Kaupmáttur ráðstöfunartekna dróst saman um tæp fimm prósent á fyrstu mánuðum ársins og er þetta fjórði ársfjórðungurinn í röð þar sem kaupmáttur rýrnar.
Verðbólga mælist nú 9,5 prósent og samkvæmt nýjum tölum Hagstofunnar hefur vaxtabyrði heimilanna þyngst gríðarlega á milli ára.
Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, segir þetta skýrt merki um alvarlega stöðu heimilanna. Mikil samstaða væri að skapast innan verkalýðshreyfingarinnar um að sækja launahækkanir, sem væru að minnsta kosti í samræmi við verðbólgutölur. Seðlabankastjóri hefur sagt að mikilvægt sé að aðilar vinnumarkaðarins sýni ábyrgð í verki með því að gera hófsama langtímakjarasamninga.
Finnbjörn A. Hermannsson, forseti Alþýðusambands Íslands, mætti í myndver til Margrétar Helgu Erlingsdóttur til þess að fara yfir komandi kjaraviðræður, í kvöldfréttum Stöðvar 2.
„Stóra málið snýst um það að heimilin í landinu haldi kaupmætti sínum. Það er hægt að halda kaupmætti með mörgum þáttum. Eitt af því eru bara beinar launahækkanir. Annað er skattadæmi, þriðja er velferðarkerfið og fjórða, það getur verið verðlag í landinu. Ef við ætlum að viðhalda þeim kaupmætti sem við viljum hafa í heimilunum þá verða allir að koma á borðinu og það er okkar sýn að við getum gert langtímasamning, þar sem allir aðilar skuldbinda sig til að taka sinn þátt í þessu. Ef það gerist ekki þá er eina neyðarbrauðið, eins og Ragnar nefnir, að sækja þetta beint á fyrirtækin,“ segir Finnbjörn.
Mannréttindi að eiga sitt heimili
Finnbjörn segir að hann hafi trú á því að allir hlutaðeigandi muni koma að borðinu með það að markmiði að semja. Mikilvægur hluti af því sé aðkoma stjórnvalda að velferðarkerfismálum og að þar sé hússnæðisskortur veigamesti hlutinn.
„Það eru mannréttindi að eiga sitt heimili. Húsnæðismálin eru langmikilvægust, en það eru fleiri þættir. Við verðum náttúrulega að horfa til þeirra sem minnst mega sín og þú nefndir að hún er að stóraukast vaxtabyrðin og hún eykst að sjálfsögðu á þeim sem skulda. Og það er unga fólkið í landinu sem þetta kemur langverst við og við verðum að reisa við vaxtabótakerfið. Við verðum að styrkja barnabótakerfið þannig að unga fólkinu sé gert kleift að lifa hér í landi.“
Að lokum segir Finnbjörn að verkalýðshreyfingin muni leggja upp með að leysa kjaramálin í komandi kjarabaráttu.
„Séu aðrir ekki tilbúnir til þess, þá kunnum við náttúrulega okkar okkar ráð til að ná þessu fram. En ég trúi ekki öðru vegna þess að það tala allir um það að það eru allir tilbúnir í langtímasamning og ég vil bara sjá efndir í því.“
