Pólitísk loforð Gísli Rafn Ólafsson skrifar 20. nóvember 2024 10:01 Kosningar snúast um loforð. Loforð um betra samfélag, aukna velferð, lægri skatta eða aukna þjónustu, nú eða að þykjast ætla að leggja beinharða peninga inn á bankabækir kjósenda.. En oftar en ekki reynast þessi loforð vera innantóm orð sem eru aðeins sett fram til að veiða atkvæði kjósenda. Þegar kjördagur er liðinn og kjörseðlarnir taldir, hverfa mörg þeirra loforða sem gefin voru í hita leiksins, ofan í skúffu þangað til að rykið er dustað af þeim í næstu kosningum. Þetta er þróun sem við verðum að stöðva ef við viljum endurheimta traust á stjórnmálum og tryggja að lýðræðið virki eins og til er ætlast. Það er ekki nýtt að stjórnmálamenn lofi meiru en þeir geta staðið við. En á tímum þar sem upplýsingaflæði er meira en nokkru sinni fyrr og kjósendur eru betur upplýstir, ætti að vera auðveldara að halda stjórnmálamönnum við efnið. Samt sjáum við enn dæmi um að frambjóðendur setja fram stórar yfirlýsingar og loforð sem þeir hafa lítinn sem engan ásetning um að uppfylla. Þetta veldur vonbrigðum hjá kjósendum og dregur úr trú á stjórnmálakerfinu. Krefjumst skýringa – og hugsum gagnrýnið Ein ástæðan er sú að oft eru afleiðingar þess að brjóta loforð litlar. Ábyrgð stjórnmálamanna er takmörkuð og kjósendur hafa stutt minni þegar kemur að því að rifja upp loforð síðustu kosninga. Þetta skapar umhverfi þar sem það er hvati til að lofa öllu milli himins og jarðar til að tryggja sér atkvæði, án þess að þurfa að standa við það seinna meir. Við þurfum að breyta þessari menningu. Það er nauðsynlegt að kjósendur séu meðvitaðir um þessi mynstur og krefjist meiri ábyrgðar. Við verðum að spyrja gagnrýninna spurninga, krefjast skýringa á því hvernig loforðin verði uppfyllt og fylgja því eftir þegar stjórnmálamenn standa ekki við stóru orðin. Með aukinni þátttöku í umræðunni og gagnrýninni hugsun getum við þrýst á um breytingar. Mikilvægi heiðarleika Stjórnmálamenn sem gefa innantóm loforð eru ekki aðeins að blekkja kjósendur, heldur einnig að grafa undan lýðræðinu sjálfu. Þegar fólk missir trú á stjórnmálum og telur að það skipti engu máli hver sé við völd, þá dregur það úr þátttöku í kosningum og lýðræðislegum ferlum. Þetta opnar dyrnar fyrir öfgafullar raddir og gerir samfélagið berskjaldaðra fyrir óstöðugleika. Við þurfum frambjóðendur sem eru heiðarlegir, sem tala skýrt um það sem þeir vilja gera og hvernig þeir ætla að gera það. Fólk sem er tilbúið að taka ábyrgð og standa við orð sín. Þetta er ekki aðeins spurning um siðferði, heldur einnig um virðingu fyrir kjósendum og lýðræðislegum ferlum. Það er einnig mikilvægt að við sem kjósendur verðum raunsæ. Við þurfum að átta okkur á því að enginn stjórnmálamaður getur leyst öll vandamál samfélagsins á einni nóttu. Þegar loforð eru of góð til að vera sönn, þá eru þau líklega einmitt það. Með því að vera meðvituð um þetta getum við forðast að falla fyrir innantómum loforðum og í staðinn stutt við þau sem eru raunhæf og heiðarleg. Ábyrgð fjölmiðla og stjórnmálamanna Fjölmiðlar gegna hér lykilhlutverki. Með ábyrgri og gagnrýnni umfjöllun geta þeir varpað ljósi á loforð stjórnmálamanna, greint hvort þau séu raunhæf og fylgst með því hvort þau séu uppfyllt. Með því að veita almenningi réttar upplýsingar eykst möguleikinn á upplýstri umræðu og ákvörðunum. Einnig þarf að styrkja reglur og ferla sem auka ábyrgð stjórnmálamanna. Til dæmis mætti setja á laggirnar kerfi þar sem frambjóðendur þurfa að gera grein fyrir því hvernig þeir ætla að fjármagna og framkvæma stefnumál sín. Með skýrari ramma getum við dregið úr líkum á innantómum loforðum og aukið trúverðugleika stjórnmálanna. En að lokum er þetta spurning um gildi og viðhorf. Við þurfum að hvetja til stjórnmálamenningar þar sem heiðarleiki, ábyrgð og virðing eru í fyrirrúmi. Þar sem frambjóðendur líta á það sem skyldu sína að þjóna almenningi og vinna í hans þágu, fremur en að persónulegum ávinningi eða völdum. Látum ekki gabba okkur Það er ekki auðvelt að breyta rótgróinni menningu, en það er nauðsynlegt. Með sameiginlegu átaki kjósenda, fjölmiðla og stjórnmálamanna getum við byggt upp betra kerfi. Kerfi þar sem loforð eru gefin af ábyrgð og staðið er við þau. Þar sem traust er ekki orðin tóm, heldur raunverulegur grunnur samskipta milli kjósenda og kjörinna fulltrúa. Við höfum öll hlutverki að gegna í þessu. Með því að vera vakandi, krefjast ábyrgðar og styðja við þau sem sýna heiðarleika og ábyrgð í störfum sínum, getum við haft raunveruleg áhrif. Lýðræðið er lifandi ferli sem krefst þátttöku okkar allra. Það er kominn tími til að við segjum skilið við innantóm loforð og tökum höndum saman um að byggja upp traust og ábyrgð í stjórnmálum. Með því að velja frambjóðendur sem berjast fyrir fólkið, sem setja hagsmuni heildarinnar ofar eigin hagsmunum, getum við tryggt betri framtíð fyrir okkur öll. Nú er tími til að taka af skarið og gera það sem þarf til að breyta stjórnmálamenningunni til hins betra. Við eigum það skilið og komandi kynslóðir munu þakka okkur fyrir. Kjósum öðruvísi fyrir næstu kosningar – kjósum Pírata. Höfundur er þingmaður Pírata og skipar 2. sætið á lista Pírata í Suðvesturkjördæmi.. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gísli Rafn Ólafsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Píratar Mest lesið Halldór 31.05.2025 Halldór Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Sjá meira
Kosningar snúast um loforð. Loforð um betra samfélag, aukna velferð, lægri skatta eða aukna þjónustu, nú eða að þykjast ætla að leggja beinharða peninga inn á bankabækir kjósenda.. En oftar en ekki reynast þessi loforð vera innantóm orð sem eru aðeins sett fram til að veiða atkvæði kjósenda. Þegar kjördagur er liðinn og kjörseðlarnir taldir, hverfa mörg þeirra loforða sem gefin voru í hita leiksins, ofan í skúffu þangað til að rykið er dustað af þeim í næstu kosningum. Þetta er þróun sem við verðum að stöðva ef við viljum endurheimta traust á stjórnmálum og tryggja að lýðræðið virki eins og til er ætlast. Það er ekki nýtt að stjórnmálamenn lofi meiru en þeir geta staðið við. En á tímum þar sem upplýsingaflæði er meira en nokkru sinni fyrr og kjósendur eru betur upplýstir, ætti að vera auðveldara að halda stjórnmálamönnum við efnið. Samt sjáum við enn dæmi um að frambjóðendur setja fram stórar yfirlýsingar og loforð sem þeir hafa lítinn sem engan ásetning um að uppfylla. Þetta veldur vonbrigðum hjá kjósendum og dregur úr trú á stjórnmálakerfinu. Krefjumst skýringa – og hugsum gagnrýnið Ein ástæðan er sú að oft eru afleiðingar þess að brjóta loforð litlar. Ábyrgð stjórnmálamanna er takmörkuð og kjósendur hafa stutt minni þegar kemur að því að rifja upp loforð síðustu kosninga. Þetta skapar umhverfi þar sem það er hvati til að lofa öllu milli himins og jarðar til að tryggja sér atkvæði, án þess að þurfa að standa við það seinna meir. Við þurfum að breyta þessari menningu. Það er nauðsynlegt að kjósendur séu meðvitaðir um þessi mynstur og krefjist meiri ábyrgðar. Við verðum að spyrja gagnrýninna spurninga, krefjast skýringa á því hvernig loforðin verði uppfyllt og fylgja því eftir þegar stjórnmálamenn standa ekki við stóru orðin. Með aukinni þátttöku í umræðunni og gagnrýninni hugsun getum við þrýst á um breytingar. Mikilvægi heiðarleika Stjórnmálamenn sem gefa innantóm loforð eru ekki aðeins að blekkja kjósendur, heldur einnig að grafa undan lýðræðinu sjálfu. Þegar fólk missir trú á stjórnmálum og telur að það skipti engu máli hver sé við völd, þá dregur það úr þátttöku í kosningum og lýðræðislegum ferlum. Þetta opnar dyrnar fyrir öfgafullar raddir og gerir samfélagið berskjaldaðra fyrir óstöðugleika. Við þurfum frambjóðendur sem eru heiðarlegir, sem tala skýrt um það sem þeir vilja gera og hvernig þeir ætla að gera það. Fólk sem er tilbúið að taka ábyrgð og standa við orð sín. Þetta er ekki aðeins spurning um siðferði, heldur einnig um virðingu fyrir kjósendum og lýðræðislegum ferlum. Það er einnig mikilvægt að við sem kjósendur verðum raunsæ. Við þurfum að átta okkur á því að enginn stjórnmálamaður getur leyst öll vandamál samfélagsins á einni nóttu. Þegar loforð eru of góð til að vera sönn, þá eru þau líklega einmitt það. Með því að vera meðvituð um þetta getum við forðast að falla fyrir innantómum loforðum og í staðinn stutt við þau sem eru raunhæf og heiðarleg. Ábyrgð fjölmiðla og stjórnmálamanna Fjölmiðlar gegna hér lykilhlutverki. Með ábyrgri og gagnrýnni umfjöllun geta þeir varpað ljósi á loforð stjórnmálamanna, greint hvort þau séu raunhæf og fylgst með því hvort þau séu uppfyllt. Með því að veita almenningi réttar upplýsingar eykst möguleikinn á upplýstri umræðu og ákvörðunum. Einnig þarf að styrkja reglur og ferla sem auka ábyrgð stjórnmálamanna. Til dæmis mætti setja á laggirnar kerfi þar sem frambjóðendur þurfa að gera grein fyrir því hvernig þeir ætla að fjármagna og framkvæma stefnumál sín. Með skýrari ramma getum við dregið úr líkum á innantómum loforðum og aukið trúverðugleika stjórnmálanna. En að lokum er þetta spurning um gildi og viðhorf. Við þurfum að hvetja til stjórnmálamenningar þar sem heiðarleiki, ábyrgð og virðing eru í fyrirrúmi. Þar sem frambjóðendur líta á það sem skyldu sína að þjóna almenningi og vinna í hans þágu, fremur en að persónulegum ávinningi eða völdum. Látum ekki gabba okkur Það er ekki auðvelt að breyta rótgróinni menningu, en það er nauðsynlegt. Með sameiginlegu átaki kjósenda, fjölmiðla og stjórnmálamanna getum við byggt upp betra kerfi. Kerfi þar sem loforð eru gefin af ábyrgð og staðið er við þau. Þar sem traust er ekki orðin tóm, heldur raunverulegur grunnur samskipta milli kjósenda og kjörinna fulltrúa. Við höfum öll hlutverki að gegna í þessu. Með því að vera vakandi, krefjast ábyrgðar og styðja við þau sem sýna heiðarleika og ábyrgð í störfum sínum, getum við haft raunveruleg áhrif. Lýðræðið er lifandi ferli sem krefst þátttöku okkar allra. Það er kominn tími til að við segjum skilið við innantóm loforð og tökum höndum saman um að byggja upp traust og ábyrgð í stjórnmálum. Með því að velja frambjóðendur sem berjast fyrir fólkið, sem setja hagsmuni heildarinnar ofar eigin hagsmunum, getum við tryggt betri framtíð fyrir okkur öll. Nú er tími til að taka af skarið og gera það sem þarf til að breyta stjórnmálamenningunni til hins betra. Við eigum það skilið og komandi kynslóðir munu þakka okkur fyrir. Kjósum öðruvísi fyrir næstu kosningar – kjósum Pírata. Höfundur er þingmaður Pírata og skipar 2. sætið á lista Pírata í Suðvesturkjördæmi..
Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar