„Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins“ Magnús Jochum Pálsson skrifar 15. apríl 2025 07:58 Heiðrún Lind Marteinsdóttir er framkvæmdastjóri Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi sem hafa sent atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrög á breytingum á veiðigjald. Samtökin hafa ýmislegt út á frumvarpið að setja. Vísir/Vilhelm Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) hafa sent atvinnuvegaráðuneytinu athugasemdir við frumvarpsdrög um breytingar á lögum um veiðigjald. Samtökin telja frumvarpið „ganga í berhögg við stjórnarskrá“ og segja ráðuneytinu hafa skeikað milljörðum í útreikningi á heildarhækkun veiðigjaldsins. Þetta kemur fram í tilkynningu frá SFS. „Íslenskur sjávarútvegur getur og vill áfram leggja ríkulega til samfélagsins, með heilbrigðum rekstri og góðum störfum um allt land, þannig að allir njóti ávaxtanna. Ef rétt verður á spilum haldið má leysa mikla verðmætaaukningu úr læðingi á komandi árum,“ segir í tilkynningunni. Því skora samtökin á stjórnvöld að íhuga að stíga skref til baka og hugleiða hvort fyrirhugaðar breytingar á veiðigjaldi nái þessu mikilvæga markmiði. Atvinnuvegaráðuneytið birti frumvarpið í Samráðsgátt í byrjun mánaðar og gafst viku frestur til að skila umsögn þar, nokkuð minna en tveggja vikna vinnureglan sem síðasta ríkisstjórn setti sér. Vegna þessa stutta frest lýstu SFS því yfir 3. apríl að þau hyggðust ekki senda umsögn innan tilskilins frests. Hins vegar ætluðu samtökin að skila umsögn „að viku liðinni, jafnvel fyrr.“ Það virðist ekki hafa tekist innan þess vikuramma en í dag, tólf dögum síðar, sendu samtökin atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrögin. „Stjórnvöld höfðu í litlu reynt að átta sig á íþyngjandi áhrifum frumvarpsins á afkomu fyrirtækja, fólks og sveitarfélaga víða um land áður en það var birt. Því var brýnt að ráðist yrði í þessa vinnu, þó að hún sé fjarri því að teljast tæmandi á svo skömmum tíma,“ segir í tilkynningunni. Ásökunum um röng verð „alfarið hafnað“ Samtökin segja að í athugasemdum sínum séu færð rök fyrir því að frumvarpsdrögin „gangi í berhögg við stjórnarskrá.“ Þá segjast samtökin sýna fram á að hugtakanotkun ráðherra um leiðréttingu á verðlagningu standist enga skoðun. Greitt aflaverðmæti til skips hafi um áratugaskeið verið í föstum skorðum og byggst á lögum um Verðlagsstofu skiptaverðs, kjarasamningum og ákvæðum tekjuskattslaga um milliverðlagningu. „Verð til skips og uppgjör til sjómanna hafa því verið rétt. Öllum ásökunum um vanmat eða röng verð er því alfarið hafnað,“ segja samtökin. „Alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land“ Einnig segir að í athugasemdum sé sýnt fram á „mikla ágalla þess að byggja skattstofn á verðum á uppboðsmörkuðum, hvort heldur hér heima eða í Noregi.“ Fráleitt sé að leggja að jöfnu verðmæti sem verði til í Noregi og á Íslandi í tilfelli uppsjávartegunda. Þá vara samtökin við því að tekinn verði upp háttur Norðmanna, sem flytja stærstan hluta bolfisks óunninn úr landi. Slíkt muni hafa alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land og byggðafestu. Samkvæmt greiningu KPMG séu tíu sveitarfélög sem hafi yfir þrjátíu prósent af atvinnutekjum frá fiskveiðum og -vinnslu. „Hækkun veiðigjalds kann að auka tekjur ríkisins til skamms tíma, en draga úr mikilvægum tekjum sveitarfélaga sem reiða sig á sjávarútveg,“ segja samtökin. Vísa fullyrðingum um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna Samtökin segjast sýna fram á að arðsemi eigin fjár í sjávarútvegi sé hvorki meiri né minni en í öðrum atvinnugreinum. Á liðnum árum séu arðgreiðslur sem hlutfall af hagnaði að meðaltali hlutfallslega lægri en í viðskiptahagkerfinu. Því vísa samtökin fullyrðingum atvinnuvegaráðherra um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna. „Samkvæmt greiningu Jakobsson Capital leiðir boðuð hækkun á veiðigjaldi til þess að verðmæti íslensku sjávarútvegsfyrirtækjanna þriggja, sem eru skráð á markað, lækkar um 53,1 ma.kr. eða rúmlega 13% og ávöxtun lækkar niður í 7,9% hjá arðbærustu félögunum. Slík ávöxtun er ekki langt yfir ávöxtunarkröfu ríkisbréfa. Telur fyrirtækið að áhrifin verði verulegur samdráttur í fjárfestingu, sem svo aftur dragi úr hagvexti,“ segir í tilkynningunni. Samtökin segjast enn hafa til skoðunar áhrif á fleiri sjávarútvegsfyrirtæki, stór sem smá. Skeiki milljörðum í útreikningi Samtökin segja jafnframt að atvinnuvegaráðuneytið hafi enn ekki afhent öll umbeðin gögn, rétt eins og samtökin héldu fram 3. apríl. Ráðuneytið svaraði þeim ásökunum þann 4. apríl og sagði að gagnabeiðnum frá samtökunum hafi verið svarað innan tilskilinna tímamarka og þær afgreiddar í samræmi við upplýsingalög og stjórnsýslulög. Þar sagði ráðuneytið einnig að SFS hefðu skrópað á fund 1. apríl þar sem fara átti yfir útreikninga að baki ákvörðun veiðigjaldsins. Samtökin segja augljóst að fyrirliggjandi drög uppfylli ekki grundvallarkröfur sem eru gerðar til slíkra skjala um undirbúning, rannsókn, mat á áhrifum og samráð við hagaðila. Allir þessir þættir séu einir og sér alvarlegir ágallar. Samtökin segja þannig rétt að draga fram að atvinnuvegaráðuneytið virðist ekki hafa reiknað réttilega þá heildarhækkun á veiðigjaldi sem boðuð er. „Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins,“ segir að lokum. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, er í stjórn Sýnar sem á Vísi. Sjávarútvegur Skattar og tollar Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Atvinnurekendur Byggðamál Breytingar á veiðigjöldum Mest lesið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Viðskipti innlent Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Viðskipti innlent Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins Viðskipti innlent Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Viðskipti innlent Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Viðskipti innlent Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Viðskipti innlent „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Viðskipti innlent Davíð Ernir til liðs við Athygli Viðskipti innlent Fleiri fréttir Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sjá meira
Þetta kemur fram í tilkynningu frá SFS. „Íslenskur sjávarútvegur getur og vill áfram leggja ríkulega til samfélagsins, með heilbrigðum rekstri og góðum störfum um allt land, þannig að allir njóti ávaxtanna. Ef rétt verður á spilum haldið má leysa mikla verðmætaaukningu úr læðingi á komandi árum,“ segir í tilkynningunni. Því skora samtökin á stjórnvöld að íhuga að stíga skref til baka og hugleiða hvort fyrirhugaðar breytingar á veiðigjaldi nái þessu mikilvæga markmiði. Atvinnuvegaráðuneytið birti frumvarpið í Samráðsgátt í byrjun mánaðar og gafst viku frestur til að skila umsögn þar, nokkuð minna en tveggja vikna vinnureglan sem síðasta ríkisstjórn setti sér. Vegna þessa stutta frest lýstu SFS því yfir 3. apríl að þau hyggðust ekki senda umsögn innan tilskilins frests. Hins vegar ætluðu samtökin að skila umsögn „að viku liðinni, jafnvel fyrr.“ Það virðist ekki hafa tekist innan þess vikuramma en í dag, tólf dögum síðar, sendu samtökin atvinnuvegaráðuneytinu umsögn um frumvarpsdrögin. „Stjórnvöld höfðu í litlu reynt að átta sig á íþyngjandi áhrifum frumvarpsins á afkomu fyrirtækja, fólks og sveitarfélaga víða um land áður en það var birt. Því var brýnt að ráðist yrði í þessa vinnu, þó að hún sé fjarri því að teljast tæmandi á svo skömmum tíma,“ segir í tilkynningunni. Ásökunum um röng verð „alfarið hafnað“ Samtökin segja að í athugasemdum sínum séu færð rök fyrir því að frumvarpsdrögin „gangi í berhögg við stjórnarskrá.“ Þá segjast samtökin sýna fram á að hugtakanotkun ráðherra um leiðréttingu á verðlagningu standist enga skoðun. Greitt aflaverðmæti til skips hafi um áratugaskeið verið í föstum skorðum og byggst á lögum um Verðlagsstofu skiptaverðs, kjarasamningum og ákvæðum tekjuskattslaga um milliverðlagningu. „Verð til skips og uppgjör til sjómanna hafa því verið rétt. Öllum ásökunum um vanmat eða röng verð er því alfarið hafnað,“ segja samtökin. „Alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land“ Einnig segir að í athugasemdum sé sýnt fram á „mikla ágalla þess að byggja skattstofn á verðum á uppboðsmörkuðum, hvort heldur hér heima eða í Noregi.“ Fráleitt sé að leggja að jöfnu verðmæti sem verði til í Noregi og á Íslandi í tilfelli uppsjávartegunda. Þá vara samtökin við því að tekinn verði upp háttur Norðmanna, sem flytja stærstan hluta bolfisks óunninn úr landi. Slíkt muni hafa alvarlegar afleiðingar fyrir afkomu fólks víða um land og byggðafestu. Samkvæmt greiningu KPMG séu tíu sveitarfélög sem hafi yfir þrjátíu prósent af atvinnutekjum frá fiskveiðum og -vinnslu. „Hækkun veiðigjalds kann að auka tekjur ríkisins til skamms tíma, en draga úr mikilvægum tekjum sveitarfélaga sem reiða sig á sjávarútveg,“ segja samtökin. Vísa fullyrðingum um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna Samtökin segjast sýna fram á að arðsemi eigin fjár í sjávarútvegi sé hvorki meiri né minni en í öðrum atvinnugreinum. Á liðnum árum séu arðgreiðslur sem hlutfall af hagnaði að meðaltali hlutfallslega lægri en í viðskiptahagkerfinu. Því vísa samtökin fullyrðingum atvinnuvegaráðherra um að sjávarútvegur „mali gull“ til föðurhúsanna. „Samkvæmt greiningu Jakobsson Capital leiðir boðuð hækkun á veiðigjaldi til þess að verðmæti íslensku sjávarútvegsfyrirtækjanna þriggja, sem eru skráð á markað, lækkar um 53,1 ma.kr. eða rúmlega 13% og ávöxtun lækkar niður í 7,9% hjá arðbærustu félögunum. Slík ávöxtun er ekki langt yfir ávöxtunarkröfu ríkisbréfa. Telur fyrirtækið að áhrifin verði verulegur samdráttur í fjárfestingu, sem svo aftur dragi úr hagvexti,“ segir í tilkynningunni. Samtökin segjast enn hafa til skoðunar áhrif á fleiri sjávarútvegsfyrirtæki, stór sem smá. Skeiki milljörðum í útreikningi Samtökin segja jafnframt að atvinnuvegaráðuneytið hafi enn ekki afhent öll umbeðin gögn, rétt eins og samtökin héldu fram 3. apríl. Ráðuneytið svaraði þeim ásökunum þann 4. apríl og sagði að gagnabeiðnum frá samtökunum hafi verið svarað innan tilskilinna tímamarka og þær afgreiddar í samræmi við upplýsingalög og stjórnsýslulög. Þar sagði ráðuneytið einnig að SFS hefðu skrópað á fund 1. apríl þar sem fara átti yfir útreikninga að baki ákvörðun veiðigjaldsins. Samtökin segja augljóst að fyrirliggjandi drög uppfylli ekki grundvallarkröfur sem eru gerðar til slíkra skjala um undirbúning, rannsókn, mat á áhrifum og samráð við hagaðila. Allir þessir þættir séu einir og sér alvarlegir ágallar. Samtökin segja þannig rétt að draga fram að atvinnuvegaráðuneytið virðist ekki hafa reiknað réttilega þá heildarhækkun á veiðigjaldi sem boðuð er. „Þar skeikar milljörðum í vanmati ráðuneytisins,“ segir að lokum. Heiðrún Lind Marteinsdóttir, framkvæmdastjóri SFS, er í stjórn Sýnar sem á Vísi.
Sjávarútvegur Skattar og tollar Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Atvinnurekendur Byggðamál Breytingar á veiðigjöldum Mest lesið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Viðskipti innlent Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Viðskipti innlent Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins Viðskipti innlent Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Viðskipti innlent Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Viðskipti innlent Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Viðskipti innlent „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Viðskipti innlent Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Viðskipti innlent Davíð Ernir til liðs við Athygli Viðskipti innlent Fleiri fréttir Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Kaupfélagið á bak við risaviðskipti í Iceland Seafood Múlakaffi nýtir farþegamiðstöðina yfir veturinn „Við munum gæta réttar kröfuhafa í hvívetna“ Viðkvæm staða í björgunaraðgerðum Play Europe Horfa fram á tugmilljarða samdrátt og bíða í ofvæni eftir loðnufréttum Hætti korteri eftir peppfund með Möltufólkinu Isavia gefur strandaglópum engin grið Ásgeir og Darri til Landslaga Sjá meira
Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent
Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Viðskipti innlent