda, stjórnenda og annara til greina og gera betur og það eins og fólk vill að verði, miðað við það sem hefur verið skrifað og rætt um þetta sorglega ástand ríkisstofnunnar HTÍ þá er rétt að segja að heilbrigðisráðuneytið hefur gersamlega brugðist starfsfólki HTÍ og skjólstæðingum þess. Það er ekki annað en hægt að spyrja sjálfan sig hvort þetta sé réttlætanlegt? Höfundur hefur verið heyrnarlaus frá 8 ára aldri, kynntist táknmáli fyrst 10 ára og lærði það af öðrum heyrnarlausum jafnöldrum sínum. Notandi hjálpartækja fyrir heyrnarlausa. Hefur barist fyrir táknmáli á Íslandi, kennt táknmál og búið til táknmálsnámsefni, sagt fréttir á táknmáli RÚV. Setið á Alþingi. Hefur mikla þekkingu á táknmálsaðgengi og hjálpartækjum fyrir heyrnarlausa og heyrnarskerta. Höfundur er með alþjóðlega diplómu í frumkvöðlafræðum og leiðsögumaður í ferðaþjónustu með táknmál sem aðalmál. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigurlín Margrét Sigurðardóttir Heilbrigðismál Mest lesið Halldór 4.10.2025 Halldór Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Skoðun Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Á undanförnum vikum og misserum hafa fréttir af stöðu ríkisstofnunnar Heyrnar-og talmeinastöðvar Íslands hljóðað uppá hversu illa sú stofnun sé fjármögnuð, ekki hlustað á óskir stjórnenda um breytingar, biðlistar lengjast, húsnæði of lítið og hentar alls ekki til að þjóna skjólstæðingum vel og líka það hve stofnunni sé þröngur stakk búin að fækka á biðlista og þar eftir götum. Eins hafa hagsmunasamtök kallað eftir því að ástandið verði bætt og líka það hve verð á heyrnartækjum er hátt, þ.e. notendur heyrnartækja greiða þau háu verði. Engin hefur hins vegar minnst á hjálpartæki en þau eru jafn nauðsynleg og heyrnartæki. Stofnun eins og HTÍ er skylt að mæla heyrn, veita ráðgjöf um heyrnartæki, annast uppsetningu og aðrar meðferðir við heyrnarmissi, eins líka skylt að vera ráðgefandi um hjálpartæki. Leiðbeina fólki áfram í þeirri vegferð að þau fái í það minnsta lífsgæði sín eftir heyrnarmissi/skerðingu. Samkvæmt lögum á HTÍ að greiða fyrir uppsetningu, kennslu og fræðslu líka, rétt eins og með það að mæla heyrn. Þannig er ferlið sem stofnunin er ætlað að sjá um lögum samkvæmt En að eru tölverðar brotalamir þar sem þarfnast úrlausna eins og t.d. það að gefa ráð um hjálpartæki á heimili manneskju sem hefur fengið þær fréttir að heyrnin sé skert eða jafnvel farin. Fólkið þarf blikkljós og titrings búnað til þess. Manneskja með skerta heyrn án þessara hjálpartækja þó svo notuð séu heyrnartæki þarf hjálpartækin líka. Það er ekkert val: heyrnartæki eða hjálpartæki, heldur verður að hafa bæði. Það er ekki ráðlagt að sofa með heyrnartæki. Manneskja sem er kannski án heyrnartækja eða með þau upplifir ómælda streitu ómeðvitað, sem mun kosta heilbrigðiskerfið mikið vegna líkamlegra kvilla sem eru afleiðing langvarandi streitu. Sífellt að reyna að heyra, að gá út um gluggann og á símann hvort einhver sé að koma, hvort barnið sé að gráta eða sefur með heyrnartæki ef reykskynjari skyldi fara að pípa. Það er mýta og gersamlega rangar upplýsingar að heyrnartæki komi í stað hjálpartækja og jafnvel táknmáls líka. Stjórnvöld, í þessu tilfelli heilbrigiðsráðherra sem er yfirboðari HTÍ, sýnir málefnum heyrnarlausra/ heyrnarskertra, fólks með samþætta sjón-og heyrnarskerðingu og þar með stofnun sinni HTI óréttlátt áhugaleysi, sinnuleysi og yfirgengislegan hroka með því að gera ekkert annað en að svara engu, breyta engu og helst ekki snerta neitt, leyfa því sem er ómögulegt og barn síns tíma að vera bara svona áfram. Undirrituð hefur meðal annars reynt að fá athygli á allt það óréttlæti sem er í hjálpartækja málefnum heyrnarlausra, heyrnarskertra og fólks með samþætta sjón og heyrnarskerðingu siðan í júlí 2021. Eina hreyfingin sem málefnið fær í heilbrigðisráðuneytinu er að umfjöllunarefni og bréf lögfræðings undirritaðra gengur aðeins á milli starfsmanna og engin þorir, getur eða vill breyta óréttlætinu sem er að aðeins megi selja hjálpartæki fyrir þennan hóp með niðurgreiðslu í gegnum HTÍ. Sem er mjög óréttlátt og jafnvel brot á samkeppinslögum. Það ætti að gefa seljanda hjálpartækja leyfi til að selja sjálfur beint til notanda og gefa seljanda aðgang að niðurgreiðslukerfi Sjúkratrygginga Íslands og fá greitt fyrir uppsetingu. Eins og eðlilegt er með önnur hjálpartæki. Það er líka eitt sem vert er að nefna og hafa meðal annars foreldra hagsmunasamtök heyrnarlausra/heyrnarskertra barna vakið athygli á því við heilbrigðisráðuneytið, það er samskiptastyrkur sem heyrnarlausir/heyrnarskertir og fólk sem samþætta sjón og heyrnarskerðingu á rétt að fá. Samskiptastyrkinum var komið á í kringum árið 2000 og 2004 og var þá 30.000,- Hægt er að fá styrkinn á 3 ára fresti. Þennan styrk eiga allir sem hafa heyrn við ákveðin desibíl rétt á við kaup á farsíma, tölvu, ipad sem hægt er að eiga skrifleg samskipti með. Enn í dag er sama styrktarupphæð 30.000,- Styrkurinn hefur ekkert hækkað miðað við núgildandi vísitölur og verðlag, sem er skammarlegt. Það verður að segjast eins og er að það er hrikalegt að sjá og upplifa áhugaleysi heilbrigðisráðuneytisins á málefnum þessa hóps, hóps sem undirrituð tilheyrir og sjá að það sé engin vilji til að taka athugasemdir notenda, stjórnenda og annara til greina og gera betur og það eins og fólk vill að verði, miðað við það sem hefur verið skrifað og rætt um þetta sorglega ástand ríkisstofnunnar HTÍ þá er rétt að segja að heilbrigðisráðuneytið hefur gersamlega brugðist starfsfólki HTÍ og skjólstæðingum þess. Það er ekki annað en hægt að spyrja sjálfan sig hvort þetta sé réttlætanlegt? Höfundur hefur verið heyrnarlaus frá 8 ára aldri, kynntist táknmáli fyrst 10 ára og lærði það af öðrum heyrnarlausum jafnöldrum sínum. Notandi hjálpartækja fyrir heyrnarlausa. Hefur barist fyrir táknmáli á Íslandi, kennt táknmál og búið til táknmálsnámsefni, sagt fréttir á táknmáli RÚV. Setið á Alþingi. Hefur mikla þekkingu á táknmálsaðgengi og hjálpartækjum fyrir heyrnarlausa og heyrnarskerta. Höfundur er með alþjóðlega diplómu í frumkvöðlafræðum og leiðsögumaður í ferðaþjónustu með táknmál sem aðalmál.
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun