Verkefni stjórnvalda að takast á við undantekningar í skólakerfinu Lovísa Arnardóttir skrifar 21. ágúst 2025 09:01 Guðmundur Ingi segir vissulega áskoranir innan menntakerfisins en það megi þó ekki gleyma því að flestum börnum líði vel og gengur vel. Bylgjan Guðmundur Ingi Kristinsson, mennta- og barnamálaráðherra, segir mikilvægt að umræða fari fram um menntakerfið en það sé á sama tíma mikilvægt að tala það ekki niður. Menntakerfið sé fínt og flestum börnum líði vel og gangi vel. Verkefni stjórnvalda sé að takast á við undantekningar svo öll börn geti fengið menntun sem þau eiga rétt á. Guðmundur Ingi fór yfir stöðuna og það sem fram undan er í menntakerfinu í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Hann segir að til þess að takast á við þessi verkefni verði að þróa tæki og tól og eitt slíkra tóla verði tekið í tekið í notkun í dag. Nýr matsferill sem á að koma í stað samræmdra prófa. Það sé búið að prófa hann í 26 skólum víða um land, til dæmis í Kópavogi og Vestmannaeyjum, og það hafi gengið vel. „Núna erum við að fá matskerfi sem fylgir barninu,“ segir Guðmundur Ingi. Þannig sé til dæmis skráð inn í kerfið ef barnið hefur þurft á aðstoð talmeinafræðings að halda og hvers vegna, ef barnið er lesblint og hvaða aðstoð það þarf vegna þess. Flytji barnið sig um skóla fylgir matsferillinn barninu og sömuleiðis á aðstoðin að gera það. Guðmundur Ingi segir að hans mati eigi að taka menntakerfið úr pólitísku þrasi og hann sé að reyna að gera það sjálfur. „Að detta í pólitískar grafir og kenna hinum eða þessum af hverju þetta er svona.“ Hann segir það vilja stjórnvalda að meira samræmi sé innan skólakerfisins og þess vegna sé til dæmis verið að opna nýjan gagnagrunn námsefnis sem verður hýstur hjá Miðstöð menntunar og skólaþjónustu, MMS. Þá segir Guðmundur Ingi einnig á stefnu stjórnvalda að efla verknám. Það eigi að byggja við fjóra verknámsskóla á landsbyggðinni, á Suðurnesjum, Sauðárkróki, Akureyri og Ísafirði. „Þetta er búið að bíða í tvö, þrjú, fjögur ár. Þetta er allt að fara af stað. Það er alltaf verið að tala um að efla verknám,“ segir Guðmundur Ingi sem sjálfur er menntaður í verknámi. Öll börn eigi rétt á menntun við hæfi Hann þekki umhverfið og vilji gefa öllum tækifæri til að mennta börnin sín. Öll börn hafi einhverja styrkleika og það sé hans vilji að öll börn hafi jöfn tækifæri. Það séu ekki öll börn góð í lestri heldur vilji frekar smíða eða klippa hár. Guðmundur Ingi segir ekki heldur gagnlegt að rífast um einkunnakerfi aðeins vegna þess að það er ekki það sama og var notað þegar foreldrar barna voru í skóla. Hann segir útskýringar á einkunnakerfinu til og þess vegna sé verið að leggja áherslu á að upplýsingar um það, og annað sem snertir skólakerfið, séu allar á sama stað, hjá MMS. Skilji kennarar eða foreldrar ekki hvað sé að baki einkunnagjöfinni verði þeir að geta sest niður með kennara til að fá nánari útskýringar. Í matsferlinum sé gert ráð fyrir því að börn taki samræmd próf í 4., 7. og 9. bekk. Skilningur á bókstöfum ekki risavandamál Guðmundur Ingi segist ekki telja það „risavandamál“ innan skólakerfisins að kennarar geti ekki fundið út úr einkunnagjöf, það sé vandamál, en það séu stærri vandamál, eins og lesskilningur drengja. „Mér finnst það áhyggjuefni þegar stúlkur eru 75 prósent í háskóla og drengir 25 prósent.“ Hvað varðar áhyggjur OECD af menntakerfinu á Íslandi segir Guðmundur Ingi að þau stjórnvöld séu núna komin með tæki og tól til að takast á við þær áhyggjur sem yfirmaður menntamála hjá stofnuninni lýsti í vor. Yfirmaður menntamála hjá OECD og höfundur Pisa-könnunar sagði í mars íslenska menntakerfið mega vera metnaðarfyllra í garð nemenda. Akademísk frammistaða íslenskra barna verði sífellt lakari þó þau standi sig betur á sumum sviðum. „Við erum að setja á samræmd próf, í nútímanum,“ segir Guðmundur Ingi og að hans von sé að strax næsta vor verði hægt að sjá breytingar hjá nemendum í íslenskum skólum. Skóla- og menntamál Grunnskólar Framhaldsskólar Háskólar Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Bítið Mest lesið Krafa um fjöldabrottvísanir fólks nemur land á Íslandi Innlent Laufey Rún hætt störfum hjá Miðflokknum Innlent Trump, Clinton, Gates og fleiri á nýjum Epstein-myndum Erlent Svandís stígur til hliðar Innlent Fjöldi svæða á landinu sambandslaus með öllu Innlent Allt að helmingur barna heima vegna veikinda Innlent Gengst ekki við falsfréttum en viðurkennir að tímasetningar séu misvísandi Innlent Sanna býður sig fram undir merkjum Vors til vinstri Innlent Inflúensan á uppleið og seinni bylgjan handan við hornið Innlent Selenskí í Kúpíansk, sem Pútín sagðist hafa hernumið Erlent Fleiri fréttir Eldur í íbúð í Mosfellsbæ Vill finna bróður sinn „Þessar fréttir ollu mér og fleirum vanlíðan“ Bergþór með brjósklos og blæs á slúður Virkjunarleyfi Hvammsvirkjunar endurnýjað Svandís stígur til hliðar Flugvél á leið til Egilsstaða snúið við yfir Hallormsstað Gengst ekki við falsfréttum en viðurkennir að tímasetningar séu misvísandi Sigmundur Davíð og Kemi Badenoch meðal gesta í boði Meloni Keyptu ekki skýringar um neyðarvörn í Mjóddinni Bakkaði á ofsahraða með lyfjakokteil í blóðinu Laufey Rún hætt störfum hjá Miðflokknum Sanna býður sig fram undir merkjum Vors til vinstri Styggur svanur í sundi handsamaður og skilað í næstu tjörn Viðreisn stundi hræðsluáróður í stað þess að ræða málin Inflúensan á uppleið og seinni bylgjan handan við hornið Flensan á flugi og Sundlaugarmenningunni fagnað í Vesturbæjarlauginni Játaði en áfrýjaði samt og krafðist sýknu Páll Winkel meðal umsækjenda um embætti ráðuneytisstjóra Vilja takmarka fjölda barna sem getin eru með sama sæði Fjöldi svæða á landinu sambandslaus með öllu Fjölskyldur fórnarlamba krefjast ábyrgðar Sádi-Arabíu Staðsetning Íslands „hernaðarlega mjög mikilvæg“ Fjögur ár fyrir smygl á rúmum fjórum kílóum af kókaíni 325 milljónir í næsta áfanga LED-ljósavæðingar í Reykjavík Krafa um fjöldabrottvísanir fólks nemur land á Íslandi Líkamsárásir, heimilisofbeldi og vopnaður ökumaður Gjaldtaka af bílum sé hærri en fjárframlög til vegagerðar Allt að helmingur barna heima vegna veikinda Vestfirðingar sjá fram á þrenn ný jarðgöng Sjá meira
Guðmundur Ingi fór yfir stöðuna og það sem fram undan er í menntakerfinu í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Hann segir að til þess að takast á við þessi verkefni verði að þróa tæki og tól og eitt slíkra tóla verði tekið í tekið í notkun í dag. Nýr matsferill sem á að koma í stað samræmdra prófa. Það sé búið að prófa hann í 26 skólum víða um land, til dæmis í Kópavogi og Vestmannaeyjum, og það hafi gengið vel. „Núna erum við að fá matskerfi sem fylgir barninu,“ segir Guðmundur Ingi. Þannig sé til dæmis skráð inn í kerfið ef barnið hefur þurft á aðstoð talmeinafræðings að halda og hvers vegna, ef barnið er lesblint og hvaða aðstoð það þarf vegna þess. Flytji barnið sig um skóla fylgir matsferillinn barninu og sömuleiðis á aðstoðin að gera það. Guðmundur Ingi segir að hans mati eigi að taka menntakerfið úr pólitísku þrasi og hann sé að reyna að gera það sjálfur. „Að detta í pólitískar grafir og kenna hinum eða þessum af hverju þetta er svona.“ Hann segir það vilja stjórnvalda að meira samræmi sé innan skólakerfisins og þess vegna sé til dæmis verið að opna nýjan gagnagrunn námsefnis sem verður hýstur hjá Miðstöð menntunar og skólaþjónustu, MMS. Þá segir Guðmundur Ingi einnig á stefnu stjórnvalda að efla verknám. Það eigi að byggja við fjóra verknámsskóla á landsbyggðinni, á Suðurnesjum, Sauðárkróki, Akureyri og Ísafirði. „Þetta er búið að bíða í tvö, þrjú, fjögur ár. Þetta er allt að fara af stað. Það er alltaf verið að tala um að efla verknám,“ segir Guðmundur Ingi sem sjálfur er menntaður í verknámi. Öll börn eigi rétt á menntun við hæfi Hann þekki umhverfið og vilji gefa öllum tækifæri til að mennta börnin sín. Öll börn hafi einhverja styrkleika og það sé hans vilji að öll börn hafi jöfn tækifæri. Það séu ekki öll börn góð í lestri heldur vilji frekar smíða eða klippa hár. Guðmundur Ingi segir ekki heldur gagnlegt að rífast um einkunnakerfi aðeins vegna þess að það er ekki það sama og var notað þegar foreldrar barna voru í skóla. Hann segir útskýringar á einkunnakerfinu til og þess vegna sé verið að leggja áherslu á að upplýsingar um það, og annað sem snertir skólakerfið, séu allar á sama stað, hjá MMS. Skilji kennarar eða foreldrar ekki hvað sé að baki einkunnagjöfinni verði þeir að geta sest niður með kennara til að fá nánari útskýringar. Í matsferlinum sé gert ráð fyrir því að börn taki samræmd próf í 4., 7. og 9. bekk. Skilningur á bókstöfum ekki risavandamál Guðmundur Ingi segist ekki telja það „risavandamál“ innan skólakerfisins að kennarar geti ekki fundið út úr einkunnagjöf, það sé vandamál, en það séu stærri vandamál, eins og lesskilningur drengja. „Mér finnst það áhyggjuefni þegar stúlkur eru 75 prósent í háskóla og drengir 25 prósent.“ Hvað varðar áhyggjur OECD af menntakerfinu á Íslandi segir Guðmundur Ingi að þau stjórnvöld séu núna komin með tæki og tól til að takast á við þær áhyggjur sem yfirmaður menntamála hjá stofnuninni lýsti í vor. Yfirmaður menntamála hjá OECD og höfundur Pisa-könnunar sagði í mars íslenska menntakerfið mega vera metnaðarfyllra í garð nemenda. Akademísk frammistaða íslenskra barna verði sífellt lakari þó þau standi sig betur á sumum sviðum. „Við erum að setja á samræmd próf, í nútímanum,“ segir Guðmundur Ingi og að hans von sé að strax næsta vor verði hægt að sjá breytingar hjá nemendum í íslenskum skólum.
Skóla- og menntamál Grunnskólar Framhaldsskólar Háskólar Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Bítið Mest lesið Krafa um fjöldabrottvísanir fólks nemur land á Íslandi Innlent Laufey Rún hætt störfum hjá Miðflokknum Innlent Trump, Clinton, Gates og fleiri á nýjum Epstein-myndum Erlent Svandís stígur til hliðar Innlent Fjöldi svæða á landinu sambandslaus með öllu Innlent Allt að helmingur barna heima vegna veikinda Innlent Gengst ekki við falsfréttum en viðurkennir að tímasetningar séu misvísandi Innlent Sanna býður sig fram undir merkjum Vors til vinstri Innlent Inflúensan á uppleið og seinni bylgjan handan við hornið Innlent Selenskí í Kúpíansk, sem Pútín sagðist hafa hernumið Erlent Fleiri fréttir Eldur í íbúð í Mosfellsbæ Vill finna bróður sinn „Þessar fréttir ollu mér og fleirum vanlíðan“ Bergþór með brjósklos og blæs á slúður Virkjunarleyfi Hvammsvirkjunar endurnýjað Svandís stígur til hliðar Flugvél á leið til Egilsstaða snúið við yfir Hallormsstað Gengst ekki við falsfréttum en viðurkennir að tímasetningar séu misvísandi Sigmundur Davíð og Kemi Badenoch meðal gesta í boði Meloni Keyptu ekki skýringar um neyðarvörn í Mjóddinni Bakkaði á ofsahraða með lyfjakokteil í blóðinu Laufey Rún hætt störfum hjá Miðflokknum Sanna býður sig fram undir merkjum Vors til vinstri Styggur svanur í sundi handsamaður og skilað í næstu tjörn Viðreisn stundi hræðsluáróður í stað þess að ræða málin Inflúensan á uppleið og seinni bylgjan handan við hornið Flensan á flugi og Sundlaugarmenningunni fagnað í Vesturbæjarlauginni Játaði en áfrýjaði samt og krafðist sýknu Páll Winkel meðal umsækjenda um embætti ráðuneytisstjóra Vilja takmarka fjölda barna sem getin eru með sama sæði Fjöldi svæða á landinu sambandslaus með öllu Fjölskyldur fórnarlamba krefjast ábyrgðar Sádi-Arabíu Staðsetning Íslands „hernaðarlega mjög mikilvæg“ Fjögur ár fyrir smygl á rúmum fjórum kílóum af kókaíni 325 milljónir í næsta áfanga LED-ljósavæðingar í Reykjavík Krafa um fjöldabrottvísanir fólks nemur land á Íslandi Líkamsárásir, heimilisofbeldi og vopnaður ökumaður Gjaldtaka af bílum sé hærri en fjárframlög til vegagerðar Allt að helmingur barna heima vegna veikinda Vestfirðingar sjá fram á þrenn ný jarðgöng Sjá meira