Stúdentar á Íslandi þurfa mest á vinnu að halda af öllum stúdentum í Evrópu Jóna Þórey Pétursdóttir skrifar 6. nóvember 2020 07:30 72% allra vinnandi stúdenta á Íslandi telja að án launaðs starfs hefðu þeir ekki efni á að stunda nám sitt. Það er hæsta hlutfall stúdenta sem þarf á vinnu að halda til að stunda nám sitt af öllum Evrópulöndum sem EUROSTUDENT VII, heildræn könnun á högum stúdenta í Evrópu, tók til. Fyrstu niðurstöður könnunarinnar birtust í 20 blaðsíðna samantekt í gær, 5. nóvember. Ísland í 1. sæti! Hér á landi sögðu nánar tiltekið 72% stúdenta sem vinna með námi að þeir væru mjög sammála fullyrðingunni: „Without my paid job, I could not afford to be a student“.[1] Að meðaltali sögðust 50% stúdenta annarra landa vera mjög sammála fullyrðingunni. Það hefði verið óskandi að hægt væri að líta á þessar niðurstöður EUROSTUDENT VII og hugsa að þetta myndi nú fljótlega breytast; handan við hornið væru tímar þar sem stúdentar þyrftu ekki að vinna meðan þeir stunda nám heldur gætu þeir einbeitt sér enn betur að náminu, enda nýtt námslánakerfi komið til sögunnar og stuðningur við stúdenta á meðan á námi stendur aukinn svo við værum betur stödd en áður. Það er hins vegar ekki svo einfalt. Í sumar tók Menntasjóður námsmanna við af Lánasjóði íslenskra námsmanna. Með því breyttist þó ekki fyrirkomulag framfærslulána hjá sjóðnum, þrátt fyrir að bent var á að löggjöfin þyrfti nauðsynlega að breytast til að stjórn sjóðsins myndi bæta úr of lágri framfærslu til stúdenta sem veldur því að þeir vinna mikið með námi. Þó nýtt námslánakerfi hafi tekið við hérlendis er sú framfærsla sem námsfólk á rétt á í námi óbreytt frá því að EUROSTUDENT könnunin fór fram árið 2019 og er það miður. Ísland í 2. sæti Þegar kemur að fjárhagslegum erfiðleikum stúdenta erum við í 2. sæti yfir mesta fjárhagslega erfiðleika.[3] 31% stúdenta á Íslandi metur það svo að það glími við mjög alvarlega eða alvarlega fjárhagserfiðleika. Ísland í 3. sæti Íslenskir stúdentar hreppa svo bronsið í keppninni um hvaða þjóð vinnur mest samhliða námi.[4] 72% stúdenta hér á landi vinnur með námi en það er hækkun frá síðustu könnun EUROSTUDENT VI frá 2016-2018 þar sem 69% stúdenta hérlendis vann með námi. Niðurstöður könnunar EUROSTUDENT VII staðfesta að stúdentar á Íslandi eru hluti af vinnumarkaðnum og vinnuafli þessa lands. Stúdentar, 18 ára og eldri, voru 19.237 talsins árið 2019 en 72% af því er um 14.200 manns. Þessi fjöldi hefur með vinnuframlagi sínu staðið undir greiðslu atvinnutryggingagjalds í atvinnuleysistryggingasjóð, rétt eins og annað vinnandi fólk, án þess að eiga rétt úr sjóðnum. Frá upphafi kórónaveirufaraldursins hefur verið bent á þetta ranglæti og krafist leiðréttingar á því. Við tökum líka 3. sætið í því hve mikil og slæm áhrif þátttaka á vinnumarkaði hefur á nám stúdenta á Íslandi. Um 25% allra stúdenta sem vinna með námi segja að starf á vinnumarkaði valdi þeim erfiðleikum við að stunda nám sitt en yfir 50% þeirra sem vinna 20 klst. vinnuvikur segja hið sama.[5] Topp þrjú Við ættum ekki að vilja vera á verðlaunapalli í þessum tilvikum. Er ekki augljóst að búa þarf betur fjárhagslega um stúdenta á Íslandi meðan á námi stendur? Við vinnum og vinnum störf en ávinnum okkur ekki sanngjarnan rétt hjá atvinnuleysistryggingasjóði og stjórnvöld neita að leiðrétta þá stöðu. Við vinnum og vinnum en frítekjumark í námslánakerfinu skerðir námslánið sem við fáum til framfærslu, sem er þegar allt of lág. Þar að auki eru þetta lán sem við borgum til baka með vöxtum og verðtryggingu svo aukin framfærsla með námslánum er ekki ósanngjörn bón. Á tímum þar sem atvinnuleysi er mikið og fjárhagsörðugleikar vaxandi hjá stórum hópi fólks er því miður ekki nógu aðlaðandi að fara í háskólanám á Íslandi, þrátt fyrir fögur orð stjórnvalda um að nám og menntun sé í lykill að bættum hag þjóðarinnar til framtíðar. Það þarf að bregðast við þessu umhverfi sem námsfólki er búið á Íslandi og tíminn er núna, þegar atvinnuleysi er mikið og álag enn meira. Þær aðstæður sem stúdentum er boðið uppá hafa áhrif á hvort við förum í nám og hvort fólk getur klárað sitt nám en fjárhagserfiðleikar eru þriðja algengasta ástæða þess að íslenskir stúdentar tefjast í námi. Á að ráðast í sértækar aðgerðir og fjárfesta í framtíðinni með því að bæta stöðu námsfólks, eða er framtíðarsýnin sú að Ísland sé á röngum verðlaunapalli sem er til marks um ófullnægjandi fjárhagsstuðning við stúdenta? Höfundur er meistaranemi í lögfræði og fyrrverandi forseti SHÍ. [1] bls. 15 í skýrslunni. [2] bls. 17 í sömu skýrslu. [3] bls. 18 í sömu skýrslu. [4] bls. 14 í sömu skýrslu. [5] bls. 16. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jóna Þórey Pétursdóttir Hagsmunir stúdenta Vinnumarkaður Mest lesið Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens Skoðun Þjóðin slæst við elda: Hvar er Alþingi? Baldur Borgþórsson Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson Skoðun Skoðun Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Skoðun Öryggi byggir á mönnun og launum Jórunn Frímannsdóttir skrifar Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar Skoðun Mammon hefur náð lífeyrissjóðum á sitt band Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Forgangsorkan verður ekki skert Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Umhyggja - hvað er það? Árný Ingvarsdóttir skrifar Skoðun „Við höfðum öll rangt fyrir okkur“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Þegar móðir mín kvaddi okkur fyrir einu ári síðan í dag Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Íþróttahreyfingin og gerviverktaka Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Amanda Ásdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Óttinn við íslensku rafkrónuna Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Áskorun til Sjúkratrygginga Íslands – hugsum í lausnum Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Afnemum launamisrétti Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Hvað hefur Ísland gert? Katla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar Skoðun Ýmislegt um rafmagnsbíla og reiðhjól Valur Elli Valsson skrifar Skoðun Taugatýpísk forréttindi Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er ég og hvert er ég að fara? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Þeir borga sem nota! Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Að hjálpa fólki að standa á eigin fótum Jón Þór Kristjánsson skrifar Skoðun Samkennd samfélags Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun „Heimferða- og fylgdadeild“ Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Til varnar mennsku kúgarans Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Þegar ómennskan vitnar í lög Bubbi Morthens skrifar Skoðun Engum til sóma Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Góðan daginn, ég ætla að fá … ENGLISH PLEASE! Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Sjá meira
72% allra vinnandi stúdenta á Íslandi telja að án launaðs starfs hefðu þeir ekki efni á að stunda nám sitt. Það er hæsta hlutfall stúdenta sem þarf á vinnu að halda til að stunda nám sitt af öllum Evrópulöndum sem EUROSTUDENT VII, heildræn könnun á högum stúdenta í Evrópu, tók til. Fyrstu niðurstöður könnunarinnar birtust í 20 blaðsíðna samantekt í gær, 5. nóvember. Ísland í 1. sæti! Hér á landi sögðu nánar tiltekið 72% stúdenta sem vinna með námi að þeir væru mjög sammála fullyrðingunni: „Without my paid job, I could not afford to be a student“.[1] Að meðaltali sögðust 50% stúdenta annarra landa vera mjög sammála fullyrðingunni. Það hefði verið óskandi að hægt væri að líta á þessar niðurstöður EUROSTUDENT VII og hugsa að þetta myndi nú fljótlega breytast; handan við hornið væru tímar þar sem stúdentar þyrftu ekki að vinna meðan þeir stunda nám heldur gætu þeir einbeitt sér enn betur að náminu, enda nýtt námslánakerfi komið til sögunnar og stuðningur við stúdenta á meðan á námi stendur aukinn svo við værum betur stödd en áður. Það er hins vegar ekki svo einfalt. Í sumar tók Menntasjóður námsmanna við af Lánasjóði íslenskra námsmanna. Með því breyttist þó ekki fyrirkomulag framfærslulána hjá sjóðnum, þrátt fyrir að bent var á að löggjöfin þyrfti nauðsynlega að breytast til að stjórn sjóðsins myndi bæta úr of lágri framfærslu til stúdenta sem veldur því að þeir vinna mikið með námi. Þó nýtt námslánakerfi hafi tekið við hérlendis er sú framfærsla sem námsfólk á rétt á í námi óbreytt frá því að EUROSTUDENT könnunin fór fram árið 2019 og er það miður. Ísland í 2. sæti Þegar kemur að fjárhagslegum erfiðleikum stúdenta erum við í 2. sæti yfir mesta fjárhagslega erfiðleika.[3] 31% stúdenta á Íslandi metur það svo að það glími við mjög alvarlega eða alvarlega fjárhagserfiðleika. Ísland í 3. sæti Íslenskir stúdentar hreppa svo bronsið í keppninni um hvaða þjóð vinnur mest samhliða námi.[4] 72% stúdenta hér á landi vinnur með námi en það er hækkun frá síðustu könnun EUROSTUDENT VI frá 2016-2018 þar sem 69% stúdenta hérlendis vann með námi. Niðurstöður könnunar EUROSTUDENT VII staðfesta að stúdentar á Íslandi eru hluti af vinnumarkaðnum og vinnuafli þessa lands. Stúdentar, 18 ára og eldri, voru 19.237 talsins árið 2019 en 72% af því er um 14.200 manns. Þessi fjöldi hefur með vinnuframlagi sínu staðið undir greiðslu atvinnutryggingagjalds í atvinnuleysistryggingasjóð, rétt eins og annað vinnandi fólk, án þess að eiga rétt úr sjóðnum. Frá upphafi kórónaveirufaraldursins hefur verið bent á þetta ranglæti og krafist leiðréttingar á því. Við tökum líka 3. sætið í því hve mikil og slæm áhrif þátttaka á vinnumarkaði hefur á nám stúdenta á Íslandi. Um 25% allra stúdenta sem vinna með námi segja að starf á vinnumarkaði valdi þeim erfiðleikum við að stunda nám sitt en yfir 50% þeirra sem vinna 20 klst. vinnuvikur segja hið sama.[5] Topp þrjú Við ættum ekki að vilja vera á verðlaunapalli í þessum tilvikum. Er ekki augljóst að búa þarf betur fjárhagslega um stúdenta á Íslandi meðan á námi stendur? Við vinnum og vinnum störf en ávinnum okkur ekki sanngjarnan rétt hjá atvinnuleysistryggingasjóði og stjórnvöld neita að leiðrétta þá stöðu. Við vinnum og vinnum en frítekjumark í námslánakerfinu skerðir námslánið sem við fáum til framfærslu, sem er þegar allt of lág. Þar að auki eru þetta lán sem við borgum til baka með vöxtum og verðtryggingu svo aukin framfærsla með námslánum er ekki ósanngjörn bón. Á tímum þar sem atvinnuleysi er mikið og fjárhagsörðugleikar vaxandi hjá stórum hópi fólks er því miður ekki nógu aðlaðandi að fara í háskólanám á Íslandi, þrátt fyrir fögur orð stjórnvalda um að nám og menntun sé í lykill að bættum hag þjóðarinnar til framtíðar. Það þarf að bregðast við þessu umhverfi sem námsfólki er búið á Íslandi og tíminn er núna, þegar atvinnuleysi er mikið og álag enn meira. Þær aðstæður sem stúdentum er boðið uppá hafa áhrif á hvort við förum í nám og hvort fólk getur klárað sitt nám en fjárhagserfiðleikar eru þriðja algengasta ástæða þess að íslenskir stúdentar tefjast í námi. Á að ráðast í sértækar aðgerðir og fjárfesta í framtíðinni með því að bæta stöðu námsfólks, eða er framtíðarsýnin sú að Ísland sé á röngum verðlaunapalli sem er til marks um ófullnægjandi fjárhagsstuðning við stúdenta? Höfundur er meistaranemi í lögfræði og fyrrverandi forseti SHÍ. [1] bls. 15 í skýrslunni. [2] bls. 17 í sömu skýrslu. [3] bls. 18 í sömu skýrslu. [4] bls. 14 í sömu skýrslu. [5] bls. 16.
Skoðun Álit Einhverfupaunksins um ABA meðferð og kennslu á Íslandi Sigrún Ósk Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Akureyrarbær greiðir götu kvennaathvarfs á Akureyri eins og kostur er Ásthildur Sturludóttir skrifar
Skoðun Viðhorf almennings og neytenda til sjálfbærnimála fyrirtækja og stofnana skiptir miklu máli Soffía Sigurgeirsdóttir,Trausti Haraldsson skrifar