Öflugur Kvikmyndasjóður er forsenda kvikmyndastefnunnar Hrönn Sveinsdóttir, Dögg Mósesdóttir, Karna Sigurðardóttir, Hilmar Oddsson og Gagga Jónsdóttir skrifa 22. október 2024 13:31 Höfuðmarkmið Kvikmyndastefnu Íslands til ársins 2030 sem leit dagsins ljós haustið 2020 er „að íslensk kvikmyndagerð megi blómstra og dafna á komandi áratug. Henni er ætlað að styrkja íslenska menningu og tungu og sjálfsmynd þjóðarinnar, efla atvinnulífið og stuðla að sterku orðspori Íslands.“ (Kvikmyndastefnan bls 7.) Þrátt yfir þetta er áætlað samkvæmt fjárlagafrumvarpi 2025 að Kvikmyndasjóður verði skorinn niður um tæplega helming frá árinu 2021. Þannig verður vegið að allri íslenskri kvikmyndagerð, þ.e. kvikmyndum og sjónvarpsþáttum á íslensku, sem gerast í íslenskum veruleika, eftir íslenska höfunda. Illa farið með fjárfestingar í kvikmyndagerð Með niðurskurði Kvikmyndasjóðs er fótunum kippt undan frumsköpun og þróun í íslenskri kvikmyndagerð, bæði þróun listformsins og stöðu heillar atvinnugreinar sem hefur eflst mikið á síðustu árum og krefst eðli málsins samkvæmt stöðugleika. Mikil uppbygging hefur átt sér stað á síðustu árum í námi í kvikmyndagerð á Íslandi en öflugur Kvikmyndasjóður er forsenda þess að fólk sem er menntað í greininni, hvort sem er innanlands eða utan landsteina, geti hafið feril sinn í stöðugu starfsumhverfi. Verk sem hafa verið í þróun til langs tíma og eru komin á framleiðslustig, oft í samstarfi við erlenda framleiðendur með aðgang að erlendu fjármagni, koma ekki til framkvæmda ef fjármagn fæst ekki úr Kvikmyndasjóði Íslands. Verkefni sem þegar hefur verið fjárfest í og unnin eru af fagfólki. Í þessu samhengi má einnig nefna heimildarmyndir sem eru lengi í vinnslu og fjalla oft um atburði líðandi stundar og þola illa, eða ekki, að þeim sé frestað. Með sífelldum niðurskurði á Kvikmyndasjóði er samfélagið allt að tapa fjárfestingu sem hefur verið gerð með opinberu fé, fjárfestingu í mannauði, þekkingu og höfundaverkum. Endurgreiðslukerfið og Kvikmyndasjóður Í Kvikmyndastefnu Íslands til ársins 2030 er kveðið á um eflingu Kvikmyndasjóðs annars vegar og hins vegar samkeppnishæft endurgreiðslukerfi til að laða að erlend verkefni í kvikmyndagerð. Í grunninn er ekkert því til fyrirstöðu að þessir tveir þættir geti farið saman, sterkur sjóður og há endurgreiðsla. Þetta eru tvær ólíkar aðgerðir, annars vegar bein framlög til íslenskrar kvikmyndaframleiðslu og hins vegar endurgreiðsla á skattlögðum kostnaði sem fellur til við kvikmyndaframleiðslu. Endurgreiðslunni er þannig ætlað að vera hvati til fjárfestingar, en ekki bein fjárútlát fyrir ríkið. Sú staða er hins vegar komin upp að stjórnvöld virðast líta á þetta sem eitt og hið sama, og freistast til þess að sækja fjármagn fyrir endurgreiðslunni með því að skera það af Kvikmyndasjóði. En á þessu tvennu er reginmunur; Kvikmyndasjóður styður við frumsköpun íslenskra kvikmyndaverka og er kjölfesta kvikmyndagerðar í landinu og samkeppnishæf endurgreiðsla getur aldrei komið í stað öflugs Kvikmyndasjóðs. Stjórn SKL hefur verulegar áhyggjur af því að þurfa í sífellu að útskýra eðlismun þessara tveggja aðgerða fyrir ráðafólki sem muni ár hvert líta á upphæðirnar sem renni í gegnum endurgreiðsluna sem nógu veglegan stuðning við íslenska kvikmyndagerð. Kvikmyndasjóður verði þannig látinn mæta afgangi sem á endanum mun gjöreyða íslenskum kvikmyndaverkefnum. Mikilvægt er að umræða fari fram innan greinarinnar um Kvikmyndastefnuna og efndir hennar og það ójafnvægi sem hefur myndast eftir að endurgreiðslan var hækkuð í 35% og Kvikmyndasjóður helmingaður. Þörf er á áliti erlendra sérfræðinga frá samanburðarlöndum sem hafa innleitt svipað endurgreiðslukerfi til að heyra reynslu þeirra á fyrirkomulaginu. Í markmiðum laga um endurgreiðslur vegna kvikmyndaframleiðslu er kveðið á um eflingu á innlendri menningu og kynningu á sögu lands og þjóðar, og á íslenskri náttúru. Framkvæmd laga um endurgreiðslur til kvikmyndaframleiðslu þarf að rýna með tilliti til þessara markmiða. Kvikmyndasjóður í samræmi við metnaðarfulla Kvikmyndastefnu Kvikmyndastefna til ársins 2030 er fyrsta heildstæða stefna íslenskra stjórnvalda á sviði kvikmyndamála. Hún var unnin í nánu samstarfi atvinnulífs og stjórnvalda, í þverpólitískri sátt undir forystu mennta- og menningarmálaráðherra. Mikilvægt er að stefnan tapi ekki inntaki sínu þrátt fyrir ólgusjó ríkisfjármálanna. Samtök kvikmyndaleikstjóra gera þá kröfu á að nú verði gert samkomulag við kvikmyndahöfunda og kvikmyndagerðarfólk um framlög til kvikmyndasjóðs til að tryggja stöðugleika í greininni. Framlög sem gildi til a.m.k næstu fjögurra ára, eins og hefur tíðkast á árum áður en hafa ekki gilt frá árinu 2019. Samtök kvikmyndaleikstjóra krefjast þess einnig að staðið verði við loforð um öflugan kvikmyndasjóð eins og kvikmyndastefnan kveður á um enda er hann forsenda frumsköpunar í íslenskri kvikmyndagerð. Höfundar eru í stjórn Samtaka kvikmyndaleikstjóra Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kvikmyndagerð á Íslandi Fjárlagafrumvarp 2025 Alþingi Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Mest lesið Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Komið gott! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Örorkubyrði og örorkuframlag lífeyrissjóða Björgvin Jón Bjarnason Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Sköpum samfélag fyrir börn Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Skrift er málið Guðbjörg Rut Þórisdóttir skrifar Skoðun Viltu hafa jákvæð áhrif þegar þú ferðast? Ásdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Tvær leiðir færar til þess að skóli fyrir alla geti virkað Íris Björk Eysteinsdóttir skrifar Skoðun Örorkubyrði og örorkuframlag lífeyrissjóða Björgvin Jón Bjarnason skrifar Skoðun Komið gott! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Gegn áætluðu kílómetragjaldi stjórnvalda á bifhjól Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Tillaga um hærri vörugjöld á mótorhjól er skref aftur á bak Unnar Már Magnússon skrifar Skoðun Hvernig hugsar þú um hreint vatn? Lovísa Árnadóttir skrifar Skoðun Takk Vigdís! Takk Guðni! Takk Halla! — Takk þjóð! Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun Blóðmerar - skeytingarleysi hinna þriggja valda Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Krefjandi tímar í veitingageiranum Einar Bárðarson skrifar Skoðun Má endalaust vera níðingur!! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Silfurfat Samfylkingarinnar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Véfréttir og villuljós Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun „Fór í útkall“ Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir skrifar Sjá meira
Höfuðmarkmið Kvikmyndastefnu Íslands til ársins 2030 sem leit dagsins ljós haustið 2020 er „að íslensk kvikmyndagerð megi blómstra og dafna á komandi áratug. Henni er ætlað að styrkja íslenska menningu og tungu og sjálfsmynd þjóðarinnar, efla atvinnulífið og stuðla að sterku orðspori Íslands.“ (Kvikmyndastefnan bls 7.) Þrátt yfir þetta er áætlað samkvæmt fjárlagafrumvarpi 2025 að Kvikmyndasjóður verði skorinn niður um tæplega helming frá árinu 2021. Þannig verður vegið að allri íslenskri kvikmyndagerð, þ.e. kvikmyndum og sjónvarpsþáttum á íslensku, sem gerast í íslenskum veruleika, eftir íslenska höfunda. Illa farið með fjárfestingar í kvikmyndagerð Með niðurskurði Kvikmyndasjóðs er fótunum kippt undan frumsköpun og þróun í íslenskri kvikmyndagerð, bæði þróun listformsins og stöðu heillar atvinnugreinar sem hefur eflst mikið á síðustu árum og krefst eðli málsins samkvæmt stöðugleika. Mikil uppbygging hefur átt sér stað á síðustu árum í námi í kvikmyndagerð á Íslandi en öflugur Kvikmyndasjóður er forsenda þess að fólk sem er menntað í greininni, hvort sem er innanlands eða utan landsteina, geti hafið feril sinn í stöðugu starfsumhverfi. Verk sem hafa verið í þróun til langs tíma og eru komin á framleiðslustig, oft í samstarfi við erlenda framleiðendur með aðgang að erlendu fjármagni, koma ekki til framkvæmda ef fjármagn fæst ekki úr Kvikmyndasjóði Íslands. Verkefni sem þegar hefur verið fjárfest í og unnin eru af fagfólki. Í þessu samhengi má einnig nefna heimildarmyndir sem eru lengi í vinnslu og fjalla oft um atburði líðandi stundar og þola illa, eða ekki, að þeim sé frestað. Með sífelldum niðurskurði á Kvikmyndasjóði er samfélagið allt að tapa fjárfestingu sem hefur verið gerð með opinberu fé, fjárfestingu í mannauði, þekkingu og höfundaverkum. Endurgreiðslukerfið og Kvikmyndasjóður Í Kvikmyndastefnu Íslands til ársins 2030 er kveðið á um eflingu Kvikmyndasjóðs annars vegar og hins vegar samkeppnishæft endurgreiðslukerfi til að laða að erlend verkefni í kvikmyndagerð. Í grunninn er ekkert því til fyrirstöðu að þessir tveir þættir geti farið saman, sterkur sjóður og há endurgreiðsla. Þetta eru tvær ólíkar aðgerðir, annars vegar bein framlög til íslenskrar kvikmyndaframleiðslu og hins vegar endurgreiðsla á skattlögðum kostnaði sem fellur til við kvikmyndaframleiðslu. Endurgreiðslunni er þannig ætlað að vera hvati til fjárfestingar, en ekki bein fjárútlát fyrir ríkið. Sú staða er hins vegar komin upp að stjórnvöld virðast líta á þetta sem eitt og hið sama, og freistast til þess að sækja fjármagn fyrir endurgreiðslunni með því að skera það af Kvikmyndasjóði. En á þessu tvennu er reginmunur; Kvikmyndasjóður styður við frumsköpun íslenskra kvikmyndaverka og er kjölfesta kvikmyndagerðar í landinu og samkeppnishæf endurgreiðsla getur aldrei komið í stað öflugs Kvikmyndasjóðs. Stjórn SKL hefur verulegar áhyggjur af því að þurfa í sífellu að útskýra eðlismun þessara tveggja aðgerða fyrir ráðafólki sem muni ár hvert líta á upphæðirnar sem renni í gegnum endurgreiðsluna sem nógu veglegan stuðning við íslenska kvikmyndagerð. Kvikmyndasjóður verði þannig látinn mæta afgangi sem á endanum mun gjöreyða íslenskum kvikmyndaverkefnum. Mikilvægt er að umræða fari fram innan greinarinnar um Kvikmyndastefnuna og efndir hennar og það ójafnvægi sem hefur myndast eftir að endurgreiðslan var hækkuð í 35% og Kvikmyndasjóður helmingaður. Þörf er á áliti erlendra sérfræðinga frá samanburðarlöndum sem hafa innleitt svipað endurgreiðslukerfi til að heyra reynslu þeirra á fyrirkomulaginu. Í markmiðum laga um endurgreiðslur vegna kvikmyndaframleiðslu er kveðið á um eflingu á innlendri menningu og kynningu á sögu lands og þjóðar, og á íslenskri náttúru. Framkvæmd laga um endurgreiðslur til kvikmyndaframleiðslu þarf að rýna með tilliti til þessara markmiða. Kvikmyndasjóður í samræmi við metnaðarfulla Kvikmyndastefnu Kvikmyndastefna til ársins 2030 er fyrsta heildstæða stefna íslenskra stjórnvalda á sviði kvikmyndamála. Hún var unnin í nánu samstarfi atvinnulífs og stjórnvalda, í þverpólitískri sátt undir forystu mennta- og menningarmálaráðherra. Mikilvægt er að stefnan tapi ekki inntaki sínu þrátt fyrir ólgusjó ríkisfjármálanna. Samtök kvikmyndaleikstjóra gera þá kröfu á að nú verði gert samkomulag við kvikmyndahöfunda og kvikmyndagerðarfólk um framlög til kvikmyndasjóðs til að tryggja stöðugleika í greininni. Framlög sem gildi til a.m.k næstu fjögurra ára, eins og hefur tíðkast á árum áður en hafa ekki gilt frá árinu 2019. Samtök kvikmyndaleikstjóra krefjast þess einnig að staðið verði við loforð um öflugan kvikmyndasjóð eins og kvikmyndastefnan kveður á um enda er hann forsenda frumsköpunar í íslenskri kvikmyndagerð. Höfundar eru í stjórn Samtaka kvikmyndaleikstjóra
Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson Skoðun
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar
Skoðun Gervigreind er persónulegi kennarinn þinn – Lærum að læra upp á nýtt Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Um pólitík óttans, öryggisvæðingu fólksflótta og hina ICElensku varðhaldsstöð Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Opið bréf til Jóhanns Páls Jóhannssonar umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra Kolbrún Georgsdóttir skrifar
Skoðun Fjármálabylting: Gervigreind og táknvæðing fyrir almenning Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Dagur náms- og starfsráðgjafar 2025: Faglegur stuðningur sem skiptir máli – fyrir einstaklinga og samfélagið Jónína Kárdal,Svandís Sturludóttir skrifar
Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson Skoðun