Smíðar eru nauðsyn Einar Sverrisson skrifar 27. febrúar 2025 11:03 Smíðin er ekki bara starf hún er kjarninn í því að byggja samfélag sem stendur traustum fótum. Hún kennir okkur lausnamiðaða hugsun, sjálfstæði og skapandi vinnubrögð. Við verðum að varðveita þessa þekkingu og miðla henni áfram af stolti og eldmóði. Ég lærði húsasmíði því pabbi minn var húsasmíðameistari. Hann kenndi mér gildi þess að skapa með eigin höndum. Sú þekking hefur fylgt mér í öllu sem ég hef gert. Það er ekki nóg að treysta á skólakerfið foreldrar þurfa líka að miðla smíðaþekkingunni til yngri kynslóða. Ég man þegar ég var yngri, það var auðvelt að skrá sig á smíðanámskeið. En hvar eru þessi námskeið núna? Þau eru að hverfa það er orðið sjaldgæft að kennarar velji að sérhæfa sig í smíðakennslu en án þeirra, hver kennir næstu kynslóð? Afleiðingar þess að smíðamenntun hverfi Ef enginn lærir lengur smíðar, hvað gerist þá? Hver mun reisa húsin sem vernda okkur? Hver mun smíða húsgögnin sem við notum? Hver mun viðhalda því sem nú þegar er til? Heimur án smiða er heimur án lausna, án sjálfstæðis, án getu til að skapa. Við verðum háð fjöldaframleiðslu og innflutningi og það er ekki framtíð sem við viljum. Smíðakennsla sem börn elska Ég kenndi sjálfur smíðar í eitt ár og var mjög heppinn að vera í góðum skóla þar sem virðing var borin fyrir smíðum. Mörg metnaðarfull verkefni litu dagsins ljós. Eitt af stærstu og skemmtilegustu verkefnunum var smíði víkingaskips, unnin af fimm unglingum. Þeir unnu saman að því að hanna, saga og setja skipið saman. Verkefnið krafðist nákvæmni, úthalds og skapandi hugsunar. Að lokum var skipið sjósett og sigldi það niður fljótið. Þetta var einstakt verkefni sem sýndi hvernig smíðar geta verið lifandi og spennandi námsleið sem tengir saman handverk og hefð. Eiffel-turninn var annað stórt verkefni sem nemendur unnu í samstarfi við FabLab smiðjuna á Akureyri. Þar fengu þeir kynningu á stafrænum trésmíðavélum og lærðu hvernig tækni og handverk geta farið saman. Turninn var fræstur í stafrænum tréskurðarvélum og vakti mikla athygli. Svo mikla athygli að forseti Íslands bauð nemendum í heimsókn á Bessastaði með turninn, þar sem hann var formlega afhentur sem tákn um nýsköpun í verkmenntun. Það er gríðarlega mikilvægt að kynna nemendum á grunnskólastigi fyrir nýjustu tækni í trésmíði, eins og laserskurðarvélum og stafrænum tréskurðarvélum. Þessi tækni eykur skilning þeirra á samspili handverks og hátækni, og undirbýr þau fyrir fjölbreytt störf framtíðarinnar. Einnig er mikilvægt að innleiða smíðakennslu þar sem börn læra að hanna og smíða sín eigin leikföng, sem ýtir undir sköpunargleði og sjálfstæða hugsun. Fjárfesting í kennurum og Handverkslestinni Til að tryggja sterka framtíð smíðakennslu og handverks þarf að fjárfesta í kennurum, aðstöðu og menntun. Smíðakennarar leggja mikið á sig til að veita nemendum hvetjandi og fjölbreytta kennslu. Þeir þurfa betri stuðning, bæði með auknum fjárveitingum og aðgangi að nýjustu kennsluaðferðum. Við þurfum einnig að tryggja að kennarar hafi aðgang að sameiginlegum verkefnagrunni sem býður upp á fjölbreytt, skapandi og hvetjandi verkefni fyrir nemendur. Handverkslestin er nýjung sem gæti verið lykill að því að auka sýnileika handverks í samfélaginu. Lestin myndi ferðast um landið með fallegt handverk og metnaðarfull verkefni, heimsækja leikskóla og grunnskóla og veita börnum tækifæri til að kynnast handverki af eigin raun. Meðal verkefna sem Handverkslestin myndi kynna væru meðal annars tréútskurður frá Siggu á Grund, Eiffel-turninn smíðaður af grunnskólanemendum og jólasleði í fullri stærð. Lestin myndi bjóða upp á lifandi sýnikennslu þar sem börn gætu prófað handverk sjálf, lært af reyndum handverksmönnum og fengið innblástur til að skapa eigið verk. Við verðum að leiða breytingarnar Við sem þjóð verðum að kalla eftir þessum breytingum og vera leiðandi í að byggja upp framtíð verkmenntunar. Smiðir og handverksfólk þurfa að taka frumkvæði í þessari þróun, bjóða upp á námskeið, auka sýnileika handverks og skapa tækifæri fyrir unga iðnaðarmenn. Við getum ekki beðið lengur eftir breytingum við sem þjóð skulum leiða þessar mikilvægu umbreytingar. Við megum ekki gleymast í heimi tölvukóða og skýjaþjónustu án þess að muna að raunverulegur heimur er byggður af höndum okkar. Nú er tíminn til að standa saman, endurvekja virðingu fyrir verkmenntun og tryggja að smíðin lifi áfram. Við þurfum að sjá breytingar, og við þurfum að sjá þær núna. Sendum börnin á smíðanámskeið. Gerum eitthvað í dag – framtíðin okkar er í húfi. Höfundur er töframaður og húsasmiður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinnumarkaður Skóla- og menntamál Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Sjá meira
Smíðin er ekki bara starf hún er kjarninn í því að byggja samfélag sem stendur traustum fótum. Hún kennir okkur lausnamiðaða hugsun, sjálfstæði og skapandi vinnubrögð. Við verðum að varðveita þessa þekkingu og miðla henni áfram af stolti og eldmóði. Ég lærði húsasmíði því pabbi minn var húsasmíðameistari. Hann kenndi mér gildi þess að skapa með eigin höndum. Sú þekking hefur fylgt mér í öllu sem ég hef gert. Það er ekki nóg að treysta á skólakerfið foreldrar þurfa líka að miðla smíðaþekkingunni til yngri kynslóða. Ég man þegar ég var yngri, það var auðvelt að skrá sig á smíðanámskeið. En hvar eru þessi námskeið núna? Þau eru að hverfa það er orðið sjaldgæft að kennarar velji að sérhæfa sig í smíðakennslu en án þeirra, hver kennir næstu kynslóð? Afleiðingar þess að smíðamenntun hverfi Ef enginn lærir lengur smíðar, hvað gerist þá? Hver mun reisa húsin sem vernda okkur? Hver mun smíða húsgögnin sem við notum? Hver mun viðhalda því sem nú þegar er til? Heimur án smiða er heimur án lausna, án sjálfstæðis, án getu til að skapa. Við verðum háð fjöldaframleiðslu og innflutningi og það er ekki framtíð sem við viljum. Smíðakennsla sem börn elska Ég kenndi sjálfur smíðar í eitt ár og var mjög heppinn að vera í góðum skóla þar sem virðing var borin fyrir smíðum. Mörg metnaðarfull verkefni litu dagsins ljós. Eitt af stærstu og skemmtilegustu verkefnunum var smíði víkingaskips, unnin af fimm unglingum. Þeir unnu saman að því að hanna, saga og setja skipið saman. Verkefnið krafðist nákvæmni, úthalds og skapandi hugsunar. Að lokum var skipið sjósett og sigldi það niður fljótið. Þetta var einstakt verkefni sem sýndi hvernig smíðar geta verið lifandi og spennandi námsleið sem tengir saman handverk og hefð. Eiffel-turninn var annað stórt verkefni sem nemendur unnu í samstarfi við FabLab smiðjuna á Akureyri. Þar fengu þeir kynningu á stafrænum trésmíðavélum og lærðu hvernig tækni og handverk geta farið saman. Turninn var fræstur í stafrænum tréskurðarvélum og vakti mikla athygli. Svo mikla athygli að forseti Íslands bauð nemendum í heimsókn á Bessastaði með turninn, þar sem hann var formlega afhentur sem tákn um nýsköpun í verkmenntun. Það er gríðarlega mikilvægt að kynna nemendum á grunnskólastigi fyrir nýjustu tækni í trésmíði, eins og laserskurðarvélum og stafrænum tréskurðarvélum. Þessi tækni eykur skilning þeirra á samspili handverks og hátækni, og undirbýr þau fyrir fjölbreytt störf framtíðarinnar. Einnig er mikilvægt að innleiða smíðakennslu þar sem börn læra að hanna og smíða sín eigin leikföng, sem ýtir undir sköpunargleði og sjálfstæða hugsun. Fjárfesting í kennurum og Handverkslestinni Til að tryggja sterka framtíð smíðakennslu og handverks þarf að fjárfesta í kennurum, aðstöðu og menntun. Smíðakennarar leggja mikið á sig til að veita nemendum hvetjandi og fjölbreytta kennslu. Þeir þurfa betri stuðning, bæði með auknum fjárveitingum og aðgangi að nýjustu kennsluaðferðum. Við þurfum einnig að tryggja að kennarar hafi aðgang að sameiginlegum verkefnagrunni sem býður upp á fjölbreytt, skapandi og hvetjandi verkefni fyrir nemendur. Handverkslestin er nýjung sem gæti verið lykill að því að auka sýnileika handverks í samfélaginu. Lestin myndi ferðast um landið með fallegt handverk og metnaðarfull verkefni, heimsækja leikskóla og grunnskóla og veita börnum tækifæri til að kynnast handverki af eigin raun. Meðal verkefna sem Handverkslestin myndi kynna væru meðal annars tréútskurður frá Siggu á Grund, Eiffel-turninn smíðaður af grunnskólanemendum og jólasleði í fullri stærð. Lestin myndi bjóða upp á lifandi sýnikennslu þar sem börn gætu prófað handverk sjálf, lært af reyndum handverksmönnum og fengið innblástur til að skapa eigið verk. Við verðum að leiða breytingarnar Við sem þjóð verðum að kalla eftir þessum breytingum og vera leiðandi í að byggja upp framtíð verkmenntunar. Smiðir og handverksfólk þurfa að taka frumkvæði í þessari þróun, bjóða upp á námskeið, auka sýnileika handverks og skapa tækifæri fyrir unga iðnaðarmenn. Við getum ekki beðið lengur eftir breytingum við sem þjóð skulum leiða þessar mikilvægu umbreytingar. Við megum ekki gleymast í heimi tölvukóða og skýjaþjónustu án þess að muna að raunverulegur heimur er byggður af höndum okkar. Nú er tíminn til að standa saman, endurvekja virðingu fyrir verkmenntun og tryggja að smíðin lifi áfram. Við þurfum að sjá breytingar, og við þurfum að sjá þær núna. Sendum börnin á smíðanámskeið. Gerum eitthvað í dag – framtíðin okkar er í húfi. Höfundur er töframaður og húsasmiður.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun